Μαικήνας, επιχειρηματίας, υπέρμαχος του αγώνα κατά του AIDS, για πολλά χρόνια σύντροφος του Ιβ Σεν Λοράν: Υπάρχουν πολλές λέξεις για να χαρακτηρίσει κανείς τον Πιέρ Μπερζέ. «Όταν ήμουν νέος νόμιζα ότι μπορεί κάποιος να αλλάξει τον κόσμο. Έκτοτε αντιλήφθηκα ότι δεν μπορεί κάποιος να αλλάξει τον κόσμο. Είναι αδύνατον. Αυτό που μπορεί να κάνει είναι να τον κάνει λίγο καλύτερο, να τον βελτιώσει» δηλώνει ο ίδιος σε συνέντευξή του στο in.gr και μιλά για τον «τρελό έρωτα» με τον διάσημο σχεδιαστή μόδας, αυτόν που ενέπνευσε το ντοκιμαντέρ του Πιέρ Τορετό, το οποίο παρουσιάστηκε στο 12ο Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου.
Ο 81χρονος Πιέρ Μπερζέ είναι ένας άνθρωπος παθιασμένος με τις τέχνες και δεν παραλείπει να το δείξει. Με αυτή την ιδιότητα ήρθε και στην Αθήνα, προκειμένου να παρουσιάσει το ντοκιμαντέρ «Yves Saint Laurent – Pierre Bergé: Ένας Τρελός Έρωτας» του σκηνοθέτη Πιέρ Τορετό, το οποίο επικεντρώνεται στην σχέση του με τον σχεδιαστή Ιβ Σεν Λοράν.
Το πάθος του Πιέρ Μπερζέ για τα όσα κάνει φαίνεται σε όλα όσα καταπιάνεται: μόδα, τέχνη, πολιτική, όπερα, αγώνας για την καταπολέμηση του AIDS, υποστηρικτής του Φρανσουά Μιτεράν και αργότερα της Σεγκολέν Ρουαγιάλ, ο Πιέρ Μπερζέ, είναι -με δικά του λόγια- ένας άνθρωπος που ζει «στο παρόν».
Στο καφέ κεντρικού ξενοδοχείου, ο Πιέρ Μπερζέ μάς μιλά για αυτό το παρόν, αλλά δεν αποφεύγει να μιλήσει και για το παρελθόν: εκεί όπου πάντα θα υπάρχει η παρουσία του Ιβ Σεν Λοράν, ακόμα και τώρα που αυτός δεν είναι εν ζωή.
- “L’amour fou”, ένας τρελός έρωτας, είναι ο τίτλος του ντοκιμαντέρ. Είναι αυτός και ο τίτλος που θα βάζατε στην σχέση σας με τον Ιβ Σεν Λοράν;
Οπωσδήποτε ναι, αφού είναι και ο τίτλος της ταινίας, αλλά εξαρτάται την έννοια που δίνουμε στον τίτλο αυτόν. Δεν πρέπει κανείς να πιστεύει ότι ο τρελός έρωτας εμποδίζει τη διορατικότητα. Πιστεύω ότι στη ζωή δεν επιτρέπεται να εθελοτυφλεί κάποιος και πραγματικά δεν έχω σε μεγάλη εκτίμηση τους ανθρώπους που το κάνουν.
- Είχατε δηλώσει σε μια παλαιότερη συνέντευξη ότι δεν σας αρέσει να είστε νοσταλγικός. Υπό αυτό το πρίσμα, πώς αποφασίσατε να συμμετάσχετε στην ταινία; Θέλατε να αποδώσετε τιμή στην ζωή σας με τον Ιβ Σεν Λοράν, νιώσατε μια βαθύτερη ανάγκη να το κάνετε για εσάς;
Δεν είναι δική μου ιδέα, η ιδέα ανήκει στον Πιέρ Τορετό, τον σκηνοθέτη. Αν εξαρτιόταν από εμένα δεν θα είχε γίνει καν αυτή η ταινία. Και δεν δέχτηκα και αμέσως γιατί ήξερα πάρα πολύ καλά ως ποιο βαθμό θα έπρεπε να προχωρήσω σε αυτή τη διαδικασία, μέχρι πού θα έπρεπε να πάω. Αλλά επειδή ο Πιέρ είναι πολύ καλός και παλιός μου φίλος και έχω μεγάλη εκτίμηση για τα πράγματα που κάνει και του έχω και μεγάλη εμπιστοσύνη, τελικά συναίνεσα να γίνει η ταινία.
- Ο σκηνοθέτης Πιέρ Τορετό μου είπε ότι αρχικά η ταινία ξεκίνησε για να καταγράψει την δημοπρασία της συλλογής των έργων τέχνης που είχατε με τον Ιβ Σεν Λοράν και την ιστορία αυτής της δημοπρασίας. Εσείς τι θυμάστε από εκείνη την περίοδο;
Δεν είναι η ανάμνηση που έχω από τη δημοπρασία η πιο σημαντική για μένα. Η σημαντική στιγμή για αυτή τη δημοπρασία είναι την ημέρα που συναντήσαμε τον πρόεδρο των Christie’s και ο Yves Saint Laurent ήταν ακόμα εν ζωή και όλοι μαζί συναντηθήκαμε και πήραμε την απόφαση να πουλήσουμε αυτή τη συλλογή.Αυτή είναι η πιο σημαντική στιγμή.
- Λέγεται ότι δύο άνθρωποι που έχουν ζήσει μαζί αφήνουν το σημάδι τους, την παρουσία τους ο ένας στη ζωή του άλλου ακόμα και αν δεν είναι πλέον μαζί. Ποια θα λέγατε ότι είναι η «παρουσία» του Ιβ Σεν Λοράν στη ζωή σας;
Δεν ξέρω αν είναι αυτό ένα σημάδι, αλλά πρέπει να πω ότι πραγματικά ο Ιβ Σεν Λοράν μου έδειξε πράγματα, μου έμαθε πράγματα για τη ζωή που είναι ακόμα και τώρα παρόντα. Είχα ήδη διαμορφώσει μια άποψη για τη ζωή, αλλά με τον Ιβ Σεν Λοράν και την παρουσία του, αυτή η άποψη έγινε κανόνας. Αυτό που παρατήρησα στα 50 χρόνια που έβλεπα τον Ιβ Σεν Λοράν να δουλεύει, ήταν η ακρίβεια, η ολοκληρωμένη προσωπικότητα, η τιμιότητά του και το γεγονός ότι ο Ιβ Σεν Λοράν στη δουλειά του δεν εξαπάτησε ποτέ κανέναν. Για μένα σήμερα ο τρόπος μου να είμαι πιστός στον Ιβ Σεν Λοράν είναι αυτός ακριβώς: να είμαι πιστός σε όλα αυτά που εκείνος πρέσβευε.
- Έχετε παλέψει για τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων. Σήμερα βλέπετε να κάνουμε βήματα μπροστά ή πίσω;
Ναι, βλέπω να γίνονται βήματα προς τα πίσω. Σίγουρα. Να σας πω ακριβώς: το να είναι κανείς συντηρητικός σε σχέση με τους ομοφυλόφιλους είναι και αυτό μια μορφή ρατσισμού. Να σας πω το εξής: Δεν έδωσα μάχη για τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων, αλλά είμαι απολύτως αντίθετος με τον προσηλυτισμό και είμαι αντίθετος με οποιαδήποτε μορφή κοινωνικού αποκλεισμού. Τι θέλω να πω: να είναι οι μαύροι με τους μαύρους, οι άσπροι με τους άσπρους, οι τσαγκάρηδες με τους τσαγκάρηδες, οι οικογένειες με τις οικογένειες και οι ομοφυλόφιλοι με τους ομοφυλόφιλους. Πιστεύω ότι ο κόσμος είναι ανοιχτός, ότι πρέπει να είναι ελεύθερος και πιστεύω ότι αν καταφέρουμε να έχουμε μια ελεύθερη ζωή θα είναι ένα μικρό βήμα μπροστά. Μόνον έτσι. Μόνο αυτό.
- Είστε ένα πρόσωπο πολιτικά ενεργό και δεν έχετε διστάσει να εκφράσετε την άποψή σας για την πολιτική της Γαλλίας. Θέλω να μου πείτε πώς βλέπετε την διακυβέρνηση του Νικόλα Σαρκοζί και την στρατιωτική επιχείρηση στη Λιβύη και τον ρόλο που έπαιξε η Γαλλία σε αυτήν.
Είμαι απολύτως υπέρ αυτής της παρέμβασης. Γιατί οι ίδιοι οι Λίβυοι το ζήτησαν.
- Ποιο είναι το πιο σημαντικό πράγμα που σας έχει μάθει η ζωή, είτε επαγγελματικά, είτε σε προσωπικό επίπεδο;
Δύσκολη ερώτηση. Ίσως… –αν και δεν καταφέρνω πάντα να το κάνω-, ίσως είναι η επιείκεια. Επειδή σαν χαρακτήρας έχω πάντοτε μια τάση να είμαι λίγο απότομος με τους ανθρώπους, ίσως λίγο αυταρχικός και να μην τους συγχωρώ εύκολα πράγματα που κάνουν, είμαι ανυπόμονος, νομίζω ότι, αν και δεν καταφέρνω πάντα να το τηρώ, το σημαντικό είναι να είμαι επιεικής.
- Ποιο είναι το όνειρο ή αν θέλετε, το όραμά σας για το μέλλον, αυτό που επανέρχεται συχνότερα;
Δεν στρέφομαι καθόλου προς το μέλλον, δεν με απασχολεί. Ξέρω ότι μια μέρα θα πεθάνω, δεν ξέρω πως, ούτε και πότε, αλλά είμαι άνθρωπος του παρόντος. Ζω στο παρόν, την παρούσα μέρα. Όταν ήμουν νέος νόμιζα ότι μπορεί κάποιος να αλλάξει τον κόσμο. Έκτοτε αντιλήφθηκα ότι δεν μπορεί κάποιος να αλλάξει τον κόσμο. Είναι αδύνατον. Αυτό που μπορεί να κάνει, είναι να τον κάνει λίγο καλύτερο, να τον βελτιώσει. Και γι’αυτό πάντα, ακόμα και σήμερα, είμαι ενεργός όπου μπορώ: στην πολιτική, σε οργανώσεις εναντίον του AIDS, γιατί πιστεύω ότι το να βελτιώσεις έστω και λίγο τον κόσμο αυτόν είναι κάτι πολύ σημαντικό.
Το «L’ amour fou» μέσα από τα λόγια του σκηνοθέτη
Για το ντοκιμαντέρ «Ένας τρελός έρωτας», για τον Ιβ Σεν Λοράν και τον Πιέρ Μπερζέ μίλησε και ο σκηνοθέτης, Πιέρ Τορετό, που βρέθηκε και αυτός στην Αθήνα.
«Ξεκίνησα να κάνω μια ταινία για τη συλλογή που είχαν ο Πιέρ Μπερζέ και ο Ιβ Σεν Λοράν. Θα ήταν μια καλή, αλλά βαρετή ταινία. Μιλούσα σε ανθρώπους για τη συλλογή και διαπίστωνα ότι αντί να μιλάνε για τη συλλογή και τα έργα τέχνης, μιλούσαν για τους δύο άνδρες και για τη σχέση τους. Οπότε αποφάσισα να μιλήσω για αυτή την ιστορία αγάπης».
«Ήθελα να δείξω δύο πράγματα: το πως μπορεί να ζήσει κάποιος με έναν άλλο άνθρωπο για 50 χρόνια και να αποφύγει τις πιέσεις και τις δυσκολίες της καθημερινότητας και το δεύτερο πως μπορεί ένας άνθρωπος να αντέξει την απώλεια ενός ανθρώπου όταν έχουν ζήσει μαζί για πολλά χρόνια».
«Ο Ιβ Σεν Λοράν ήταν μια ιδιοφυΐα και παράλληλα μια ιδιοφυΐα της σεμνότητας. Και ο Πιέρ Μπερζέ είναι ένας φίλος, ένας εξαιρετικός άνθρωπος, ένας διανοούμενος δίπλα στον οποίο είναι υπέροχο να δουλεύει κανείς γιατί μαθαίνει πολλά πράγματα για την ελευθερία».
- Το ντοκιμαντέρ «Yves Saint Laurent – Pierre Bergé: Ένας τρελός έρωτας» προβάλλεται στο πλαίσιο του 12ου Γαλλόφωνου Φεστιβάλ Κινηματογράφου, ενώ ετοιμάζει μια ταινία μεγάλου μήκους, βασισμένη στο μυθιστόρημα Le Collectioneur. Το in.gr είναι χορηγός επικοινωνίας του Φεστιβάλ.
Το άρθρο αυτό είναι αναδημοσίευση και το άρθρο υπογράφει η Αγγελική Στελλάκη, στην ιστοσελίδα www.in.gr . Στην ιστοσελίδα μπορείτε να δείτε και το βίντεο της συνέντευξης.
Σημειώσεις του antivirus
Ο Pierre Bergé είναι πρόεδρος του γαλλικού SIDACTION. Έχει γράψει και το βιβλίο Lettres à Yves ( Επιστολές στον Ιβ ) το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Gallimard.
Διαβάστε και το άρθρο μας Γαλλία : Επιτυχία το φετινό SIDACTION