Την ανησυχία του για την αλλαγή στάσης της κυβέρνησης εξέφρασε το Πολύχρωμο Σχολείο, μετά τις πρόσφατες τρανσφοβικές δηλώσεις του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη.
Υπενθυμίζεται ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε εκδήλωση του Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητήριο είπε: «Ναι, τυχαίνει να πιστεύω ότι υπάρχουν δύο φύλα, το αρσενικό και το θηλυκό. Αυτή είναι η προσωπική μου άποψη, αυτό υπαγορεύει η βιολογία».
Η τρανσφοβική αυτή δήλωση έχει προκαλέσει αντιδράσεις στον πολιτικό και μη κόσμο, με τις ΛΟΑΤΚΙ+ οργανώσεις να την καταδικάζουν.
Το Πολύχρωμο Σχολείο με μια ανάρτηση στο Facebook ανέδειξε την συνεχώς μεταβαλλόμενη στάση του πρωθυπουργού και της κυβέρνησης απέναντι στα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα, από το 2017 έως και σήμερα. Παράλληλα, εκφράζει την ανησυχία του για τη στάση αυτή, η οποία, όπως γράφει, «άφησε για ακόμη μια φορά το εκπαιδευτικό προσωπικό των σχολείων δίχως τα απαραίτητα εργαλεία για τη δημιουργία ενός ασφαλούς και συμπεριληπτικού σχολικού περιβάλλοντος, ενώ παράλληλα εκθέτει τα ΛΟΑΤΚΙ+ ανήλικα παιδιά σε εχθρικές συνθήκες χωρίς την απαιτούμενη προστασία».
Ακολουθεί η τοποθέτηση του Πολύχρωμου Σχολείου:
Δημοκρατία και Επιστήμη α λα καρτ;
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, το 2017, ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, στη συζήτηση για την ψήφιση του νόμου για τη νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου, αναφερόμενος σε μια ιστορία που του αφηγήθηκε ένας γιατρός, τον οποίο επισκέφτηκε για να ενημερωθεί επί του θέματος, είπε:
«Μίλησα με έναν από αυτούς για να πληροφορηθώ καλύτερα την ουσία του προβλήματος. ……… Μου διηγήθηκε, λοιπόν, μια ιστορία για ένα νέο παιδί, ο οποίος τον βρήκε και του ζήτησε να συνηγορήσει στην αλλαγή φύλου, επειδή ανέβηκε στον Υμηττό και του το είπε ένας εξωγήινος».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, το 2022, ως πρωθυπουργός πια, στη συζήτηση για την ψήφιση του νόμου που απαγόρευσε τις χειρουργικές επεμβάσεις στα intersex βρέφη, ανέφερε: «Οι ειδικοί μας λένε, ότι σχεδόν ένας στους εκατό ανθρώπους μπορεί να γεννιέται με κάποια παραλλαγή φύλου. Αυτές οι επεμβάσεις, που εξακολουθούν και σήμερα ακόμα να γίνονται στην πατρίδα μας, έχουν ήδη χαρακτηριστεί βασανιστήρια, από τον ΟΗΕ και από τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που αναγνωρίζουν το δικαίωμα στον σωματικό αυτοκαθορισμό…
Άκουσα με προσοχή και δεν σας κρύβω, με συγκίνηση, όσα κατέθεσαν οι εκπρόσωποι των intersex ατόμων στην Επιτροπή της Βουλής. Κι έμαθα πολλά τα οποία δε γνώριζα, για όσα συμβαίνουν στις παρυφές των ελληνικών οικογενειών, χωρίς τις περισσότερες φορές να γίνονται ευρέως γνωστά.……….
Θα επαναλάβω, λοιπόν, πως ήρθε ο καιρός να κοιτάξουμε πια κατάματα αλήθειες που διαμορφώνονται στην κοινωνία μας. Μια ματιά όχι μόνο ειλικρινή, αλλά κυρίως συμπεριληπτική, γιατί η φροντίδα για τους λίγους αναβαθμίζει τελικά τους πολλούς. Και μόνο ένα σύνολο το οποίο μπορεί να αξιοποιεί παραγωγικά όλους τους πολίτες μπορεί να γίνει ένα ώριμο και ένα παραγωγικό άθροισμα, μια πραγματική κοινωνία δίχως στερεότυπα, δίχως προκαταλήψεις, δίχως αποκλεισμούς και μακριά από υπερβολές και ακρότητες που βάζουν σε κίνδυνο τη συνοχή στην κοινή πορεία που πρέπει να χαράξουμε».
Μέχρι εδώ ίσως πιστεύαμε ότι ο πρωθυπουργός δεν γνώριζε και άλλαξε στάση όταν ενημερώθηκε.
Όμως:
Τον Σεπτέμβριο του 2024, όπως έχουμε ήδη γνωστοποιήσει με δελτίο τύπου (λινκ στο 1ο σχόλιο), το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής αφαιρεί αναίτια από την Πλατφόρμα 21+ για τα Εργαστήρια Δεξιοτήτων, το εκπαιδευτικό υλικό του Πολύχρωμου Σχολείο, αλλά και όλα τα εκπαιδευτικά υλικά που διαπραγματεύονται ή αναφέρονται στα ΛΟΑΤΚΙ+ ζητήματα.
Τον Νοέμβριο του 2024 ο πρωθυπουργός, σε δήλωσή του (μετά τη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ) ανέφερε: «Έχουμε την τυραννία των μειοψηφιών, οι οποίες δεν επιτρέπουν σε οποιονδήποτε να αμφισβητήσει την άποψή τους. Εάν τολμήσεις να εκφράσεις αμφιβολίες για τη γνώμη τους σε ‘βαφτίζουν’ φασίστα, υποστηρικτή της πατριαρχίας, ή οτιδήποτε άλλο μπορεί να φανταστεί κανείς». Να σημειώσουμε εδώ ότι ο ίδιος, τον Μάρτιο του 2024, μόλις 7 μήνες πριν, στο συνέδριο του The Upfront Initiative είχε πει: «Η πολιτεία πρέπει να νομοθετεί για όλους. Ο κίνδυνος είναι η τυραννία της πλειοψηφίας. Γι’ αυτό και τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν μπαίνουν σε δημοψηφισματικές πολιτικές».
Στις 21 Ιανουαρίου 2025, ο πρωθυπουργός σε άλλη δήλωσή του (μετά την ορκωμοσία του Τραμπ) ανέφερε: «Τυχαίνει να πιστεύω ότι υπάρχουν δύο φύλα, το αρσενικό και το θηλυκό. Αυτή είναι η προσωπική μου άποψη, αυτό υπαγορεύει η βιολογία».
Επίσης, το τελευταίο διάστημα υπήρξαν ανάλογες δηλώσεις από άλλα κυβερνητικά στελέχη, αλλά και νωρίτερα, από άλλα πολιτικά πρόσωπα, ιδίως κατά την περίοδο της συζήτησης για την ψήφιση του νομοσχεδίου για την ισότητα στο γάμο.
Μέσα σε όλα αυτά πριν λίγο καιρό πραγματοποιήθηκε μία διάλεξη στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο με τίτλο: «Ατενίζοντας τα συντρίμμια της οικογένειας: Μπροστά στην ανατέλλουσα μητριαρχία». Ο ομιλητής, με την ιδιότητα του ψυχιάτρου, θέλησε να αναζητήσει τις αιτίες της παρακμής του θεσμού της οικογένειας και εξέθεσε επιχειρήματα που στερούνται επιστημονικής τεκμηρίωσης και αποτελούν συνήθεις θέσεις και απόψεις ανθρώπων με στερεοτυπική και συντηρητική αντίληψη.
Μεταξύ άλλων, ακούστηκαν απαράδεκτες φράσεις όπως : «Λεσβία μου είπε θέλω να κάνω μαστεκτομή, δώσε μου το χαρτί» ή «οι άντρες οδηγούνται στην ομοφυλοφιλία γιατί πρέπει να αποδείξουν τον ανδρισμό τους στις γυναίκες και δεν αντέχουν αυτό το βάρος», με τις οποίες γίνεται φανερό ότι ένας γιατρός και δη ψυχίατρος δεν είναι ενημερωμένος για θέματα ταυτότητας φύλου και σεξουαλικού προσανατολισμού και παρόλα αυτά κάνει δημόσια τοποθετήσεις επί του θέματος και μάλιστα σε ένα χώρο στον οποίο υποτίθεται ότι προάγεται η επιστήμη και η έρευνα.
Τοποθετήσεις όπως όλες οι παραπάνω, που στερούνται κάθε επιστημονικής τεκμηρίωσης, αναπαράγονται και από τα ΜΜΕ, τα οποία δίνουν καθημερινά τον λόγο σε άτομα που εκφράζουν αντιεπιστημονικές και ΛΟΑΤΚΙ+ φοβικές «απόψεις». Με αυτόν τον τρόπο επιχειρείται η νομιμοποίηση αυτών των «απόψεων» στον δημόσιο λόγο και τους δίνεται ενός είδος «κύρους» στη συνείδηση των πολιτών και πολιτισσών.
Καταλαβαίνουμε ότι η διαχείριση των ΛΟΑΤΚΙ+ ζητημάτων από την εκάστοτε εξουσία και η στάση των πολιτικών, αλλά και η προσέγγιση, από την πλευρά τους, της επιστήμης και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δεν είναι πάντοτε συνεπής ή αμερόληπτη. Αντιθέτως, διαμορφώνεται ανάλογα με το πολιτικό και κοινωνικό κλίμα και τις επιδιώξεις της εκάστοτε κυβέρνησης.
Το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός της χώρας έχει μεταβάλει τις θέσεις του με την πάροδο του χρόνου, από μια πιο συμπεριληπτική προσέγγιση (βλ. Εθνική Στρατηγική για την Ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ+) προς μια πιο συντηρητική στάση, φανερώνει ότι οι αποφάσεις δεν βασίζονται σε αμερόληπτη επιστημονική ενημέρωση και σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά στη διαχείριση του πολιτικού κόστους και της κοινής γνώμης. Η υποκρισία γίνεται εμφανής όταν η κυβέρνηση αρχικά υιοθετεί ρητορική υποστήριξης των ΛΟΑΤΚΙ+ διεκδικήσεων και στη συνέχεια, υπό διαφορετικές πολιτικές συνθήκες, αναθεωρεί τη στάση της, προσπαθώντας να απευθυνθεί σε ένα πιο συντηρητικό ακροατήριο.
Παράλληλα, η σιωπηρή αποδοχή αντιεπιστημονικών θέσεων, όπως αυτές που εκφράστηκαν στη διάλεξη του ΕΚΠΑ, αποδεικνύει ότι η Πολιτεία όχι μόνο δεν προάγει την επιστημονική αλήθεια αλλά ανέχεται την αναπαραγωγή προκαταλήψεων και στερεοτύπων. Όταν, μάλιστα, τέτοιες απόψεις βρίσκουν βήμα στα μέσα ενημέρωσης, η διαμόρφωση μιας ψευδεπίγραφης «αντικειμενικής» συζήτησης καθίσταται επικίνδυνη, καθώς οι επιστημονικά ατεκμηρίωτες αντιλήψεις παρουσιάζονται ως έγκυρες γνώμες που μπορούν να επηρεάσουν τη συλλογική αντίληψη.
Το αποτέλεσμα είναι η αναπαραγωγή μιας ρητορικής που καλλιεργεί το φόβο και την προκατάληψη, υπονομεύοντας τις προσπάθειες ενσωμάτωσης και σεβασμού των δικαιωμάτων όλων των πολιτών. Ενώ η δημοκρατία οφείλει να βασίζεται στην αντικειμενική γνώση και τον σεβασμό της ποικιλομορφίας, βλέπουμε ότι στην πράξη γίνεται συχνά δημοκρατία α λα καρτ, προσαρμοζόμενη στις πολιτικές σκοπιμότητες και όχι στις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας.
Η σταδιακή άνοδος της ακροδεξιάς και των συντηρητικών δυνάμεων στην Ελλάδα, την Ευρώπη και την Αμερική, αποδεικνύει ότι η διάδοση αυτών των ιδεών οδηγεί στην επιστροφή σε παρωχημένες αντιλήψεις που απειλούν τα θεμέλια της κοινωνικής συνοχής και της προόδου. Η ιστορία έχει δείξει τις καταστροφικές συνέπειες του κοινωνικού αποκλεισμού και οφείλουμε, ως κοινωνία, να αντλήσουμε διδάγματα, ώστε να μην επαναληφθούν τα ίδια λάθη.
Η υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της επιστημονικής αλήθειας δεν είναι πολυτέλεια ούτε πολιτικό παιχνίδι. Είναι απαραίτητη προϋπόθεση για μια δίκαιη και συμπεριληπτική κοινωνία που σέβεται και προστατεύει όλα τα μέλη της, ανεξαρτήτως φυλής, φύλου, ταυτότητας φύλου, σεξουαλικού προσανατολισμού, κοινωνικοοικονομικού υποβάθρου κ.α. Η ευθύνη πολιτικών και επιστημόνων που αναπαράγουν αυτές τις απόψεις είναι τεράστια. Θέτουν σε κίνδυνο όχι μόνο την σωματική και την ψυχική υγεία, αλλά και την ζωή των μελών της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας και άλλων ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.
Η αποτροπή της οπισθοδρόμησης είναι χρέος όλων μας.
Ας μη μένουμε αδρανείς απέναντι στη διάβρωση των θεμελιωδών αξιών της δημοκρατίας.
Ως Πολύχρωμο Σχολείο, εκφράζουμε για άλλη μια φορά τη βαθιά μας ανησυχία σχετικά με αυτή την αλλαγή στάσης της κυβέρνησης, η οποία, εκτός των άλλων, άφησε για ακόμη μια φορά το εκπαιδευτικό προσωπικό των σχολείων δίχως τα απαραίτητα εργαλεία για τη δημιουργία ενός ασφαλούς και συμπεριληπτικού σχολικού περιβάλλοντος, ενώ παράλληλα εκθέτει τα ΛΟΑΤΚΙ+ ανήλικα παιδιά σε εχθρικές συνθήκες χωρίς την απαιτούμενη προστασία.