Το σώμα είναι ένα έμφυλο και ταξικό πεδίο μάχης

14/11/2018
από

Το σώμα δεν είναι μόνο ένα σώμα. Πάνω σε αυτό εγγράφονται όλες οι προσδοκίες, επιθυμίες, οι φόβοι και οι τιμωρίες της κοινωνίας.

Μία νεαρή γυναίκα αποφασίζει να είναι ευγενική με έναν τύπο, ενώ βρίσκεται στη δουλειά της. Για κάποιο λόγο αυτό δίνει το πράσινο φως στον άντρα να την παρενοχλήσει σεξουαλικά. Η γυναίκα αυτή δηλώνει πως δεν πρόκειται να γίνει κάτι μεταξύ τους και ο άντρας ξεκινάει να θυμώνει και να φωνάζει, ενώ εκείνη συνεχίζει να δουλεύει. Η πίστη των αντρών στο ότι έχουν δικαίωμα πάνω στα σώματα γυναικών ενισχύεται με την ανοχή του περιβάλλοντος σε σκηνικά όπως το παραπάνω. Η αντρική επιθυμία, αλλά και η τιμωρητική στάση του άντρα αυτού απέναντι στη γυναίκα βάζουν στο στόχαστρο το γυναικείο σώμα και μεταθέτουν τις ευθύνες σε εκείνο και σε εκείνη. Το σώμα είναι ξεκάθαρα εδώ πεδίο μάχης, έμφυλο (άντρας επιβάλλεται σε γυναίκα) και ταξικό (πελάτης παρενοχλεί προσωπικό).

Ένας γκέι άντρας περπατάει στο δρόμο. Κατά τη βόλτα του ακούει διάφορες προσφωνήσεις προς το μέρος του, όπως «πουστάρα», αλλά και φράσεις «που πας έτσι», «ίου» κτλ. Η πιο απαλή και θηλυπρεπής έκφραση του φύλου του συγκεκριμένου άντρα έχει ως αποτέλεσμα τη βίαιη περιθωριοποίησή του από το σύνολο, δημιουργώντας μία ανάγκη συνεχούς αυτοσυντήρησης και αντίστασης του υποκειμένου στις καθιερωμένες κοινωνικές επιταγές, οι οποίες πολύ απτά εισχωρούν στα σώματα, στις αντιλήψεις και στις εκφράσεις των επιθυμιών μας. Οι κοινωνικές προσδοκίες είναι ενσώματες και έμφυλες.

Μία γυναίκα με βαθύ ντεκολτέ και φόρεμα που αγκαλιάζει τις καμπύλες της, περπατάει στο δρόμο. Άντρες όλων των ηλικιών την κοιτούν επίμονα, της μιλούν, την αγγίζουν, ακόμα, χωρίς τη θέλησή της, μόνο και μόνο εξαιτίας των ρούχων που φοράει. Ο φόβος του ότι η γυναικεία έκφραση μπορεί να γίνει νοητή και δυνατή, έχει εδώ το αποτέλεσμα της ανάγκης των αντρών να επιβληθούν, να υπογραμμίσουν για άλλη μια φορά το δικαίωμά τους στα γυναικεία σώματα. Ακόμη, στο συγκεκριμένο παράδειγμα, το κοινωνικό περιβάλλον της την ταξινομεί ως σεξουαλικά διαθέσιμη, αντικειμενοποιώντας την για άλλη μια φορά.

Το σώμα δεν είναι ποτέ ένα απλό σώμα. Είναι πάντα έμφυλο, ταξικό, με φυλετικές και ηλικιακές κατηγορίες , συνδεδεμένο με μία ποικιλία ταυτοτήτων, με την μία να πλέκεται μέσα στην άλλη, και όλες μαζί να δημιουργούν το κοινωνικό σώμα, που άλλοτε το εκθειάζουν και άλλοτε το καίνε στην πυρά.

Maria Mazi

Κοινωνιολόγος. Ερευνητικά ενδιαφέροντα: φύλο, queer χώροι, πολιτικές των ταυτοτήτων, διαθεματικότητα. Φεμινίστρια.
[email protected]




Δες και αυτό!