του Παναγιώτη Κωνσταντίνου
Η 27η Ιουνίου του 1969 αποτελεί ημέρα ορόσημο για το ομοφυλοφιλικό κίνημα, ήταν η ημέρα που το κίνημα αποβάλει τον παθητικό του ρόλο και περνάει στην αντεπίθεση. Η εξέγερση του Stonewall είναι ουσιαστικά η κραυγή των ομοφυλόφιλων και σηματοδοτεί την έναρξη του αγώνα τους για τα δικαιώματά τους.
Μετά το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου στην Αμερική εξαπολύεται μία επίθεση από την καθεστωτική τάξη ενάντια σε κάθε δύναμη αλλαγής. Ο αντικομμουνισμός διαχέεται σε όλη την αμερικανική κοινωνία και ο γερουσιαστής Μακάρθι ξεκινάει ένα ανθρωποκυνηγητό εναντίον των κομμουνιστών. Η «Ιερά εξέταση» του Μακάρθι καταδικάζει πλήθος κόσμου με την κατηγορία του «κινδύνου της εθνικής ασφάλειας». Βασικός στόχος κομμουνιστές και αναρχικοί.
Ωστόσο από τον κατάλογο δεν λείπουν και οι ομοφυλόφιλοι. «Πιστεύεται γενικά πως εκείνοι που συμμετέχουν σε εμφανείς πράξεις διαστροφής δεν έχουν τη συναισθηματική σταθερότητα των φυσιολογικών ατόμων», αναφέρει ο υφυπουργός Εξωτερικών James E. Webb σε έκθεσή του εκείνη την περίοδο.
Σύμφωνα με τα στοιχεία από το 1947 έως το 1950, 1.700 αιτήσεις για δουλειά στο δημόσιο απορρίφθηκαν, 4.380 άνθρωποι εκδιώχθηκαν από τον στρατό και 420 απολύθηκαν από τις δουλειές τους, επειδή η κυβέρνηση τους θεωρούσε ύποπτους για ομοφυλοφιλικές τάσεις.
Τις δεκαετίες του ’50 και του ’60 το FBI και τα αστυνομικά τμήματα διατηρούν καταλόγους με τα ονόματα γνωστών ομοφυλόφιλων, τα στοιχεία κατοικίας τους και τους φίλους τους. Τα ταχυδρομεία στις ΗΠΑ παρακολουθούσαν τους παραλήπτες δεμάτων που εμπεριείχαν αντικείμενα που «συνδέονταν με την ομοφυλοφιλία». Τα gay bar σταδιακά κλείνουν και οι θαμώνες τους συλλαμβάνονται και διαπομπεύονται στον Τύπο. «Επιχειρήσεις σκούπα» της αστυνομίας «καθαρίζουν» τις γειτονιές, τα πάρκα και τις παραλίες από ομοφυλόφιλους.
Καθηγητές διώχνονται από τα πανεπιστήμια με την υποψία ότι είναι ομοφυλόφιλοι. Χιλιάδες άνδρες και γυναίκες ομοφυλόφιλοι ταπεινώνονται δημοσίως, παρενοχλούνται, απολύονται, φυλακίζονται ή κλείνονται σε ψυχιατρικές κλινικές.
Το 1952 η Ψυχιατρική Αμερικανική Ένωση περιλαμβάνει τους ομοφυλόφιλους στο «Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο» χαρακτηρίζοντάς τους ως «αντικοινωνικές και διαταραγμένες προσωπικότητες».
Στα τέλη της δεκαετίας του ’60 όμως κάτι αρχίζει να αλλάζει. Τα κινήματα φουντώνουν. Το κίνημα για τα Δικαιώματα των Αφρομαερικανών, το νέο πολιτιστικό ρεύμα της δεκαετίας του ’60, το αντιπολεμικό κίνημα, η «αντικουλτούρα των Χίπις» κ.α. αλλά και το φιλελεύθερο περιβάλλον του Greenwich Village, παρασύρουν και το κίνημα των ομοφυλόφιλων και συμβάλουν καταλυτικά στην ενίσχυσή του.
Τα μπαρ υποδέχονται και πάλι σταδιακά τους ομοφυλόφιλους και μετατρέπονται σε πυρήνες του κινήματος. Ένα από αυτά ήταν και το Stonewall, ιδιοκτησία της Μαφίας, και γνωστό στην αμερικανική κοινωνία ως το «μαγαζί των περιθωριοποιημένων». Τα Drag queens shows κάνουν την εμφάνισή τους ως μία ένδειξη αυτοεπίγνωσης. Παρά τον «αέρα αλλαγής» στα τέλη της δεκαετίας του ’60 η αστυνομία συνεχίζει σε καθημερινή βάση τις επιχειρήσεις σκούπα στα διάφορα νυχτερινά μαγαζιά που σύχναζαν ομοφυλόφιλοι.
Την 27η Ιουνίου του 1969 η αστυνομία πραγματοποιεί στο Stonewall, στο Greenwich Village, μία από τις συνηθισμένες επιχειρήσεις σε μαγαζιά ομοφυλόφιλων. Όμως εκείνη την ημέρα τα γεγονότα δεν θα εξελιχθούν όπως συνήθως. Οι θαμώνες αντιδρούν με οργή στην εισβολή των αστυνομικών και μερίδα ομοφυλόφιλων αρχίζει να εκτοξεύει μπουκάλια μπίρας και άλλα αντικείμενα εναντίον τους. Άγνωστο παραμένει ακόμα το περιστατικό που προκάλεσε τελικά την έκρηξη.
Ο Craig Rodwell ακτιβιστής για τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων απαντά: «Μία σειρά από περιστατικά συμβαίνουν ταυτόχρονα. Δεν υπάρχει ένα γεγονός ή ένα άτομο, υπάρχει μόνο μία έκρηξη θυμού του πλήθους».
Τα επεισόδια συνεχίζονται έξω από το μαγαζί. Πλήθος αντικειμένων εκτοξεύεται εναντίον των αστυνομικών, που ξυλοκοπούν πολλούς από τους θαμώνες και συλλαμβάνουν δεκάδες.
Ορισμένοι μέσα στο πλήθος αρχίζουν να φωνάζουν «Gay Power!». Το σύνθημα εξαπλώνεται σε όλο το Greenwich Village. Εκατοντάδες ομοφυλόφιλοι, άνδρες και γυναίκες, φτάνουν στην περιοχή κοντά στο Stonewall και συμμετέχουν στην εξέγερση. Το πλήθος δυναμώνει και οι αστυνομικές δυνάμεις ενισχύονται από την Tactical Patrol Force (TPF), μονάδα καταστολής διαδηλώσεων.
Το πλήθος όμως δεν διαλύεται. Αναδιοργανώνεται σε μικρές ομάδες και εκτοξεύει αντικείμενα από διάφορα σημεία στις αστυνομικές δυνάμεις. Σταδιακά η κατάσταση εξομαλύνεται. Το επόμενο βράδυ χιλιάδες διαδηλωτές επέστρεψαν στο ίδιο σημείο και οι συγκρούσεις επαναλήφθηκαν. «Βγάλτε τη Μαφία και την αστυνομία έξω από τα μαγαζιά» έγραφαν τα φυλλάδια που μοίραζαν. Οι κινητοποιήσεις συνεχίστηκαν για πέντε ημέρες.
Το ομοφυλοφιλικό κίνημα είχε πετύχει την πρώτη του νίκη. Μετά την 27η Ιουνίου τα δεδομένα άλλαξαν οριστικά. Το θέμα των δικαιωμάτων των ομοφυλόφιλων άρχισε να συζητείται έντονα, ενώ οι ομοφυλόφιλοι οργανώνονται και δημιουργούν το Gay Liberation Front, μία οργάνωση που θα παίξει σημαντικό ρόλο τα επόμενα χρόνια στο κίνημα. Οργανώσεις για τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων δημιουργούνται και σε Καναδά, Γαλλία, Βρετανία, Γερμανία, Ολλανδία, Αυστρία και Νέα Ζηλανδία. Το Gay Pride μόλις είχε γεννηθεί με τις πρώτες παρελάσεις να πραγματοποιούνται τον Ιούλιο του 1970 στο Λος Άντζελες, το Σικάγο και τη Νέα Υόρκη κ.α.
Η εξέγερση του Stonewall σηματοδοτεί την αντίσταση των ομοφυλόφιλων ενάντια στην καταπίεση και την πρώτη δυναμική έκφραση του αιτήματος για ίσα δικαιώματα.Η 27η Ιουνίου έχει καθιερωθεί πλέον ως η Παγκόσμια Ημέρα Ομοφυλοφιλικής Υπερηφάνειας.
πηγή: tvkosmos.gr
