Ήταν πριν από λίγες ήμερες όταν δημοσιεύσαμε δύο κείμενα (θα τα βρείτε εδώ κι εδώ), με αφορμή μια τοποθέτηση του ιερωμένου και παιδοψυχιάτρου κ. Βασίλειου Θερμού στο huffingtonpost.gr
Το ένα μάλιστα έχει την υπογραφή της κα. Έλενας-Όλγας Χρηστίδη
(Ψυχολόγος MSc, Επιστημονικά Υπεύθυνη Orlando LGBT+ Ψυχική Υγεία Χωρίς Στίγμα)
Μέσα από τη σελίδα της Παιδοψυχιατρικής Εταιρείας Ελλάδος στο Facebook, ενημερωθήκαμε για την απάντηση του κ. Θερμού στα δημοσιεύματα μας. Ο ίδιος μάλιστα, αν και δεν επικοινώνησε ποτέ μαζί μας, ζητά τη δημοσίευση της από το περιοδικό μας. Αν και μας προκαλεί εντύπωση και προβληματισμό ότι η προσωπική απάντηση σε ένα διαδικτυακό άρθρο ενός επαγγελματία, δημοσιεύεται μέσα από τη σελίδα ενός από τους γνωστότερους επιστημονικούς συλλόγους της χώρας μας, σεβόμενοι τις αρχές της δημοσιογραφικής δεοντολογίας προχωρούμε στην κοινοποίηση της.
Φίλες και φίλοι του Αntivirus
Στα δύο άρθρα που αυθημερόν αναρτήσατε για να ανασκευάσετε όσα έγραψα στις 29-9-2019 στην HuffPost, επιτρέψτε μου να παρατηρήσω τα εξής.
Σε άρθρα περιορισμένου αριθμού λέξεων δεν είναι εφικτό να τα πεις όλα. Με όσα αποθέματα καλοπιστίας διαθέτω θα δεχθώ πως είστε έτοιμοι να ακούσετε διευκρινίσεις.
Έτσι είναι λογικό που δεν μπορέσατε να μάθετε ότι έχω δώσει και ακόμη δίνω αγώνες για να πάψουν να θεωρούν την ομοφυλοφιλία ψυχιατρική διαταραχή.
Επίσης δεν είχατε την ευκαιρία να πληροφορηθείτε ότι επισημαίνω σε κληρικούς και συντηρητικούς γονείς, που συνηθίζουν να λένε σε ομοφυλόφιλους και διεμφυλικούς εφήβους ‘μια ιδέα είναι, ξεκόλλα το μυαλό σου, απλώς σου έχει γίνει εμμονή’, ότι καλό θα είναι να αναζητήσουν άλλους τρόπους να ανακουφίσουν το άγχος τους και όχι την άρνηση της πραγματικότητας.
Προφανώς είναι άλλο πράγμα η συνύπαρξη ομόφυλης έλξης και ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής, και άλλο μια ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή που έχει ως περιεχόμενο των ιδεοληψιών την ομοφυλοφιλία. Κανονικά αυτή η διευκρίνιση είναι περιττή διότι το καταλαβαίνει και ο μη ειδικός αναγνώστης, αλλά πλέον εδώ που φτάσαμε πρέπει να ξεκαθαρίζουμε και τα αυτονόητα.
Απ’ όσο φαίνεται οι συντάκτες των δύο αναρτήσεων δεν έχουν συναντήσει άτομα που με φαρμακευτική αγωγή απαλλάχθηκαν από το άγχος της υποτιθέμενης ομοφυλοφιλίας τους, αφού έπασχαν από ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή. Είναι φανερό και στον πλέον άσχετο, ή και προκατειλημμένο, ότι ο ομοφυλόφιλος σεξουαλικός προσανατολισμός δεν θεραπεύεται με φάρμακα.
Guess! Αφαιρουμένων όλων των ψυχοδυναμικών περιπτώσεων που αναφέρω στο άρθρο, παραμένει μεγάλος αριθμός πραγματικής ομοφυλοφιλίας και δυσφορίας φύλου. Οι οποίες δεν αλλάζουν! Αυτή είναι μια φράση την οποία πολλοί γονείς δεν θα ήθελαν να είχαν ακούσει από το στόμα μου.
Εξ άλλου η κ. Χρηστίδη απαιτεί σε μια επιφυλλίδα, που πραγματεύεται άλλο θέμα, να δει στατιστικά στοιχεία για την επίδραση των εκφοβισμών και λοιδοριών κ.ο.κ. στην ψυχική υγεία των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων. Και με κατηγορεί για σκόπιμη απόκρυψη! Εδώ μένω άφωνος και απλώς την πληροφορώ ότι στο βιβλίο μου Έλξη και πάθος θα βρει πολλά τέτοια δεδομένα.
Κλείνοντας, αισθάνθηκα πως η στρέβλωση των λεγομένων μου θύμιζε τα ‘κόλπα’ της προπαγάνδας. Υπάρχει παρελθόν εδώ: με αφορμή άλλη επιφυλλίδα μου δέχθηκα προ καιρού αισχρό bullying στο facebook από ΛΟΑΤΚΙ συνανθρώπους μας. Προνοητικοί όπως ήταν, σύντομα κατέβασαν τις αναρτήσεις αυτές. (Συγγνώμη, παρασύρθηκα, αφού αποφάσισα να είμαι καλόπιστος).
Ξέρετε κάτι; Με εκφράζει κι εμένα η ιδιότητα του antivirus! Αν δεν το γνωρίζετε σας γνωστοποιώ ότι πασχίζω α) να ξεριζώσω τον ιό της προκατάληψης και της ομοφοβίας από τον εκκλησιαστικό χώρο και β) να εμποδίσω τον ιό του ολοκληρωτισμού και της ποινικοποίησης της γνώμης να μολύνει την κοινωνία. Αρνούμαι να αποφασίσω ποιος από τους δύο ιούς είναι πιο επικίνδυνος.
Είμαι βέβαιος ότι θα αναρτήσετε την επιστολή μου για εύλογο χρονικό διάστημα, χωρίς να είναι ανάγκη να επικαλεστώ σχετικό μου δικαίωμα κτλ. κτλ.
Ευχαριστώ. πρωτοπρεσβύτερος Βασίλειος Θερμός, ψυχίατρος παιδιών και εφήβων, αναπληρωτής καθηγητής ΑΕΑΑ.
Α! να προσθέσω ότι μνημονεύω τον Ζακ σε κάθε Λειτουργία μου.
Τα σχόλια μας
Οφείλουμε να παρατηρήσουμε ότι στην απάντηση του ο κ. Θερμός πέφτει σε αντιφάσεις. Από τη μια σημειώνει ότι παλεύει “για να πάψουν να θεωρούν την ομοφυλοφιλία ψυχιατρική διαταραχή”, την ίδια στιγμή που στο ίδιο κείμενο κάνει λόγο για “υποτιθέμενη ομοφυλοφιλία λόγω ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής”. Επιπλέον, ως ένα ΛΟΑΤΚΙ+ περιοδικό αδυνατούμε να καταλάβουμε τι εννοεί ο κ. Θερμός όταν αναφέρει ότι “με εκφράζει κι εμένα η ιδιότητα του antivirus!”. Είναι απόλυτα σαφές ότι “η ιδιότητα του antivirus” εκφράζει άτομα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας αλλά κι όσα παίρνουν ξεκάθαρη θέση απέναντι σε αντί-λοατκι+ θεωρίες και σε προσπάθειες που θέλουν να προσδώσουν στην ταυτότητά μας χαρακτηριστικά παθολογικοποίησης. Η άποψη του κ. Θερμού, όσο μετριοπαθής κι αν φαίνεται συγκριτικά με αυτές άλλων μελών της Ορθόδοξης Εκκλησίας, είναι εξαιρετικά επικίνδυνη αφού ο εκφραστής της αποτελεί και μέλος της επιστημονικής κοινότητας. Αδυνατούμε να δεχθούμε οποιαδήποτε θεωρία συμβάλλει στη στιγματοποιήση μας, ανεξάρτητα από τον τρόπο με τον οποίο εκφράζεται. Τέλος, σεβόμενοι/ες τη μνήμη του Ζακ, θα παρακαλούσαμε να μη γίνεται η αναφορά στο πρόσωπο του σε κείμενα που φιλοξενούν απόψεις, όπως αυτή του κ. Θερμού.
Η απάντηση της κα. Έλενας-Όλγας Χρηστίδη
Ο ιερωμένος και παιδοψυχίατρος κος Θερμός απαντά στην απάντησή μου σε άρθρο του με ξεκάθαρα ομοφοβικό περιεχόμενο, μέσω όχι της προσωπικής του σελίδας ή κάποιου άλλου άρθρου, αλλά μέσω ανακοίνωσης της ίδιας της σελίδας της Παιδοψυχιατρικής Εταιρείας.
Δε θα συνεχίσω αέναα μια άσκοπη, ατέρμονη συζήτηση και δε θα μπω σε καμία προσωπική διαμάχη. Τα άρθρα (και σχετικά δελτία τύπου κλπ) είναι διαθέσιμα μέσω του antivirus και όποιο άτομο θέλει μπορεί να κρίνει μόνο του. Θα πω μόνο τα εξής:
– Δε χρειάζεται κάποιος να θεωρεί (ή να υποστηρίζει δημόσια) την ομοφυλοφιλία διαταραχή, για να εκφράζεται ομοφοβικά και παθολογιοποιητικά. Υπάρχουν δυστυχώς πολλοί τρόποι έκφρασης στιγματιστικού λόγου, και τα ατομα που τον υφίστανται τον αναγνωρίζουν καλά- Μπορεί να λέει ότι προσπαθεί να εκριζώσει το στίγμα και ότι τάσσεται ενάντια στην ομοφοβία, κάτι που αποτελεί άλλωστε υποχρέωση κάθε ειδικού ψυχικής υγείας που ασχολείται με ζητήματα φύλου και προσανατολισμού, δυστυχώς όμως οι αντιδράσεις της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας στα λεγόμενά του δε φαίνεται να επικυρώνουν το επιχείρημά του και έχουν πολλάκις εκφράσει τη δυσφορία τους για τη στάση του. Με λίγα λόγια αν οι ευάλωτες στο στίγμα κοινότητες νιώθουν ότι επαναστιγματίζονται με τα λόγια του, και κάθε άλλο παρά σύμμαχο τον εκλαμβάνονται, κάτι δεν ευσταθεί στο επιχείρημά του.
– Για να μιλήσουμε για προπαγάνδα, χρειάζεται να κατανοούμε τη διαφορετική ισχύ που έχουν 2 μέρη και τα συμφέροντα που καλύπτουν. Από τη μία έχουμε έναν straight άνδρα (δε μας έχει ενημερώσει για το αντίθετο), ψυχίατρο και ιερωμένο που μιλά για μια ομάδα στην οποία δεν ανήκει αλλά από την οποία βιοπορίζεται (μεταξύ άλλων) και από την άλλη έχουμε την ίδια τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα που έχει βιώσει αιώνες καταπίεσης και στιγματισμό από ανθρώπους με τις ιδιότητες του κου Θερμού, να έχει αντίθετη άποψη. Το ποιος (έχει συμφέρον να) κάνει προπαγάνδα έναντι ποιου ας το σκεφτεί το κάθε άτομο μόνο του.
– Μπορεί το icd11 να μην έχει καταστεί ακόμα δεσμευτικό για τις χώρες-μέλη του WHO, αλλά η χρήση του παθολογιοποιητικού και καταργηθέντος πλέον όρου “δυσφορίας φύλου” με κλινικό τρόπο επίσης καταδεικνύει μια στάση.
– Η Παιδοψυχιατρική Εταιρεία Ελλάδας κάποια στιγμή στο μέλλον θα κληθεί να απολογηθεί για την τόσο απροκάλυπτη ομοφοβική και τρανσφοβική στάση της. Μια θετική ένδειξη που μπορεί να μας βοηθούσε να πάρουμε και τα λόγια του κου Θερμού πιο σοβαρά, θα ήταν μια δημόσια συγγνώμη για το αντιεπιστημονικό ΔΤ που εξέδωσε η εταιρεία για την ταυτότητα φύλου το 2017. Αυτή η συγγνώμη και η αλλαγή στάσης δεν ήρθε ποτέ.
– Αντιπαρέρχομαι την επίκληση στο συναίσθημα που κάνει ο κος Θερμός αναφερόμενος στο Ζακ. Ο ίδιος ο Ζακ δε συμφωνούσε σε τίποτα με τον κο Θερμό, και αν ζούσε θα έγραφε κι αυτός κάτι τώρα. Δυστυχώς όμως δεν ζει, και δεν έχουμε την τύχη να συζητάμε μαζί του πια για όλες τις εκφάνσεις του στίγματος που αντιμετωπίζουν τα λοατκι+ άτομα. Αποτελεί τον ελάχιστο σεβασμό στο πρόσωπό του να μη γίνεται καμία αναφορά σε εκείνον με τρόπο που δε θα ενέκρινε.
Κλείνω με το εξής: ως μέλος της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας προσβάλλομαι από κάθε αναπαραγωγή στίγματος. Όμως, ως ειδική ψυχικής υγείας και επαγγελματίας προσβάλλομαι επιπλέον από κάθε παραβιαστική εκμετάλλευση του επιστημονικού μανδύα σε βάρος ατόμων και κοινοτήτων. Το να μιλάω ανοιχτά εναντίον τέτοιων πρακτικών με έχει κάνει να δεχτώ πολλές προειδοποιήσεις και συμβουλές για το μέλλον μου στον κλάδο. Δεν είμαι η μόνη όμως που δεν αναγνωρίζει καμία επιστημονικότητα σε ανθρώπους που δρουν πέρα από τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ουσία της επιστήμης μας.
