Vasilis Thanopoulos
Τον Ιούνιο, η Disney κυκλοφόρησε την ταινία μεγάλου μήκους της Pixar, Luca. Στην παραμυθένια παραθαλάσσια πόλη του Portorosso, το Luca είναι μια ιστορία περιπέτειας και διαφορετικότητας. Είναι επίσης, σύμφωνα με αρκετό κόσμο, μια αφήγηση για μια γκέι σχέση.
Τα θέματα που διαπραγματεύεται το Luca έκανε πολλούς να κατηγορήσουν την Disney για “queerbaiting”, αφού υπαινίσσεται τις γκέι σχέσεις, χωρίς όμως να τις εκφράζει με σαφήνεια.
Το ζήτημα με τον Luca δημιουργεί μια σύγχυση μεταξύ queerbaiting και queercoding. To queercoding αναφέρεται στα ΛΟΑΤ+ θέματα ή τους ΛΟΑΤ+ χαρακτήρες που μπορούν να υπάρξουν σε ένα δημιουργικό περιεχόμενο, με τρόπο που δεν γίνονται εύκολα ορατοί, πετώντας κάτω από το ραντάρ των συντηρητικών φωνών. Αντιθέτως το queerbaiting αναφέρεται στην πρακτική των δημιουργών να υπαινίσσονται ότι οι χαρακτήρες μπορεί να είναι queer για να προσελκύσουν ένα προοδευτικό κοινό, χωρίς όμως παρέχουν κάποια ορατή queer αναπαράσταση – κινδυνεύοντας να χάσουν ένα πιο συντηρητικό κοινό.
Η Disney δεν έχει ακόμη εμφανίσει έναν ανοιχτά queer πρωταγωνιστικό χαρακτήρα σε ταινία μεγάλου μήκους. Είναι, λοιπόν, το Luca ένα παράδειγμα queerbaiting;
Η ταινία στην αρχή μας συστήνει ένα έφηβο θαλάσσιο τέρας, τον Luca Paguro, ο οποίος έχει μια έντονη επιθυμία να αφήσει πίσω την καθημερινή του ζωή αναζητώντας την περιπέτεια πάνω από τα κύματα. Αυτή η περιπέτεια έρχεται με τη μορφή του Alberto Scarfano, ενός άλλου θαλάσσιου τέρατος που ζει στην επιφάνεια. Οι δυο τους σχηματίζουν γρήγορα μια παθιασμένη φιλία, χτίζοντας μια αυτοσχέδια Vespa με το όνειρο να ταξιδέψουν στον κόσμο μαζί.
Στην ταινία μπορείς εύκολα να αναγνωρίσεις τα queer μοτίβα. Όχι μόνο ο Luca και ο Alberto δημιουργούν μια στενή σχέση (που μπορεί να περιλαμβάνει ή όχι ρομαντικά ή σεξουαλικά συναισθήματα), αλλά και τα θέματα και οι ρυθμοί της ιστορίας θυμίζουν επίσης τις κοινές εμπειρίες των ΛΟΑΤ+ ατόμων. Επειδή τα θαλάσσια τέρατα του Portorosso φοβούνται τους ανθρώπους και απαγορεύουν στα παιδιά τους να εισέλθουν στον ανθρώπινο χώρο, ο Luca πρέπει να κρύψει τις εκδρομές του στην επιφάνεια και, κατ ‘επέκταση, τη σχέση του με τον Alberto.
Οι γονείς του Luca ανακαλύπτουν το μυστικό του γιου τους και προσπαθούν να τον στείλουν να ζήσει με τον θείο του στα βάθη του ωκεανού, αλλά το ζευγάρι δραπετεύει στο Portorosso. Πάνω από το νερό, ο Luca και ο Alberto περνούν τον χρόνο του ως άνθρωποι. Ωστόσο, όπως τα μέλη της ΛΟΑΤ+ κοινότητας που ζουν στην ντουλάπα, φοβούνται την ημέρα που θα ανακαλυφθεί το μυστικό τους. Σε ένα συγκινητικό φινάλε οι κάτοικοι της πόλης αποδέχονται πραγματικά τον Luca και τον Alberto ως θαλάσσια τέρατα.
Ωστόσο, παρά αυτά τα queer νοήματα, η ταινία επαναβεβαιώνει ήσυχα την ετεροκανονικότητα που υπάρχει στην παραδοσιακή αφήγηση της Disney. Αντί να παραμείνουν μαζί, ο Luca και ο Alberto χωρίζονται όταν ένας τρίτος χαρακτήρας, η Guilia, προσκαλεί τον Luca να την ακολουθήσει στο σχολείο της Γένοβας. Το Luca, λοιπόν, ακολουθεί μια πολύ λεπτή γραμμή μεταξύ queer-coding και queer-baiting.
Γιατί όμως ένα στούντιο να κάνει queer αναφορές σε μια ταινία και να τις κρατά κρυμμένες; Η απλή απάντηση είναι το κέρδος. Ο Sean Griffin, καθηγητής ταινιών στο Πανεπιστήμιο Southern Methodist, ο οποίος έχει γράψει εκτενώς για ΛΟΑΤ+ θέματα σε ταινίες κινουμένων σχεδίων, υποστηρίζει ότι η εικόνα της Disney προωθεί μια από τις «συντηρητικές αμερικανικές οικογενειακές αξίες – αξίες που υποστηρίζουν την ετεροφυλόφιλη πατριαρχική οικογενειακή σχέση».
Επισημαίνει ότι η Disney έχει αναγνωρίσει μια «γκέι αγορά» για το προϊόν της, όχι όμως και μια «γκέι ατζέντα ». Με άλλα λόγια, η Disney είναι πρόθυμη να δημιουργήσει ταινίες κινουμένων σχεδίων και τηλεοπτικές εκπομπές που υπαινίσσονται queer περιεχόμενο, αλλά μόνο εφόσον δεν βλάπτει τη συντηρητική της εικόνα.
Η Disney έχει κάνει κάποια βήματα σε σχέση με την ΛΟΑΤ+ αναπαράσταση τα τελευταία χρόνια. Η ταινία μικρού μήκους Pixar Out (2020) επικεντρώνεται σε έναν γκέι άντρα που αγωνίζεται να κάνει coming out στους γονείς του, ενώ η ταινία Onward (2020) περιλαμβάνει έναν λεσβιακό χαρακτήρα (όχι πρωταγωνιστικό).
Άλλα στούντιο κινουμένων σχεδίων έχουν σημειώσει μεγάλη επιτυχία στους πρωταγωνιστικούς queer χαρακτήρες. Το Steven Universe του Cartoon Network περιλαμβάνει πολλούς queer χαρακτήρες και σχέσεις. Στην Dreamworks Animation, η σειρά She-Ra and the Princesses of Power (2018-2020) τελειώνει με την ηρωίδα, Adora, να ερωτεύεται και να φιλάει την αντίπαλό της, Catra.
Και οι δύο σειρές παραμένουν εξαιρετικά δημοφιλείς και συνεχίζουν να αποφέρουν κέρδη στα στούντιο τους. Με έναν τόσο αυξανόμενο κατάλογο παραδειγμάτων, το μόνο σίγουρο είναι πως η Disney έχει καθυστερήσει να δημιουργήσει έναν πρωταγωνιστικό queer χαρακτήρα.
με πληροφορίες από theconversation.com
