Το μεγαλύτερο κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Αθήνας, οι αγαπημένες Νύχτες Πρεμιέρας, επιστρέφουν για 23η χρονιά στο καθιερωμένο φθινοπωρινό ραντεβού τους, από τις 20 Σεπτεμβρίου έως την 1η Οκτωβρίου 2017.
Το κέντρο της Αθήνας μεταμορφώνεται σε μία δεκαήμερη κινηματογραφική γιορτή, με τις πιο συζητημένες πρεμιέρες της χρονιάς, μοναδικά αφιερώματα, πολυαναμενόμενα μουσικά φιλμ, την καλύτερη σοδειά των ετήσιων ντοκιμαντέρ αλλά και παράλληλες εκδηλώσεις, όπως συναυλίες, πάρτι, ειδικές προβολές και πολλές άλλες εκπλήξεις.
Το φεστιβάλ, όπως κάθε χρόνο, μας ετοιμάζει αρκετές εκπλήξεις queer θεματολογίας. Πιο συγκεκριμένα:
1) Να µε Φωνάζεις µε το Όνοµά σου / Call Me by Your Name (Ιταλία/ Γαλλία, 2017)
Σκηνοθεσία: Luca Guadagnino/ Σενάριο: James Ivory, Luca Guadagnino, Walter Fasano/ Εµφανίζονται: Armie Hammer, Timothée Chalamet, Michael Stuhlbarg, Amira Casar, Esther Garrel, Victoire Du Bois
Σε µια γραφική τοποθεσία της ιταλικής επαρχίας του 1983, κατακαλόκαιρο, το φιλµ παρακολουθεί την σεξουαλική αφύπνιση ενός ανήσυχου 17χρονου. Γόνος δύο ακαδηµαϊκών,o Έλιο νιώθει τον αισθηµατικό κόσµο του να συγκλονίζεται όχι από τις ερωτικές του συνευρέσεις µ’ ένα ντόπιο κορίτσι αλλά από έναν Αµερικανό, εφτά χρόνια µεγαλύτερό του, που βοηθάει τις έρευνες του καθηγητή πατέρα του στον Ελληνορωµαϊκό Πολιτισµό. Η σεναριακή συνεργασία ανάµεσα στον σκηνοθέτη του «Είµαι ο Έρωτας» και τον Τζέιµς Άιβορι, τον παλαίµαχο δηµιουργό του «Τα Αποµεινάρια µιας Μέρας», είναι ένα µικρό αριστούργηµα πάνω στα ανεξίτηλα σηµάδια που αφήνουν οι πρώτοι έρωτες, τα σφοδρά παρθενικά χτυποκάρδια και τα µυστηριώδη καλέσµατα της καρδιάς και του κορµιού. Instant classic, µε τη δύναµη να αγγίξει πολλούς και διαφορετικούς θεατές, το πανέµορφο φιλµ δεν αξίζει να περιγράφεται, αλλά να βιώνεται.
2) Beach Rats (ΗΠΑ, 2017)
Σκηνοθεσία: Eliza Hittman/ Σενάριο: Eliza Hittman/ Εµφανίζονται: Harris Dickinson, Madeline Weinstein, Kate Hodge, Eric Potempa, Anton Selyaninov
Κρυµµένος πίσω από ένα αρρενωπό παρουσιαστικό, µια παρέα τσαµπουκάδων φίλων και µια άχαρη ζωή στις λιγότερο προνοµιούχες περιοχές του Μπρούκλιν, ένας όµορφος νεαρός παλεύει µε τους ερωτικούς του δαίµονες, προπαθώντας να εξερευνήσει τη διφορούµενη σεξουαλικότητά του και να τιθασεύσει τις παρορµήσεις του. Από το φλερτ του µε ένα κορίτσι της γειτονιάς µέχρι µια σειρά ριψοκίνδυνα ραντεβού που κανονίζει µέσω ίντερνετ µε άντρεςµεγαλύτερης ηλικίας, ο 19χρόνος Φράνκι πασχίζει να ορίσει την ταυτότητά του, την ίδια ώρα που αγωνίζεται να κρατήσει το macho προσωπείο που του επιβάλλει ο περίγυρος. Tέσσερα χρόνια µετά το θαυµάσιο ντεµπούτο της µε τίτλο «It Felt Like Love» (το οποίο είχε διαγωνιστεί για την Χρυσή Αθηνά στις Νύχτες Πρεµιέρας), η Ελίζα Χίτµαν εξερευνά και πάλι το δύσκολο πέρασµα από την εφηβεία στην ενηλικίωση µέσα από µια θαρραλέα και ασυµβίβαστη µατιά που της χάρισε δικαιωµατικά το Βραβείο Σκηνοθεσίας στο πρόσφατο Φεστιβάλ του Σάντανς. Ατρόµητος ρεαλισµός, τραχύς αισθησιασµός, ερωτικές σκηνές που εντυπωσιάζουν µε την ευθύτητά τους και στη µέση µια σαγηνευτική και εκφραστικότατη ερµηνεία – δυναµίτης από τον Χάρις Ντίκινσον, τον ηθοποιό - αποκάλυψη της χρονιάς.
3) 120 Χτύποι το Λεπτό / 120 Beats per Minute / 120 Battements par Minute (Γαλλία, 2017)
Σκηνοθεσία: Robin Campillo Σενάριο: Robin Campillo, Philippe Mangeot Εµφανίζονται: Nahuel Pérez Biscayart, Arnaud Valois, Adèle Haenel, Antoine Reinartz, Félix Maritaud, Médhi Touré
Στην τρίτη του σκηνοθετική δουλειά, ο σεναριογράφος του πολυβραβευµένου «Ανάµεσα στους Τοίχους» πραγµατοποιεί ένα παθιασµένο κάλεσµα στα όπλαµε ήρωες τους νεαρούς ακτιβιστές της γαλλικής οργάνωσης Act Up, εξαπολύοντας µια απεγνωσµένη σταυροφορία αφύπνισης για τα ολέθρια ποσοστά της επιδηµίας του AIDS. Ο Καµπιγιό αναπαριστά µια γνήσια αντιστασιακή στρατιά η οποία παλεύει καθηµερινά µε τις κοινωνικές προκαταλήψεις, την κρατική αναλγησία και τον φόβο του θανάτου. Σταδιακά, καθώς η δράση µεταφέρεται από το συλλογικό και το πολιτικό κατευθείαν στο προσωπικό, το φιλµ εξαργυρώνει όση δραµατουργική δύναµη συγκέντρωνε και ξεσπάει σε µια συγκινητική δήλωση αδιαπραγµάτευτου ουµανισµού. Με µια σκηνοθεσία που πάλλεται από το νεανικό αίµα που βράζει στις φλέβες των ηρώων, η ταινία συλλαµβάνει έναν αγώνα ζωής υπό το βάρος µιας αναπόδραστης τραγωδίας. Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής στο πρόσφατο Φεστιβάλ Καννών. *Η ταινία θα κυκλοφορήσει στους κινηµατογράφους από την Weird Wave.
4) Θέλµα / Thelma (Νορβηγία, Σουηδία, Γαλλία, Δανία, 2017)
Σκηνοθεσία: Joachim Trier/ Σενάριο: Eskil Vogt, Joachim Trier/ Εµφανίζονται: Eili Harboe, Kaya Wilkins, Ellen Dorrit Petersen, Henrik Rafaelsen
Η Θέλµα αφήνει την επαρχία και το αυστηρών αρχών σπίτι της για σπουδές στο Όσλο. Εκεί, βρίσκει τον έρωτα στο πρόσωπο µιας συµφοιτήτριας, όµως ο ενθουσιασµός και η έξαψη που για πρώτη φορά βιώνει, επισκιάζονται από την πάλη της µε τις υπερφυσικές δυνάµεις που διαθέτει. Επιστρέφοντας σε γνώριµα εδάφη, µετά το πρώτο του αγγλόφωνο εγχείρηµα («Louder Than Bombs»), ο Νορβηγός σκηνοθέτης Γιόακιµ Τρίερ υπογράφει το πλέον τολµηρό πόνηµα µιας φιλµογραφίας που έχει ήδη καταφέρει να προσελκύσει το παγκόσµιο ενδιαφέρονµε ταινίες όπως τις πολυβραβευµένες:«Όσλο, 31 Αυγούστου» και «Reprise». Στη «Thelma», η «Κάρι» του Ντε Πάλµα συναντά τις «Μέρες Οργής» του Ντράγερ και η λογική αντιπαλεύει µε το υπερφυσικό στοιχείο, σε µια σύγκρουση που παραδίδει τους ήρωες σε µια αχανή, γκρίζα ζώνη κινήτρων και συναισθηµάτων. *Η ταινία θα κυκλοφορήσει στους κινηµατογράφους από την Seven Films.
5) Axolotl Overkill (Γερµανία, 2017)
Σκηνοθεσία: Helene Hegemann Σενάριο: Helene Hegemann Εµφανίζονται: Jasna Fritzi Bauer, Arly Jover, Mavie Hörbiger, LauraTonke,JuliusFeldmeier, Hans Löw
Όπως το αµφίβιο του τίτλου της ταινίας, η δεκαεξάχρονη Μίφτι, µετά τον θάνατο της µητέρας της αρνείται να µεγαλώσει και βυθίζεται στη σαγήνη της βερολινέζικης νύχτας. Βιώνει ένα ηδονιστικό παραλήρηµα µέσα σε αλκοόλ, ναρκωτικά και ευκαιριακό σεξ. Ερωτεύεται την αρκετά µεγαλύτερή της Άλις. Όταν η σχέση τους διακοπεί, η Μίφτι θα θελήσει να εκδικηθεί. Βασισµένη στο αυτοβιογραφικό µυθιστόρηµα που ολοκλήρωσε στα 17 της, η 24χρονη πλέον Χελένε Χέγκεµαν υπογράφει ένα σέξι και οργισµένο σκηνοθετικό ντεµπούτο που βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ του Σάντανς για την εκπληκτική φωτογραφία του Μανουέλ Ντακός. Η δηµιουργός αναµετριέται µε σουρεαλιστικά µοτίβα και µε την φόρµα του video dance εγκλωβίζοντας σε εικόνες την ένταση, την σύγχυση και την καύλα που πληµµυρίζουν το νου και το σώµαµιας έφηβης που ζει κάθε της µέρα σα να είναι η τελευταία.
6) Πληρωµένος Έρωτας / Eastern Boys (Γαλλία, 2013)
Σκηνοθεσία: Robin Campillo Σενάριο: Robin Campillo, Gilles Marchand Εµφανίζονται: Olivier Rabourdin, Kirill Emelyanov, Daniil Vorobyov, Edéa Darcque
Ο Ντανιέλ, ένας ευκατάστατος µεσήλικας, «ψωνίζει» στο Παρίσι έναν νεαρό Ουκρανό µετανάστη ονόµατι Μάρεκ, µη γνωρίζοντας ότι η συµµορία του δεύτερου θα εισβάλλει και θα ληστέψει το διαµέρισµά του την ηµέρα του ραντεβού τους. Ο Καµπιγιό σκιαγραφεί µε ρεαλισµό τα αδιέξοδα, τους φόβους και την βίαιη συµπεριφορά των παιδιών του δρόµου που εκτονώνονται στο τροµακτικό πάρτι µε τον σαστισµένο Ντανιέλ. Τα γεγονότα θα πάρουν µια παράξενη τροπή όταν ο δυστυχισµένος µεσοαστός αποφασίσει να µην κάνει το προφανές, γοητευµένος από την ορµή της νεότητας που γεµίζει αναπάντεχα το συναισθηµατικό του κενό. Mένοντας µε συνέπεια µακριά από κλισέ και µελοδραµατισµούς, ο σκηνοθέτης ισορροπεί ανάµεσα σ’ ένα φιλµ κοινωνικού προβληµατισµού και µια παράδοξη ερωτική ιστορία, αναζητώντας τις αιτίες των επιλογών των ηρώων του που κρύβονται στις λεπτοµέρειες.
7) Καλοί Τρόποι / Good Manners / As Boas Maneiras (Βραζιλία, Γαλλία, 2017)
Σκηνοθεσία: Marco Dutra, Juliana Rojas Σενάριο: Marco Dutra, Juliana Rojas Εµφανίζονται: Isabél Zuaa, Marjorie Estiano, Miguel Lobo, Cida Moreira, Andrea Marquee
Μια νοσοκόµα από τις φαβέλες του Σάο Πάολο, πιάνει δουλειά σαν οικιακή βοηθός στο σπίτι µιας αστής εγκύου. Η αρχική καχυποψία δίνει τη θέση της στην αµοιβαία ερωτική έλξη, όµως τα πάντα θα αλλάξουν τη βραδιά που το µωρό θα έρθει στον κόσµο. Υπογραµµίζοντας τις οξείες αντιθέσεις των σύγχρονων µητροπόλεων, το σκηνοθετικό δίδυµο ξεκινά από το κοινωνικό δράµα για να παραδοθεί, εν τέλει, στη γοτθική φαντασία. Βάζοντας στην εξίσωση την θεσπέσια καλλιτεχνική διεύθυνση που αντλεί έµπνευση από τον ψυχολογικό τρόµο του Τουρνέρ και µία σεκάνς που παραπέµπει απευθείας στην αλησµόνητη βαρκάδα της «Νύχτας του Κυνηγού», το αποτέλεσµα είναι ένα σαγηνευτικά ατµοσφαιρικό υβρίδιο ρεαλισµού και ενήλικου παραµυθιού, που στον θεµατικό του πυρήνα επιχειρεί ένα µεστό σχόλιο για την διαιώνιση του ταξικού προβλήµατος.
8) Δεσµοί Στοργής / Close-Knit / Karera ga honki de amu toki wa (Ιαπωνία, 2017)
Σκηνοθεσία: Naoko Ogigami Σενάριο: Naoko Ogigami Εµφανίζονται: Toma Ikuta, Rinka Kakihara, Kenta Kiritani
Πέντε χρόνια µετά το «Εδώ η Καλή η Γάτα», την ταινία που ακολουθούσε την Γιαπωνέζα «Αµελί» να ενοικιάζει γάτες σε µοναχικούς ανθρώπους, η Ναόκο Ογκιγκάµι επιστρέφει πάλι µε ένα µανιφέστο αισιοδοξίας. Καταπιάνεται µε µια ανάδοχη οικογένεια µε διεµφυλική µητέρα, µε έναν αναπάντεχα feelgood τρόπο. Η εντεκάχρονη Τόµο ωριµάζει πρόωρα όταν η µητέρα της την εγκαταλείπει. Βρίσκει καταφύγιο στο σπίτι του θείου της, Μάκιο και της Ρίνκο, της καινούριας συντρόφου του που έχει κάνει εγχείρηση αλλαγής φύλου. Οικογενειακές στιγµές, τριγµοί που πυροδοτούν συζητήσεις, γκρέµισµα των ταµπού και η µύηση στο πλέξιµο ωθούν την Τόµο να απολαύσει την µητρική στοργή που της προσφέρει η Ρίνκο. Όταν, όµως, η βιολογική της µητέρα επιστρέφει και την επαναδιεκδικεί, η καρδιά της µικρής χωρίζεται στα δύο.
9) Πριγκίπισσα Σιντ / Princess Cyd (Ιρλανδία, 2017)
Σκηνοθεσία: Stephen Cone Σενάριο: Stephen Cone Εµφανίζονται: Rebecca Spence, Jessie Pinnick, Malic White, James Vincent Meredith, Tyler Ross, Matthew Quattrocki
Εµµένοντας σε µοτίβα της πρότερης φιλµογραφίας του κι έχοντας σαν σηµείο εκκίνησης ένα ανοιχτό premise (τις διακοπές µιας έφηβης στο σπίτι της συγγραφέως θείας της), ο Στίβεν Κόουν υπογράφει την καλύτερη, µέχρι σήµερα, ταινία του. Βασικότερος λόγος για; αυτό, οι δύο εξαιρετικά αυθεντικές ηρωίδες που αλληλοσυµπληρώνονται σε µια παράλληλη αναζήτηση για επικοινωνία, κατανόηση και αγάπη. Οι χαρακτήρες από µόνοι τους, ωστόσο, δεν θα ήταν αρκετοί αν γύρω τους δεν είχε στηθεί ένα ελευθεριακό περιβάλλον, ικανό να σεβαστεί κάθε προσωπικότητα, από την ασέξουαλ θεία που επιθυµεί την ιδιωτικότητα µέχρι την bi curious πρωταγωνίστρια που συζητάει ανοιχτά για την υπό διαµόρφωσησεξουαλικότητά της. Συνυπολογίζοντας τις εξαιρετικές ερµηνείες των Σπενς και Πίνικ, τότε εύκολα καταλαβαίνει κανείς πώς αυτή η σαρωτικά feelgood ταινία αναδείχθηκε τάχιστα σε σηµείο αναφοράς για τον σύγχρονο queer κινηµατογράφο.
10) Μία Φανταστική Γυναίκα / A Fantastic Woman / Una Mujer Fantastica (Χιλή, ΗΠΑ, Γερµανία, Ισπανία, 2017)
Σκηνοθεσία: Sebastián Lelio Σενάριο: Sebastián Lelio, Gonzalo Maza Εµφανίζονται: Daniela Vega, Francisco Reyes, Luis Gnecco, Aline Kuppenheim, Nicolas Saavedra, Amparo Noguera
Προβολή παρουσία της πρωταγωνίστριας, Ντανιέλα Βέγκα. Μία από τις καλύτερες ταινίες του διαγωνιστικού τµήµατος του πρόσφατου Φεστιβάλ Βερολίνου, ανατρέπει τις προκαταλήψεις και δίνει πάτηµα σε µία «φανταστική γυναίκα» να γίνει πραγµατική ηρωίδα. Ο Σεµπαστιάν Λέλιο («Gloria») και η τρανσέξουαλ ηθοποιός Ντανιέλα Βέγκα παρασύρουν το κοινό σε µία ιστορία θαρραλέου επαναπροσδιορισµού και παραδίδουν έναν ανακλαστικό καθρέφτη της κοινωνικής υποκρισίας που αγκαλιάζει το διαφορετικό στο όνοµα της πολιτικής ορθότητας αλλά στις προσωπικές στιγµές επιλέγει να το αγνοεί. Ζητήµατα σεξουαλικής ταυτότητας, προσδιορισµού του φύλου, οικογενειακές αγκυλώσεις αλλά και µελόδραµα, πάθος, µουσική είναι τα βασικά συστατικά της «Φανταστικής Γυναίκας» που θα µπορούσε να είναι η καλύτερη ταινία του Πέδρο Αλµοδόβαρ εδώ και δέκα χρόνια. Αργυρή Άρκτος Σεναρίου στο Φεστιβάλ Κινηµατογράφου του Βερολίνου 2017. *Η ταινία θα κυκλοφορήσει στους κινηµατογράφους από την Strada Films.
11) Άγρυπνος / I Can’t Sleep / J’ pas sommeil (Γαλλία, Γερμανία, Ελβετία / France, Germany, Switzerland, 1994)
Σκηνοθεσία / Director: Claire Denis Σενάριο / Screenwriters: Jean-Pol Fargeau, Claire Denis
Φωτογραφία / DoP: Agnès Godard Μουσική / Music: Jean-Louis Murat, John Pattison
Μοντάζ / Editor: Nelly Quettier Ηθοποιοί / Principal Cast: Yekaterina Golubeva, Richard Courcet, Alex Descas, Béatrice Dalle, Laurent Grévill
Καθώς κατά συρροή φόνοι ηλικιωμένων γυναικών τρομοκρατούν το Παρίσι, δυο διαφορετικές ιστορίες κινούνται γύρω από τις ίδιες πολυφυλετικές γειτονιές: μια όμορφη νεαρή Λιθουανή φτάνει στην πόλη με την απατηλή υπόσχεση μιας καριέρας ηθοποιού και μια οικογένεια μεταναστών από την Καραϊβική οδηγείται σε αποσύνθεση. Βασισμένη σε ένα αληθινό περιστατικό που συγκλόνισε τη γαλλική κοινωνία του ’80, η Ντενί χρησιμοποιεί την πρόφαση του μυστηρίου για να εξερευνήσει τις σαγήνες και τις επικίνδυνες πλάνες του μοντέρνου δυτικού κόσμου που γίνονται κοινό βίωμα για ανθρώπους ανεξαιρέτως καταγωγής και γλώσσας. Μια από τις πιο διαυγείς πολιτικοκοινωνικά δημιουργίες της δεκαετίας του ’90.
Μία ηθοποιός από τη Λιθουανία ταξιδεύει οδικώς στο Παρίσι αναζητώντας έναν σκηνοθέτη που της έταξε να βοηθήσει την καριέρα της. Στην πολυφυλετική γειτονιά όπου βρίσκει στέγη, μια οικογένεια μεταναστών από την Καραϊβική ταλαιπωρείται από τις εντάσεις και τις εύθραυστες σχέσεις μεταξύ των μελών της. Κι ενώ παρακολουθούμε τις δύο αυτές ιστορίες, η πόλη τρομοκρατείται από κατά συρροή φόνους με θύματα ηλικιωμένες γυναίκες. Η Ντενί στηρίχθηκε σ’ ένα αληθινό περιστατικό που είχε σοκάρει την γαλλική κοινωνία της δεκαετίας του ’80 και το χρησιμοποίησε ως πρόφαση για να διερευνήσει τις επικίνδυνες σαγήνες μιας μοντέρνας μητρόπολης, μέσα από τα βιώματα των πολυεθνών πληθυσμών της. Κάτω από τους ήπιους και αφηγηματικά σύνθετους τρόπους της σκηνοθέτιδας, κρύβεται μία από τις πιο διαυγείς, πολιτικοκοινωνικά, δημιουργίες του γαλλικού σινεμά της δεκαετίας του ’90.
12) Τσαβέλα Βάργκας / Chavela (ΗΠΑ / USA, 2017)
Σκηνοθεσία / Directors: Catherine Gund, Daresha Kyi Φωτογραφία / DoP: Catherine Gund, Natalia Cuevas, Paula Gutiérrez Orío Μουσική / Music: Gil Talmi Μοντάζ / Editor: Carla Gutierrez Εμφανίζονται / Featuring: Chavela Vargas, Pedro Almodóvar, Elena Benarroch, Jose Alfredo Jimenez Jr., Miguel Bosé, Liliana Felipe
Τραγουδίστρια, μαχήτρια, σύμβολο. Η Τσαβέλα Βάργκας αψήφησε τις κοινωνικές επιταγές, ορίζοντας μόνη της την καλλιτεχνική της υπόσταση και τη σεξουαλική της ταυτότητα. Μούσα του Πέδρο Αλμοδόβαρ, ερωμένη της Φρίντα Κάλο, σπαρακτική φωνή των «Luz de Luna» και «Piensa en Mi», η Βάργκας και η ασυμβίβαστη ζωή της αποκτούν επιτέλους την ταινία που τους αξίζει. Βραβείο Κοινού στο Πανόραμα του Φεστιβάλ Βερολίνου.
Η ζωή της Τσαβέλα Βάργκας, μιας από τις σημαντικότερες τραγουδίστριες του 20ου αιώνα, αποτυπώνεται σε ένα κινηματογραφικό πορτρέτο που συλλαμβάνει την επιθυμία της να διεκδικήσει με το τραγούδι τη δική της «φωνή». Βασισμένο σε μία συνέντευξή της και με αφηγηματικό όχημα τα πασίγνωστα τραγούδια της, το «Chavela» αποκαλύπτει τους μύθους και τα γεγονότα της ζωής μιας γυναίκας που τόλμησε να μιλήσει, να τραγουδήσει και να ερμηνεύσει έναν συναρπαστικό ρόλο: τον εαυτό της. Από τα παραδοσιακά rancheras και τις σπαρακτικές μπαλάντες μέχρι τις ερμηνείες στις ζωντανές εμφανίσεις της και την παγκόσμια αποδοχή μέσα από τις ταινίες του Πέδρο Αλμοδόβαρ, το ελπιδοφόρο, οδυνηρό, μελωδικό και βαθιά πνευματικό ταξίδι της Τσαβέλα στην αυτο-αποδοχή μετουσιώνει αυτό το ντοκιμαντέρ σε ένα συγκινητικό, κινηματογραφικό «τραγούδι».