Vasilis Thanopoulos
Διατηρεί μία από τις πιο επιδραστικές εκπομπές στο ελληνικό διαδίκτυο, την οποία χρησιμοποιεί συχνά για να δώσει ορατότητα στη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα. Παράλληλα, μέσα από την παρουσία της (και της συντρόφου της) στα social media δείχνει την καθημερινότητα μιας ομόφυλης σχέσης γυναικών. Ο λόγος για τη Ζoe Pre, την οποία συνάντησα ένα μεσημέρι στο μπαλκόνι του σπιτιού της για να ξετυλίξουμε το κουβάρι της -κουήρ- ζωής της.
Θέλω να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Μίλα μου λίγο για τα παιδικά σου χρόνια.
Μεγάλωσα στον Πειραιά. Παιδί μιας μονογονεϊκής οικογένειας, μιας και οι γονείς μου χώρισαν όταν ήμουν δυόμιση ετών. Ήταν κάπως περίεργα τα παιδικά μου χρόνια. Όταν έχεις έναν γονέα (τη μητέρα μου) που δουλεύει από το πρωί μέχρι το βράδυ για να συντηρήσει άλλα τρία άτομα, καταλαβαίνεις ότι τα πράγματα είναι λίγο δύσκολα, οπότε μεγαλώνεις κάπως στον αυτόματο. Θυμάμαι, πάντως, να βλέπω άπειρες ώρες τηλεόραση, χωρίς να με αναγκάζει κάποιος να διαβάσω. Ακόμα και σήμερα έχω συνειδητοποιήσει ότι αν με πουν αδιάβαστη ανατριχιάζει η πλάτη μου… γιατί ήμουν μόνιμα αδιάβαστη.
Πώς αυτοπροσδιορίζεσαι σε σχέση με τη σεξουαλικότητά σου;
Πριν σου απαντήσω, να σου πω πως γενικά δυσκολεύομαι πολύ με τις ταμπέλες, γιατί νιώθω ότι η σεξουαλικότητά μου είναι ρευστή. Νιώθω bisexual ή καλύτερα pansexual. Αλλά επειδή καταλήγω να βάζω πάλι ταμπέλες, θα σου πω ότι ερωτεύομαι τον άνθρωπο και όχι το φύλο του.
Και πότε άρχισες να το αντιλαμβάνεσαι αυτό;
Από μικρή είχα «daddy» και «mommy issues». Μου άρεσαν και οι μεγαλύτεροι άντρες και οι μεγαλύτερες γυναίκες. Στην αρχή, ωστόσο, την έλξη μου για το ίδιο φύλο την αναγνώριζα περισσότερο ως ενθουσιασμό. Στο Γυμνάσιο άρχισα να καταλαβαίνω ότι δεν είναι μόνο ενθουσιασμός αυτό το που νιώθω, αλλά και κάτι παραπάνω. Στην αρχή ήταν κάπως μπερδεμένα και με δυσκόλεψε. Χρειάστηκε να κάνω την πρώτη μου σχέση με κοπέλα στα 17, για να καταλάβω ότι δεν μου αρέσει μόνο το ένα ή μόνο το άλλο.
Ποιο ήταν το πρώτο άτομο με το οποίο μίλησες;
Το είχα πει σε μια φίλη μου. Το αστείο είναι πως και εκείνη (αρκετά μετά) έκανε coming out ως λεσβία. Άργησε να το παραδεχτεί, πίστευε πως ήταν απλώς μια φάση. Εγώ πάλι ήμουν πολύ εντάξει, γιατί μεγάλωσα σε ένα σχετικά safe περιβάλλον. Μετά το είπα και στις υπόλοιπες φίλες μου, με τις οποίες είμαστε μαζί από το δημοτικό.
Εξίσου υποστηρικτικό ήταν και το οικογενειακό σου περιβάλλον;
Κοίτα, πρώτα μίλησα με τον αδερφό μου (ήμουν 17), γιατί ένιωθα πως θα αντιδρούσε πολύ καλά. Στην αδερφή μου το είπα σχετικά πρόσφατα. Τελευταία, πάντως, το είπα στη μητέρα μου. Δεν το πήρε και τόσο καλά γιατί είναι αρκετά θρήσκα.
Είχες κάποια πληροφόρηση γύρω από ζητήματα σεξουαλικότητας καθώς μεγάλωνες; Ακόμη και σήμερα δεν γνωρίζω πολλά bi ή pan άτομα που να μιλούν ανοιχτά για αυτή τη ρευστότητα.
Όχι και η αλήθεια είναι πως θα ήταν πολύ βοηθητικό, αν μεγαλώνοντας ήξερα ότι υπάρχουν κι άλλα τέτοια άτομα. Θα με βοηθούσε να καταλάβω το τι μου συμβαίνει και δεν θα χρειαζόταν να το ανακαλύψω μόνη μου ή να μπαίνω σε κουτάκια. Και πάλι, όμως, νιώθω τυχερή που μεγάλωσα σε μια οικογένεια που δεν υπήρχε ο φόβος ότι θα με διώξουν από το σπίτι ή θα μου κάνουν κακό. Κάτι που δυστυχώς βλέπουμε να συμβαίνει και σήμερα σε αρκετές οικογένειες.
Και ενώ μεγάλωσες χωρίς τέτοια πρότυπα (σ.σ. που μιλούν δημόσια για ζητήματα σεξουαλικότητας) κατέληξες να γίνεις ένα…
Στην αρχή όλο αυτό δεν έγινε συνειδητά. Πλέον, όμως, επιλέγω να μιλάω ανοιχτά γιατί θέλω όλα αυτά τα παιδιά που είναι μόνα τους και φοβούνται να μιλήσουν, να καταλάβουν ότι δεν έχουν κάνει τίποτα κακό. Νιώθω την ανάγκη να τους εξηγήσω ότι το να μιλούν για τα άτομα με τα οποία κάνουν σεξ, για τα άτομα που αγαπούν είναι κάτι πολύ φυσιολογικό. Μια ζωή έχουμε και πρέπει να τη ζήσουμε όπως θέλουμε εμείς, κάνοντας αυτό που γουστάρουμε. Δεν σου κρύβω πώς εκνευρίζομαι με όλους αυτούς που έχουν άποψη για το πώς πρέπει να ζήσουν οι άλλοι και λένε βλακείες τύπου «είναι ανώμαλο αυτό και κανονικά το σεξ πρέπει να γίνεται μεταξύ άντρα και γυναίκας, γιατί έτσι γίνεται η αναπαραγωγή». Θέλω να έρθει ένας μαλ@κ@ς εδώ να μου πει ποιος γ@μιέται μόνο για να αναπαραχθεί (γέλια). Λένε κάτι τέτοιες μαλακίες οι straight, που δεν αντέχω. Συγγνώμη που τα λέω έτσι αλλά και εγώ παθαίνω mental breakdown, γιατί χρησιμοποιούν τη σεξουαλικότητα σαν να είναι κάτι ενάντια στη φύση.
Τελειώνεις το σχολείο. Τι γίνεται μετά;
Ανέκαθεν, αυτό που ήθελα είναι να έχω μια δουλειά, για να βγάζω τα δικά μου λεφτά. Έτσι το πρώτο πρωί μετά το σχολείο βγήκα στον Πειραιά ρωτώντας μαγαζιά αν έψαχναν κάποιο άτομο. Προφανώς και έφαγα όλα τα άκυρα του κόσμου, γιατί δεν ήμουν και κανένα γκομενάκι – ήμουν ένα κοριτσάκι με κοντοκουρεμένο μαλλί, σαν παιδάκι. Κάνω τελικά αίτηση στον Σκλαβενίτη που δούλευε και η μάνα μου. Πέρασα και σε μια σχολή στη Χαλκίδα και για κάποιο καιρό πηγαινοερχόμουν. Λίγο μετά, όμως, την παράτησα, γιατί η δουλειά ήταν σημαντικότερη. Έμεινα εκεί μέχρι πέρυσι. Τα πρώτα χρόνια έκανα εξυπηρέτηση και ράφια. Εγώ βέβαια πάντα ασχολούμουν με το βίντεο. Όλες αυτές τις ώρες που περνούσα μπροστά από την τηλεόραση στο σπίτι, είχα την επιθυμία να κάνω κάτι, δεν ήξερα τι, και μόλις ανακάλυψα το YouTube το 2006 και έβλεπα YouTubers είπα «αυτό θέλω να κάνω». Όλα αυτά τα χρόνια έκανα βίντεο και μόλις έβγαλα λεφτά αγόρασα και μια κάμερα. Τότε ήταν πολύ hot το YouTube στην Ελλάδα. Είχα πάρει και μεταγραφή στη σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών στα ΤΕΙ Πειραιά και με τους συμφοιτητές μου -τον Γρηγόρη και τον Σταύρο- κάναμε βίντεο παρέα. Σιγά σιγά αυτό πήρε αέρα και άρχισε να ανεβαίνει. Με ανακάλυψαν στον Σκλαβενίτη και με πήραν να κάνω τα εταιρικά τους βίντεο.
Μίλα μου λίγο για το «Κρίμα».
Το «Κρίμα» ξεκίνησε ως μια εκπομπή podcast σαν αυτές στο εξωτερικό, τύπου: «φέρνω έναν φίλο μου και συζητάμε». Σιγά σιγά είδα, όμως, ότι αυτό έχει potential να περάσει τα μηνύματα που με αφορούν. Ακόμη και το πιο «χαζό» μου βίντεο θέλω να περνάει ένα μήνυμα. Με το «Κρίμα» έγινε πολύ ξεκάθαρο το τι θέλω να κάνω. Θέλω να μιλάω για αυτά που με απασχολούν, γι΄αυτά που δεν μπορείς να συζητήσεις στην τηλεόραση και ίσως έτσι δώσω τροφή για σκέψη σε κάποια άτομα.
Σε αυτή την εκπομπή σε ακούμε πλέον να μιλάς και για τη δική σου σεξουαλικότητα και γενικά για τις ΛΟΑΤΚΙ+ ταυτότητες.
Εγώ ξεκίνησα να λέω ανοιχτά ότι είμαι ΛΟΑΤΚΙ+, όταν το είπα στην μάνα μου. Πάντα πετούσα hints στα βίντεο, αλλά ήθελα πρώτα να το αντιμετωπίσω όπως έπρεπε. Από τότε, όμως, που της το είπα, είμαι 100% open και μου αρέσει να δείχνω την καθημερινότητα μου με την κοπέλα μου (που είναι και αυτή πολύ open στα δικά της social media). Φυσικά, όχι για το κουτσομπολιό ούτε για να πουλήσουμε τη σχέση μας. Πιο πολύ για να δείξουμε την κανονικότητα μιας ΛΟΑΤΚΙ+ σχέσης. Π.χ. κάνουμε κάποια σκετσάκια με την Αθηνά (σ.σ. η κοπέλα της) που δείχνουμε πως είναι να είσαι σε μια λεσβιακή σχέση. Σε αυτό το σημείο θέλω να σου μιλήσω και για τη λέξη «λεσβία». Όταν ξεκίνησα στο YouTube είχα κοντοκουρεμένο μαλλί. Και τότε, αν και είχα σχέση με αγόρι, με έλεγαν λεσβία. Συνειδητοποίησα δυστυχώς, ότι το «λεσβία» χρησιμοποιείται περισσότερο ως βρισιά παρά ως ταυτότητα. Είναι πολύ κρίμα.
Δυστυχώς, τα κακοποιητικά σχόλια εκεί έξω είναι πολλά και είμαι σίγουρος ότι το γνωρίζεις από πρώτο χέρι.
Δυστυχώς, ναι. Βλέπεις σχόλια από 12χρονα που γράφουν «να ψοφήσουν οι γκέι». Τι τραύμα έχουν αυτά τα παιδάκια για να γράφουν τέτοιες μαλακίες; Αυτό έχει να κάνει με το κατά πόσο οι γονείς έχουν περάσει αυτά που πρέπει να περάσουν, αλλά και με το τι βλέπουν στην τηλεόραση και στο ίντερνετ. Οπότε «ναι» είναι πολλά τα κακοποιητικά σχόλια. Τα χειρότερα είναι από οικογενειάρχες. Αρκετές φορές μπαίνω στο προφίλ τους από απορία για να δω ποιος γράφει αυτό το: «που πας έτσι μωρή πουστ@ρα;». Οι περισσότεροι είναι άνω των 40 με παιδιά και λες πόσο “κρίμα που αυτοί οι άνθρωποι μεγαλώνουν παιδιά”.
Μιας και μιλάμε για σχόλια και αντιδράσεις, θέλω να μιλήσουμε και για όλα αυτά που ειπωθήκαν και γράφτηκαν με αφορμή τη συνέντευξή σου στον Τσίπρα. Νιώθω ότι υπήρχε ένας διάχυτος σεξισμός σε αυτά.
Από τότε που ανέβασα το πρώτο μου βίντεο άρχισα να δέχομαι σεξιστικά σχόλια. «Δεν μπορεί μια γυναίκα να κάνει χιούμορ», «δεν μπορεί να χρησιμοποιεί τέτοιες εκφράσεις», κλπ. Μην μιλήσω για το «Κρίμα», που όταν παίρνω συνέντευξη από κάποιον straight άντρα, πάντα θα βρεθούν αυτοί που θα μου γράψουν: «ποια είσαι εσύ που μιλάς με αυτόν;» ή «η κοπέλα δεν ξέρει τι ρωτάει». Αυτό το έχω φάει στην μάπα χρόνια τώρα. Οπότε δεν μου έκανε εντύπωση ούτε στη δική μου περίπτωση ούτε στην περίπτωση της Νεφέλης που πήρε συνέντευξη από τον Μητσοτάκη. Ευτυχώς, όλα αυτά δεν με επηρεάζουν. Με ενοχλούν κάπως αλλά δεν θα μου χαλάσουν τη μέρα, γιατί σκέφτομαι πως «αν μπορούσες εσύ ρε μαλ@κα που τα γράφεις αυτά, να πάρεις συνέντευξη από τον Τσίπρα, να την έπαιρνες. Σε εμένα, όμως ήρθε!».
Εξίσου προβληματικός ήταν και ο τρόπος που αναπαρήχθη η συνέντευξη και από αρκετά μέσα.
Ναι, θυμάμαι κάποιους τίτλους: «Η YouTuber που πήρε συνέντευξη από τον Τσίπρα» ή «Θέλω να με παντρέψει ο Τσίπρας με την κοπέλα μου». Ο τελευταίος ήταν και ο πιο συνηθισμένος τίτλος. Εντάξει, μπορεί κάποια μέσα να έμειναν περισσότερο στο κομμάτι της σεξουαλικότητάς μου – αν και ήταν ένα μικρό κομμάτι της συζήτησης – χαίρομαι, ωστόσο, γιατί έτσι ακούστηκε ότι υπάρχει μια κοπέλα που είναι bi/pan και είναι σε σχέση και υπήρξε κάποια ορατότητα. Στο κομμάτι του σεξισμού, τώρα, ας μην ξεχνάμε πόσο σεξιστικά είναι έτσι κι αλλιώς τα περισσότερα μέσα (και κυρίως στην τηλεόραση). Ακόμη και οι παρουσιάστριες των εκπομπών εκφράζουν έντονο μισογυνισμό. Θεωρώ ότι υπάρχει ένας ανταγωνισμός που έχει μπει μέσα μας λόγω της πατριαρχίας, γιατί πάντα πρέπει να αποδείξουμε ότι «εγώ δεν είμαι όπως όλες οι άλλες, δεν είμαι θεούσα, δεν είμαι πουτάνα, θα σε κάνω να περνάς καλά μαζί μου και να σε υπηρετώ». Έχουμε ρόλους, τους οποίους πρέπει να επιβεβαιώνουμε καθημερινά στους άντρες.
Θεωρείς ότι παίρνοντας συνέντευξη από τον Τσίπρα, βάφτηκες πολιτικά;
Ναι. Κατευθείαν είπαν ότι είμαι ΣΥΡΙΖΑ.
Από τον Μητσοτάκη θα έπαιρνες συνέντευξη;
Δεν ξέρω, γιατί ο Μητσοτάκης έχει όλα τα κανάλια με το μέρος του. Αν, πάντως, ήθελα να πάρω συνέντευξη από αυτόν, θα του έπαιρνα μόνο αν απαντούσε ειλικρινά και χωρίς να μου κόψουν τίποτα.
Έχουμε μιλήσει πολύ για τα αρνητικά σχόλια που δέχεσαι. Να μιλήσουμε και για τα θετικά;
Τα αγαπημένα μου! Χαίρομαι γιατί δέχομαι πολλά μηνύματα από ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα. Και είναι μεγάλη αναγνώριση να γράφουν ότι παίρνουν δύναμη από τα βίντεό μου.
Στη συζήτηση συμμετέχει και η σύντροφος της Ζωής, Αθηνά.
Είναι εύκολο για ένα ζευγάρι γυναικών να δείχνει την καθημερινότητά του στα social;
Zoe: Θα σου πω ότι, αν και στην αρχή δεν ήθελα να ανεβάζουμε για τη σχέση μας, με την Αθηνά βγήκε πολύ αυθόρμητα. Ένιωσα ασφάλεια. Γενικά, δεν μου αρέσει να μοιράζομαι τα πολύ προσωπικά μου αλλά με την Αθηνά ήξερα ότι αυτό θα γίνει με σεβασμό και με ωραίο τρόπο που θα περάσει ένα μήνυμα.
Αθηνά: Δεν περίμενα ποτέ να φτάσω στο σημείο που να έχω και εγώ μια σχέση για την οποία δεν θα πρέπει να κάνω κάποια εισαγωγή ή να είμαι απολογητική. Οπότε είναι και η πρώτη μου σχέση που είναι ανοιχτή προς τον κόσμο και είμαι ήρεμη με αυτό. Έχω συζητήσει πολύ για το κομμάτι της σεξουαλικότητας και βλέπω ότι υπάρχει η ανάγκη για περισσότερα παραδείγματα, για περισσότερη ορατότητα. Σκέψου, ότι η πρώτη μας συνάντηση με τη Ζωή ήταν όταν με κάλεσε στο «Κρίμα» να μιλήσουμε για τη λεσβιακή ορατότητα.
Ζητάω από τη Αθηνά να μου πει και η ίδια κάποια πράγματα για τον εαυτό της.
Ήμουν 22 χρόνων όταν συνειδητοποίησα τη σεξουαλικότητά μου. Τότε το μόνο που άκουγες ήταν για βίαια περιστατικά που βίωναν ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα. Ποτέ μου δεν πίστευα ότι θα ζούσα αυτά που ζω σήμερα. Κανείς, ωστόσο, δεν πρέπει να φτάνει στο σημείο να πιστεύει ότι δεν μπορεί να ζήσει κάτι. Σκέψου, συχνά νιώθω ενοχές που έχω αυτή τη – θετική – αντιμετώπιση από την οικογένειά μου, γιατί ξέρω τι συμβαίνει εκεί έξω. Εγώ έκανα τη συζήτηση με τη μητέρα μου και εκείνη τα άκουσε όλα και τα δέχθηκε. Να φανταστείς πριν έναν χρόνο πήγαμε με τη Ζωή στην Καρδίτσα. Κάποια στιγμή είδα τη μάνα μου να την σκεπάζει μια κουβέρτα για να μην κρυώσει… Οι γονείς μου πλέον είναι γονείς όλων μου των φίλων. Στα λέω αυτά για να καταλάβεις ότι το κομμάτι της εξωτερίκευσης της σχέσης στο internet, ήρθε ως φυσιολογική εξέλιξη.
Ζωή, μιλήσαμε για το παρελθόν, για το παρόν… ας πιάσουμε τώρα και το μέλλον.
Το μέλλον με τρομάζει. Το βλέπω λίγο δυστοπικό. Όσο υπάρχουν κολλημένα μυαλά μένουμε πολύ πίσω στο μίσος μας και είμαστε κάπως ναρκωμένοι. Θα ήθελα να πιστεύω ότι θα υπάρξει κάτι που θα τα κάνει όλα καλά, όπως ένα μαγικό ραβδί.
Για το μέλλον της εκπομπής σου;
Όνειρο ζωής ήταν να πάρω συνέντευξη από τον Καπουτζίδη. Πήρα από τον Μαραβέγια, που ήμουν τρελά ερωτευμένη μαζί του, πήρα από τον Τσίπρα, τι άλλο να κάνω; Τα μόνταρα και σκεφτόμουν «τι κάνουν αυτοί στον καναπέ μου»; Νιώθω πως ό,τι βάζω στο μυαλό μου κάπως γίνεται. Πραγματικά δεν ξέρω που μπορεί να φτάσει η εκπομπή. Εύχομαι, μόνο, να την βλέπει ο κόσμος και να προβληματίζεται.
Τι θες να πούμε για το τέλος;
Θα ήθελα πάρα πολύ άτομα που έχουν επιρροή, να δώσουν λίγη περισσότερη ορατότητα. Γιατί σε θέματα, όπως οι bi και pan ταυτότητες, έχουμε μηδενική ορατότητα. Να βγουν γνωστά πρόσωπα και να μιλήσουν και να πουν «εσύ ομοφοβικέ που με έχεις σπίτι σου και με θαυμάζεις και εγώ λεσβία είμαι ή bi είμαι και είμαι μια χαρά». Επίσης, στα μικρότερα άτομα που θα διαβάσουν αυτή τη συνέντευξη θα ήθελα να πω να μην αφήνουν κανέναν να τους κόβει τα όνειρά τους. Να παλέψουν για αυτά και για τα πιστεύω τους.
φωτογραφίες από το Ιnstagram
