Misgendering – Τι είναι και γιατί σε νοιάζει

27/04/2017
από

Το misgendering είναι λέξη που σημαίνει την χρήση αντωνυμιών, άρθρων και γενικά λέξεων που απευθύνονται σε διαφορετικό φύλο από το φύλο του ατόμου στο/για το οποίο μιλάς (συνήθως κάποιο τρανς άτομο). Δεν υπάρχει κάποιος ελληνικός όρος που θα μπορούσα να χρησιμοποιήσω για να το εξηγήσω. Ουσιαστικά είναι όταν μιλάς σε/για κάποιο άτομο χρησιμοποιώντας διαφορετικό φύλο από το φύλο αυτού του ατόμου. Κάποιο τέτοιο σφάλμα μπορεί να είναι πραγματικά κατά λάθος, αλλά μπορεί να είναι και κάτι που έγινε επίτηδες, ενάντια σε στοιχεία που ξέρουμε και μας έχουν επισημανθεί στο παρελθόν. Εάν τύχαινε κάτι τέτοιο σε ένα cis άτομο, μπορεί να το έβρισκε αστείο ή περίεργο και να μην το σκεφτόταν παραπάνω, στο κάτω κάτω ένα λαθάκι ήταν, δεν πειράζει, δεν χάθηκε και ο κόσμος.

Για ένα τρανς άτομο, όμως, το misgendering είναι μεγάλο ζήτημα. Ένα cis άτομο δεν θα χρειαστεί να παλέψει έτσι ώστε το όνομά του και το φύλο του να γίνουν αποδεκτά από το στενό και ευρύτερο περιβάλλον (και η κοινωνία και πολιτεία γενικότερα). Δεν θα χρειαστεί να βγει από καμία ντουλάπα όσον αφορά το φύλο του και να εξηγήσει ξανά και ξανά τι σημαίνει αυτό, τα σωστά άρθρα και αντωνυμίες, το όνομά του.

Η ελληνική γλώσσα αναφέρεται στα πάντα με κάποιο γένος. Η καρέκλα είναι θηλυκό, ο καφές είναι αρσενικό, η Χρύσα είναι θηλυκό. Εάν η Χρύσα όμως κάνει coming out και πει ότι είναι τρανς άνδρας; Το νέο όνομά της Χρύσας είναι Μιχάλης και θέλει οι άλλοι να χρησιμοποιούν αρσενικές αντωνυμίες γι αυτόν, όπως κάνει κι εκείνος. Η ταυτότητα φύλου του Μιχάλη είναι πάνω στο δίπολο του φύλου (gender binary) και αυτό κάνει τα πράγματα πιο «απλά». Οι άλλοι μπορεί να συνεχίσουν να του απευθύνονται στο λάθος φύλο για καιρό μέχρι να συνηθίσουν (ή μπορεί αν μην συνηθίσουν ποτέ), να τον «κάνουν misgender» όπως λέμε, κάνοντάς τον να νιώθει πολύ άσχημα.

Υπάρχει και μια άλλη περίπτωση που περιπλέκει τα πράγματα, ειδικά για μια γλώσσα σαν τη δική μας. Η ταυτότητα φύλου ενός τρανς άνδρα και μια τρανς γυναίκας είναι πάνω στο δίπολο του φύλου, όμως υπάρχουν πολλά τρανς άτομα των οποίων η ταυτότητα βρίσκεται πάνω σε διαφορετικά σημεία του φάσματος του φύλου (gender spectrum). Τα άτομα ρευστού φύλου, nonbinary άτομα, genderqueer, gender neutral ή άφυλα άτομα μπορεί να είναι τρανς ή και όχι.

Το κάθε άτομο είναι διαφορετικό και έχει διαφορετικές ανάγκες όσον αφορά τις λέξεις που χρησιμοποιεί για τον εαυτό του. Πολλά άτομα στο εξωτερικό χρησιμοποιούν το they/them. Αυτό στα Ελληνικά είναι αρκετά δύσκολο, μιας και η γλώσσα μας δεν λειτουργεί έτσι. Μερικά άτομα χρησιμοποιούν το @ ως κατάληξη, έτσι ώστε να έχουν μια συμπεριληπτική κατάληξη σε λέξεις, ή καταλήξεις όπως το –εν και –αν. Αυτό όμως μπερδεύει πολύ κάποιο άτομο που δεν ξέρει, μιας και η γλώσσα που πρέπει να χρησιμοποιηθεί εξαρτάται αποκλειστικά από το ίδιο το άτομο στο οποίο προσπαθούμε να απευθυνθούμε και έτσι υπάρχουν πιο πολλές πιθανότητες κάποιος που δυσκολεύεται να καταλάβει να τα παρατήσει και να διαλέξει εκείνος ένα φύλο για να απευθυνθεί σε ένα nonbinary άτομο.

Το misgendering είναι κάτι πολύ δυσάρεστο για ένα άτομο του οποίου η ταυτότητα φύλου δεν συμφωνεί με το φύλου που δόθηκε στο άτομο κατά την γέννηση. Ακριβώς επειδή χρειάζεται να διεκδικήσουν το δικαίωμα του να τους αναφέρονται με το σωστό όνομά και άρθρα, επειδή το φύλο τους είναι πηγή άγχους και πολύ σημαντικό ζήτημα, αλλά και θέμα ενδιαφέροντος για τους άλλους. Όταν θέλεις όλη σου την ζωή να σου αναφέρονται στο αρσενικό, εάν κάποιος σου αναφερθεί στο θηλυκό δεν μπορείς να το πάρεις ως λαθάκι.

Θέλοντας ή μη το λαμβάνεις ως επίθεση κατά του ποιος είσαι, είναι αμφισβήτηση της ταυτότητάς σου. Εάν έχετε φιλικά άτομα στο περιβάλλον σας που είναι τρανς ή άτομα που η ταυτότητα φύλου τους δεν είναι αρσενικό ή θηλυκό, ρωτήστε τα για το τι λέξεις χρησιμοποιούν για τους εαυτούς τους. Ακούστε τι θα σας πουν και σεβαστείτε το. Και, επειδή είναι εύκολο να γίνουν λάθη, εάν κάνετε κάποιο, ζητήστε συγνώμη και συνεχίστε την κουβέντα σας. Εάν νιώθετε εσείς άσχημα, το άτομο στο οποίο αναφερθήκατε στο λάθος φύλο νιώθει πιο άσχημα, καλύτερα να μην παρατείνετε την όλη άβολη ατμόσφαιρα. Και εάν σας πουν κάτι που θα σας πειράξει, προσπαθήστε να μην μαλώσετε, μόλις κάνατε ένα άτομο να νιώσει ιδιαίτερα άσχημα, έστω και εάν δεν το θέλατε. Έχουν δίκιο όμως, το καλύτερο πράγμα που μπορείτε να κάνετε είναι να το σεβαστείτε και να προσέχετε στο μέλλον.

Harold Saxon

Είμαι 34 και τα μαλλιά μου είναι πιο γκρίζα και από τον ουρανό του Λάνκαστερ. Τρανς σκιτσογράφος από τον Πειραιά που πνίγει τους πόνους του σε Αγγλικές παμπ. Μου αρέσει το ψάρι αλλά βαριέμαι τις πατάτες.
Εαν εχετε απορίες ή θέλετε βοήθεια με κάτι συγκεκριμένο, μπορείτε να δείτε εδώ για διάφορα λινκ http://about.me/harryasaphsaxon ή στείλτε mail στο [email protected]




Δες και αυτό!