Τη νέα στρατηγική της για τη ΛΟΑΤΚΙ+ ισότητα (2026 -2030) δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνοντας ένα πλαίσιο δράσης για τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης με στόχο την προάσπιση των ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιωμάτων. Μια νέα στρατηγική που -αν και σημαντική – φαίνεται να είναι σαφώς πιο υποτονική, λιγότερο φιλόδοξη και πιο ήσυχη πολιτικά από την προηγούμενη.
Όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε το 2020 την πρώτη στρατηγική της για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων, έθετε με σαφήνεια τα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα ως κεντρική πολιτική προτεραιότητα, μιλώντας για «μια Ευρώπη ελεύθερη από διακρίσεις» αλλά και για μια «Ευρώπη που στέκεται στο πλευρό των ΛΟΑΤΚΙ+ ανθρώπων». Η στρατηγική βασιζόταν σε τέσσερις πυλώνες -καταπολέμηση των διακρίσεων, ασφάλεια, ορατότητα και διεθνή δράση-, ενώ περιλάμβανε σαφείς δεσμεύσεις για νομοθετικές πρωτοβουλίες, ενίσχυση των θυμάτων εγκλημάτων μίσους και αναγνώριση των ΛΟΑΤΚΙ+ οικογενειών πέρα από τα σύνορα του κάθε κράτους μέλους.
Η νέα στρατηγική για την περίοδο 2026–2030 έρχεται μεν να συνεχίσει αυτό το έργο, αλλά με έναν αρκετά διαφορετικό τόνο. Οι σαφείς και δυναμικές πολικές δηλώσεις λείπουν, επιλέγοντας μια πιο ήπια γλώσσα. Φέτος, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μιλά απλά για μια «Ευρώπη που συνεχίζει να εργάζεται για την ισότητα», παίρνοντας λιγότερες πολιτικές δεσμεύσεις. Απουσιάζει, επίσης, η ευθεία αναφορά στις οπισθοδρομήσεις ορισμένων κρατών-μελών, όπως η Ουγγαρία και η Πολωνία, που είχαν καταγγελθεί ονομαστικά το 2020. Και αυτό ενώ τους τελευταίους μήνες παρατηρείται μια ακόμη μεγαλύτερη οπισθοδρόμηση σε σχέση με τα ΛΟΑΤΚΙ+ ζητήματα στην Ευρώπη. Ποιo μπορεί να ξεχάσει την απαγόρευση των Pride στην Ουγγαρία ή τη συνταγματική αναθεώρηση της Σλοβακίας που περιορίζει τα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα;
Το πιο σημαντικό, ωστόσο, είναι ότι αποφεύγει να αναλάβει κάποια σαφή δέσμευση για τη χρήση όλων των μέσων που έχει στη διάθεσή της η Επιτροπή όταν τα κράτη μέλη παραβιάζουν τα θεμελιώδη ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα. Και τέτοια παραδείγματα έχουμε δυστυχώς πολλά. Χαρακτηριστική είναι μάλιστα και η πρόσφατη ανακοίνωση της ILGA – Europe, η οποία αναφέρει πως οι δράσεις της νέας στρατηγικής «είναι πιθανό να είναι επιφανειακές και να μην έχουν κανένα απτό αντίκτυπο στη ζωή των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων».
Θα λέγαμε πως αυτή η πιο «ήσυχη» και πιο μετριοπαθής στάση της Επιτροπής αντανακλά και το σημερινό πολιτικό περιβάλλον: την άνοδο συντηρητικών και ακροδεξιών κομμάτων και την επίδραση μιας φοβικής ρητορικής που μιλά για «woke ατζέντες» και «επικίνδυνες ιδεολογίες». Έτσι, από μια στρατηγική που -τουλάχιστον- δεν φοβόταν να καταδείξει τις αντί-ΛΟΑΤΚΙ+ συμπεριφορές των χωρών και τη μεγάλη ανάγκη για ΛΟΑΤΚΙ+ ισότητα, περάσαμε σε μία που θέλει να «βοηθήσει», χωρίς ωστόσο να χρειαστεί να σπάσει πολλά αυγά και κυρίως χωρίς να ενοχλήσει και πολύ τις χώρες που δεν πιστεύουν και τόσο στην ισότητα αυτήν.
Το ερώτημα είναι, βέβαια, αν αυτή η «ήσυχη» Ευρώπη μπορεί να παραμείνει πραγματικά ασφαλής για όλα μας.
