Η Γερουσία της Γαλλίας πρόκειται να συζητήσει αυτή την εβδομάδα ένα νομοσχέδιο που θα επιτρέπει σε άτομα που έχουν καταδικαστεί σύμφωνα με τους νόμους κατά των ομοφυλοφίλων να λαμβάνουν οικονομική αποζημίωση.
Χιλιάδες άνθρωποι καταδικάστηκαν βάσει δύο γαλλικών νόμων που ίσχυαν μεταξύ 1942 και 1982. Ο ένας καθόριζε την ηλικία συναίνεσης στις ομόφυλες σχέσεις και ο άλλος αναγνώριζε τέτοιες σχέσεις ως επιβαρυντικό παράγοντα σε πράξεις «δημόσιας αγανάκτησης».
Ο γερουσιαστής Hussein Bourgi, ο εισηγητής του νομοσχεδίου που θα συζητηθεί την Τετάρτη, δήλωσε ότι θέλει η γαλλική κυβέρνηση να αναγνωρίσει τον ρόλο του κράτους στη διάκριση εις βάρος ατόμων που διατηρούσαν ομόφυλες σχέσεις.
«Αυτό το νομοσχέδιο έχει συμβολική αξία», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο. «Στόχος είναι να διορθώσει ένα λάθος που διέπραξε η κοινωνία εκείνη την εποχή».
Οι τιμωρίες που επιβλήθηκαν από τα δικαστήρια «επέφεραν πολύ σοβαρές συνέπειες», είπε ο Bourgi.
«Οι άνθρωποι καταστράφηκαν. Κάποιοι έχασαν τη δουλειά τους ή έπρεπε να εγκαταλείψουν την πόλη τους».
Πέρα από την αναγνώριση της ευθύνης, ο Bourgi ζητά επίσης μια ανεξάρτητη επιτροπή για να διαχειριστεί οικονομική αποζημίωση 10.000 ευρώ για κάθε θύμα.
Ο Antoine Idier, κοινωνιολόγος και ιστορικός, χαρακτήρισε την πρωτοβουλία «σωτήρια», αλλά πρόσθεσε ότι η εστίαση σε δύο μόνο νόμους της περιόδου την έκανε πολύ περιοριστική.
«Οι δικαστές χρησιμοποίησαν πολύ ευρύτερο δικαστικό οπλοστάσιο για να καταστείλουν την ομοφυλοφιλία», είπε, συμπεριλαμβανομένων νόμων που δεν στόχευαν ειδικά σε σχέσεις μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου αλλά σε «ηθικές αδυναμίες» ή «υποκίνηση ανηλίκων να διαπράξουν εξαχρείωση».
Κυνηγώντας τους ομοφυλόφιλους
Ο Michel Chomarat, 74 ετών σήμερα, συνελήφθη το 1977 κατά τη διάρκεια επιδρομής της αστυνομίας σε ένα gay bar που ονομαζόταν «Le Manhattan».
«Η ομοφοβία από το κράτος σήμαινε ένα κυνήγι ομοφυλόφιλων παντού», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Το μπαρ ήταν ένας ιδιωτικός χώρος με περιορισμένη πρόσβαση «αλλά ακόμα κι έτσι, η αστυνομία μας πήρε με χειροπέδες και μας κατηγόρησε για μη ηθική συμπεριφορά», δήλωσε.
Ο Chomarat είπε ότι το νομοσχέδιο έρχεται «πολύ αργά» επειδή πολλοί άνθρωποι που δικαιούνταν αποζημίωση έχουν ήδη πεθάνει.
Σε ένα άρθρο στο γκέι περιοδικό Tetu τον Ιούνιο, ακτιβιστές, συνδικαλιστές και δημόσιοι υπάλληλοι είχαν ήδη ζητήσει την αναγνώριση και την αποκατάσταση των θυμάτων της καταστολής κατά των ομοφυλοφίλων.
Ο γερουσιαστής Bourgi υποστήριξε, επίσης, ότι η πρωτοβουλία του έχει σχεδιαστεί για να «διορθώσει ένα λάθος».
«Ένας από τους λόγους για τους οποίους η ομοφοβία επιμένει στη σημερινή κοινωνία είναι ότι οι νόμοι, οι κανόνες και οι πρακτικές του κράτους νομιμοποιούσαν τέτοιες διακρίσεις στο παρελθόν», δήλωσε ο Joel Deumier, συμπρόεδρος του SOS Homophobie, μιας μη κερδοσκοπικής οργάνωσης που υπερασπίζεται ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα.
Για να γίνει νόμος το κείμενο του Bourgi, πρέπει πρώτα η Γερουσία (η άνω βουλή του κοινοβουλίου) και μετά η Εθνοσυνέλευση (η Κάτω Βουλή) να ψηφίσουν υπέρ.
Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας γίνονται συχνά διαπραγματεύσεις για την τελική διατύπωση ενός νομοσχεδίου ώστε να γίνει αποδεκτό και από τα δύο σώματα.
Σε άλλες χώρες
Η Γερμανία αποφάσισε το 2017 να αποκαταστήσει και να αποζημιώσει περίπου 50.000 άνδρες που καταδικάστηκαν με βάση την «παράγραφο 175», έναν νόμο του 19ου αιώνα που ποινικοποιεί την ομοφυλοφιλία που διευρύνθηκε από τη ναζιστική Γερμανία και καταργήθηκε μόλις το 1994.
Η Αυστρία επεξεργάζεται κάτι παρόμοιο ώστε για να γίνει νόμος το επόμενο έτος.
