Το Συνταγματικό Δικαστήριο του Μαλάουι απέρριψε νομική αμφισβήτηση του ποινικού κώδικα που καθιστά τις ομόφυλες σχέσεις ποινικό αδίκημα. Η απόφαση έρχεται σε αντίθεση με θεμελιώδη δικαιώματα που προστατεύονται από το διεθνές δίκαιο, όπως αναφέρει το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Στις 28 Ιουνίου, η τριμελής δικαστική επιτροπή απέρριψε την αίτηση του Jan Willen Akster, ενός Ολλανδού πολίτη, και της Jana Gonani, μιας τρανς σεξεργάτριας, που αμφισβητούσαν τη συνταγματικότητα των άρθρων 153, 154 και 156 του Ποινικού Κώδικα. Τα εν λόγω τμήματα ποινικοποιούν όποιον έχει «σαρκική γνώση» οποιουδήποτε προσώπου «ενάντια στη φυσική τάξη», και επιχειρεί να διαπράξει «αφύσικο αδίκημα» ή προβαίνει σε «άσεμνες πρακτικές». Οι διατάξεις αυτές είναι ασαφείς και υπερβολικά ευρείες, διευκολύνουν τις διακρίσεις σε βάρος των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων και μπορούν να οδηγήσουν σε ποινές φυλάκισης έως και 14 ετών.
Και οι δύο αιτούντες αντιμετωπίζουν ποινικές διώξεις ενώπιον κατώτερων δικαστηρίων: Ο Akster κατηγορήθηκε για κακοποίηση παιδιών και η Gonani κατηγορήθηκε για «ψευδή προσποίηση επειδή παρουσιάστηκε ως γυναίκα». Η Gonani καταδικάστηκε σε ποινή κάθειρξης οκτώ ετών σε ανδρική φυλακή τον Δεκέμβριο του 2021, ενώ η διαδικασία κατά του Akster συνεχίζεται. Ο καθένας τους κατέθεσε έφεση στο Ανώτατο Δικαστήριο το 2022 και το 2023 για να αμφισβητήσει τη συνταγματικότητα των απαγορεύσεων, τις οποίες ο δικαστής συνδύασε σε μία υπόθεση.
Πολλές θρησκευτικές ομάδες κατέθεσαν νομικά υπομνήματα και διοργάνωσαν διαδηλώσεις κατά των ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιωμάτων, κατά τη διάρκεια των ακροάσεων. Η υπόθεση πυροδότησε επίσης μια εθνική συζήτηση σχετικά με την ισότητα στον γάμο. Θρησκευτικοί ηγέτες ηγήθηκαν διαμαρτυριών υποστηρίζοντας ότι η δικαστική διαδικασία αποσκοπούσε στη νομιμοποίηση του γάμου μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου στο Μαλάουι.
Το δικαστήριο απέρριψε όλα τα επιχειρήματα που προβλήθηκαν, υποστηρίζοντας ότι είναι αρμοδιότητα του κοινοβουλίου να επανεξετάζει και να τροποποιεί τους νόμους.
«Ήταν μια μαύρη μέρα για ολόκληρη την κοινότητα», δήλωσε ένας ΛΟΑΤΚΙ+ ακτιβιστής στο Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. «Φοβόμαστε περισσότερο από ποτέ».
Η απόφαση του δικαστηρίου επιδεινώνει τους κινδύνους αυθαίρετων συλλήψεων και διώξεων, σωματικής βίας και διακρίσεων κατά της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας στο Μαλάουι, όπως έχει τεκμηριώσει εδώ και καιρό το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Υπάρχει περαιτέρω κίνδυνος τα κουήρ άτομα να αποκλειστούν από την πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη, τη δικαιοσύνη και την ασφάλεια.
Με την απόρριψη της υπόθεσης, το βάρος της απόφασης πέφτει στο κοινοβούλιο. Αυτό είναι τώρα που θα πρέπει να τηρήσει τις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας για τα ανθρώπινα δικαιώματα, επανεξετάζοντας και τροποποιώντας επειγόντως τον Ποινικό Κώδικα, ώστε να τερματιστούν οι αντί-ΛΟΑΤΚΙ+ διακρίσεις και να προστατευθεί το δικαίωμα όλων στην ασφάλεια, την ιδιωτική ζωή και την αξιοπρέπεια.
Πληροφορίες από Human Rights Watch.