Το ΑΙΝΙΓΜΑ του πολυβραβευμένου συγγραφέα Hugh Whitemore, που αφορά στην αληθινή ιστορία του εμβληματικού Βρετανού μαθηματικού Alan Turing, ανεβαίνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα, σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Κομνηνού.
Το έργο, θα ανέβει στο BIOS BASEMENT, στις 5/12 και για 30 παραστάσεις από τη θεατρική ομάδα 90οC (Τω Μάθειμα, Σπιρτόκουτο, Fucking Games, Φαλακρή Τραγουδίστρια, κ.α.) με πρωταγωνιστές τους Στέλιο Ψαρουδάκη στο ρόλο του Alan Turing, τη Ζώγια Σεβαστιανού στο ρόλο της Σάρας Τιούρινγκ, το Μελέτη Γεωργιάδη στο ρόλο του Ντίλγουιν Νοξ, τον James Rodi στο ρόλο του Κρις Μόρκομ, την Ειρήνη Βαλατσού στο ρόλο της Τζόαν Κλαρκ, το Φοίβο Παπακώστα στο ρόλο του Μάικ Ρος και τον Πέτρο Λιόντα στο ρόλο του Άρνολντ Μάρεϊ.
Ο Alan Turing, μόλις φέτος, ανακηρύχτηκε από το BBC ως η πιο εμβληματική προσωπικότητα του 20ου αιώνα, ενώ η προσωπογραφία του θα κοσμεί, στο εξής, το χαρτονόμισμα των 50 βρετανικών λιρών.
Αυτή́ είναι η πρώτη φορά́ που η συγκλονιστική ιστορία του Alan Turing παρουσιάζεται στην Ελλάδα.
Το έργο
O Turing ήταν ο άνθρωπος που έθεσε τις βάσεις για την ανακάλυψη του ηλεκτρονικού υπολογιστή, αλλά και ο άνθρωπος που θεμελίωσε την ιδέα της τεχνητής νοημοσύνης. Ήταν ο ιδιοφυής μαθηματικός που κατάφερε να σπάσει τον κώδικα των Ναζί στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, επισπεύδοντας (σύμφωνα με την ομόφωνη διαπίστωση όλων των ιστορικών), το τέλος του πολέμου κατά τουλάχιστον 2 χρόνια, σώζοντας έτσι τουλάχιστον, 17 εκατομμύρια ψυχές.
Δε θα ήταν υπερβολή να πούμε πως εάν σήμερα δεν ζούμε κάτω από το ναζιστικό ζυγό, το οφείλουμε στον Alan Turing.
Δεδομένου, όμως, ότι το έργο του Turing στον Πόλεμο ήταν διαβαθμισμένο ως «άκρως απόρρητο» , κανείς δεν ήταν σε θέση να γνωρίζει τι του οφειλόταν, όταν ο βρέθηκε στο εδώλιο του κατηγορούμενου για το σπάσιμο ενός άλλου κώδικα – κοινωνικού αυτή τη φορά…
Ο Turing δεν απολογήθηκε για την ομοφυλοφιλία του.
Παρότι καταδικάστηκε για προσβολή της Δημοσίας Αιδούς (Gross Indecency), νόμο του 1890, βάσει του οποίου η ομοφυλοφιλία ήταν ποινικό αδίκημα, αρνήθηκε να υπερασπιστεί τον εαυτό του στο δικαστήριο (ΣΣ.: Πρόκειται για το νόμο από τον οποίο επέζησαν μόλις 15,000 άνθρωποι, από τους συνολικά 65,000 που καταδικάστηκαν)
Επέλεξε να υποστεί χημικό ευνουχισμό, έναντι της 2ετούς φυλάκισης που του επιβλήθηκε, κι έπειτα από αυτή την εξευτελιστική για τον ίδιο διαδικασία, βρέθηκε νεκρός στις 7 Ιουνίου του 1954. Ήταν μόλις 41 ετών. Στο κομοδίνο, πλάι του, υπήρχε, επαλειμμένο με υδροκυάνιο, ένα μισοφαγωμένο μήλο. (Τυχαίο, άραγε, το λογότυπο της πολυεθνικής Apple;)
Το 2009, o Gordon Brown, πρωθυπουργός της Βρετανίας, υποχρεώθηκε, έπειτα από μαζικό ψήφισμα διαμαρτυρίας των ΛΟΑΤΚΙ οργανώσεων, να ζητήσει δημόσια συγνώμη εκ μέρους της Βρετανικής Κυβέρνησης.
Το 2013, ο Alan Turing έλαβε τη βασιλική χάρη της Βασίλισσας Ελισάβετ. 59 χρόνια μετά το θάνατό́ του.
Η παράσταση
Έπειτα από πολύμηνη ιστορική έρευνα πάνω στο πολύπλευρο έργο, τη ταραχώδη ζωή και την πολυσύνθετη προσωπικότητα του σπουδαίου μαθηματικού, η Ομάδα 90οC, στηρίζει τη παράσταση σε δυο άξονες: Το ΘΕΑΤΡΟ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ – ένα σχετικά άγνωστο είδος θεάτρου (ηλικίας περίπου 100 ετών) που αντλεί τη θεματολογία του από την ιστορική πραγματικότητα – και το ΘΕΑΤΡΟ ΜΝΗΜΗΣ, όπως το πρωτογνωρίσαμε από τον «Γυάλινο Κόσμο», του Τένεσι Ουίλιαμς. Με προσθήκη σπάνιου οπτικοακουστικού υλικού της εποχής, που χαρτογραφεί με ακρίβεια το ιστορικό πλαίσιο, ο Δημήτρης Κομνηνός στήνει μια multimedia παράσταση που φωτίζει άγνωστες πτυχές της προσωπικότητάς του Άλαν Τιούρινγκ, και εστιάζει στον τρόπο με τον οποίο λειτούργησε αυτό το σπουδαίο μυαλό, προκειμένου να φτάσει στις επιστημονικές ανακαλύψεις που άλλαξαν τον ρου της ανθρωπότητας. Ανακαλύψεις που έφεραν τον Άλαν Τιούρινγκ, δίκαια, στη θέση της πιο εμβληματικής προσωπικότητας του 20ου αιώνα (Πηγή: BBC).
Σχόλιο Σκηνοθέτη
«Εδώ έχουμε να κάνουμε με έναν άνθρωπο που κανείς δεν φαντάστηκε πως θα κατάφερνε όσα δεν φαντάστηκε ποτέ κανείς. Ο Άλαν Τιούρινγκ ήταν ο αυτιστικός ομοφυλόφιλος που έθεσε τα θεμέλια της τρίτης χιλιετίας, της νέας σκέψης, της τεχνητής νοημοσύνης. Ανακάλυψε τον ηλεκτρονικό υπολογιστή. Αποκρυπτογράφησε τον κώδικα των Ναζί. Ήταν αθλητής – μαραθωνοδρόμος. Έζησε την ερωτική του ζωή, κόντρα στον ασφυκτικό πουριτανισμό της εποχής του, χωρίς εκπτώσεις κι όπως ο ίδιος την ήθελε. Ο Τιούρινγκ, καταδικάστηκε από την ίδια την πατρίδα που ευεργέτησε. Αυτοκτόνησε στα 41 του χρόνια. Ξέρουμε τόσα πολλά για το έργο του. Πόσα ξέρουμε, όμως για τη ζωή του; Ποιος ήταν ο Άλαν Τιούρινγκ, αλήθεια; Είναι τεράστια χαρά, τιμή κι ευθύνη, που μου δίδεται η ευκαιρία να αφηγηθώ την ιστορία αυτού του σπουδαίου ανθρώπου, για πρώτη φορά στην Ελλάδα»Δημήτρης Κομνηνός
Αίνιγμα
Το ΑΙΝΙΓΜΑ, είναι ένα πλούσιο ψυχολογικό πορτρέτο γεμάτο ιστορικές και κοινωνικές αναφορές, που παίχτηκε για πρώτη φορά το 1986. Μια εποχή που ο Alan Turing δεν ήταν ακόμα γνωστός. Έπειτα από μια σύντομη πορεία στο West End του Λονδίνου, η παράσταση έκανε ντεμπούτο με εκπληκτική επιτυχία στο Broadway της Νέας Υόρκης χαρίζοντας στον πρωταγωνιστή Derek Jacobi, 3 βραβεία Tony. Το 1996, το έργο προσαρμόστηκε και γυρίστηκε για την τηλεόραση από το BBC, όπου στο πλάι του Derek Jacobi, πρωταγωνίστησε ο σπουδαίος θεατρικός συγγραφέας Harold Pinter στο ρόλο του Ντίλγουν Νοξ. Τo 2014, η ιστορία του Alan Turing, γυρίστηκε για τον κινηματογράφο, με τον τίτλο “ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΤΗΣ ΜΙΜΗΣΗΣ” (The Imitation Game), ταινία που βασίστηκε στην ίδια βιογραφική πηγή με το θεατρικό του Hugh Whitemore (τη βιογραφία «ΑΙΝΙΓΜΑ» του Andrew Hodges – Εκδόσεις ΤΡΑΥΛΟΣ) και απέσπασε, μεταξύ πολλών βραβείων και το Oscar καλύτερου διασκευασμένου σεναρίου, με τον Benedict Cumberbatch, στο ρόλο του Turing.
Διανομή
Άλαν Τιουρινγκ: Στέλιος Ψαρουδάκης
Σάρα Τιούρινγκ: Ζώγια Σεβαστιανού
Ντίλγουιν Νοξ: Μελέτης Γεωργιάδης
Κρίστοφερ Μόρκομ: James Rodi
Μάικ Ρος: Φοίβος Παπακώστας
Τζόαν Κλαρκ: Ειρήνη Βαλατσού
Ρον Μάρεϊ: Πέτρος Λιόντας
Συμπαραγωγή: Θεατρική Ομάδα 90οC – Bios Exploring Urban Culture
Μετάφραση: Σεμέλη Παπαοικονόμου
Διασκευή / Σκηνοθεσία: Δημήτρης Κομνηνός
Σκηνικά / Κοστούμια: Γιώργος Λυντζέρης
Μουσική / Visuals: Ανδρέας Τρούσσας
Φωτισμοί: Βαγγέλης Μούντριχας
Φωτογραφίες: Γεωργία Σαλαμπάση
Δημόσιες Σχέσεις: Μυρτώ Απαλοπούλου
Βοηθοί σκηνοθέτη: James Rodi / Σεμέλη Παπαοικονόμου
Γραφιστικά: Γιάννης Καρδάσης / Ανδρέας Τρούσσας
INFO
Διάρκεια παράστασης: 90 λεπτά (χωρίς διάλειμμα)
Πρώτη παράσταση: 05/12/2019
Τελευταία παράσταση: 16/02/2020
Ημέρες παραστάσεων: Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή
Ώρες Παραστάσεων:
Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο στις 21:00 και Κυριακή στις 20:00.
Τιμές Εισιτηρίων:
Κανονικό 14 ευρώ, Ειδικό μειωμένο (φοιτητές, άνεργοι, άνω των 65) 12 ευρώ
Προπώληση:Viva.gr (early bird προσφορά για περιορισμένο αριθμό θέσεων στα 8 ευρώ, έως 20/11)
BIOS: Πειραιώς 84 – www.bios.gr
