Κυκλοφόρησε ευρέως και στην Ελλάδα το νέο της επικείμενης ανάληψης στη Φινλανδία των πρωθυπουργικών καθηκόντων από τη Σάνα Μαρίν, σε έναν κυβερνητικό συνασπισμό με άλλες τέσσερις γυναίκες σε ηγετικές θέσεις. Η σχετική είδηση έχει ιδιαίτερη βαρύτητα καθώς η νέα πρωθυπουργός, εκτός από γυναίκα, είναι επίσης εξαιρετικά νέα, αλλά και το παιδί ενός ζευγαριού λεσβιών. Όλες οι άλλες ιδιότητες της νέας πολιτικού έγιναν γνωστές, όπως το ότι είναι το πρώτο μέλος της οικογένειάς της που φοίτησε στο Πανεπιστήμιο, αλλά και ότι έχει αποκτήσει και η ίδια ένα παιδί με τον σύντροφό της, χωρίς όμως να έχουν συνάψει γάμο. Ειδικά όμως η ιδιότητά της ως παιδί μιας ΛΟΑΤΚΙ+ οικογένειας, με 2 μητέρες, αποκρύφτηκε εντέχνως από μερίδα των ΜΜΕ στη χώρα μας.
Συγκεκριμένα το ίδιο το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, η εφημερίδα Καθημερινή, ο τηλεοπτικός σταθμός ΣΚΑΙ κ.α, έχουν αναπαράξει από χθες την ψευδή είδηση ότι η ίδια είναι παιδί μονογονεϊκής οικογένειας, βάζοντας με το ζόρι «στη ντουλάπα» την ίδια και την κουίρ οικογένειά της.
Η Σάνα Μαρίν όμως έχει κάνει το προσωπικό της coming out εδώ και χρόνια, μιλώντας ανοιχτά για την οικογένεια καταγωγής της, αναδεικνύοντας έτσι και τη δική της θέση εναντίον των διακρίσεων. Χαρακτηριστικά έχει πει: “Το πιο δύσκολο ήταν η σιωπή. Η μη ορατότητα δημιουργούσε την αίσθηση της ανικανότητας. Δεν μας αναγνώριζαν σαν μια αληθινή οικογένεια ή ισότιμη με τις υπόλοιπες”.
Προσωπικά, διαβάζοντας τα παραπάνω, όντας και εγώ παιδί μιας ΛΟΑΤΚΙ+ οικογένειας που μεγάλωσε στην Αθήνα, αναγνωρίζω τα κοινά στοιχεία των βιωμάτων των παιδικών μας χρόνων, ακόμα και σε δύο εκ διαμέτρου αντίθετες χώρες, όπως η Φινλανδία και η Ελλάδα. Στη χώρα μας τα ενήλικα παιδιά κουίρ οικογενειών είμαστε ακόμα -τα περισσότερα- στη ντουλάπα, για ευνόητους λόγους. Παιδιά που έχουμε μεγαλώσει στις δεκαετίες του ’80 και του ’90 (και βέβαια παλιότερα, πάντα «υπήρχαμε», παρά το βάρος του στίγματος που κουβαλούσαν οι γονείς μας), και θυμόμαστε τη σιωπή που επικρατούσε παντού γύρω μας σε σχέση με τα ΛΟΑΤΚΙ+ θέματα, ακόμα περισσότερο όμως την απόλυτη σιωπή και αορατότητα γύρω από την ύπαρξη των οικογενειών σαν τις δικές μας.
Τότε η αορατότητα έμοιαζε μονόδρομος -έχω ακούσει από παιδιά σαν εμένα πολλές ιστορίες φόβου σε κουίρ οικογένειες σε περίπτωση αποκάλυψης στο ευρύτερο περιβάλλον της ταυτότητας των γονιών μας: από απειλές από τον άλλο βιολογικό γονέα (αν υπήρχε) αλλά και της ευρύτερης οικογένειας ότι θα αιτηθούν την απομάκρυνση του παιδιού από το ΛΟΑΤΚΙ+ νόμιμο γονέα, ενδοοικογενειακές διαμάχες και αποστέρηση περιουσίας, φόβος για την αντιμετώπιση που θα έχουμε στο σχολείο από συμμαθητές και καθηγητές-τριες, που συχνά θεωρούσαν ότι έπρεπε να καλέσουν τις κοινωνικές υπηρεσίες για τον έλεγχο του περιβάλλοντος στο οποίο ζούσαμε. Σε συνδυασμό βέβαια με όλο το στίγμα της ΛΟΑΤΚΙ+ ταυτότητας του γονιού στο εργασιακό και ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον του.
Σήμερα παραμένω ένα -ενήλικο πλέον- παιδί 3 γονιών, που βέβαια δεν υπάρχει κανένας τρόπος να μου αναγνωριστεί η νομική μου σχέση με τη μία εκ των γονέων μου. Δεν έχω δικαίωμα να απαιτήσω συμμετοχή στις αποφάσεις για τυχόν νοσηλεία της ή απαραίτητες ιατρικές υπηρεσίες αν η ίδια βρεθεί σε θέση αδυναμίας, δεν έχω δικαίωμα στην περιουσία της ως συγγενής α’ βαθμού, δεν έχω αυτονόητη πρόσβαση στο κοινό μας σπίτι ούτε άλλα αναγνωρισμένα προνόμια και υποχρεώσεις, παρά την κοινή μας ζωή που μετρά αισίως σχεδόν 32 χρόνια -32 χρόνια δικής της άμεσης συμμετοχής στην ανατροφή και την ανάπτυξή μου.
Η αποσιώπηση -ή μάλλον καλύτερα η παραχάραξη- της ταυτότητας αυτής της νέας πρωθυπουργού της Φινλανδίας εκ μέρους των ελληνικών ΜΜΕ δεν αποτελεί για μένα έκπληξη. Αποτελεί όμως σίγουρα ένα ακόμα εμπόδιο στην ορατότητα ατόμων που μοιράζονται την ίδια ταυτότητα με εμένα, και εν γένει στις οικογένειες Ουράνιο Τόξο. Και η παραχάραξη αυτή βέβαια δεν έγινε τυχαία: ένα από τα βασικά επιχειρήματα εκ μέρους διαφόρων κυβερνήσεων για την άρνησή τους να θεσμοθετήσουν τον πολιτικό γάμο και την τεκνοθεσία, είναι η έωλη ιδέα του «τι θα είναι καλό για τα παιδιά». Εκτός από όλα τα επιστημονικά δεδομένα που δείχνουν ξεκάθαρα τι είναι καλό για τα παιδιά -η αγάπη και η υποστήριξη ανεξάρτητα από τον σεξουαλικό προσανατολισμό και την ταυτότητα φύλου των γονιών, είναι καιρός να πούμε ότι ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ξέρουμε τι είναι καλό για εμάς.
Μεγαλώσαμε πια, δεν είμαστε μόνο ιδέα ή ανήλικα παιδιά που παραβιάζονται τα δικαιώματά μας. Και είμαστε εδώ.
Έλενα-Όλγα Χρηστίδη
Ψυχολόγος MSc, Επιστημονικά Υπεύθυνη Orlando LGBT+ Ψυχική Υγεία Χωρίς Στίγμα
