Το ψήφισμα κατά των ΛΟΑΤΚΙ+ που είχαν υιοθετήσει αρκετές περιοχές στην Πολωνία αποφάσισε να καταργήσει και η τελευταία τοπική αρχή τπου τη διατηρούσε ενεργή.
Μόλις πριν από λίγα χρόνια, περίπου το ένα τρίτο της έκτασης της χώρας είχε υιοθετήσει το ψήφισμα για τα “LGBT-Free Ζοnes”, δηλώνοντας -βλακωδώς- ότι είναι «απαλλαγμένο από τη ΛΟΑΤΚΙ+ ιδεολογία». Σήμερα, ωστόσο όλες οι περιοχές το έχουν αποσύρει, κυρίως λόγω της απειλής απώλειας ευρωπαϊκών κονδυλίων.
Την περασμένη Πέμπτη, οι δημοτικοί σύμβουλοι του νομού Łańcut στη νοτιοανατολική Πολωνία πραγματοποίησαν έκτακτη συνεδρίαση με ένα μόνο θέμα στην ημερήσια διάταξη: αν θα διατηρήσουν ή θα καταργήσουν τον λεγόμενο «χάρτη οικογενειακών δικαιωμάτων» που είχαν υιοθετήσει το 2019. Η πλειοψηφία των 13 από τα 18 μέλη του συμβουλίου ψήφισε υπέρ της κατάργησής του.
Σε ανακοίνωση που εξέδωσαν στη συνέχεια, οι τοπικές αρχές διευκρίνισαν ότι η απόφαση ελήφθη για οικονομικούς λόγους: λόγω της ισχύος του χάρτη, το μοναδικό ιατρικό κέντρο της κομητείας πρόκειται να χάσει 750.000 ζλότι (175.600 ευρώ) από κονδύλια της ΕΕ.
«Το [συμβούλιο] είναι της άποψης ότι η άνω των 80.000 ατόμων κοινότητα της κομητείας Łańcut δεν μπορεί να στερηθεί τα οφέλη που προκύπτουν από τη συμμετοχή σε πολλά προγράμματα και επιχορηγήσεις», έγραψαν. Η απόφασή τους «αποσκοπεί επομένως αποκλειστικά στην αποτροπή του αποκλεισμού των κατοίκων της κομητείας Łańcut».
Το 2019 και το 2020, πάνω από 100 τοπικές αρχές σε όλη την Πολωνία υιοθέτησαν ψηφίσματα κατά των ΛΟΑΤΚΙ+. Ορισμένες δήλωσαν συγκεκριμένα ότι οι περιοχές τους είναι «ελεύθερες από την ιδεολογία των ΛΟΑΤΚΙ+», αλλά οι περισσότερες υιοθέτησαν εσκεμμένα τη φράση «χάρτης οικογενειακών δικαιωμάτων», οι οποίοι δεν αναφέρουν συγκεκριμένα τον όρο «ΛΟΑΤΚΙ+ ».
Αντ’ αυτού, εκφράζουν την υποστήριξή τους στον γάμο που είναι αποκλειστικά μεταξύ ενός άνδρα και μιας γυναίκας και δεσμεύονται να «προστατεύσουν τα παιδιά από την ηθική διαφθορά» (γλώσσα που χρησιμοποιείται συχνά ως μέρος της ρητορικής κατά των ΛΟΑΤΚΙ+).
Μετά την κατάργηση του χάρτη οικογενειακών δικαιωμάτων, το συμβούλιο Łańcut υποστήριξε ότι «δεν περιείχε διατάξεις που να εισάγουν διακρίσεις εις βάρος οποιασδήποτε ομάδας ανθρώπων ή ατόμων».
«Δείχνει ότι τα άτομα ή οι ομάδες που ασκούν κριτική στο εν λόγω ψήφισμα πιθανότατα δεν έχουν καν εξοικειωθεί με ολόκληρο το περιεχόμενό του», έγραψε η τοπική αρχή.
Ωστόσο, οι ΛΟΑΤΚΙ+ ακτιβιστές που βρίσκονται πίσω από τη δημιουργία του διαδικτυακού «Χάρτη Μίσους», ο οποίος έχει χαρτογραφήσει τα αντι-ΛΟΑΤΚΙ+ ψηφίσματα της Πολωνίας, δήλωσαν στον τηλεοπτικό σταθμό TVN την «ανακούφιση και την ικανοποίησή» τους για την απόφαση του Łańcut.
«Χάρη στις προσπάθειες πολλών ανθρώπων, ομάδων και κοινοτήτων, πάνω από εκατό διακριτικά ψηφίσματα κατά των ΛΟΑΤΚΙ+ και οικογενειακοί χάρτες εξαφανίστηκαν από την Πολωνία», δήλωσε η Paulina Pająk. «Τα ψηφίσματα αυτά αποτελούσαν ακραία εκδήλωση των συστημικών διακρίσεων κατά των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων».
«Χαίρομαι πολύ που αυτό το στάδιο φτάνει στο τέλος του», πρόσθεσε ο Jakub Gawron. «Αλλά αυτό δεν αλλάζει το γεγονός ότι τα ψηφίσματα αυτά δεν θα έπρεπε να είχαν περάσει καθόλου».
Ο Gawron σημείωσε, επίσης, τον σημαντικό ρόλο που διαδραμάτισε η ΕΕ για την κατάργηση όλων των ψηφισμάτων, απαγορεύοντας τη χρηματοδότηση έργων στα οποία εμπλέκονται τοπικές αρχές που υιοθετούν ψηφίσματα που εισάγουν διακρίσεις.
Τον Ιούλιο του 2021, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κίνησε νομικές διαδικασίες κατά της Πολωνίας λόγω των ψηφισμάτων της κατά των ΛΟΑΤΚΙ+, τα οποία, όπως υποστήριξε, «ενδέχεται να παραβιάζουν τη νομοθεσία της ΕΕ σχετικά με τη μη διάκριση λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού».
Αμέσως μετά, οι Βρυξέλλες «ανέστειλαν» τη χρηματοδότηση των πολωνικών περιφερειών που είχαν ψηφίσει τέτοια ψηφίσματα, οι οποίες ενημερώθηκαν ότι «η ανακήρυξη εδαφών ελεύθερων/ανεπιθύμητων για ΛΟΑΤΚΙ+ συνιστά ενέργεια που αντιβαίνει στις αξίες που ορίζονται στη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση».
Το πρόγραμμα EEA and Norway Grants, το οποίο είναι ανεξάρτητο από την ΕΕ και παρέχει κονδύλια στις πολωνικές τοπικές αρχές, ανακοίνωσε επίσης ότι δεν θα χρηματοδοτήσει έργα που εκτελούνται από περιοχές που έχουν ψηφίσει ψηφίσματα κατά των ΛΟΑΤΚΙ+.
Τα περισσότερα από τα ψηφίσματα εγκρίθηκαν με την υποστήριξη του εθνικοσυντηρητικού κόμματος το οποίο ηγείτο της εθνικής κυβέρνησης της Πολωνίας εκείνη την περίοδο.
Κατά τη διάρκεια της θητείας του στην εξουσία, ηγήθηκε μιας ηχηρής εκστρατείας κατά αυτού που αποκαλούσε «ιδεολογία των ΛΟΑΤΚΙ+» και «ιδεολογία του φύλου». Ως αποτέλεσμα, η Πολωνία διολίσθησε στην κατάταξη ως η χειρότερη χώρα στην ΕΕ για τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα.
Τον Δεκέμβριο του 2023, ένας νέος, πιο φιλελεύθερος συνασπισμός ήρθε στην εξουσία, υποσχόμενος να βελτιώσει τα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα. Ωστόσο, μέχρι στιγμής δεν έχει καταφέρει να φέρει τους προγραμματισμένους νέους νόμους για το σύμφωνο συμβίωσης μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου και την επέκταση της προστασίας των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων από τη ρητορική μίσους.
