Πέτρος Αλεξανδρής
Το καλοκαίρι έχει μπει για τα καλά και οι επιλογές σε queer βιβλία που θα σε συντροφεύσουν στις ξέγνοιαστες καλοκαιρινές σου στιγμές είναι πλέον αρκετές.
Οι γνωστοί εκδοτικοί οίκοι που έκαναν άνοιγμα τα τελευταία χρόνια στο κουήρ κοινό, (Διόπτρα, Μεταίχμιο, Τόπος, Πόλις, Πατάκης κ.ά.) διευρύνουν τις προτάσεις τους φέτος, και σε Έλληνες και σε μεταφρασμένους στα ελληνικά συγγραφείς. Το ίδιο ισχύει και για μικρότερους οίκους, όπως το Βακχικόν, την Οδό Πανός, τους Αντίποδες κ.ά. Η κυκλοφορία, όμως, του πρώτου κουήρ βιβλίου από τις εκδόσεις «Εστία» και η μεγάλη επιτυχία του, «άνοιξε την όρεξη» και σε άλλους εκδοτικούς οίκους, που μέχρι το 2021 δεν ήθελαν ούτε να ακούσουν για ΛΟΑΤΚΙ κοινό, συγγραφείς και βιβλία, είτε ελληνικά, είτε ξένα. «Το ελαττωματικό αγόρι» του Sam Albatros, που προωθήθηκε από στόμα σε στόμα όσο κανένα άλλο βιβλίο στην Ελλάδα, ακόμα κι όταν τα βιβλιοπωλεία δεν το έβαζαν στις προθήκες με τις νέες κυκλοφορίες, άλλαξε τα δεδομένα. Και έδειξε ότι αυτό που έγινε στο εξωτερικό μετά τα συνεχόμενα κουήρ best seller βιβλία, μπορεί να γίνει και εδώ. Εκδοτικοί οίκοι, όπως ο Ίκαρος, που έχει ταυτιστεί με την ποίηση του Ελύτη και του Σεφέρη, μπαίνουν δυναμικά στη μετάφραση ξένων ΛΟΑΤΚΙ+ συγγραφέων και, βέβαια, υπάρχουν και οι αυτόνομες προσπάθειες είτε από μεμονωμένους συγγραφείς είτε από εκδοτικούς οίκους στην περιφέρεια. Σταθερή αξία φυσικά και ο «Πολύχρωμος Πλανήτης», που εδώ και 20 χρόνια επενδύει στη ΛΟΑΤΚΙ λογοτεχνία, με τον Θάνο Βέση να συνεχίζει το έργο της αείμνηστης Μαρίνας Γαλανού.
Ξεκινάμε, λοιπόν, την περιήγησή μας στο πολύχρωμο τοπίο των κουήρ βιβλίων, μυθιστορημάτων, διηγημάτων, δοκιμίων, ακόμα και φιλοσοφικών κειμένων που σας προτείνουμε.
Αναμφίβολα, η πιο σημαντική «άφιξη» του καλοκαιριού είναι «Οι Προφήτες», το βιβλίο του Robert Jones Jr., που μετέφρασε στα ελληνικά η Ρηγούλα Γεωργιάδου για τις εκδόσεις «Διόπτρα» και κυκλοφόρησε στις 8 Ιουνίου. Ο συγγραφέας δένει, σχεδόν σαν να τα έχει ζήσει όλα αυτά, τις θρησκευτικές αναφορές της μαύρης κοινότητας των ΗΠΑ, με τη δουλεία στα βαμβακοχώραφα και τον έρωτα μεταξύ δύο αγοριών-σκλάβων, που δεν τολμούν να εκφράσουν το συναίσθημα που τα κατακλύζει. Η ιστορικός Gracia Collins Rich λέει ότι ο Jones μας μιλά για τον έρωτα του Σάμιουελ και του Ιζάια, όχι μόνο από την πλευρά του πώς είναι να αγαπάς, αλλά και πώς να αγαπιέσαι. «Και βλέπουμε τη σχέση τους μέσα από τα ίδια τους τα μάτια, αλλά και όλων των άλλων, σκλάβων και ελεύθερων, γύρω τους». Για την Rich, που ειδικεύεται στα ιστορικά μυθιστορήματα, το βιβλίο του Jones είναι ένα αριστουργηματικό έργο ψυχής.
Θύματα
Πέρυσι σας είχαμε συστήσει τη Λία Νικολάου, με το «Να μ’ αγαπάς». Φέτος, εξελίσσεται και διευρύνει τη θεματολογία της. Καταπιάνεται με την ενδοοικογενειακή βία σε όλες τις μορφές. Έχοντας κατά νου δύο αληθινά γεγονότα που έτυχε κάποτε να της εμπιστευθούν άτομα που γνώρισε, αλλά και πολλά δικά της προσωπικά βιώματα, έγραψε τα «Θύματα», που κυκλοφόρησε φέτος τον Μάρτιο από τις εκδόσεις «Βακχικόν». Το βιβλίο αυτό αναφέρεται στα «άτομα που κακοποιούνται από ανθρώπους οικείους τους, μέσα σε χώρους όπου θα έπρεπε να νιώθουν ασφαλείς, όπως είναι το σπίτι τους. Κάθε φορά που στις ειδήσεις βγαίνει ένα νέο περιστατικό κακοποίησης νιώθω συγκλονισμένη. Κι όταν πια μιλάμε για γυναικοκτονίες, θρηνώ. Θέλησα, λοιπόν, να μιλήσω για κάποιες από αυτές τις καταστάσεις που οδηγούν ένα άτομο τόσο στη θυματοποίηση όσο και στην άσκηση βίας», δήλωσε η συγγραφέας σε συνέντευξή της στον Γιαννιώτη συγγραφέα Δημήτρη Μπονόβα, ιδρυτή του authoring-melodies.gr. Η μετανάστευση, ο ρατσισμός, η απόρριψη του διαφορετικού, η αιμομιξία, η ομοφυλοφιλία, η ανάγκη ενσυναίσθησης είναι επιπλέον τα φλέγοντα κοινωνικά ζητήματα που πραγματεύεται η Λία Νικολάου στα «Θύματα», εκτός από την ενδοοικογενειακή βία.
Τη φετινή λογοτεχνική χρονιά σημαδεύει, όπως είπαμε, το «Ελαττωματικό αγόρι», που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Εστία» τον Οκτώβριο του 2021. Το Sam Albatros είπε στο avmag.gr και τον Βασίλη Θανόπουλο: «Το βιβλίο μιλάει για ένα ζωηρό παιδάκι δημοτικού που θέλει να παίξει με video-games, με τους φίλους του, με τα πόκεμον. Όμως καταλήγει να παίζει με τη βία της ελληνικής επαρχίας, γιατί αυτά τα παιχνίδια του δίνονται. Μιλάει για ένα αγόρι που δεν είναι καλό στο να είναι αγόρι (κατά τα ετεροκανονικά πρότυπα) και τιμωρείται για αυτό από την ελληνική κοινωνία και την οικογένειά του.» Είναι αυτοβιογραφικό και φέρνει ταυτόχρονα μία νέα αφηγηματική γλώσσα, καθώς δεν μοιάζει με άλλες queer αυτοβιογραφίες που μπορεί να έχετε διαβάσει. Η επιτυχία του μεταδόθηκε χωρίς διαφήμιση και μαρκετίστικα κόλπα και έχει φτάσει έξω από τα όρια του κοινώς λεγόμενου ΛΟΑΤΚΙ κοινού. Εκτός από το βιβλίο, το Sam Albatros πραγματοποιεί και performance με αποσπάσματα από αυτό και με τον ίδιο πρωταγωνιστή.
Η άλλη νέα κουήρ πρόταση που ήρθε φέτος (τον Οκτώβριο του 2021 για την ακρίβεια) και ήδη έχουμε γράψει γι’ αυτήν στο avmag.gr είναι το «Homo Thessalonikus». Ο συγγραφέας του, Κυριάκος Βλάχος, εξήγησε στο προηγούμενο τεύχος (#103) του Antivirus και ποια ήταν τα κίνητρά του για να το γράψει. Μάλιστα, δεν κάθισε να ψάξει για εκδοτικό οίκο, αλλά το έκανε self-publish σε βιβλίο και σε e-book, ενώ σύντομα θα είναι έτοιμα και τα audiobooks (έχει ανεβάσει ήδη 13 επεισόδια στο spotify).
Η Πούδρα
Πολλά υποσχόμενο νέο όνομα στην κουήρ λογοτεχνία είναι ο Μύρων Μάγιως Παβένος. Μας συστήθηκε με την πρώτη του ποιητική συλλογή «Δίστυχοι αφορισμοί» και φέτος κυκλοφόρησε η συλλογή του με μονολόγους «Η Πούδρα» (εκδόσεις «Οδός Πανός»). Εδώ μιλά για όλα τα θέματα, όχι μόνο για ταυτότητα φύλου και σεξουαλικότητα. Είναι ένα ανήσυχο πνεύμα του καιρού, που το απασχολούν η επικαιρότητα, η πολιτική και τα κινήματα. Και αυτή η περίπτωση μας έρχεται από τη Θεσσαλονίκη…
Το μοναδικό μυθιστόρημα φαντασίας σε αυτό το αφιέρωμα, είναι το «Παθανθές», του περφόρμερ, συγγραφέα και επισήμως λεσβία, Ελάρη από τη Θεσσαλονίκη. Μάλιστα, πριν λίγες μέρες έμαθε ότι περνάει και στη Σχολή Θεάτρου του ΑΠΘ. Το μυθιστόρημα κυκλοφορεί από τον Νοέμβριο του 2021 από τις εκδόσεις «Πηγή» και η υπόθεσή του έχει ως εξής: «Ο Σόρβαμ ξυπνάει σε ένα μυστηριώδες κάστρο, χωρίς να θυμάται πώς βρέθηκε εκεί, με ένα φρέσκο και μεγάλο τραύμα στο μπράτσο του. Το μόνο που θυμάται είναι ότι εγκατέλειψε το χωριό του, το Τέλος του Κόσμου, για να ξεφύγει από το παρελθόν του. Ο μόνος άνθρωπος που συναντά είναι ένας γέρος υπηρέτης, που φροντίζει το τραύμα του και του προσφέρει ένα φλιτζάνι πασιφλώρα (παθανθές), έναν χάρτη κι ένα ρολόι, για να μη χαθεί στον χώρο και στον χρόνο. Ο μυστηριώδης οικοδεσπότης του εγκαταλελειμμένου κάστρου επιθυμεί να μείνει αφανής, ενώ έξω από την καγκελένια πύλη παραμονεύει μια αγέλη λιονταριών…»
Η κόκκινη βασίλισσα
Τώρα πάμε σε κάτι τελείως διαφορετικό. Ένα ισπανικό αστυνομικό μυθιστόρημα, διεθνές best seller: «Η κόκκινη βασίλισσα» του Juan Gómez-Jurado, με ηρωίδα την καταθλιπτική Antonia Scott και τον γκέι αστυνομικό Jon Gutiérrez. Κυκλοφορεί στην Ελλάδα από τις εκδόσεις «Κλειδάριθμος», σε μετάφραση της Αγγελικής Βασιλάκου και λογικά θα ακολουθήσουν και τα άλλα δύο μέρη της τριλογίας του Gómez-Jurado. Το 2023 θα βγει και η σειρά στο Amazon Prime «Reina Roja», όπου τον Gutiérrez θα υποδυθεί ο Μπογκοτά από την «Τέλεια Ληστεία» (Hovik Keuchkerian).
Δυσφορεί η νύχτα
Η πρώτη φορά που το διεθνές βραβείο λογοτεχνίας Booker απονεμήθηκε σε non binary άτομο ήταν το 2020 στον μόλις 30 ετών Marieke-Lucas Rijneveld για το «Δυσφορεί η νύχτα», που μετέφρασαν στα ελληνικά ο Άγγελος Αγγελίδης και η Μαρία Αγγελίδου, για λογαριασμό των εκδόσεων «Ίκαρος». Κυκλοφόρησε το 2021, αλλά φέτος έγινε ευρύτερα γνωστό στο ελληνικό κοινό. Το βιβλίο έχει αυτοβιογραφικά στοιχεία, βρίθει συμβολισμών και είναι πολύ σκληρό. Μιλά για μια οικογένεια στην ολλανδική επαρχία, όπου κάθε παιδί αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα, ειδικά μετά από ένα τρομερό ατύχημα.
Η νοσταλγία της απώλειας
Τον Απρίλιο του 2022 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Πατάκη» το νέο βιβλίο του πολυγραφότατου Θεόδωρου Γρηγοριάδη. Μέσα από 31 διηγήσεις, από «αφηγήσεις φίλων και προσωπικές, εξιστορήσεις που φανερώθηκαν μέσα από καταχωνιασμένα σημειωματάρια, καταστάλαγμα μιας ζωής», μιλά για τη μνήμη, τον έρωτα, την απώλεια. Είναι χωρισμένες σε τρεις κύκλους με θεματικά μοτίβα την απώλεια, τα παθήματα και τα όρια (γεωγραφικά, κοινωνικά, ταυτότητας) και αναδυόμενο «υλικό», όπως αναφέρει ο ίδιος, που συσσωρεύτηκε χρόνια, σε μικρά τετράδια σημειώσεων, με κοινό σημείο αυτών των κύκλων την απώλεια των ανθρώπων, των τόπων και των χρόνων ζωής, ενώ η νοσταλγία αναδύεται με έναν τρόπο που συγκινεί.
Η διάσημη πλέον σειρά βιβλίων κόμικ «Heartstopper» της Alice Oseman, που μεταφέρθηκε με τεράστια επιτυχία στο Netflix, κυκλοφόρησε και στα ελληνικά σε μία ειδική τετραπλή έκδοση με τη μορφή comic book από τις εκδόσεις «Διόπτρα». Το πέμπτο βιβλίο θα βγει στα αγγλικά τον Φεβρουάριο του 2023, μαζί με τον τελευταίο κύκλο της τηλεοπτικής σειράς στο Netflix. Ο έρωτας μεταξύ δύο νέων, του Nick Nelson και του Charlie Spring, είναι ο πρωταγωνιστής σε αυτή την ιστορία.
Ο δικός μας πόθος
H Carolin Emcke είναι Γερμανίδα πολεμική ανταποκρίτρια, αρθρογράφος και έχει σπουδάσει φιλοσοφία, πολιτικές επιστήμες και ιστορία. Στο βιβλίο-μαρτυρία «Ο δικός μας πόθος» των εκδόσεων «Πόλις» (μτφρ. Δημήτρης Δημοκίδης) ψηλαφεί την αναζήτηση και τη βαθμιαία ανακάλυψη του δικού της, διαφορετικού πόθου. Μιλά για την ομοφυλοφιλική επιθυμία, την περίοδο της νιότης της στη δεκαετία του ’80, όταν η σεξουαλικότητα παρέμενε καταχωνιασμένη σε βαθύ σκοτάδι. Αρθρώνει τις ποικίλες διαλέκτους του πόθου, περιγράφει την απόλαυση της εκπλήρωσης, αλλά και το δράμα, τον κοινωνικό αποκλεισμό των ανθρώπων που δεν βρίσκουν τον τρόπο να δώσουν περίγραμμα και μορφή στην επιθυμία τους. Ένας ύμνος στην ελευθερία, μια συγκλονιστική μαρτυρία, βαθιά προσωπική και, ταυτόχρονα, άκρως πολιτική.
Είμαι το τέρας που σας μιλά
Τον Paul B. Preciado τον γνωρίσαμε στην Ελλάδα όταν ανέλαβε καλλιτεχνικός διευθυντής στη θρυλική Documenta του 2014. Τότε του είχα πάρει συνέντευξη για το Antivirus και είχαμε μιλήσει για τη ζωή του, το έργο του και την τρανς ταυτότητά του. Στην επεισοδιακή ομιλία του το 2019 στο συνέδριο της Σχολής του Φροϋδικού Αιτίου στο Παρίσι ζήτησε από τους ψυχαναλυτές να εγκαταλείψουν «την απαρχαιωμένη επιστημολογία της έμφυλης διαφοράς» και να αναζητήσουν ένα νέο παράδειγμα. Αυτή η ομιλία πήρε τη μορφή βιβλίου και μεταφράστηκε στα ελληνικά με τίτλο «Είμαι το τέρας που σας μιλά», από την Αναστασία Μελία Ελευθερίου για λογαριασμό των εκδόσεων «Αντίποδες».
Βασιλική Καρδιά
Σε πολλά παραμύθια η αφήγηση αφορά έναν ήρωα που μάχεται για να κατακτήσει την αγαπημένη του ή το αντίστροφο. Στο παραμύθι «Η Βασιλική καρδιά» για πρώτη φορά στα ελληνικά δεδομένα, το κεντρικό πρόσωπο είναι ένα διεμφυλικό άτομο που δίνει μάχη για αποδοχή του εαυτού του και εν συνεχεία για αποδοχή από τον οικογενειακό και κοινωνικό του περίγυρο. Ένα παραμύθι που υμνεί τη φυλοδιαφορετικότητα, παρουσιάζοντας γλαφυρά τη σύγκρουση των παραδοσιακών οικογενειακών εθίμων με την ατομική επιλογή και τη διαφορετικότητα. Το παραμύθι «Η Βασιλική Καρδιά» του Greg Mcgoon, από τις εκδόσεις «Πολύχρωμος Πλανήτης», απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 5-6 ετών, γονείς, εκπαιδευτικούς και εν γένει σε όλα τα άτομα που ενδιαφέρονται να προσεγγίσουν το θέμα της φυλοδιαφορετικότητας μέσα από ένα παραμύθι.
Λατρεία
Η Hannah Kent, η συγγραφέας του best seller «Έθιμα Ταφής», μας διηγείται στη «Λατρεία» (εκδόσεις «Ίκαρος», 2022) μια σπαρακτική ιστορία για την πίστη και τη βαθιά αγάπη δύο κοριτσιών το μακρινό 1830 στην Αδελαΐδα της Αυστραλίας. Η Imogen Dewey στον Guardian έγραψε: «Οι στιγμές που σου μένουν από το βιβλίο είναι απλές και οικείες: Το ζεστό δέρμα πάνω στον κορμό ενός δέντρου, δύο κορίτσια δίπλα-δίπλα, “το σύνολο του σύμπαντος τελειώνει στην περιφέρεια των κουλουριασμένων άκρων τους”. Είναι μια ιστορία αγάπης, φλογερή και υγιής, και περιβάλλει τον αναγνώστη της με πλούσιες ιστοριογραφικές λεπτομέρειες. Οι θαυμαστές της Kent θα βρουν πολλά για να απολαύσουν.»Επίσης, μπορεί κανείς να το διαβάσει και ως ένα τρυφερό γράμμα αγάπης από την Kent προς τη σύζυγό της.
Παραμένουμε στη ζώνη της οικειότητας που δημιουργούν οι ανθρώπινες σχέσεις και προχωράμε στο βιβλίο της Κατρίνας Τσάνταλη, που με μία ανοιχτομυαλιά, σπάνια για τον χώρο των ανθρώπων που κινούνται στους «άνω των 100.000 ακολούθους στο Instagram στην Ελλάδα», μας παραδίδει δώδεκα διαφορετικές συνθέσεις οικογενειών (ετεροκανονικές, ΛΟΑΤΚΙ, μονογονεϊκές κ.ά.). Ξεκαθαρίζοντας εμφατικά ότι πάνω από ιδεοληψίες, ανθρώπινες προσεγγίσεις και εμμονές, είναι η αγάπη, η ασφάλεια, η μεγάλη αγκαλιά προς όλα τα παιδιά. Κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 2020 από τις εκδόσεις «Διόπτρα» και απευθύνεται σε όλα τα παιδιά και τους γονείς.
Αρκαδία
Αφηγήτρια/αφηγητής στο μυθιστόρημα της Emmanuelle Bayamack-Tam «Αρκαδία» (εκδόσεις «Πόλις», 2021) είναι η/ο Φαρά, μια ανδρόγυνη προσωπικότητα που ξεδιπλώνει την ιστορία της/του σε πρώτο πρόσωπο. Η Bayamack-Tam τοποθετεί την κύρια πλοκή του έργου στο Liberty House, ένα ουτοπικό κοινόβιο κάπου στα σύνορα Γαλλίας-Ιταλίας, με σημαία τον στίχο του Βιργίλιου (70-19 π.Χ.) “Omnia vincit amor” («Η αγάπη νικά τα πάντα»). Το κεντρικό πρόσωπο της ιστορίας, Φαρά, μας μυεί στην πορεία της αναζήτησης της έμφυλης ταυτότητάς του. Ταυτόχρονα, οι ισορροπίες σε αυτό το ειδυλλιακό κοινόβιο, θα διαταραχθούν με την άφιξη ενός νεαρού μετανάστη, που θα δοκιμάσει τα όρια της ανεκτικότητας των μελών του Liberty House. Το «Αρκαδία» είναι ταυτόχρονα ένα λογοτεχνικό καλειδοσκόπιο, με αναφορές σε συγγραφείς από τον Μούζιλ ως τον Ελρόυ.
Αργοναύτες
Οι «Αργοναύτες» της Μάγκι Νέλσον (εκδόσεις «Αντίποδες», μτφρ. Μαρία Φακίνου, 2020) δεν είναι μυθιστόρημα, είναι κάτι σαν… δοκιμιογράφημα. Οι Αργοναύτες ταξιδεύουν πάνω σε σώματα που διαρκώς αλλάζουν, μεταβάλλονται, μετασκευάζονται. Έτσι έρχονται αναπόφευκτα αντιμέτωποι με το παράδοξο της ταυτότητας: Τι απομένει όταν όλα τα αρχικά υλικά έχουν αντικατασταθεί από καινούργια; Η Μάγκι Νέλσον καταγράφει ένα τέτοιο ταξίδι. Περιγράφει τον έρωτά της με τον τρανς καλλιτέχνη Χάρυ Ντοτζ, τη σχέση της με τον θετό της γιο. Αναφέρεται στην εγκυμοσύνη και τη γέννα της. Μετατρέποντας κάθε της προσωπική εμπειρία σε δημόσιο στοχασμό πάνω στα ζητήματα της σεξουαλικότητας και του φύλου. Πάνω στη φροντίδα και την οικογένεια, παίρνοντας απόσταση από τον ταυτοτικό λόγο. Επιμένει να αναμετριέται με τις λέξεις σε ένα πεδίο όπου οι λέξεις συχνά δεν αρκούν. Προσδίδοντας στη ριζοσπαστική πρωτοτυπία και το προσωπικό ύφος των Αργοναυτών την αύρα του κλασικού.
Επανακυκλοφόρησε σε ειδική επετειακή έκδοση από τη «Διόπτρα» τον Φεβρουάριο του 2022 το βιβλίο της Madeline Miller, που βλέπει τον Τρωικό πόλεμο μέσα από τα μάτια του Πατρόκλου και μέσα από τα συναισθήματα που τρέφει για τον Αχιλλέα. Η συγκεκριμένη έκδοση περιλαμβάνει και πρόλογο της συγγραφέως ειδικά για το ελληνικό κοινό και σημείωμα για τα 10 χρόνια από την πρώτη έκδοση του βιβλίου στις ΗΠΑ.
Της Αγάπης και της Περίσκεψης
Η έβδομη κατά σειρά ποιητική συλλογή της ποιήτριας και ακτιβίστριας Ρούλας Σκούταρη, κυκλοφόρησε μέσα στο 2022 από τις εκδόσεις «Πολύχρωμος Πλανήτης». Αποτελείται από τέσσερις διαφορετικές ενότητες: «Αρχαία Ψυχή», «Ελλάδα», «Της Περίσκεψης» και «Τα Λυρικά». Ποιήματα που γράφτηκαν τα τελευταία έξι χρόνια και –όπως αναφέρει η ίδια στο σύντομο σημείωμά της στο οπισθόφυλλο του βιβλίου– προσφέρονται για περίσκεψη. Λυρισμός, αναζήτηση, αναδίφηση στην ιστορία, τη φυσική ομορφιά, αναστοχασμός, απώλεια, αλλά και αναζήτηση του έρωτα και της αγάπης αναμιγνύονται και δίνουν το γλυκό απόσταγμα της ποίησης.
Τα άγρια αγόρια
Οι εκδόσεις «Τόπος», έχοντας στο δυναμικό τους τον μεταφραστή, Γιώργο Μπέτσο, μας δίνουν κάθε χρονιά και μία νέα έκδοση του εξαιρετικού λογοτεχνικού έργου του William S. Burroughs. Τον Δεκέμβριο του 2021 κυκλοφόρησαν «Τα άγρια αγόρια» (1971 η πρώτη έκδοση στις ΗΠΑ): Σε τούτο το αντισυμβατικό, εφιαλτικό έργο ακραίας φαντασίας, γκροτέσκοι ήρωες αναμετρώνται βίαια για την ανάδειξη του πιο ισχυρού, ανεξάντλητα πλούτη σπαράσσουν μια γωνιά στην Αφρική ως βακχική ουτοπία, ενώ τεχνολογία, σάρκα και βία διαχέονται η μία στην άλλη και αλληλοεξουδετερώνονται. Πρόκειται για θραυσματικό, αιρετικό μυθιστόρημα που παρακολουθεί άγρια αγόρια να παίρνουν μέρος σε οργιώδεις τελετουργίες σεξ και ναρκωτικών, καθώς και να συμπλέκονται σε παρωδίες ανταρτοπόλεμου και μάχες κανονικές με στρατούς θολωμένους και ανέτοιμους.
Με πρωταγωνιστή τον πρώτο ανοιχτά γκέι ντετέκτιβ, τον Matthew Venn, το αστυνομικό μυθιστόρημα της Ann Cleeves «Άλμπατρος» έχει ήδη μεταφερθεί σε μίνι σειρά στην τηλεόραση και έχει βγει (στα αγγλικά προς το παρόν) και η συνέχεια του με τίτλο «The Heron’s Cry». Στο «Άλμπατρος» (εκδόσεις «Κλειδάριθμος», μτφρ. Παλμύρα Ισμυρίδου, 2022) o Venn επιστρέφει στο βόρειο Devon, όπου μεγάλωσε σε μια αυστηρή ευαγγελική κοινότητα, μέχρι που αποκήρυξε την πίστη του και εκδιώχθηκε τόσο από την εκκλησία του όσο και από την οικογένειά του. Ζει με τον σύζυγό του, τον Jonathan, στο Crow Point, όπου οι ποταμοί Tow και Torridge συναντώνται και εκβάλλουν στη θάλασσα. Το πτώμα ενός άνδρα βρίσκεται στην παραλία κοντά στο σπίτι τους, με αλλοιωμένα χαρακτηριστικά, εκτός από ένα τατουάζ με ένα άλμπατρος στον λαιμό του. Ο Venn και η ομάδα του ανακαλύπτουν ότι το θύμα εργαζόταν ως εθελοντής μάγειρας σε ένα κέντρο ημέρας για ενήλικες με μαθησιακές δυσκολίες, το Woodyard, που διευθύνει ο σύζυγος του Venn.
Μόνο κανέναν μη μου φέρεις σπίτι
Ο εκδοτικός οίκος «Θράκα» είναι από μόνος του μια πολύ αξιόλογη πρωτοβουλία του ομώνυμου βιβλιοπωλείου στη Λάρισα. Ειδικεύεται στην κουήρ ποίηση. Από τους πιο πρόσφατους τίτλους (κυκλοφόρησε τον Απρίλιο του 2021, αλλά παρουσιάστηκε στην Αθήνα τον Ιούνιο του 2022), επιλέξαμε το «Μόνο κανέναν μη μου φέρεις σπίτι» του Νικόλα Κουτσοδόντη
Σημειώσεις για μια επιτελεστική θεωρία της συνάθροισης (23)
Το δοκίμιο της Judith Butler, κυκλοφόρησε το 2015 και βασίστηκε σε 4 ομιλίες της που έγιναν μεταξύ 2010 και 2013. Στα ελληνικά μεταφράστηκε από τον Μιχάλη Λαλιώτη και κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Angelus Novus» το 2018. Προσεγγίζοντας τις συναθροίσεις ως πολλαπλές μορφές συλλογικής δράσης, η Butler επεκτείνει τη θεωρία της για την επιτελεστικότητα, για να υποστηρίξει ότι η επισφάλεια –η καταστροφή των προϋποθέσεων της επιβίωσης– υπήρξε κινητήρια δύναμη και θεματική των έντονα ορατών διαμαρτυριών της περιόδου 2008-2013, όπως Occupy Wall St., Αραβική Άνοιξη, Πάρκο Γκεζί κ.ά.. Συνδέει τη συνάθροιση με την επισφάλεια, επισημαίνοντας ότι ένα σώμα που υποφέρει κάτω από συνθήκες επισφάλειας εξακολουθεί να αντέχει και να αντιστέκεται.
Στον χορό του λαβυρίνθου
Για το τέλος του αφιερώματος, σας έχουμε ένα βιβλίο που δεν είναι κουήρ. Το «Στον χορό του λαβυρίνθου» της Karen Martin (εκδόσεις «Ραδάμανθυς», 2021) θέτει ερωτήματα κατά της πατριαρχίας, όπως εξήγησε στο Antivirus ο μεταφραστής του, Ιωσήφ Αλυγιζάκης. Η Martin αγαπά την Κρήτη και την έχει μελετήσει βαθιά. Με το μυθιστόρημά της μας προσφέρει μία συναρπαστική βόλτα στην ιστορία, στην εποχή της Μητριαρχίας στο νησί. Η πρωταγωνίστρια του έργου της, η Χρυσηίδα, ταξιδεύει στην Κρήτη, σε μία πορεία αυτογνωσίας. Εγκλωβίζεται σε μια σπηλιά, κι εκεί, απρόσμενα, θα κάνει ένα μεγάλο ταξίδι στον χρόνο, τότε που λατρευόταν στο νησί η Μεγάλη Μητέρα. Η συγγραφέας, με λογοτεχνική μαεστρία, μας χαρίζει απίστευτες εικόνες και περιγραφές των τελετών και της καθημερινότητας της ζωής χιλιάδες χρόνια πριν. Σε μία εξαιρετική συγκριτική μελέτη της αγγλικής και της ελληνικής έκδοσης, που δημοσιεύτηκε στο neoskosmos.com, ο Dean Kalimniou αναλύει το πώς ο μινωικός πολιτισμός παρουσιάζεται ταυτόχρονα από την Martin ως «τελευταίο οχυρό» της μητριαρχίας στον λεγόμενο δυτικό κόσμο, αλλά και η αιτία που επικράτησε τελικά η πατριαρχία.
Προσεχώς
Αυτό που περιμένουμε με ανυπομονησία να κυκλοφορήσει στα ελληνικά είναι το «Η υπέροχη αγαπημένη μου», του Marieke-Lucas Rijneveld. Οι εκδόσεις «Ίκαρος» μάς είπαν ότι θα βγει κάπου μέσα στο φθινόπωρο.
Όπως αποκάλυψε η Βολιώτισσα, Λία Νικολάου, σε συνέντευξή της, αυτή την περίοδο ετοιμάζει το τρίτο της μυθιστόρημα με τίτλο «Τα Κορίτσια».
Στις 4 Οκτωβρίου 2022 θα κυκλοφορήσει το prequel του «Στο τέλος πεθαίνουν και οι δύο» (σας το παρουσιάσαμε στο Antivirus πέρυσι), με τίτλο «The First to Die at the End» του Adam Silvera. Λογικά αναμένεται αμέσως μετά να ξεκινήσει και η μετάφρασή του στα ελληνικά, από τις εκδόσεις «Διόπτρα».
Τον Σεπτέμβριο οι εκδόσεις «Πολύχρωμος Πλανήτης» θα κυκλοφορήσουν σε βιβλίο τα αποτελέσματα της πολύχρονης έρευνας της αείμνηστης Μαρίνας Γαλανού για τη σεξεργασία. Θα έχει τίτλο: «Εργασία στο σεξ – ορισμοί | νομικό στάτους & σχολιασμός | στοχευμένη έρευνα σε τρανς πρόσωπα | θέσεις & προτάσεις». Το προλογίζει η Πάρβη Πάλμου και την εισαγωγή μαζί με ένα νομικό σχολιασμό κάνει ο δικηγόρος, Βασίλης Σωτηρόπουλος.
Από τις ίδιες εκδόσεις περιμένουμε μετά τον Σεπτέμβριο και το τρίτο βιβλίο του Αλέξανδρου Σωτηρόπουλου, το νεανικό παραμύθι: «Ο μικρός πρίγκηπας και ο μικρός βασιλιάς».
Δεκατρία χρόνια μετά από την πρώτη του έκδοση, θα κυκλοφορήσει από τον νέο εκδοτικό οίκο των Χανίων «Έρεισμα» το μυθιστόρημα του Ιωσήφ Αλυγιζάκη «Κρυφά γοήτευσέ με», με νέο εξώφυλλο και επιμέλεια. «Αφορμή της επανέκδοσης», μας είπε ο κ. Αλυγιζάκης, «είναι μια κουήρ ταινία μικρού μήκους που ετοιμάζουμε και βασίζεται στο εν λόγω μυθιστόρημα. Βγαίνουν και τα δύο τον Σεπτέμβριο και μετά η ταινία θα “ταξιδέψει” σε φεστιβάλ στο εξωτερικό».
