Από την 1η Ιανουαρίου 2021, το 5% ΦΠΑ για τα προϊόντα υγιεινής ή ο λεγόμενος «φόρος ταμπόν» καταργήθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο, με τις ακτιβιστικές και φεμινιστικές οργανώσεις θα γιορτάζουν μία ακόμη νίκη απέναντι σε έναν «σεξιστικό φόρο», μετά από χρόνια πιέσεων και ακτιβιστικών δράσεων.
Η κατάργηση του «φόρου ταμπόν» πέρασε με την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ε.Ε., η οποία έγινε επίσημη από την 1η Γενάρη του 2021. Σύμφωνα με τη νομοθεσία της Ε.Ε., τα κράτη-μέλη πρέπει να φορολογούν τα ταμπόν και τα είδη υγιεινής τουλάχιστον με 5%, καθώς χαρακτηρίζονται ως «μη απαραίτητα».
Η Ευρωπαϊκή Ένωση εργάζεται επί του παρόντος για την κατάργηση του «φόρου ταμπόν», αλλά δεν έχουν ακόμη συμφωνήσει όλα τα κράτη-μέλη σε νέες προτάσεις σχετικά με τους κανόνες ΦΠΑ. Η Δημοκρατία της Ιρλανδίας δεν έχει ΦΠΑ στα προϊόντα υγιεινής, επειδή οι κανόνες της είχαν θεσπιστεί πριν από τη νομοθεσία της Ε.Ε. Τα κράτη της Αυστραλίας, του Καναδά, της Ουγκάντα και των Η.Π.Α., συμπεριλαμβανομένης της Πενσυλβανίας και της Νέας Υόρκης, είναι άλλες χώρες και περιοχές, όπου καταργήθηκε ο «φόρος ταμπόν».
Η Σκωτία προηγήθηκε αυτής της μετακίνησης τον Νοέμβριο, και έγινε η πρώτη χώρα στον κόσμο που πρόσφερε δωρεάν προϊόντα περιόδου με τον Λογαριασμό Παροχής Προϊόντων Περίοδο. Τόνισε ότι είναι νομική υποχρέωση για τις τοπικές αρχές να διασφαλίσουν ότι παρέχονται δωρεάν προϊόντα περιόδου σε “όποιο άτομο τα χρειάζεται”.
Οι ομάδες των ακτιβιστικών οργανώσεων απορρίπτουν την άποψη ότι η ρύθμιση για τον «φόρο ταμπόν» αποτελεί «νίκη του Brexit», επισημαίνοντας ότι ήταν δυνατό, για το Ηνωμένο Βασίλειο, να απορρίψει τον φόρο, μετά από ψηφοφορία στην Ε.Ε. ήδη από το 2016. Χρειάστηκαν αγώνες και κυβερνητικές πιέσεις για να προσαρμοστεί ο «φόρος ταμπόν» στο κατώτατο ύψος φόρου, στο 5%, το 2001. Μια διαδικτυακή αναφορά που ξεκίνησε από την ακτιβίστρια Laura Coryton το 2014 κέρδισε περισσότερες από 300.000 υπογραφές και μετά από μια εκστρατεία της #FreePeriods, από την Amika George, διατέθηκαν δωρεάν εμμηνορροϊκά είδη σε σχολεία της Αγγλίας.
Το 2016, η συντηρητική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι ο ΦΠΑ που λαμβάνεται από προϊόντα για την περίοδο θα προορίζονται για φιλανθρωπικές οργανώσεις που υποστηρίζουν ευάλωτες γυναίκες και κορίτσια. Αντίθετα, όμως, αποκαλύφθηκε ότι ένας από τους οργανισμούς που έλαβε κάποια από τα 15 εκατομμύρια £ σε κεφάλαια ήταν μια φιλανθρωπική οργάνωση κατά των αμβλώσεων. Επίσης, προέκυψε ότι μόνο δύο από τους 10 οργανισμούς εστίασαν ειδικά στις ανάγκες των γυναικών.
Ο Καγκελάριος Rishi Sunak υποσχέθηκε επισήμως να τερματίσει τον «φόρο ταμπόν» όταν ανακοίνωσε τον προϋπολογισμό τον Μάρτιο και η ημερομηνία επιβεβαιώθηκε να είναι εκείνη που το Ηνωμένο Βασίλειο αποχώρησε από την Ε.Ε. Επί του παρόντος, γίνονται εργασίες για να διατεθούν δωρεάν τα είδη υγιεινής στα σχολεία της Βόρειας Ιρλανδίας, με μια πρόσφατη συζήτηση στο Stormont, στη συνέλευση του NI.
Η Felicia Willow, διευθύνουσα σύμβουλος της φιλανθρωπικής οργάνωσης για τα δικαιώματα των γυναικών, Fawcett Society, δήλωσε: «Χαιρετίζουμε θερμά την κατάργηση του ΦΠΑ σε όλα τα είδη υγιεινής από την 1η Ιανουαρίου 2021 και συγχαίρουμε την κυβέρνηση που έκανε αυτό το θετικό βήμα. Ήταν ένας μακρύς δρόμος για να φτάσετε σε αυτό το σημείο, αλλά επιτέλους ο σεξιστικός φόρος που είδε τα είδη υγιεινής να ταξινομούνται ως μη απαραίτητα, ως είδη πολυτελείας, μπορεί να βρεθεί μόνο στα βιβλία της ιστορίας.»
«Είμαι περήφανος που τηρούμε σήμερα την υπόσχεσή μας για κατάργηση του «φόρου ταμπόν». Τα προϊόντα υγιεινής είναι απαραίτητα, οπότε είναι σωστό να μην χρεώνουμε ΦΠΑ», δήλωσε ο Sunak. «Έχουμε ήδη διαθέσει δωρεάν προϊόντα υγιεινής σε σχολεία, κολέγια και νοσοκομεία και αυτή η δέσμευση μας φέρνει ένα ακόμη βήμα πιο κοντά στη διάθεσή τους σε προσιτές τιμές και σε όλες τις γυναίκες».
Η ακτιβίστρια Laura Coryton δήλωσε στο Dazed τον Μάρτιο: «Νιώθω τόσο χαρούμενη και ανακουφισμένη! Είμαστε ένα βήμα πιο κοντά στο τέλος του στιγματισμού της περιόδου, της φτώχειας και διασφαλίζουμε ότι η γενική πολιτική είναι πιο διαφορετική.»
«Είναι υπέροχα νέα ότι ο φόρος καταργείται και σίγουρα καθιστά τα προϊόντα πιο προσβάσιμα», δήλωσε επίσης η Hayley Smith, ιδρύτρια του FlowAid – μια εκστρατεία που εργάζεται για την παροχή δωρεάν προϊόντων υγιεινής σε άστεγες γυναίκες. «Ωστόσο, η πρόσβαση δε σημαίνει ότι είναι και προσιτά τα προϊόντα και οι άστεγες γυναίκες δε θα μπορούν πάντα να είναι σίγουρες ότι θα είναι σε θέση να τα αντέξουν οικονομικά.»
Στην Ελλάδα
Ο ΦΠΑ στις σερβιέτες και τα ταμπόν στην Ελλάδα το 2015 άγγιζε το 23% ενώ μετά την αύξηση του βασικού συντελεστή ΦΠΑ από το 23% στο 24%, ο ΦΠΑ σε σερβιέτες και ταμπόν αυξήθηκε επίσης στο 24%, και ισχύει μέχρι σήμερα.
https://avmag.gr/117800/dorean-proionta-periodoy-se-ola-ta-scholeia-tis-agglias/
