Η 8η Νοεμβρίου έχει οριστεί ως Παγκόσμια Ημέρα Μνήμης και Αλληλεγγύης για τα Ίντερσεξ άτομα. Έχει σχεδιαστεί για να αναδείξει τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ίντερσεξ κοινότητα, ενώ προσφέρει μια ευκαιρία να θυμηθούμε όσα ίντερσεξ άτομα δεν είναι πλέον μαζί μας.
Η συγκεκριμένη ημέρα ξεκίνησε το 2005 ως Ημέρα Αλληλεγγύης προς τα ίντερσεξ άτομα, όταν η οργάνωση Intersex International κάλεσε τον κόσμο να δείξει την υποστήριξή του προς την κοινότητα την ημέρα των γενεθλίων τ@ Herculine Barbin, ίντερσεξ ατόμου από τη Γαλλία. Τ@ Barbin έζησε τον 19ο αιώνα στη Γαλλία και είναι το πρώτο ίντερσεξ άτομο που έγραψε μια αυτοβιογραφία. Το βιβλίο έγινε γνωστό μετά τη δημοφιλή μετάφραση από τον Michel Foucault. Σε αυτήν, τ@ Barbin περιγράφει την κακοποίηση που βίωσε ως ίντερσεξ άτομο, και το πώς αναγκάστηκε να ζήσει εντός του έμφυλου διπόλου, σύμφωνα με την εξωτερική εμφάνιση – μια διαδικασία που βιώνουν πολλά ίντερσεξ άτομα μέχρι σήμερα. Αυτοκτόνησε το 1868 λόγω των πολλαπλών κακοποιήσεων που είχε υποστεί.
Άτομα όπως τ@ Herculine Barbin είναι αυτά που θυμόμαστε την Ημέρα Μνήμης και Αλληλεγγύης για τα Ίντερσεξ άτομα. Είναι επίσης μια ευκαιρία να αναλογιστούμε τον αγώνα για τα ανθρώπινα δικαιώματα που εξακολουθεί να δίνει η κοινότητα. Κατά τη διάρκεια της ιστορίας, τα ίντερσεξ άτομα έχουν υποστεί έντονες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως οι μη συναινετικές ιατρικές επεμβάσεις κανονικοποίησης και η υποχρεωτική στείρωση. Πολλά άτομα επίσης έχουν χάσει τη ζωή τους ως αποτέλεσμα του στιγματισμού και της ιντερφοβίας.
Φυσικά, πολλά βήματα έχουν γίνει για την κατοχύρωση των ίντερσεξ δικαιωμάτων. Τον Απρίλιο του 2024, το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ πέρασε ψήφισμα που αποσκοπεί στην προστασία των ίντερσεξ ατόμων. Λίγες εβδομάδες πριν, η Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης ενέκρινε ομόφωνα σύσταση για την ισότητα των ίντερσεξ δικαιωμάτων.
Η σύσταση καλύπτει ένα ευρύ θέμα θεμάτων, από την πρόσβαση στη δικαιοσύνη και την καταπολέμηση της ιντερφοβικής ρητορικής μίσους μέχρι την πλήρη απαγόρευση των επεμβάσεων κανονικοποίησης. Οι κακοποιητικές αυτές επεμβάσεις έχουν απαγορευτεί σε πολλά ευρωπαϊκά κράτη, με τη Μάλτα να κάνει την αρχή το 2015.
Στην Ελλάδα, απαγορεύτηκαν το 2022, με τον νόμο να λέει ότι όλες οι επεμβάσεις κανονικοποίησης που μπορούν να αναβληθούν μέχρι το 15ο έτος ηλικίας του βρέφους/παιδιού απαγορεύονται αυστηρά, ενώ για τις υπόλοιπες επεμβάσεις χρειάζεται δικαστική άδεια, μετά από γνωμοδότηση διεπιστημονικής επιτροπής.
Ωστόσο, τρία χρόνια ο νόμος παραμένει κενό γράμμα, καθώς δεν έχει οριστεί η προβλεπόμενη διεπιστημονική επιτροπή.
Παρά, λοιπόν, τα θετικά βήματα – από τις ευρωπαϊκές συστάσεις μέχρι την απεικόνιση του πρώτου ίντερσεξ χαρακτήρα στην ελληνική τηλεόραση – η χώρα μας συνεχίζει να μην προστατεύει εξολοκλήρου τα ίντερσεξ άτομα και τα δικαιώματά τους, ενώ συνεχίζει να δίνει δημόσιο βήμα σε έναν έντονα ιντερφοβικό λόγο.
Έτσι, η σημερινή μέρα είναι μια ευκαιρία να υπενθυμίσουμε την ανάγκη για περαιτέρω προστασία, για κατοχύρωση και σεβασμό των ίντερσεξ δικαιωμάτων, να εκφράσουμε την αλληλεγγύη μας, να υποστηρίξουμε και να αναγνωρίσουμε όσα άτομα έχουν βιώσει και συνεχίζουν να βιώνουν βία και διακρίσεις!
