Vasilis Thanopoulos
Ο επικεφαλής στο οικονομικό γραφείο του πρωθυπουργού σε μια συνέντευξη για τη ζωή του και τους στόχους της κυβέρνησης σε σχέση με τα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα.
Ας μιλήσουμε λίγο για το coming out σας, αλλά και τη ζωή σας πριν από αυτό.
Το coming out μου το έκανα σχετικά αργά, στα 33. Πριν από αυτό, είχα περιστασιακά σχέσεις με κοπέλες. Γενικά είναι λίγο θολή στο μυαλό μου η εποχή αυτή. Θυμάμαι, πάντως, ότι από παιδί ήμουν καλός μαθητής και ότι πάντα είχα μεγάλη προσήλωση στους στόχους μου: να παίρνω καλούς βαθμούς, να μπω στο πανεπιστήμιο κλπ. Σχετικά με την προσωπική μου ζωή, πίστευα ότι θα παντρευτώ, θα κάνω παιδιά, θα πάρω ένα αμάξι και ένα εξοχικό. Τα είχα βάλει όλα δηλαδή σε κουτάκια. Μετά, όμως, το coming out μου κατάλαβα ότι την πραγματική ευτυχία την έφερνε η αποδοχή του εαυτού μου. Αυτόν τον στόχο έπρεπε να πετύχω για να ζήσω ευτυχισμένος.
Μετανιώσατε ποτέ που δεν μιλήσατε νωρίτερα για τη σεξουαλική σας ταυτότητα;
Όχι. Θα έλεγα πως στη δική μου περίπτωση το χαρακτηριστικό σε σχέση με την συνειδητοποίηση της σεξουαλικότητάς μου είναι ότι από το 0 πήγα κατευθείαν στο 100, δηλαδή δεν ήταν κάτι που έγινε σταδιακά. Από τη στιγμή που στα 33 μου αποδέχτηκα τη σεξουαλικότητά μου, την ανακοίνωσα εντός 2 μηνών σε όλους. Γονείς, φίλους, οικογένεια, δουλειά, στους πάντες.
Το ότι κάνατε coming out στα 33 σας είχε να κάνει με ότι φοβόσασταν τον κοινωνικό αντίκτυπο;
Όχι, δεν ήταν ο κοινωνικός αντίκτυπος το θέμα. Είχε να κάνει περισσότερο με την προσωπική αποδοχή. Τώρα μια άλλη ερώτηση που θα μπορούσε να κάνει κανείς είναι “γιατί έκανα το coming out μου στο εξωτερικό και όχι στην Ελλάδα”. Γιατί είναι πιο εύκολο, όχι μόνο σε θέματα σεξουαλικότητας, να αποδεχθεί κανείς τον εαυτό του όταν είναι σε ένα περιβάλλον διαφορετικό από αυτό που μεγάλωσε-όχι απαραιτήτως στο εξωτερικό, αλλά διαφορετικό. Το coming out δεν είναι μόνο η αποδοχή της σεξουαλικότητας, αλλά του εαυτού μας. Γιατί αυτή η αποδοχή σε βοηθάει σε πολλά επίπεδα στη ζωή σου. Και αυτός είναι άλλος ένας λόγος που εγώ είμαι υπέρ του να είναι κανείς ανοιχτός.
Έχει να κάνει όμως και με το προνόμιο της ασφάλειας. Και εσείς ο ίδιος είπατε ότι είναι πιο εύκολο να αποδεχτεί κανείς τον εαυτό του, όταν είναι σε ένα περιβάλλον διαφορετικό από αυτό που μεγάλωσε.
Προφανώς, υπάρχουν πολλές διαφορετικές πραγματικότητες. Για παράδειγμα, είναι δύσκολο ακόμη να είναι κανείς ανοιχτά gay στην αστυνομία, παρότι υπάρχουν πλέον περιπτώσεις αστυνομικών που -αναλαμβάνοντας προσωπικό ρίσκο- έκαναν την προσωπική υπέρβασή τους. Από την άλλη, είμαστε άτομα και όχι άβουλα πλάσματα, προιόντα μόνο των κοινωνικών συνθηκών.
Η αστυνομία είναι ένα τοξικό περιβάλλον, αν αναλογιστούμε και τη βίαιη στάση της σε περιστατικά με ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα (και όχι μόνο).
Προφανώς και πρέπει να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά τα κρούσματα αστυνομικής αυθαιρεσίας. Όμως, και η ΛΟΑΤΚΙ+ ακτιβιστική κοινότητα πρέπει να αγκαλιάσει και έναν ανοιχτά γκέι αστυνομικό. Πώς ζητούμε από τους άλλους να είναι συμπεριληπτικοί όταν δεν είμαστε εμείς; Από εκεί και πέρα, ο καθένας μας χαράζει την πορεία που επιλέγει. Αλίμονο αν πιστεύαμε στο πεπρωμένο.
Νομίζω ότι θα ήταν πιο χρήσιμο να συζητήσουμε για την αστυνομική βία και όχι για τη στάση της κοινότητας απέναντι σε αστυνομικούς (γκέι ή μη). Ας επανέλθουμε, όμως, στο coming out σας και στον τρόπο που το διαχειρίστηκε η οικογένειά σας.
Υπήρχε πάντα κατανόηση και επικοινωνία με τους δικούς μου. Θα σας πω, όμως, και κάτι που μου είχε πει και ένας ψυχολόγος σε σχέση με το coming out. Είναι και γι΄αυτούς, όπως και για εμάς, μία διαδικασία αποδοχής που θέλει χρόνο. Και είναι σημαντικό και εμείς να τους δώσουμε μια εικόνα του τι σημαίνει να είσαι ΛΟΑΤΚΙ+, αφού πολλές φορές οι παραστάσεις που έχουν είναι παραπλανητικές.
Οπότε αυτό συνέβη και με τη δική σας οικογένεια;
Ναι, γιατί τότε εγώ ζούσα στο εξωτερικό και οι γονείς μου στην Ελλάδα. Οπότε, υπήρχε η περίοδος προσαρμογής. Σημαντικό, επίσης, ορόσημο για την αποδοχή ήταν και αυτό του συμφώνου συμβίωσης και μετά του γάμου. Η επισημοποίηση μιας σχέσης είναι σημαντική, γιατί δείχνει στον άλλον ότι δεν είναι απλώς μια φάση. Και η στήριξη οικογένειας και φίλων.
Στην περίπτωση σας μιλάμε για σύμφωνο και στη συνέχεια για γάμο, σωστά;
Είχαμε κάνει σύμφωνο στο Ηνωμένο Βασίλειο το 2009. Ενώ, το 2016, που είχε πλέον ψηφιστεί και ο γάμος, παντρευτήκαμε. Το 2017, υπογράψαμε σύμφωνο συμβίωσης και στην Ελλάδα. Όταν, πάντως, κάναμε το σύμφωνο συμβίωσης στο Λονδίνο, επιλέξαμε συνειδητά να καλέσουμε οικογένεια και φίλους. Γιατί η έννοια του γάμου δεν αφορά μόνο την έκφραση αγάπης ανάμεσα σε δύο άτομα, αλλά κυρίως την έκφραση της αγάπης και της σχέσης στον κοινωνικό περίγυρο.
Όταν κάνατε το σύμφωνο και στη συνέχεια τον γάμο στη Βρετανία, σκεφτήκατε – ανησυχήσατε ποτέ ότι η Ελλάδα δεν αναγνωρίζει την οικογένειά σας;
Όχι. Ίσως γιατί έχω μελετήσει και την ιστορία του ακτιβιστικού κινήματος και των ΛΟΑΤΚΙ+ διεκδικήσεων και σε άλλες χώρες και έχω μια αίσθηση συνέχειας. Σκεφτείτε πως στο Ηνωμένο Βασίλειο πήγα για πρώτη φορά το 1988. Τότε, δεν αναγνωρίζονταν δικαιώματα για τα ομόφυλα ζευγάρια. Τώρα, η κατάσταση είναι τελείως διαφορετική. Αντίστοιχα, ο σύντροφός μου είναι από μια χώρα της Αφρικής, στην οποία αν είσαι ομοφυλόφιλος, κινδυνεύεις. Είμαι από τη φύση μου αισιόδοξος άνθρωπος και γι΄αυτό πίστευα και πιστεύω ότι τα πράγματα αλλάζουν και ότι, αργά ή γρήγορα, θα αλλάξουν και στην Ελλάδα.
Ας μιλήσουμε λίγο για τη συνεργασία σας με τον Πρωθυπουργό και το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας. Πώς προέκυψε;
Στο Λονδίνο έζησα και δούλευα ως οικονομολόγος μέχρι το 2009 και μετά, για δέκα περίπου χρόνια, στην Αθήνα. Είχα πάντα ένα πολύ χαμηλό προφίλ. Και κάποια στιγμή προς τα τέλη της δεκαετίας έρχεται σε επαφή μαζί μου ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Είχε διαβάσει κάποια οικονομική μελέτη που είχα γράψει. Πάω και τον γνωρίζω στο γραφείο του. Θα σας πω ότι εντυπωσιάστηκα με τις οικονομικές του γνώσεις. Αλλά και από το πόσο ανοιχτός είναι. Κάπως έτσι ξεκίνησε μια συνεργασία, η οποία οδήγησε στη θέση στην οποία είμαι σήμερα.
Ιδεολογικά ανήκατε/ανήκετε στον ίδιο χώρο με αυτόν της Νέας Δημοκρατίας;
Ναι!
Πώς αυτοπροδιορίζεστε πολιτικά δηλαδή;
Κομματικά, είμαι μέλος της Νέας Δημοκρατίας. Ιδεολογικά, είμαι φιλελεύθερος. Πιστεύω στη δύναμη της αγοράς, πιστεύω στην ελευθερία των αγορών με κοινωνικό πρόσημο. Γιατί, ο θεωρητικός καπιταλισμός βασίζεται στην υπόθεση ότι ο καλύτερος ή η καλύτερη σε ένα ελεύθερο καπιταλιστικό σύστημα θα εργαστεί πιο σκληρά και θα πάει μπροστά. Αυτό βέβαια το μοντέλο στηρίζεται στο ότι ξεκινάμε όλοι/όλες από την ίδια αφετηρία και έχουμε ίσες ευκαιρίες. Οταν δεν συμβαίνει αυτό, λόγω προκαταλήψεων η άλλων παραγόντων, προφανώς υπάρχει πρόβλημα με –πέρα από κοινωνικοπολιτκές– σαφείς οικονομικές διαστάσεις. Για αυτό και θα δείτε ότι σε πολλές χώρες ένα μεγάλο κομμάτι υποστηρικτικό προς τα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα προέρχεται από ιδεολογικές ομάδες που τοποθετούνται δεξιά στο πολιτικό στερέωμα. Τα δικαιώματα βασίζονται στο πρωτείο του ατόμου, στο οποίο είναι η αφετηρία της φιλελεύθερης αντίληψης. Αντίθετα, η κομμουνιστική αριστερά ήταν και παραμένει εχθρική και στα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα.
Αν είναι βέβαια να μιλήσουμε για τη δεξιά που εκπροσωπεί η Νέα Δημοκρατία, πρέπει να μιλήσουμε και για την προσκόλληση της σε συντηρητικούς θεσμούς (όπως είναι η εκκλησία) για τη ρητορική μίσους και γενικά για το πλούσιο ομοφοβικό/τρανσφοβικό παρελθόν της. Το λέω αυτό γιατί προσπαθώ να καταλάβω πώς ένα ανοιχτά ΛΟΑΤΚΙ+ άτομο, που έχει μελετήσει και την ιστορία του κινήματος, δέχεται να συμπράξει με ένα τέτοιο κόμμα.
Με όλο τον σεβασμό, αυτή είναι μία απλοϊκή και εν τέλει λανθασμένη προσέγγιση. Καταρχάς, η Νέα Δημοκρατία είναι ένα κεντροδεξιό κόμμα με προοδευτικές μεταρρυθμίσεις στο ενεργητικό της. Η προηγούμενη κυβέρνηση ήταν ένας συνασπισμός δύο κομμάτων, εκ των οποίων το ένα ήταν ακροδεξιό και με βουλευτές με έντονο ομοφοβικό λόγο. Τον Κυριάκο Μητσοτάκη, εγώ τον γνώρισα και ξέρω ότι είναι ένας άνθρωπος φιλελεύθερος, πάρα πολύ ανεκτικός. Από την άλλη, η ΝΔ είναι ένα κόμμα πολυσυλλεκτικό, που εκπροσωπεί πολλές απόψεις και ομάδες, το οποίο πήρε 40% στις εκλογές. Για μένα, λοιπόν, είναι πολύ τιμητικό ότι μπορώ να είμαι σε μια θέση, στην οποία μπορώ να επηρεάσω την οικονομική πολιτική της χώρας. Από εκεί και πέρα είχα επίγνωση της δυναμικής της χώρας και των ευκαιριών που ανοίγονται για να πάει μπροστά.
Κατά τη γνώμη μου απλοϊκό είναι να αναγνωρίζουμε ως «λανθασμένη προσέγγιση», το κακοποιητικό παρελθόν της Νέας Δημοκρατίας. Είπατε πως είχατε επίγνωση. Κάποιον προβληματισμό, ωστόσο, είχατε;
Όχι κανέναν. Να αναφέρω, επίσης, ότι από την πρώτη στιγμή ήταν γνωστός ο δικός μου σεξουαλικός προσανατολισμός.
Ο Αλέξης Πατέλης, όμως, απέναντι στον ομοφοβικό, τρανσφοβικό και γενικά κακοποιητικό λόγο της παράταξής του πού στέκεται; Γιατί αναφέρατε πριν ότι η Νέα Δημοκρατία είναι ένα πολυσυλλεκτικό κόμμα που εκπροσωπεί πολλές απόψεις. Η ΛΟΑΤΚΙ+φοβία, ωστόσο, δεν είναι μια άλλη άποψη, αλλά ρατσισμός.
Αυτά που λέτε είναι λανθασμένες γενικεύσεις. Αν ήταν να κρατάμε αρχείο τριακονταετίας με τον κακοποιητικό λόγο των κομμάτων, δεν θα έπρεπε ποτέ κανείς από τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα να εμπλακεί συνολικά με την πολιτική ζωή. Η σημερινή κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας είναι η πρώτη στην ιστορία της Ελλάδας, η οποία έχει έναν ανοιχτά ομοφυλόφιλο υπουργό. Που ο Πρωθυπουργός σύστησε επιτροπή που ετοίμασε ένα πόρισμα το οποίο σήμερα περιλαμβάνεται στα σχέδια δράσης όλων των υπουργείων. Είναι, επίσης, μια κυβέρνηση που προωθεί την κατάρτιση των δημοσίων υπαλλήλων σε θέματα ΛΟΑΤΚΙ+ ζητημάτων, και τόσες αλλες παρεμβάσεις. Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας έχει προωθήσει σημαντικά τα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα. Πώς αλλιώς εξηγείτε ότι η ILGA φέτος αναγνώρισε την Ελλάδα ως μία από τις χώρες με την μεγαλύτερη αύξηση στην βαθμολογία ισότητας ΛΟΑΤΚΙ; Όταν η πραγματικότητα δεν συμβαδίζει με τις προκαταλήψεις μας, τότε προσαρμόζουμε τις αποψεις μας. Δυσανεξία στη διαφορετικότητα δείχνουν πάντως και όσοι δεν αποδέχονταιτον κάποιον γκέι δεξιό. Δεν γίνεται τις πιο επιθετικές ερωτήσεις να τις έχω δεχτεί από ΛΟΑΤΚΙ+ ακτιβιστές. Πρέπει πάντως πάντα να κοιτάμε τη μεγάλη εικόνα και να δούμε πώς προχωράει μια κοινωνία και πώς αλλάζουν οι απόψεις. Και οι απόψεις αλλάζουν σταδιακά. Μπορεί το coming out μου να πήγε από το 0 στο 100, αλλά η πραγματική ζωή δεν προχωράει με αυτόν τον ρυθμό, αλλά σταδιακά. Και εγώ, τουλάχιστον, νιώθω περήφανος που συμβάλλω σ΄αυτό. Που έχω βάλει το πετραδάκι μου για να προχωρήσει η χώρα μπροστά. Και να πω και κάτι άλλο που το έχω ξαναπεί. Στο τέλος, όλοι κρινόμαστε από το αποτέλεσμα και όχι από την προσπάθεια. Θέλω σε δέκα χρόνια, να μπορώ να κοιτάω πίσω, και να λέω ότι ναι, κάτι κατάφερα και εγώ.
Κατά τη γνώμη μου, αν ένα κόμμα θέλει να έχει μια ειλικρινή σχέση με την κοινότητα, θα πρέπει να απολογηθεί για τον κακοποιητικό του παρελθόν και όχι να το αποφεύγει κάνοντας λόγο για «λανθασμένες γενικεύσεις». Είναι σημαντικό να θυμόμαστε. Θα ήθελα τώρα να αναφερθούμε και στη συνέντευξή σας στην Καθημερινή και σε εκείνη την δήλωσή σας, ότι “ο Πρωθυπουργός έχει γνωρίσει τον σύζυγό μου”. Προσωπικά, βρήκα τη δήλωση αυτή προκλητική, μιας και στην Ελλάδα δεν έχει θεσμοθετηθεί η ισότητα στον γάμο. Έδινε μια αίσθηση προνομίου. Ήταν ένα επικοινωνιακό λάθος από μεριάς σας;
Κάθε Έλληνας πολίτης μπορεί να παντρευτεί σε χώρα της ΕΕ, όπως έκανα εγώ. Δεν πρόκειται για προνόμιο δικό μου, αλλά όλων των Ελλήνων. Θα έλεγα ότι είναι τουλάχιστον παράδοξο, αν όχι προκλητικό, ότι στέκεστε σε αυτό. Τη συνέντευξη αυτήν την έκανα πολύ προσεκτικά και παρόλο που νιώθω πάντα μια αυτοπεποίθηση, την ημέρα που βγήκε, είχα κάποιες αμφιβολίες. Ευτυχώς, όμως δεν κράτησαν πολύ. Ομολογώ ότι δεν περίμενα ότι τη μεγαλύτερη επίθεση θα τη δεχόμουν από ΛΟΑΤΚΙ+ ακτιβιστές, όταν μάλιστα δεν υπήρχε αντίδραση από το εσωτερικό της κυβέρνησης. Ήταν συνειδητή, πάντως, η επιλογή μου να μιλήσω στην Καθημερινή και όχι για παράδειγμα στο Antivirus, γιατί αισθάνθηκα ότι εκεί θα είχε ένα μεγαλύτερο αντίκτυπο στο να «κανονικοποιηθεί» η εικόνα που έχει ένα πιο συντηρητικό κοινό για τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα. Το να πω, λοιπόν, ότι είμαι παντρεμένος με τον σύντροφό μου έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο σε έναν πιο συντηρητικό αναγνώστη, που διαβάζει εκείνη τη στιγμή για ένα γκέι ζευγάρι που είναι παντρεμένο και στο μυαλό του μπαίνει μια μικρή σπίθα ότι «να, υπάρχει και αυτό». Η άποψή μου είναι ότι αυτές οι κινήσεις βοηθούν. Και ένα πράγμα που θα ήθελα να μείνει από τη σημερινή μας συνέντευξη είναι ότι το ακτιβιστικό κίνημα των ΛΟΑΤΚΙ+ έχει ωριμάσει και αναγκαστικά πρέπει να γίνει πιο μαζικό και να έρθει σε επαφή και να επηρεάσει και τις ομάδες τις πληθυσμιακές που δεν είναι μαζί του ή δεν του μοιάζουν. Είναι εύκολο να μιλάει κανείς σε ακροατήρια, τα οποία είναι υποστηρικτικά. Ωστόσο, η δυσκολία έγκειται στο να μιλάς σε ένα ακροατήριο, το οποίο δεν είναι θετικά διακείμενο και σιγά σιγά να το κερδίζεις.
Σε συνεντεύξεις δικές σας (αλλά και άλλων μελών της κυβέρνησης) έχω διαπιστώσει ένα παράπονο για τη στάση που κρατούν απέναντί σας αρκετοί ΛΟΑΤΚΙ+ ακτιβιστές. Επιτρέψτε μου να μην καταλαβαίνω αυτό το παράπονο και να το βρίσκω μέχρι και προσβλητικό, αφού αναφέρεται στα μέλη μιας κοινότητας που ακόμη στερούνται βασικά δικαιώματα και που είναι λογικό να κοιτούν με δυσπιστία.
Είμαι μέλος της κοινότητας την οποία περιγράφετε! Το ότι κάποιοι τουλάχιστον δεν με θεωρούν μέλος της, είναι από μονο του αξιοσημείωτο και απαντάει στην ερώτησή σας. Ως κοινότητα πρεσβεύουμε την αποδοχή προς τη διαφορετικότητα. Αυτό σημαίνει ότι και εμείς πρέπει να είμαστε ανοικτοί σε αυτή. Πάντως αυτό που συμβαίνει στην Ελλάδα δεν είναι ούτε πρωτότυπο ούτε μοναδικό. Κινούμαστε πάνω κάτω στην πορεία που έχουν χαράξει άλλες χώρες. Το ακτιβιστικό κίνημα αν δεν καταφέρει να αγκαλιάσει ολόκληρη την κοινωνία και ολόκληρη τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα, θα περιθωριοποιηθεί και το λέω αυτό, όχι υπό τη μορφή απειλής, αλλά ως διαπίστωση. Πρέπει να αλλάξει και να γίνει πιο μαζικό. Είναι προφανές ότι όλοι έχουμε έναν κοινό στόχο, ο οποίος είναι η προώθηση των ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιωμάτων. Είναι, επίσης, προφανές ότι δεν θα συμφωνούμε πάντα στη στρατηγική που πρέπει να ακολουθήσουμε για να πετύχουμε τον στόχο μας. Άλλο όμως να λέει κάποιος ότι δεν συμφωνούμε με τη στρατηγική σου και άλλο να σου επιτίθεται υποστηρίζοντας ότι δεν έχετε κοινούς στόχους ή να μην σε υποστηρίζει εξίσου όταν δέχεσαι επίθεση από διάφορες φυλλάδες λόγω της σεξουαλικότητάς σου. Έχω 7 εξώφυλλα στο Μακελειό. Και φυσικά, όπως έχω ξαναπεί σε προηγούμενη συνέντευξη μου, πολλές φορές μπλέκουμε τον ακτιβισμό με τις κομματικές δράσεις.
Ας μιλήσουμε τώρα για τις δράσεις που προωθούνται από την κυβέρνηση, στο πλαίσιο και του πορίσματος της Επιτροπής για την Εθνική Στρατηγική Ισότητας των ΛΟΑΤΚΙ+. Έχουμε ήδη δει την συμπερίληψη των τρανς ατόμων σε προγράμματα του ΟΑΕΔ, την άρση του περιορισμού της αιμοδοσίας για τα ΛΟΑΤΚΙ πρόσωπα και την τροπολογία απαγόρευσης των πρακτικών μεταστροφής σε ανήλικα άτομα. Τι άλλο;
Θα έλεγα ότι συνολικά υπάρχουν δράσεις νομοθετικές, δράσεις κατάρτισης και δράσεις με εγκυκλίους που μπορεί να γίνουν εσωτερικά σε ένα υπουργείο. Για παράδειγμα, το Υπουργείο Εξωτερικών οργάνωσε πρόσφατα μια τηλεδιάσκεψη με πρεσβείες χωρών για να συζητήσουν θέματα ΛΟΑΤΚΙ+. Τέσσερις τρανς γυναίκες κρατούμενες μεταφερθήκαν σε γυναικείες φυλακές. Τα διεμφυλικά άτομα εντάχθηκαν σε προγράμματα επιδότησης του ΟΑΕΔ. Δημοσιεύθηκε προκήρυξη για τη δημιουργία δομής φιλοξενίας ΛΟΑΤΚΙ, συμβουλευτικού κέντρου και τηλεφωνικής Γραμμής ψυχολογικής υποστήριξης. Έχουμε αιτηθεί πανελλαδική έρευνα από την ΕΛΣΤΑΤ. Μπήκε η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση στα σχολεία. Εκδόθηκε εγκύκλιος από το Υπουργείο Εξωτερικών προς τις πρεσβείες και τα προξενεία μας. Από τις μεγαλύτερες, πάντως, και πιο σημαντικές δράσεις είναι το πρόγραμμα που σχεδιάζεται στο Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης. Έχουν τρέξει ήδη τρία πιλοτικά σεμινάρια σε σχέση με τα ΛΟΑΤΚΙ+ ζητήματα. Το πρόγραμμα σύντομα θα εφαρμοστεί ευρύτερα και σε μεγαλύτερη κλίμακα στον δημόσιο τομέα, ο οποίος απασχολεί περισσότερους από 800.000 ανθρώπους και αγγίζει όλες τις πτυχές της ζωής (υγεία, αστυνομία, παιδεία, εφορία, κλπ).
Παράλληλα, τρέχει και ένα ξεχωριστό πρόγραμμα κατάρτισης με τους αστυνομικούς για θέματα ΛΟΑΤΚΙ+. Όπως και σεμινάριο για τη σχολή Δικαστικών Λειτουργών. Να αναφέρουμε, επίσης, ότι ψηφίστηκε η τροπολογία που κατέθεσε ο υπουργός Υγείας για την ένταξη των οροθετικών στην άυλη συνταγογράφηση και στη δυνατότητα αναδοχής. Άρθηκε, όπως είπατε η απαγόρευση αιμοδοσίας, από γκέι άνδρες. Παράλληλα, προωθείται προς ψήφιση η διάταξη για την απαγόρευση των χειρουργικών επεμβάσεων σε ίντερσεξ βρέφη, δηλαδή άτομα που γεννιούνται με παραλλαγές στα χαρακτηριστικά φύλου, ένα πάγιο αίτημα της ίντερσεξ κοινότητας. Θα σας πω κάτι που ίσως ξενίσει το κοινό σας: όταν ολοκληρωθεί η πορεία της εθνικής στρατηγικής, η ιστορία θα δείξει ότι η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας θα έχει κάνει τα περισσότερα από οποιαδήποτε άλλη για την προώθηση της ΛΟΑΤΚΙ+ ισότητας.
Θέλω να σταθούμε στην τροπολογία απαγόρευσης των “θεραπειών” ή πρακτικών μεταστροφής. Αρκετές ΛΟΑΤΚΙ+ οργανώσεις, μεταξύ των οποίων και το ORLANDO LGBT+ που διεξήγαγε και την πρώτη έρευνα για την εφαρμογή των πρακτικών αυτών στη χώρα, αναγνώρισαν την τροπολογία ως “θετικό αλλά άτολμο βήμα” ενώ έκαναν λόγο και για “επικίνδυνη διατύπωση” που “προστατεύει μόνο ανηλίκους και εξαιρεί ευθέως τους εκπροσώπους της εκκλησίας”.
Η στείρα γκρίνια για τα πάντα δεν οδηγεί πουθενά. Η Ελλάδα είναι μία από τις πρώτες χώρες παγκοσμίως (και τέταρτη στην ΕΕ) που νομοθετεί για τις θεραπείες μεταστροφής –αναρωτηθείτε γιατί άλλες χώρες καθυστερούν– και αν διαβάσετε προσεκτικά τους νόμους άλλων χωρών, θα δείτε τα ίδια διλήμματα. Η χώρα μας απαγορεύει πλήρως τις «θεραπείες» για τους ανήλικους, θέτει πολύ αυστηρούς περιορισμούς για κάθε είδους επαγγελματία και, ακόμη και στους ενήλικες, οι θεραπείες μεταστροφής παραμένουν ποινικοποιημένες αν αποδειχθεί πως ένα άτομο ήταν ευάλωτο και εξωθήθηκε σε αυτές.
Η ισότητα στον γάμο αναφέρεται στο υπόμνημα της Επιτροπής;
Ο πολιτικός γάμος περιλαμβάνεται στο υπόμνημα και πιστεύω ότι αυτός σε εύλογο χρόνο θα νομοθετηθεί.
Ως ένα άτομο που είχατε το προνόμιο του γάμου, δεν είναι λίγο ειρωνικό στην Ελλάδα να μιλάμε ακόμη για εύλογα χρονικά διαστήματα;
Ως προς το «προνόμιο», σας απάντησα σε προηγούμενη ερώτηση. Ειρωνικό δεν είναι. Θα θέλαμε η χώρα μας να κινείται πιο γρήγορα; Προφανώς! Υπάρχουν, όμως, πολλές χώρες που κινούνται πιο αργά, οπότε προτιμώ να βλέπω το ποτήρι μισογεμάτο. Κινούμαστε προς τη σωστή κατεύθυνση, και όλοι καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να σπρώξουμε προς αυτήν την κατεύθυνση.
Σίγουρα κάθε βήμα προς την καταπολέμηση των διακρίσεων είναι εξαιρετικά σημαντικό. Ας μου επιτραπεί όμως το σχόλιο ότι, μέχρι στιγμής, τα βήματα που έχουν γίνει προς αυτή την κατεύθυνση μπορούν να χαρακτηριστούν ως ασφαλή, αφού δεν συγκρούονται με τα συντηρητικά αντανακλαστικά της Νέας Δημοκρατίας, όπως θα συνέβαινε για παράδειγμα στην αναγνώριση της ΛΟΑΤΚΙ+ γονεϊκότητας.
Αν είναι τόσο ασφαλή γιατί δεν είχαν γίνει από τις προηγούμενες κυβερνήσεις που υποτίθεται ότι δεν είχαν να αντιμετωπίσουν και τα «συντηρητικά αντανακλαστικά της Νέας Δημοκρατίας»-όρο που προφανώς δεν αποδέχομαι. Πάντως, αν δείτε την έρευνα της ΔιαΝΕΟσις που δημοσιεύτηκε τον περασμένο Απρίλιο, θα παρατηρήσετε μια σημαντική αύξηση στην αποδοχή του κόσμου σε σχέση με τον πολιτικό γάμο και την τεκνοθεσία και πιστεύω το ότι η κυβέρνηση έχει προωθήσει αρκετά ζητήματα, συνδέεται και με αυτό.
Να τολμήσω να ζητήσω κάποιο σχόλιο για το αποτέλεσμα της δίκης για την υπόθεση θανάτου του Ζακ Κωστόπουλου;
Στα ευνομούμενα κράτη, η πολιτική ηγεσία δεν σχολιάζει τις δικαστικές αποφάσεις. Όποιος πιστεύει το αντίθετο, δεν κατανοεί την διάκριση των εξουσιών που είναι η πεμπτουσία του κράτους δικαίου.
Πώς θέλετε να κλείσουμε τη συνέντευξη αυτή;
Θα ήθελα να απευθυνθώ στα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα που θα διαβάσουν αυτή τη συνέντευξη και που μπορεί να έχουν τους φόβους και τις αμφιβολίες τους και να τους πω ότι και εγώ κάποια στιγμή αντιμετώπισα δυσκολίες που ίσως να μοιάζουν με τις δικές τους. Και να τα διαβεβαιώσω ότι έχουν μπροστά τους μια ζωή γεμάτη εκπλήξεις και ευτυχισμένες στιγμές. Είναι σημαντικό να ξέρουν ότι δεν είναι μόνα. Και ότι μέσα τους έχουν τη δύναμη και τη αυτοπεποίθηση που ψάχνουν για να χαράξουν την ζωή τους.
Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στο ANTIVIRUS 103
