Η εκλογή της κα Brnabic είναι προάγγελος αλλαγής στη Σερβία, ή μήπως η αλλαγή έχει ήδη συμβεί;
Ο πρόεδρος της Σερβίας όρισε μια λεσβία γυναίκα για να αναλάβει καθήκοντα πρωθυπουργού και μ’ αυτήν την κίνηση η Σερβία έχει πετύχει διπλή πρωτιά, στο κατά τα άλλα βαθιά συντηρητικό βαλκανικό κράτος.
Η κα Brnabic δεν είναι μόνο η πρώτη ανοιχτά λεσβία πρωθυπουργός της Σερβίας, αλλά και η πρώτη γυναίκα στη θέση αυτή.
Η Ana Brnabic επιλέχθηκε από τον νέο Πρόεδρο Aleksandar Vucic. Η έγκρισή της από το κοινοβούλιο θα είναι, σε μεγάλο βαθμό, μια τυπική διατύπωση, καθώς το κόμμα κι οι σύμμαχοί του κατέχουν την συντριπτική πλειοψηφία.
“Πιστεύω ότι η Μπράναβιτς διαθέτει τα επαγγελματικά και τα προσωπικά προσόντα για να είναι πρωθυπουργός” , δήλωσε ο κ. Βούτσιτς στους δημοσιογράφους “και ότι μαζί με άλλους υπουργούς θα εργαστεί για τη βελτίωση και την πρόοδο της Σερβίας μας” .
Δεν έκανε καμία αναφορά στον σεξουαλικό προσανατολισμό της.
Πριν από λίγα χρόνια βέβαια, ο διορισμός της θα ήταν αδιανόητος.
Έχει τα προσόντα η κα Brnabic για τον πρωθυπουργικό ρόλο;
Συμμετέχει στην κυβέρνηση από πέρυσι, υπηρετώντας ως υπουργός Δημόσιας Διοίκησης – μια από τις λιγότερο αξιοζήλευτες θέσεις στη Σερβική κυβέρνηση. Ο δημόσιος τομέας της Σερβίας περιλαμβάνει πολλές επιχειρήσεις της γιουγκοσλαβικής εποχής, μερικές σε απελπιστική κατάσταση, καθώς και ένα μεγάλο και σημαντικό κομμάτι δημόσιας διοίκησης.
Στο γραφείο αυτό εργάστηκε με αφοσίωση και σε λιγότερο από ένα χρόνο, εισήγαγε ένα σύστημα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, που σχεδιάστηκε για να περιορίσει τη γραφειοκρατία και υποστήριξε στενά την εισαγωγή της πληροφορικής ως υποχρεωτικού μαθήματος στα σχολεία.
Ως εκσυγχρονίστρια, φαίνεται ότι είναι σε θέση να συνεχίσει να εργάζεται για την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων, που απαιτούνται για την προσχώρηση της Σερβίας στην Ε.Ε., όπως τη βελτίωση των σχέσεων με το Κοσσυφοπέδιο, τη μεταρρύθμιση του δικαστικού σώματος και τη προώθηση των δικαιωμάτων των μειονοτήτων – συμπεριλαμβανομένου του ΛΟΑΤ πληθυσμού.
Ο διορισμός της έγινε αποδεκτός από τον διοργανωτή του Pride του Βελιγραδίου Goran Miletic, ο οποίος δήλωσε στην Guardian ότι “μπορεί να είναι μόνο ένα θετικό μήνυμα” .
Η κ. Brnabic συγκαταλέγεται στον μικρό αριθμό gay πρωθυπουργών, που θα καθοδηγήσουν τις κυβερνήσεις τους στην Ευρώπη, μεταξύ των οποίων ο Leo Varadkar στη Δημοκρατία της Ιρλανδίας κι ο Xavier Bettel στο Λουξεμβούργο.
Βέβαια, δεν ξεχνούμε και την Ισλανδία που είχε στο παρελθόν μία ανοιχτά λεσβία πρωθυπουργό, την Johanna Sigurdardottir, που υπηρέτησε από το 2009 ως το 2013.
Τι λέει η ίδια η κυρία Brnabic;
Από την ένταξή της στην κυβέρνηση πέρυσι, η κ. Brnabic προσπάθησε να επικεντρωθεί στα προσόντα της κι όχι στον σεξουαλικό της προσανατολισμό, αναφέροντας χαρακτηριστικά: “Γιατί έχει σημασία;”
Με την αποδοχή της υποψηφιότητάς της για την πρωθυπουργία της Σερβίας δήλωσε ότι ήθελε να υπηρετήσει τη χώρα της και θα εργαζόταν για να επιτύχει στόχους “που είναι μεγαλύτεροι και πιο σημαντικοί από όλων μας μεμονωμένα” .
Η εκλογή της είναι προάγγελος αλλαγής ή μήπως η αλλαγή έχει ήδη συμβεί;
Η αστυνομική έρευνα το 2015 διαπίστωσε, ότι σχεδόν το ήμισυ των αξιωματικών της συμφώνησε με τη δήλωση ότι “η ομοφυλοφιλία είναι μια ασθένεια που πρέπει να θεραπευτεί» αναφέρει ο Guy De Launey του BBC στο Βελιγράδι.
Ακόμη κι ο αρχηγός ενός από τα μικρότερα κόμματα ο Dragan Markovic Palma από το Unified Serbia, δήλωσε ότι η κα Brnabic “δεν είναι η πρωθυπουργός μου” προσθέτοντας, ότι ο νέος πρωθυπουργός «πρέπει να είναι άνθρωπος της οικογένειας που να ξέρει τι είναι τα παιδιά» .
Τι σημαίνει στην πραγματικότητα όλο αυτό το εχθρικό κλίμα; Σημαίνει ότι οι gay κι οι λεσβίες αντιμετωπίζουν διακρίσεις κι απειλείται η ασφάλειά τους.
Το Pride του Βελιγραδίου απαγορεύτηκε για τρία χρόνια διαδοχικά για λόγους δημόσιας ασφάλειας, όταν ακροδεξιοί διαδηλωτές επιτέθηκαν στη διοργάνωση του 2010.
Αυτό άλλαξε μόλις το 2014, μέσα σε τεράστια μέτρα ασφάλειας και με τη συμμετοχή των ειδικών δυνάμεων και τεθωρακισμένων οχημάτων. Κι από τότε, οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών έχουν αναφέρει, ότι ορισμένα άτομα, που συμμετέχουν έχουν χάσει την θέση εργασίας τους.
Γιατί η Σερβία είναι τόσο συντηρητική;
Η περιοχή στο σύνολό της είναι συντηρητική λόγω της επιρροή της Εκκλησίας – είτε της Ορθόδοξης στη Σερβία είτε της Καθολικής στην Κροατία, εξηγεί ο ανταποκριτής του BBC.
Εκπρόσωποι της εκκλησίας στην Κροατία εξανάγκασαν την κοινωνία σε δημοψήφισμα το 2013, που κατέληξε σε απόρριψη της ισότητας στον γάμο.
Ένα δημοψήφισμα το 2015 στη Σλοβενία απέτυχε να νομιμοποιήσει το γάμο των ομόφυλων ζευγαριών.
Τα ακραία δεξιά κόμματα σήμερα, εν έτη 2017 στη Σερβία, δήλωσαν, ότι η νέα πρωθυπουργός δεν ήταν μια εγχώρια επιλογή, αλλά «η επιλογή της Δύσης» .
Μήπως η κ. Brnabic αποτελεί υπαινιγμό για τις φιλοδοξίες της Σερβίας προς την Ε.Ε.;
Αυτή είναι μία πολύ κυνική ερμηνεία – ότι δηλαδή ο Πρόεδρος Aleksandar Vucic χρησιμοποιεί την υποψηφιότητα της κα Brnabic για να επιδείξει την υιοθέτηση των αξιών της Ε.Ε. από την πλευρά της Σερβίας με την ελπίδα, ότι οι Βρυξέλλες θα αγνοήσουν άλλες ελλείψεις.
Βέβαια, ένας τέτοιος συμβολισμός φέρει και το ανάλογο βάρος, που μπορεί να οδηγήσει τους ανθρώπους να επανεξετάσουν τη στάση τους απέναντι στον σεξουαλικό προσανατολισμό.
Ένα άλλο στοιχείο είναι ότι ο κ. Vucic μπορεί να βλέπει την κυρία Brnabic ως ασφαλή επιλογή για τη θέση της πρωθυπουργού – επικεφαλής, αλλά χωρίς βάση κόμματος – κάτι που δεν θα αποτελέσει απειλή για τη δική του εξουσία στο μέλλον.
