Σε μια κοινωνία, η οποία εξακολουθεί να διακρίνει τα ρούχα σε “γυναικεία” κι “ανδρικά”, απορρίπτοντας εμμονικά την έννοια της διαφορετικότητας, υπάρχουν κάποιες εταιρείες που στρέφουν την προσοχή τους στην ελληνική queer κοινότητα, δημιουργώντας προϊόντα που ανταποκρίνονται στις ανάγκες της. Γιατί τα ρούχα δεν περιορίζονται σε δίπολα.
Η Ecce Homo Wear είναι μια εταιρεία, που δημιουργεί εσώρουχα αγκαλιάζοντας όλο το φάσμα των έμφυλων και σεξουαλικών εκφράσεων και σωματότυπων χωρίς να φετιχοποιεί και να υπερσεξουαλικοποιεί για μαρκετίστικους σκοπούς το queer σώμα. Όπως αναφέρει ο Παναγιώτης Αντωνιάδης, υπεύθυνος εταιρικής κοινωνικής ευθύνης: “Η ιδέα γεννήθηκε δειλά πριν δύο περίπου χρόνια, μέσα από την πολύ προσωπική μας ανάγκη να δημιουργήσουμε αυτό που οι ίδιοι αρχικά ως καταναλωτές και καταναλώτριες δεν μπορούσαμε να βρούμε στην υπάρχουσα αγορά LGBTIQ+ εσωρούχων.Ωστόσο, η Ecce Homo Wear, μετά από ένα χρόνο πυρετωδών προετοιμασιών και έρευνας αλλά και συγκεντρώνοντας μια επίλεκτη και πολύχρωμη ομάδα, βγήκε στην online αγορά μέσω του e-shop της μόλις τον Ιανουάριο που μας πέρασε. Παρόλα αυτά, είμαστε εξαιρετικά περήφανοι και περήφανες για όσα καταφέραμε μέσα σε αυτούς τους λίγους μήνες, καθότι μετράμε ήδη τρεις επιτυχημένες συλλογές εσωρούχων, αλλά και συμφωνίες με 4 εταίρους της queer κοινότητας. Οι συλλογές της Ecce Homo καλύπτουν πλήρως τις ανάγκες ανώτερης ποιότητας, άψογης εφαρμοσιμότητας αλλά και σχεδιαστικής πρωτοτυπίας όλων των συνανθρώπων μας που αισθάνονται να ασφυκτιούν εντός των έμφυλων και σεξουαλικών στερεοτύπων της ετεροπατριαρχίας με σώματα απείθαρχα ενάντια στην αστυνόμευση της βιομηχανίας της μόδας, ακόμη και της mainstream queer”.
Το ίδιο σκεπτικό και για το brand “Dorina Kappatos”, που δημιουργεί gendrer neutral ρούχα. Η εταιρία εδραιώθηκε τον Απρίλη του 2019 στο Maastricht της Ολλανδίας από δύο αδερφές Dorina και Joanna Kappatos. “Ήταν αναμενόμενο ότι θα καταλήξουμε να δουλεύουμε μαζί, οπότε ξεκινήσαμε το δικό μας brand για να σχεδιάζουμε τα ρούχα (και μελλοντικά τα αξεσουάρ) που θέλουμε να βλέπουμε στην αγορά. Απευθυνόμαστε σε άτομα σαν εμάς που δε βλέπουν labels και θέλουν ρούχα σχεδιασμένα με γνώμονα το ανθρώπινο σώμα και όχι το φύλο και τα κοινωνικά standards που έχουν φορτωθεί σε αυτό”, δηλώνουν χαρακτηριστικά και οι δύο.
Το “Under Rawmance” είναι ένα αθηναϊκό brand που ξεκίνησε το καλοκαίρι του 2020, με σκοπό να ανατρέψει τα στερεότυπα σε ότι αφορά στα εσώρουχα. Σύμφωνα με τον ιδρυτή του, Νίκος Τζαμτζή, “τα εσώρουχα απευθύνονται σε ανθρώπους που έχουν μάθει να νιώθουν άνετα με το σώμα τους και έχουν μια ροπή στο ρομαντισμο διατηρώντας όμως και μια kinky διάθεση. Προτεραιότητα μας είναι η δημιουργία προϊόντων υψηλής ποιότητας, που οι πελάτες μας θα νιώθουν ότι απευθύνονται ειδικά σε αυτούς”.
Αναρωτηθήκαμε σχετικά με τις δυσκολίες που καλείται να διαχειριστεί μια εταιρεία, που απευθύνεται στην queer κοινότητα της Ελλάδας. “Καταρχάς, κάθε εταιρία, queer ή μη, που ξεκίνησε να δραστηριοποιείται επιχειρηματικά τον τελευταίο χρόνο έχει έρθει αντιμέτωπη τόσο με τις χρονίζουσες παθογένειες της ελληνικής γραφειοκρατίας που καθιστά τη χώρα μας αφιλόξενη προς τη νέα επιχειρηματικότητα, όσο και με την πανδημία του Covid-19 και την οικονομική και κοινωνική κρίση που επέφερε”, αναφέρει ο Παναγιώτης από την Εcce Homo. “Μιλώντας -ωστόσο- με την ιδιότητά μας ως queer εταιρία, θα λέγαμε πως το στοίχημα για μας είναι διπλό. Από τη μία, όλη η εταιρική φιλοσοφία μας, από τον αρχικό σχεδιασμό των προϊόντων έως την τελική διαφημιστική τους παρουσίαση, διατρέχεται από την αρχή της συμπεριληπτικότητας. Αυτό -δυστυχώς- μας τοποθετεί στον αντίποδα της συντριπτικής πλειοψηφίας των queer εταιριών εσωρούχων στην Ευρώπη που επί δεκαετίες έχουν ‘εκπαιδεύσει’ το LGBTIQ+ καταναλωτικό κοινό τόσο σε προϊόντα χαμηλής ποιότητας και πρόχειρου σχεδιασμού, όσο και σε διαφημιστικές λογικές που ενισχύουν τους ήδη υπάρχοντες αποκλεισμούς με βάση το φύλο, τη σεξουαλικότητα, τη φυλή, τη σωματότητα και την ηλικία εντός της κοινότητας καταδικάζοντας κάποιες, κάποιους και κάποια από εμάς σε μια τραυματική αορατότητα. Από την άλλη, μια μερίδα του ελληνικού και ευρωπαϊκού queer καταναλωτικού κοινού αντιμετωπίζει επιχειρηματικά εγχειρήματα σαν το δικό μας με μια αυτοματοποιημένη πλέον καχυποψία, παρότι ιδεολογικά και αισθητικά μάλλον είμαστε κομμάτι αυτής. Έτσι, η πρόκληση είναι πως θα μπορέσουμε να κερδίσουμε τη ψήφο εμπιστοσύνης του κοινού αυτού που δικαιολογημένα όταν ακούει για queer επιχειρείν η πρώτη λέξη που ψελλίζει είναι pink washing”.
Οι αδερφές Κappatos αναγνωρίζουν ότι υπάρχει μια μεγάλη δυναμική στην ελληνική queer κοινότητα, τονίζοντας ωστόσο ότι πρέπει να γίνου ακόμη πολλά βήματα. “Λόγω του ότι η βάση μας είναι στο εξωτερικό, έχουμε δει διαφορές στον τρόπο που ένα brand με gender neutral ρούχα σαν τα δικά μας αντιμετωπίζεται από την κάθε αγορά. Βλέπουμε μεγάλη δυναμική στην ελληνική queer κοινότητα, αλλά βέβαια υπάρχει ακόμα πολύς δρόμος για να ενταχθεί στην ευρύτερη ελληνική κοινωνία. Εμείς, μαζί με τόσους άλλους Έλληνες προσπαθούμε να εκφράσουμε τους εαυτούς μας και παράλληλα να υποστηρίξουμε τα queer άτομα μέσω του visibility. Το δύσκολο κομμάτι για εμάς είναι ότι δε βρίσκουμε εύκολα καταστήματα που μπορούν να υποστηρίξουν gender neutral brands καθώς τα περισσότερα είναι χωρισμένα σε αντρικά και γυναικεία τμήματα ή ειδικεύονται μόνο στο ένα από τα δύο”.
“Για δρόμο που δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα” κάνει λόγο κι ο Νίκος της Under Rawmance. “Παρόλ΄αυτά είμαι τόσο χαρούμενος και γεμάτος με την αποδοχή του brand από τη κοινότητα που οποιαδήποτε δυσκολία παραβλέπεται”. Για τον Νίκο η έννοια της διαφορετικότητας παίζει σημαντικό ρόλο στη δημιουργία των προϊόντων, τονίζοντας πως “για εμάς η διαφορετικότητα ορίζεται ως μοναδικότητα κι άμεσα ετοιμάζουμε και πολλές νέες επιλογές”.
Το ζήτημα διαφορετικότητας υπήρξε η κινητήριος δύναμη και για τα άτομα της ΕcceHomo. “Το ζήτημα της εννοιολόγησης της διαφορετικότητας συνεχίζει να μας απασχολεί κάθε φορά που στεκόμαστε μπροστά από μια λευκή κόλλα χαρτί για να σχεδιάσουμε ένα εσώρουχο ή κάθε φορά που κρατάμε μια φωτογραφική μηχανή στο σετ”, σχολιάζει ο Παναγιώτης. “Θα λέγαμε ότι ο προβληματισμός αυτός αποτυπώνεται στον επιθετικό προσδιορισμό queer που με μια δόση τόλμης -ή και αφέλειας αν θέλετε- αποφασίσαμε να υιοθετήσουμε έναντι αυτού του LGBTIQ+. Κι αυτό διότι για εμάς το στοίχημα είναι να δώσουμε φωνή σε όλα τα μέλη του πολύχρωμου φάσματος της κοινότητας μέρος της οποίας περήφανα είμαστε και εμείς οι ίδιοι και ίδιες, δημιουργώντας ένα safe space όπου τα σώματά τους μπορούν να μιλήσουν και να ακουστούν. Για αυτόν άλλωστε το λόγο δείχνουμε τη μέγιστη δυνατή επιμέλεια μέσα από ενδελεχή έρευνα και συνομιλώντας με τους ίδιους τους ανθρώπους για τους οποίους σχεδιάζουμε τα εσώρουχά μας με σκοπό να αποφύγουμε τόσο να ετεροποιήσουμε ορισμένα σώματα στα όρια της φετιχοποίησης, όσο και να απαλείψουμε τη διαφορετικότητά τους για να γίνουν πιο ‘εύπεπτα’ από το καταναλωτικό μάτι. Έτσι, για μας το queer δεν είναι ένας όρος ομπρέλα κάτω από την οποία βρίσκουν στέγη διακριτές μεταξύ τους έμφυλες και σεξουαλικές ταυτότητες, αλλά μάλλον μια κίνηση νόθευσης των ορίων των ίδιων των ταυτοτήτων με αυτό που μας ενώνει να είναι η διαθεματική εναντίωση μας σε κάθε επιταγή του κανονικού και καθωσπρέπει. Βέβαια, πρόκειται για ένα ιδανικό με το οποίο ως εταιρία αναμετριόμαστε καθημερινά δεδομένων των περιορισμών της αγοράς και της αναπόφευκτης διαμεσολάβησης τους εγχειρήματος από τους άτεγκτους κανόνες αυτής”.
Για τις αδερφές Κappatos η διαπραγμάτευση της διαφορετικότητας φαίνεται καθαρά μέσα από τα σχέδια και τις συνεργασίες της εταιρείας. “Τα ρούχα μας κατηγοριοποιούνται βάσει της εφαρμογής και κοψίματος τους (curvy, straight, box κλπ) και όχι βάσει κάποιου φύλου. Τα μοντέλα και οι φωτογράφοι με τους οποίους δουλεύουμε είναι διάφορων διαστάσεων, φυλών, σεξουαλικών προτιμήσεων και gender expression”. Η Dorina βρίσκεται αυτή τη στιγμή στην Ιταλία όπου ετοιμάζει τα νέα προϊόντα του brand, ενώ η Joanna στην Ολλανδία τρέχει την εταιρία. “Αντιμετωπίζουμε τα ρούχα ως αντικείμενα design και όχι ως προϊόντα επίκαιρης μόδας. Αυτό σημαίνει ότι δεν ακολουθούμε trends, αλλά επικεντρωνόμαστε στο πως να κάνουμε τα ρούχα κολακευτικά για όλους. Τα ρούχα μας φτιάχνονται με φιλικά για το περιβάλλον υλικά, σε συνεργασία με τοπικά φασόν, σε μικρό αριθμό κομματιών για να μειώσουμε τη σπατάλη υλικών και για να επιβλέπουμε την ποιότητα”.
Σε δημιουργικό και επιχειρηματικό οίστρο βρίσκεται και η ΕcceHomo. Όπως μας ενημερώνει ο Παναγιώτης: “Αυτή τη στιγμή που μιλάμε η νέα Prime συλλογή μας με MicroModal ύφασμα υψηλής ποιότητας σε πρωτότυπα σχέδια είναι στα σκαριά, όπως και μια επιπλέον συμφωνία με έναν κοινοτικό εταίρο στη γειτονική μας Βουλγαρία, στην προσπάθεια μας συνεχώς να βελτιώνουμε και να εμπλουτίζουμε τις προϊοντικές μας γραμμές συμπεριλαμβάνοντας όσο το δυνατόν περισσότερα σώματα και έμφυλες και σεξουαλικές εκφράσεις, αλλά και επεκτείνοντας έτσι παράλληλα την κοινωνική μας δράση η οποία βρίσκεται στην καρδιά της εταιρικής μας ταυτότητας, ενώ ήδη συνδράμουμε LGBTIQ+ οργανώσεις στην Αγγλία και την Ελλάδα που δραστηριοποιούνται στους τομείς της σεξουαλικής και ψυχικής υγείας, των queer προσφύγων και μεταναστών/-στριών, των τρανς ανθρώπων, κα.”
Ecce Homo Wear
W: eccehomowear.com, FΒ:@wearyourtruecolors, ΙΝ:@eccehomowear
Dorina Kappatos
W: dorinakappatos.com, FB:@dorinakappatos, IΝ:@dorinakappatos
Under Rawmance
W: underrawmance.com, FB:@under.rawmance, ΙΝ:@under.rawmance