Ομοφοβικά σχόλια, απαξιωτικοί και ειρωνικοί χαρακτηρισμοί και επίθεση σε μάρτυρα από τον δικηγόρο ενός από τους κατηγορουμένους στη δίκη σε δεύτερο βαθμό για τη δολοφονία του συγγραφέα Μένη Κουμανταρέα.
Xωρίς παράσταση Πολιτικής Αγωγής από τις οικογένειες του δολοφονημένου συγγραφέα Μένη Κουμανταρέα και της συζύγου του Λιλής, αφού δεν βρίσκεται στη ζωή συγγενής πρώτου βαθμού, η υπεράσπιση των δύο κατηγορουμένων που δικάζονται στο Μεικτό Ορκωτό Εφετείο σε δεύτερο βαθμό για τη δολοφονία του συγγραφέα στο σπίτι του στην Κυψέλη στις 5 Δεκεμβρίου 2014 είχε όλο τον χρόνο και την άνεση να κάνει χτες ερωτήσεις στους μάρτυρες, σχεδόν χωρίς αντίλογο.
Ηταν άλλωστε αισθητή η απουσία από το ακροατήριο της συγγραφικής οικογένειας του θύματος, που είχε δώσει το «παρών» στον πρώτο βαθμό, σε μια εποχή που δεν δυσκόλευε τις μετακινήσεις η πανδημία του κορονοϊού.
Ο ρόλος της υπεράσπισης είναι βέβαια να επιχειρήσει να αλλάξει την πρωτόδικη απόφαση που καταδίκασε ομόφωνα σε ισόβια για τη δολοφονία και σε τέσσερα χρόνια για απόπειρα ληστείας, χωρίς μάλιστα να αναγνωριστούν τα ελαφρυντικά του πρότερου έντιμου βίου και της ειλικρινούς μεταμέλειας των κατηγορουμένων, του Στεφάν Μ., 30 ετών σήμερα, και του Γκαϊτάν Κ., 33 ετών, ρουμανικής καταγωγής και οι δύο.
Σύμφωνα με τις καταθέσεις των μαρτύρων κατηγορίας και τα αστυνομικά ευρήματα, οι δυο τους γνωρίζονταν με τον 83χρονο συγγραφέα. Μάλιστα ο Στεφάν διατηρούσε μακροχρόνια σχέση, κάνοντας συχνά διάφορα μερεμέτια και εργασίες στο γραφείο και στο σπίτι του θύματος, ενώ, σύμφωνα με τον Θάνο Φοσκαρίνη, στενό συνεργάτη και ομότεχνο του Μένη Κουμανταρέα, η σχέση του θύματος με τον κατηγορούμενο ήταν ερωτικής και οικονομικής φύσης και περνούσε έντονες διακυμάνσεις.
Το μοιραίο βράδυ, οι κατηγορούμενοι περίμεναν τον συγγραφέα στην είσοδο της πολυκατοικίας του τις 5.42 το απόγευμα μέχρι περίπου τις 11 το βράδυ, για να του ζητήσουν 20-30 ευρώ που ισχυρίζονται ότι τους χρώσταγε. Ο συγγραφέας έτρωγε μαζί με τον κ. Φοσκαρίνη σε σουβλατζίδικο της γειτονιάς και τον άφησε για να πάει στο σπίτι να πάρει ένα χάπι. Εμφανίστηκε στην είσοδο της πολυκατοικίας, λογομάχησε έντονα ή δέχτηκε επίθεση από τους κατηγορούμενους, και ανέβηκαν μαζί στο διαμέρισμα. Λίγη ώρα μετά, ο κ. Φοσκαρίνης, ανήσυχος που δεν απαντούσε το θύμα σε τηλεφωνήματα, βρήκε συγγενή του θύματος που είχε κλειδιά, μπήκαν στο διαμέρισμα και βρήκαν τον συγγραφέα στραγγαλισμένο στο κρεβάτι του, με το πρόσωπο γεμάτο μώλωπες.
Είναι βέβαια αναμενόμενη και δικαιολογημένη, αν όχι επιβεβλημένη, η απόπειρα των συνηγόρων υπεράσπισης να προξενήσουν αμφιβολίες στους δικαστές και τους ενόρκους, εντοπίζοντας κενά στο αποδεικτικό υλικό και αμφισβητώντας την αξιοπιστία των μαρτύρων κατηγορίας. Αυτό προσπάθησε να κάνει χωρίς καμία επιτυχία η υπεράσπιση στον πρώτο βαθμό. Αυτό προσπαθεί να κάνει και στον δεύτερο βαθμό.
Ο Αλέξης Κούγιας, συνήγορος του Στεφάν, ισχυρίστηκε ότι άλλοι ήταν οι δράστες, κάποιοι που μπήκαν στο διαμέρισμα το εικοσάλεπτο αμέσως αφού έφυγαν οι κατηγορούμενοι, επισημαίνοντας ότι γείτονας άκουσε θόρυβο μεταξύ 11 το βράδυ με 11.20, ενώ οι κάμερες ασφαλείας καταγράφουν την αποχώρηση στις 11.06. Και παρουσίασε σαν έκπληξη που θα φέρει την ανατροπή το γεγονός ότι στο δείγμα από τον τράχηλο του θύματος δεν βρέθηκε βιολογικό υλικό των κατηγορουμένων, αλλά χαμηλότερης έντασης βιολογικό υλικό δύο άγνωστων προσώπων.
Ωστόσο, οι εμπειρογνώμονες της αστυνομίας ήταν κατηγορηματικοί: «Το ότι δεν εντοπίστηκε βιολογικό υλικό στο συγκεκριμένο δείγμα δεν σημαίνει ότι δεν ήρθαν σε επαφή [οι κατηγορούμενοι]», διευκρίνισαν. «Δεν ξέρουμε, μπορεί να προϋπήρχε το στοιχείο στον τράχηλο [πριν από τη δολοφονία]» εξήγησαν για το άγνωστο βιολογικό υλικό.
Αίσθηση προκάλεσαν ο τόνος και το ύφος των ερωτήσεων του κ. Κούγια προς τους βασικούς μάρτυρες κατηγορίας, τον Θάνο Φοσκαρίνη και την οικιακή βοηθό του θύματος, ρουμανικής καταγωγής και αυτή. Αίσθηση προκάλεσε μάλιστα η ασυνήθιστη κίνηση της έδρας να απευθύνεται στη μάρτυρα στον ενικό.
Σε έντονο ύφος, ο κ. Κούγιας, συχνά κι αυτός στον ενικό, δεν αρκέστηκε σε ερωτήσεις, αλλά προχώρησε σε απαξιωτικούς και ειρωνικούς χαρακτηριστικούς, χτυπώντας μάλιστα μια φορά το χέρι στο τραπέζι και πλησιάζοντας σε πολύ κοντινή απόσταση, ανεβάζοντας τον τόνο της φωνής: «Μη μιλάς συνέχεια», «Πάντα μιλάς τόσο πολύ;», «Αφησε τις πονηριές, είμαι πιο πονηρός από σένα», «Χριστιανή είσαι; Από τους πολλούς σταυρούς το έχεις πάθει;», «Ναι, η αλήθεια κι εσύ είστε μία λέξη!».
Τη χαρακτήρισε μάλιστα «υπ’ αριθμόν ένα ύποπτο στην υπόθεση, άλλο αν η αστυνομία δεν έκανε τη δουλειά της» και κατέθεσε μήνυση για ψευδορκία. Ανάμεσα στα στοιχεία που στοιχειοθετούν για τον κ. Κούγια την ψευδορκία είναι ότι σε παλαιότερη κατάθεση η μάρτυρας είχε πει ότι πήγαινε δύο φορές την εβδομάδα στο σπίτι του συγγραφέα, ενώ χτες κατέθεσε ότι πήγαινε κατά μέσο όρο μία φορά, ότι παλαιότερα είχε πει πως δεν ήξερε αν υπήρχαν κρυμμένα χρήματα στο σπίτι, ενώ χτες είπε πως κρατούσε ο συγγραφέας στο συρτάρι χρήματα 20-50 ευρώ για τρέχοντα έξοδα, και πως είχε πει παλαιότερα ότι ο συγγραφέας τής άφησε μία φορά τα κλειδιά σε γειτονικό γηροκομείο, ενώ χτες είπε πως τα είχε αφήσει κι άλλες φορές σε άλλα καταστήματα της γειτονιάς. «Τα ψέματα που λέτε είναι τόσα πολλά, που θα μπερδευτούμε», σχολίασε ο κ. Κούγιας. «Δε λέω ψέματα. Μπορεί να μη θυμάμαι κάτι ή να μην εκφράζομαι καλά», απάντησε η μάρτυρας.
Έφερε φωτογραφίες
Η υπεράσπιση προσκόμισε φωτογραφίες του κατηγορούμενου με την οικογένειά του και την πρώην κοπέλα του, «για να δείξουμε ότι δεν είχε ομοφυλόφιλες σχέσεις», όπως είπε ο κ. Κούγιας, που χτες αναφερόταν επανειλημμένα στην «ιδιαιτερότητα» της ερωτικής ζωής του θύματος.
Στην πρώτη δίκη, είχε βέβαια δώσει ρεσιτάλ ομοφοβίας, μιλώντας για ερωτική επιλογή «αντιαισθητική» και «παρά φύση», χαρακτηρίζοντας τον Μένη Κουμανταρέα «μέγιστο καλλιτέχνη, διεστραμμένο άνθρωπο» και «εκμαυλιστή» και μετατρέποντας τους θύτες σε θύματα, δικαιολογώντας μάλιστα πρακτικές αυτοδικίας. «Η πράξη του κατηγορούμενου μπορεί να έσωσε πολλά παιδιά, αυτή είναι η πραγματικότητα. Εμένα αν μου το ’χε κάνει ο αείμνηστος, θα του είχα κόψει και τα γεννητικά όργανα και τα χέρια και τα πόδια», είχε πει.
Δημήτρης Αγγελίδης για Εφημερίδα των Συντακτών
