newsroom
Ο Samuel Asilikwa μεγάλωσε στην αγροτική Κένυα. Υπήρχε ένα αυστηρό πρότυπο για την αρρενωπότητα, που ενημερώθηκε από την παράδοση αιώνων – και τη μισαλλοδοξία. Σε ένα νέο ντοκιμαντέρ για τη ζωή του, βλέπουμε τον πατέρα του, έναν πάστορα, να ρωτάει τον Asilikwa γιατί δεν έχει βρει ακόμα γυναίκα. Στη συνέχεια τον παρακολουθούμε καθώς μετακομίζει στο Ναϊρόμπι για αναζήτηση εργασίας και περιπέτειας. Βρίσκει κοινότητα, φιλία και έντονο ρομαντισμό με έναν άντρα που ονομάζεται Alex.
Η ταινία του Peter Murimi «I Am Samuel», που έχει γυριστεί σε στυλ verité κατά τη διάρκεια πέντε ετών, βρίσκεται στην πιο ισχυρή, αντιθετική πόλη και εξοχή. Οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις της Κένυας, οι χωματόδρομοι, οι θάμνοι και τα χωράφια καλαμποκιού αποτελούν ένδειξη ενός ακίνητου, αλλά κυκλικού, τρόπου ζωής σε σύγκριση με τον άπειρο θόρυβο και τη κλειστοφοβία του Ναϊρόμπι. Αλλά είναι επίσης μια ταινία για ένα μεταβαλλόμενο πολιτικό τοπίο, όπου η «σαρκική γνώση κατά της τάξης της φύσης» τιμωρείται με φυλάκιση 14 ετών.
Ο Murimi ήθελε να κάνει μια ταινία, που να εξετάζει την ένταση μεταξύ του πολιτισμού της Κένυας και της queer αγάπης – μια ένταση που συχνά οδηγεί σε βία – για κάποιο χρονικό διάστημα, αφού άκουσε την μαρτυρία ενός στενού φίλου. Βρήκε συνεργάτες στο «We Are Not the Machine», μια τοπική εταιρεία παραγωγής: «Όταν ήμασταν σε μια κατάσταση καταιγισμού ιδεών, σκέφτηκα ότι θα ήταν πολύ ωραίο να έχουμε ένα ντοκιμαντέρ που θα έχει αφρικανικό στυλ, αλλά θα προσπαθεί επίσης να δείξει τι συμβαίνει στη δυναμική μιας οικογένειας, όταν έχει έναν queer γιο ή μία queer κόρη», λέει.
Τότε έψαχναν για ένα θέμα, τελικά διάλεξαν τον Asilikwa, επειδή «η πλειοψηφία των ανθρώπων που είχαν κάνει coming out από την Κένυα είναι μεσαίας τάξης και από πλούσιες οικογένειες. Γεγονός που προσφέρει ασφάλεια.» Πράγματι, οι πιο υψηλού προφίλ ανοιχτά γκέι Αφρικανοί έχουν προστατευθεί περισσότερο από τον πλούτο και την τάξη, όπως ο Bolu Okupe, ο γιος ενός πρώην βοηθού προέδρου της Νιγηρίας και ο πρώην συγγραφέας της Κένυας Binyavanga Wainaina.
«Αλλά στην Κένυα η πλειονότητα των ανθρώπων ζει κάτω από το όριο της φτώχειας», λέει ο Murimi. «Νομίζω ότι η ιστορία του Samuel ήταν στην πραγματικότητα πολύ πιο κοντά στην πλειοψηφία των ομοφυλόφιλων στην Κένυα.» Παρά το ντοκιμαντέρ, ο Asilikwa παραμένει διστακτικός στο να αποκαλύψει πολλά για τον εαυτό του, με επιφυλάξεις για θέματα ασφάλειας. Η ζωή του ως ομοφυλόφιλος στην Κένυα ήταν «σκληρή», λέει.
Ο Murimi ήταν πρόθυμος να δημιουργήσει ένα έργο που θα ανέτρεπε την τάση αυτού που βλέπει, ως ευθύνη των μέσων ενημέρωσης για την προώθηση της προκατάληψης. «Ντρέπομαι που είμαι μέλος της κοινότητας των μέσων ενημέρωσης», λέει. Η σύγχυση σχετικά με τον τρόπο κάλυψης των ΛΟΑΤΚ+ ζητημάτων μπορεί να οδηγήσει σε tabloid (=κίτρινος τύπος) αντιμετώπιση. “Όταν βλέπετε ένα άρθρο ειδήσεων, συνήθως κάνει outing σε κάποιο άτομο ή λέει: «Κοιτάξτε αυτό το άτομο που είναι διαφορετικό, που είναι κουήρ.»
Αυτό επεκτείνεται ακόμη και στη σχέση μεταξύ των ΛΟΑΤΚ+ οργανώσεων και των μελών τους, λέει ο Asilikwa, ο οποίος φοβόταν ότι θα θεωρούσαν αυτόν και την ταινία ως ενόχληση, αντί να του προσφέρουν προστασία. Όταν ήταν στο Ναϊρόμπι, ο Asilikwa λέει ότι είχε περίπου 10 φίλους με τους οποίους μπορούσε να συναντηθεί και να κοινωνικοποιηθεί ελεύθερα, όμως μόνο οι μισοί από τους οποίους ήξεραν τη διεύθυνσή του.
Σήμερα, ο Asilikwa και ο Alex ζουν στην Ευρώπη, εν αναμονή μιας βίαιης αντίδρασης για την ταινία – αν και δεν έχει ακόμη προγραμματιστεί κυκλοφορία της ταινίας στην Κένυα. Ωστόσο, και οι δύο άνδρες λένε ότι είναι επιφυλακτικά αισιόδοξοι για το μέλλον των ΛΟΑΤΚ+ δικαιωμάτων στη χώρα. Ο Murimi επισημαίνει το έργο των ακτιβιστών να καταργήσουν τους νόμους περί σοδομίας στην υποσαχάρια Αφρική και σε μια νίκη το 2019 στη Μποτσουάνα, όπου το ανώτατο δικαστήριο αποφάνθηκε ότι οι νόμοι που ποινικοποιούν το ομοφυλοφιλικό σεξ ήταν αντισυνταγματικοί.
Εάν η ταινία τους προβληθεί στην πατρίδα τους, ο Murimi είναι πεπεισμένος ότι θα μπορούσε να «αλλάξει την αφήγηση και την αντίληψη» σχετικά με το τι σημαίνει να είσαι ομοφυλόφιλος. Το «I am Samuel» θέλει να τονίσει τις ομοιότητες μεταξύ του άνδρα που έχει στην καρδιά του και εκείνων που ανησυχούν γύρω του: Ο Asilikwa είναι τόσο θρησκόληπτος και συντηρητικός όσο πολλοί από τους συνομηλίκους του. Όσο για τον Asilikwa. Του λείπει πολύ η πατρίδα του, λέει, και το μέλλον του σε μία ξένη χώρα είναι αβέβαιο. Αλλά η ταινία είναι «η μεγαλύτερη νίκη», μια απόδειξη της αλήθειας – και ένας τρόπος να κάνει coming out, χωρίς να διακινδυνεύσει τη ζωή του. Η ταινία κυκλοφορεί στο Ηνωμένο Βασίλειο στις 3 Ιουνίου.
