Κάποια στιγμή είχα παρατηρήσει πως τις μέρες που φοράω ροζ αποχρώσεις, κανείς δε με μπερδεύει για αγόρι. Μια σπουδαία παρατήρηση, πρώτον γιατί με βοήθησε να καταλάβω πόσο (αστεία) λεπτή είναι η γραμμή που έχουμε τραβήξει για να διαχωρίσουμε τα δύο φύλα και δεύτερον γιατί με έκανε να καταλάβω τη δύναμή μου: να ελέγχω δηλαδή την αντίληψη των πιο στερεοτυπικά συμμορφούμενων συμπολιτών μου κατά βούληση (ή πιο σωστά κατά επιλογή χρωματικής απόχρωσης!).
Η νέα μου ανακάλυψη, μου έγινε εμμονή. Διάβαζα ό,τι έβρισκα στο ίντερνετ σχετικά με το καμουφλάζ και τις ψευδαισθήσεις, τον εγκέφαλο και την αντίληψη. Ήθελα να μάθω αν υπάρχει κάτι λάθος στην ανθρώπινη όραση, ή αν απλά θα έπρεπε να φοράω περισσότερο ροζ.Αναρωτιόμουν. Μήπως είμαι μια οπτική απάτη που μπερδεύει δικαιολογημένα τον ετεροκανονικό βλέποντα; Ή μήπως πρόκειται μονάχα για μια χρωματική διαφωνία, με τους παρατηρητές μου, να αντιλαμβάνονται την απάτη, αλλά να θεωρούν πως “ροζ ίσον Όχι αγόρι” και, επομένως, όφειλα εγώ να συμμορφωθώ;
Δεν άργησα να ανακαλύψω πως δεν είμαι η μοναδική εκεί έξω που δημιουργεί οπτικές ή άλλου είδους αντιληπτικές “απάτες”.
Το πουλί- λύρα (μήνουρος αλλιώς) για παράδειγμα, αντιγράφει ηχητικά, συναγερμούς αυτοκινήτων, αλυσοπρίονα ακόμα και ανθρώπους. Με άλλα λόγια, είναι πιθανό εκεί που προχωράς και διαλογίζεσαι σε κάποιο δάσος της νότιας Αυστραλίας, να φτάσει στ’ αυτιά σου ο ήχος από ένα αλυσοπρίονο και να σκεφτείς πως εκεί κάπου, κάποια πρέπει να κόβει ξύλα. Αλλά, στην πραγματικότητα, να μην είναι τίποτα άλλο, παρά ένα πουλί-λύρα, που επικοινωνεί μια μηνουροθεότητα ξέρει τι! Έπειτα, υπάρχει και το φασματώδες έντομο που όλοι το ξέρουν είτε σαν “κλαράκι” ή σαν “περιφερόμενο φύλλο”, επειδή κάποιες φορές μοιάζει με κομμάτι ξύλου και άλλες με φύλλο και μόνο αν προσέξεις καλά θα καταλάβεις πως ούτε ξύλο είναι, ούτε φύλλο, αλλά έντομο. Και εκείνο το φυτό-πέτρα, που το περνάς για πέτρα ενώ είναι ζωντανό φυτό με ρίζες και με τα όλα του, το πουλάνε σε γλαστράκια και πρέπει να το ποτίζεις με νερό.
“Η φύση είναι γεμάτη απατεώνες”, προειδοποιεί άθελά της η Βικιπαίδεια, καθώς ενδιαφερόμενη για τους χαμαιλέοντες της φύσης, τους προσεγγίζει μονόπλευρα -από την οπτική μόνο του παρατηρητή- ανθρώπου. Κι όμως. Αν τις μέρες που δε φοράω ροζ, συστήνομαι και πάλι ως γυναίκα, γιατί είμαι γυναίκα, μήπως η απάτη δεν είναι έξω στη φύση, αλλά παίζεται εντός, πίσω ακριβώς από τα μάτια όσων με κοιτάζουν;
Το αγγείο του Rubin χρησιμοποιήθηκε το 1915, από τον Δανό ψυχολόγο για να μελετήσει τις αντιληπτικές ικανότητες του εγκεφάλου. Ο παρατηρητής του αγγείου έχει μπροστά του δύο έγκυρες ερμηνείες και τη διανοητική δυνατότητα να επιλέξει ανάμεσα στις δύο. Θα επιλέξει να δει είτε τη σιλουέτα ενός αγγείουν ή τα προφίλ δύο προσώπων που κοιτάζονται. Δε γίνεται όμως, όσο κι αν προσπαθήσει, να αντιληφθεί και τα δύο σχέδια ταυτόχρονα, και ο λόγος είναι τραγικά απλός, ως και ηλίθιος. Κάποιος του ζητάει να τα διαχωρίσει από την κατά τ’ άλλα ενιαία εικόνα που σχηματίζουν μπροστά του και με αυτόν τον τρόπο του υπαγορεύει σχεδόν τι πρέπει να δει. Κάτι τέτοιο θα μπορούσαμε να πούμε πως συμβαίνει και με εμένα. Αν την ημέρα που θα με συναντήσεις δεν είμαι ντυμένη με ροζ, και παρόλα αυτά σου συστηθώ ως Χριστίνα, αυτομάτως (κάποιοι και με λίγο σπρώξιμο) η αντίληψή σου θα μετακινηθεί από το αβέβαιο, αφηρημένο σχέδιο τύπου Rubin μπροστά σου, στο πιο συγκεκριμένο σχέδιο “γυναίκα”, ενόσω ο εγκέφαλός σου συνεχίζει στα μετόπισθεν μια παλινδρόμηση που εξασθενεί, ανάμεσα στις δύο πιο πιθανές απεικονίσεις του αφηρημένου (αγγείο-πρόσωπα ή άντρας-γυναίκα). Εσύ, με λίγα λόγια, βλέπεις κάτι που δεν ξέρεις τι είναι, έως ότου εγώ σου μετακινήσω την αντίληψη χρησιμοποιώντας το όνομά μου. Αν όμως φορούσα ροζ όταν με γνώρισες, είναι πιθανό να έκανες την αντιληπτική μετακίνηση από κάτι πιο αρρενωπό προς κάτι πιο θηλυκό από μόνος σου. Από μόνος σου; Στην τελική εγώ, εις γνώση του πως φαίνομαι, επέλεξα να φορέσω ροζ. Είναι αυτό που διάβασες στην αρχή τούτης της εξομολόγησης. Η παραδοχή της κρυφής μου δύναμης, που τόσο τρέμουν όλοι οι ετεροκανονικοί άνθρωποι οι οποίοι ψάχνουν στη φύση για απατεώνες. Αν μια μέρα αποφασίσουν όλοι αυτοί να με συμπεριλάβουν στη Βικιπαίδεια, ας ήταν τουλάχιστον με το όνομα “περιφερόμενο αγγείο του Rubin”. Ευχαριστώ!
