Σε νέα της έκθεση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά του Ρατσισμού και της Μισαλλοδοξίας (ECRI) επαινεί τα θετικά βήματα στην Ελλάδα από την προηγούμενη έκθεση του 2014.
Από το Εθνικό Σχέδιο Δράσης της Ελλάδας κατά του Ρατσισμού και της Μισαλλοδοξίας (που εγκρίθηκε το 2020) έως την εθνική στρατηγική ισότητας των ΛΟΑΤΚΙ+ που εγκρίθηκε για την περίοδο 2021-2025, τέτοια θετικά μέτρα βελτιώνουν την καταπολέμηση των διακρίσεων και του ρατσισμού, σύμφωνα με την έκθεση.
Η ECRI χαιρετίζει, επίσης, το γεγονός ότι ο Κώδικας Μετανάστευσης και Κοινωνικής Ένταξης της Ελλάδας δίνει τη δυνατότητα σε υπηκόους τρίτων χωρών να υποβάλλουν αίτηση για άδειες διαμονής εάν αποδεικνύουν παρουσία στη χώρα για επτά συναπτά έτη (και ότι έχουν αναπτύξει «ισχυρούς δεσμούς» με την ελληνική κοινωνία).
Η έκθεση της ECRI επαινεί επίσης τους ελληνικούς ραδιοτηλεοπτικούς φορείς που χρησιμοποιούν μια λειτουργία τεχνικής καθυστέρησης, σύμφωνα με την οποία η πραγματική εκπομπή των «ζωντανών» εκπομπών καθυστερεί ελαφρά, επιτρέποντας στους σταθμούς να σταματήσουν τη μετάδοση ρητορικής μίσους.
Όμως η έκθεση εγείρει ανησυχίες για άλλα θέματα. Το όργανο ισότητας της Ελλάδας – ο Συνήγορος του Πολίτη – εξακολουθεί να στερείται αρμοδιότητας να παρέχει νομική εκπροσώπηση σε θύματα διακρίσεων ή μισαλλοδοξίας στο δικαστήριο, να επιδιώκει στρατηγικές διαφορές ή να προσάπτει υποθέσεις ενώπιον των δικαστηρίων.
Επιπλέον, παρά το εθνικό σχέδιο ισότητας για τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα, οι ΛΟΑΤΚΙ+ μαθητές συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν «μισαλλόδοξες και μεροληπτικές συμπεριφορές στο σχολείο, συμπεριλαμβανομένων των δασκάλων», σύμφωνα με την έκθεση.
Τα ίντερσεξ άτομα, κυρίως τα παιδιά, αντιμετωπίζουν μερικές φορές «σοβαρές μορφές» διακρίσεων και μισαλλοδοξίας, μεταξύ άλλων από επαγγελματίες γιατρούς που φέρεται να συστήνουν συχνά την άμβλωση ίντερσεξ εμβρύων ενώ η περιττή χειρουργική επέμβαση σε ίντερσεξ παιδιά είναι επίσης συχνή.
Στην έκθεσή της, η ECRI διαπιστώνει ότι η συχνή ρητορική μίσους – κατά καιρούς εμπλέκονται πολιτικοί και ακόμη και κρατικοί αξιωματούχοι – στοχεύει μετανάστες, καθώς και μέλη ΛΟΑΤΙ+ κοινοτήτων και Ρομά.
Η ECRI θεωρεί, επίσης, στην έκθεσή της ότι οι ισχυρισμοί για ρατσιστική και ΛΟΑΤΚΙ+φοβική αστυνομική κακοποίηση αξίζουν ιδιαίτερης προσοχής.
Για την αντιμετώπιση αυτών και άλλων ελλείψεων, η ECRI εξέδωσε μια σειρά συστάσεων. Ειδικότερα, οι αρχές θα πρέπει:
- Να παράσχουν στον Διαμεσολαβητή την εξουσία να παρεμβαίνει ως amicus curiae ενώπιον των δικαστηρίων.
- Να παρέχουν στους εκπαιδευτικούς την κατάλληλη κατάρτιση για την αντιμετώπιση της μισαλλοδοξίας και των διακρίσεων κατά των ΛΟΑΤΚΙ στα σχολεία.
- Να αναλάβουν δράση για την πρόληψη της μισαλλοδοξίας και των διακρίσεων κατά των ίντερσεξ ατόμων, μεταξύ άλλων απαγορεύοντας τις ιατρικά περιττές χειρουργικές επεμβάσεις “ομαλοποίησης” του φύλου σε μικρά παιδιά και αναπτύσσοντας κατευθυντήριες γραμμές και κατάρτιση σχετικά με τα δικαιώματα ισότητας των ίντερσεξ για τους αρμόδιους επαγγελματίες.
- Να δημιουργήσουν ένα ολοκληρωμένο σύστημα παρακολούθησης των περιστατικών ρητορικής μίσους (συμπεριλαμβανομένων των διαδικτυακών), συνοδευόμενο από εκστρατείες ευαισθητοποίησης του κοινού.
- Διασφάλιση ότι οι Ρομά δεν εκδιώκονται παράνομα και χωρίς κατάλληλη ειδοποίηση ή ευκαιρία για επαναστέγαση σε αξιοπρεπή καταλύματα.
- Επανεξέταση των εφαρμογών των πρόσφατων κανόνων εγγραφής για να διασφαλιστεί ότι όλες οι σχετικές ΜΚΟ μπορούν να παρέχουν κατάλληλες υπηρεσίες υποστήριξης στους μετανάστες.
- Να εισαγάγει αποφασιστικά μέτρα για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των ερευνών σχετικά με αστυνομικά παραπτώματα, είτε αυτά υποκινούνται από ρατσισμό είτε από ΛΟΑΤΚΙ-φοβία, ακολουθούμενα, όπου αυτό δικαιολογείται, από αποτελεσματικές κυρώσεις κατά των δραστών.
