Vasilis Thanopoulos
Από αυτή την Παρασκευή, το Μικρό Πολυτεχνείο και ο Κοράης Δαμάτης παρουσιάζουν το έργο: “ο Δάσκαλος μου Ο Σοπενχάουερ” στο Black Box του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης. Πρόκειται για μια παράσταση βασισμένη στα πέντε κείμενα που διακρίθηκαν στα πλαίσια του 7ου διαγωνιστικού Pocket Theatre Festival Αθηνών. Εμείς μιλήσαμε με τον Δαμάτη Κοραή – τον σκηνοθέτη του έργου- για να “κλέψουμε” κάποιες πληροφορίες πριν από την επίσημη πρεμιέρα.
Η νέα σας σκηνοθετική δουλειά ακούει στο όνομα “O Δάσκαλος μου Ο Σοπενχάουερ”. Πως προέκυψε αυτή η συνεργασία;
Ήταν απόφαση του Θράσου Καμινάκη. Με κάλεσε να συνεργαστούμε στο Μικρό Πολυτεχνείο, πρώτη μου φορά εφέτος, και δέχτηκα. Καινούργιες εμπειρίες, καινούργιες αναμετρήσεις… Eύχομαι να έβγαλε σε κάτι καλό για το Μικρό Πολυτεχνείο η απόφαση του Θράσου.
Το έργο είναι βασισμένο στα κείμενα πέντε νέων συγγραφέων που διακρίθηκαν στα πλαίσια του 7ου διαγωνιστικού Pocket Theatre Festival Αθηνών. Πόσο εύκολα ήταν αυτό το σκηνοθετικό πάντρεμα;
Δεν ήταν πολύ εύκολo. Είχε ποικίλες δυσκολίες, όπως ας πούμε η διαφορετική θεματική κάθε έργου, η διαφορετική γλώσσα κάθε συγγραφέα, η μικρή τους διάρκεια για να προλάβεις να δημιουργήσεις την δική τους ατμόσφαιρα, η αγωνία μήπως και το διαβάσεις “λάθος”, μήπως και δεν αποδώσεις αυτό που θέλει να πει ο κάθε συγγραφέας. Και το άλλο που με απασχόλησε ήταν το πέρασμα απ’ το ένα στο άλλο. Η ανάγκη, λοιπόν, γέννησε μια ιδέα, την είπα στον Θράσο, έγραψε τα κείμενα, προσαρμόστηκαν στην παράσταση και έτσι, θέλω να πιστεύω, πως λύθηκε ο κόμπος!
Ποιος είναι ο ρόλος του “Σόπενχάουερ” εδώ;
Παίζουμε κρυφτό μαζί του! Από τη μια ο πεσιμισμός του, η γρίνια του και οι μαύρες εμμονές του, κι απ’ την άλλη η αδιαπραγμάτευτη δύναμη που έχει ο κάθε άνθρωπος να τα βγάζει πέρα! Δεν νικάει κανείς… πότε ο ένας βγαίνει μπροστά, πότε ο άλλος… Έτσι κι αλλιώς ο τελικός νικητής, που κάνει πάντα αυτό που θέλει, είναι η Φύση!
Τελικά ο άνθρωπος είναι καταδικασμένος στη δυστυχία του;
Ανάλογα πως ξυπνάει κανείς. Υπάρχουν μέρες που αφήνεσαι σ’ αυτό που σ’ έχει βρει, δεν το παλεύεις, αποδέχεσαι το ότι είσαι καταδικασμένος στην δυστυχία. Κι άλλες μέρες που αντιδράς δυναμικά, πας κόντρα, βγαίνεις από πάνω και όχι μόνο το φέρνεις βόλτα, αλλά είσαι και σε θέση να βοηθήσεις κι άλλους. Τώρα, αν θέλουμε να γοητευόμαστε απ’ τη φιλοσοφία, ναι, ίσως να καλύπτει τον μελοδραματισμό μας το να δεχτούμε ότι είμαστε καταδικασμένοι στην δυστυχία. «Η ζωή δεν είναι τίποτα άλλο, παρά ένας αγώνας για την ύπαρξη, με την βεβαιότητα ότι στο τέλος θα νικηθούμε», λέει ο Σοπενχάουερ… Όμως άλλο η φιλοσοφία κι άλλο η Ζωή. Έχω παραδείγματα πολλών ανθρώπων, που θα έπρεπε για χίλιους λόγους να έχουν αποδεχτεί αυτό που θεωρείται απ’ τους περισσότερους δυστυχία, κι όμως, αντέδρασαν, ζουν, και, το κυριότερο, βοηθούν κι άλλους με την συμπεριφορά τους δίνοντας λαμπρά παραδείγματα!
Πρόσφατα κυκλοφορήσατε και το πρώτο σας βιβλίο. Μιλήστε μας λίγο γι’ αυτό.
«Το Σπίτι Μόνο», σωστά λέτε, κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Γαβριηλίδης. Προτιμώ αντί να πω, να παραθέσω κάποια κομμάτια απ’ την κριτική της Σταυρούλας Τουμάση από το Artic: «Πρόκειται για ένα μυθιστορηματικό ταξίδι στο παρελθόν. Ένας λογοτεχνικός χείμαρρος εξομολογήσεων και συναισθημάτων. Με αυτοβιογραφικά στοιχεία από την ιστορία της γενιάς και της οικογένειάς του των χρόνων της Αλεξάνδρειας αλλά και της Αθήνας, με αναφορά σε ιστορικά γεγονότα – σταθμούς και με φανερά, ψυχαναλυτική προσέγγιση των χαρακτήρων, το Σπίτι Μόνο καθηλώνει και τον πιο δύσπιστο αναγνώστη, στοχεύοντας κατευθείαν στην καρδιά του». «….Ο Παύλος, -ο κεντρικός ήρωας του βιβλίου- στην ηλικία των δέκα ετών βιώνει ένα γεγονός που θα τον στιγματίσει για πάντα. Όσες χαρές και θλίψεις, αρρώστιες και θανάτους, επιτυχίες και αποτυχίες και αν βρέθηκαν στην πορεία της ζωής του, δεν κατάφερε ποτέ να αποτινάξει τα δεσμά, που του είχαν κλειδώσει τη ψυχή…. «…Αφηγητής του μυθιστορήματος είναι ένας εξωδιηγητικός παντογνώστης με μηδενική εστίαση. Με αυτή την τεχνική γίνεται πιο εύκολη η απόδοση ολοκληρωμένων χαρακτήρων, ενώ δίνεται η αίσθηση της αντικειμενικής ματιάς. Το Σπίτι Μόνο είναι γεμάτο από εικόνες. Ο λόγος είναι ιδιαίτερα πυκνός και ποιητικός, γεμάτος από μνήμες, χρώματα, μυρωδιές και μουσικές. Οι συμβολισμοί κυριαρχούν, με βασικότερους τη βροχή, η οποία εξαγνίζει τη ντροπή και ξεπλένει την αμαρτία και τη θάλασσα, η οποία, αντίθετα, ανασύρει επώδυνες μνήμες. Ακόμα και ο τίτλος του έργου μπορεί να θεωρηθεί συμβολικός. Μπορούν να αποδοθούν πολλές ερμηνείες στον αμφίσημο τίτλο Το Σπίτι Μόνο».
Υπάρχει διαφορά πιστεύετε στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεται η διαφορετικότητα στην τέχνη, απ’ αυτόν στην πραγματικότητα; Υπάρχει αλληλεπίδραση μεταξύ κοινωνίας – τέχνης;
Αρσενικό-θηλυκό, στρέιτ- γκέι, μουσουλμάνος-χριστιανός, όμορφος-άσχημος, χοντρός-αδύνατος… και πάει λέγοντας. Πάνω σε αυτές τις αντιθέσεις έχουν δομηθεί οι δυτικές κοινωνίες, και έτσι προχωράει. Μας επέβαλλαν, λοιπόν, με κάθε τρόπο αυτές τις αντιθέσεις να τις κάνουμε κλισέ προς όφελος της εξουσίας, -κράτος, εκκλησία, εκπαίδευση- που δεν αγαπούν την διαφορετικότητα και θέλουν έναν κόσμο ομοιόμορφο, υποταγμένο σ’ ένα τρόπο σκέψης, σ’ ένα τρόπο συμπεριφοράς, σ’ ένα τρόπο ζωής…τρόποι που εφαρμόζονται απ’ τα κέντρα εξουσίας που προανέφερα, και που πολλές φορές αποδεχόμαστε χωρίς να τους πιστεύουμε, ψάχνοντας αλλού για τις αιτίες της μόνιμης, πια, θλίψης μας. Η διαφορετικότητα, λοιπόν, αντιμετωπίζεται αλλιώτικα στην τέχνη από ότι στην ζωή. Πολλές φορές εμπνέει την τέχνη, την πάει βήματα παραπέρα, ενώ στη ζωή η διαφορετικότητα είναι υποχρεωμένη να δίνει συνεχώς εξηγήσεις, να αγωνιά συνεχώς για αποδοχή, πολλές φορές να μάχεται για τα προφανή, να παλεύει, -κυριολεκτικά και μεταφορικά- για βασικά δικαιώματα. Όσο για την αλληλεπίδραση μεταξύ κοινωνίας και τέχνης, υπάρχει, σίγουρα υπάρχει, αλλά φοβάμαι ότι είναι κάθε φορά προσωρινή, αλλιώς θα είχε αλλάξει ο κόσμος με τόση τέχνη και τόση αλληλεπίδραση τόσα χρόνια. Είδατε, μάλλον μου έχει πέσει βαρύς ο πολύς Σοπενχάουερ!
Άλλα καλλιτεχνικά σχέδια;
Έχω ήδη αρχίσει πρόβες για τον επόμενο Οκτώβρη σε δύο πολύ δυνατά έργα που θα ανεβούν σε μια ενιαία παράσταση στο Underground, Κοραή 4, σ’ αυτόν τον καινούργιο και πολύ ιδιαίτερο χώρο. Το Σοβαρό Ατύχημα Επιβάτη, βραβευμένο έργο της Βάνας Πεφάνη, και τα Θεριά, του ταλαντούχου Παναγιώτη Μπαρμπαγιάννη».
[separator type=”thick”]
Πληροφορίες
Από Παρασκευή 10 Ιουνίου έως και Πέμπτη 16 Ιουνίου 2016 στις 21:00
ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ:
Πρεμιέρα: Παρασκευή 10 Ιουνίου 2016, ώρα: 21:00
Διάρκεια Παράστασης: 60 Λεπτά
Διάρκεια Παραστάσεων: Κάθε μέρα, από Παρασκευή 10 Ιουνίου έως και Πέμπτη 16 Ιουνίου, ώρα 21:00 στο Black Box του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης, Πειραιώς (Πειραιώς 206, Ταύρος)
