Γκέι, καλτ, Pink Flamingos, Divine & Hairspray… Φυσικά και δεν μπορείς να μιλήσεις για τον Τζον Γουότερς χωρίς να κάνεις χρήση όλων αυτών των λέξεων. Με αφορμή τη βράβευση του από το 60ό Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, αποφασίσαμε να προσγειώσουμε τον κατ’ ευφημισμόν «Βασιλιά του Κακού Γούστου» στην ελληνική πραγματικότητα, ζητώντας του πάρει θέση σ΄όλα αυτά που μας απασχολούν.
Tον Νοέμβριο θα βρεθείτε στην Ελλάδα για το 60ό Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, όπου θα βραβευτείτε για τη συνεισφορά σας στον κινηματογράφο. Πώς αισθάνεστε γι΄αυτό;
Δεν έχω έρθει ποτέ στην Ελλάδα. Είμαι ενθουσιασμένος που θα έρθω σε μια χώρα που δεν έχω επισκεφτεί ξανά για να μιλήσω για τις ιδέες μου. Είναι πάντα μια πρόκληση για μένα αυτό. Συνέχεια ταξιδεύω, άλλωστε… Μόλις γύρισα από το Μεξικό! Ήταν η πρώτη μου φορά εκεί και είμαι εκστασιασμένος που γνωρίζω θαυμαστές μου απ΄όλο τον κόσμο. Άνθρωποι έξυπνοι και όμορφοι, όλων των ηλικιών, κάθε σεξουαλικού προσανατολισμού και απ΄όλες τις φυλές της γης. Για μένα αυτό είναι υπέροχο! Δεν υπάρχουν σύνορα και διαχωρισμοί, όλοι είμαστε ένα, όλοι είμαστε το ίδιο.
Έχετε λοιπόν θαυμαστές σε όλον τον κόσμο, από τόσες διαφορετικές κουλτούρες… Κάποιοι μιλούν για την έννοια της παγκοσμοτοπικότητας, εσείς τι πιστεύετε;
Ναι αυτό είναι αλήθεια και το βρίσκω συναρπαστικό. Πριν από 50 χρόνια περίπου, όταν ξεκίνησα, δε μιλούσαν τόσο τα αγγλικά σε παγκόσμιο επίπεδο. Ωστόσο το φοβερό είναι ότι ακόμα και αν δε μιλούσαν αγγλικά σε διάφορες χώρες που πήγαινα, είχαμε φοβερή συνεννόηση. Σήμερα με το ίντερνετ δε χρειάζεται να ζεις εκεί που γεννήθηκες ή δε χρειάζεται να μετακομίσεις μακριά, το σπίτι σου μπορεί να βρίσκεται παντού. Μπορείς να βρεις το ίδιο μαγαζί ταυτόχρονα σε πολλές πόλεις του κόσμου. Το ίδιο συμβαίνει και με το κοινό μου, σε όποιο μέρος του κόσμου και να πάω, Παρίσι, Ελλάδα, Μεξικό οι θαυμαστές μου μοιάζουν πολύ μεταξύ τους και αυτό το λέω για καλό. Τώρα με το ίντερνετ πιστεύω ότι με τη δυνατότητα του streaming μπορείς να βρίσκεσαι παντού.
Η Τέχνη είναι μια διεθνής γλώσσα. Μπορείς να επικοινωνείς χωρίς να γνωρίζεις όλες τις γλώσσες του κόσμου. Εσείς πώς έχετε επικοινωνήσει μέσω της τέχνης σας;
Μου κάνει εντύπωση ότι έρχονται άνθρωποι από διάφορα μέρη του κόσμου και μου λένε ότι πολλά από τα έργα μου τους βοήθησαν να αποκτήσουν περισσότερο θάρρος. Πάντα μαχόμουν και υποστήριζα τους ανθρώπους που η κοινωνία έβαζε στο περιθώριο. Ίσως τους έδινα μέσα από τα έργα μου λίγο κουράγιο να είναι ο πραγματικός τους εαυτός, να είναι αυτό που ήθελαν να είναι αληθινά. Έχω γράψει και ένα βιβλίο γι’ αυτούς τους ανθρώπους που έχουν καταλυτικό ρόλο στη ζωή μας. Ήταν για τους ανθρώπους που βοήθησαν και εμένα, όταν ήμουν νέος.
Έχω διαβάσει ότι σας αρέσει να είστε “απεχθής” στο κοινό. Είναι αλήθεια αυτό;
Όχι, δε μου αρέσει καθόλου να είμαι απεχθής στο κοινό. Στην αρχή της καριέρας μου, μου άρεσαν οι κριτικοί που μου έκαναν αρνητικές κριτικές, για σωστούς λόγους, βέβαια. Σήμερα οι κριτικοί είναι πολύ έξυπνοι για να το κάνουν αυτό. Ποτέ δεν κατάλαβα γιατί οι άνθρωποι εκνευρίζονταν και εξεγείρονταν με τα θέματα των ταινιών μου. Όλα είναι θέμα οπτικής γωνίας. Μπορείς να δεις μια ταινία μου με φίλους σου χαλαρά σε μια pub ή σ’ ένα θέατρο και να είναι μια διαφορετική εμπειρία από το να δεις την ίδια ταινία σε μια αίθουσα δικαστηρίου, κατηγορούμενος από την αστυνομία, στις 7 το πρωί. Όλα εξαρτώνται από το περιεχόμενο, τους θεατές, τις συνθήκες που θα παρακολουθήσουν την ταινία, τη διάθεση που θα έχουν τη δεδομένη στιγμή αλλά και πώς διάκεινται απέναντι σ’ αυτό που θα παρακολουθήσουν.
Ποιες είναι οι σκέψεις σας για τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα στις μέρες μας;
Η κοινότητα με υποστήριξε πολύ από την αρχή της πορείας μου και είμαι πάντα δίπλα της. Ωστόσο, ποτέ δεν κατάλαβα γιατί πρέπει να υπάρχεις μόνο σε έναν συγκεκριμένο κύκλο ανθρώπων. Μου αρέσει να ακούω όλες τις γνώμες, όχι μόνο των gay ανθρώπων για παράδειγμα. Δεν χρειάζεται να πηγαίνεις μόνο σε gay bars, εάν είσαι gay. Μπορείς απλά να βγαίνεις με τους φίλους σου και να πηγαίνετε παντού. Άλλωστε αυτή είναι η πρόοδος; Να συναστρέφεσαι μόνο με ανθρώπους που είναι σαν κι εσένα; Εμένα μου αρέσει να κάνω πλάκα με τους gay και straight κανόνες. Βέβαια, αναγνωρίζω πως, δυστυχώς, αυτό πολλές φορές μπορεί να το αναγκάζουν να συμβαίνει οι συνθήκες. Σε κάποιες κοινωνίες it’s ok to be gay, αλλά σε πολλές άλλες η αρνητική κοινωνική τοποθέτηση είναι καταδυναστευτική.
Ας μιλήσουμε για τη σχέση σας με την πολιτική ορθότητα… υπάρχει;
Εντάξει, είμαι πολιτικά μη ορθός αλλά πραγματικά μου αρέσει να διασκεδάζω με τους κανόνες. Βέβαια, θεωρώ ότι οι κανόνες διαμορφώνονται συνεχώς, δεν υπάρχει τίποτε το οριστικοποιημένο. Όταν γεννάς ένα παιδί, το ενημερώνεις και το αφήνεις μόνο του να βρει τον δικό του σεξουαλικό του προσανατολισμό, δίνοντας του την ελευθερία. Πιστεύω ότι πρέπει να κερδίσουμε το να είμαστε στη σωστή μεριά και να αποφύγουμε τα άκρα που ενέχουν τον κίνδυνο να είμαστε εναντίον σε οτιδήποτε. Η παιδεία και η εκπαίδευση είναι αυτό που έχει να δώσει τις απαντήσεις που ψάχνει ο καθένας.
Το Hairspray θα παρουσιαστεί φέτος στην Ελλάδα μεταφρασμένο.
Θα είναι μεταφρασμένα και τα τραγούδια; Ω μα τι ωραία! Είχε παιχτεί στην Γερμανία και στην Αγγλία πριν λίγα χρόνια, στην αυθεντική του έκδοση, αλλά είναι ωραίο που θα είναι μεταφρασμένο. Το είδα και σε πολλές άλλες χώρες, αλλά δεν φανταζόμουν ποτέ ότι θα το έβλεπα μέχρι και σε σχολεία στην Αμερική.
Τι είναι για εσάς το Hairspray;
Νομίζω ότι είναι το πιο ύπουλο πράγμα που έχω κάνει (γέλια). Είναι η μόνη διάσημη ταινία μου, που παίχτηκε στην Αμερική και σε όλο τον κόσμο, ακόμα και σε κοινό που ήταν ενάντια στον gay γάμο και στις gay σχέσεις και παρόλα αυτά έγινε αποδεκτό και κατάφερα να περάσω τα μηνύματα που ήθελα.
Δυστυχώς στην ελληνική του εκδοχή, τον εμβληματικό ρόλο της Edna Turnblad θα παίξει ένας κωμικός που έχει κάνει καριέρα κοροϊδεύοντας τους gay, τους χονδρούς, τις γυναίκες κλπ. Επίσης, η παραγωγή δεν μπήκε καν στον κόπο να βρει μαύρους ηθοποιούς τους ρόλους. μαύρων χαρακτήρων. Ποια είναι η άποψή σας για όλο αυτό;
Δεν είμαι εκεί και δεν μπορώ να γνωρίζω ούτε για την παραγωγή ούτε για τον συγκεκριμένο ηθοποιό. Η πρώτη μου σκέψη είναι ότι ίσως αυτός ο ηθοποιός συμμετέχει σε αυτό το έργο για να επανορθώσει για την συμπεριφορά που έχει επιδείξει ως τώρα. Στο Hairspay, το γεγονός ότι η Edna παίζεται από έναν άνδρα είναι μυστικό μεταξύ του κοινού και ηθοποιών. Δεν υπάρχει τίποτα πιο μοντέρνο από το να παίζεται αυτός ο ρόλος από έναν άνδρα. Οπότε δεν καταλαβαίνω ποια θα είναι η απάντησή του όταν ερωτηθεί για αυτό το ρόλο. Υπάρχει κάποια κίνηση ενάντια στην παραγωγή και στον συγκεκριμένο ηθοποιό; Ο ίδιος τι λέει γι’ αυτό που συμβαίνει; Οι παραγωγοί τι λένε;
Αρκετός κόσμος, εντός κι εκτός της κοινότητας, έχει σχολιάσει αρνητικά τις κινήσεις αυτές της παραγωγής, αλλά δυστυχώς δεν έχει γίνει κάποια επίσημη δήλωση ή ανακοίνωση επί του θέματος.
Είναι η πρώτη φορά που το ακούω όλο αυτό και δε γνωρίζω καμία λεπτομέρεια. Θα σου πω όμως πως πιστεύω ότι η ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα έχει δικαίωμα να έχει άποψη επί του θέματος. Το λιγότερο που όφειλε να κάνει η παραγωγή αλλά κι ο άνθρωπος αυτός είναι να απαντήσουν σ΄αυτή τη δυσαρέσκεια που έχει εκφράσει ο κόσμος και κυρίως η ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα. Γιατί ο κάθε άνθρωπος που έπαιξε την Edna στο Hairspray ήταν υποστηρικτής της κοινότητας και της διαφορετικότητας και σίγουρα όχι εναντίον της. Ειλικρινά, θα ήθελα πάρα πολύ να μάθω τι έχει να πει αυτός ο ηθοποιός.
Από το drag της εμβληματικής Divine σ΄αυτό του RuPaul’s Drag Race. Ζούμε σε μια εποχή mainstreamisation της drag τέχνης;
Θα σου πω, πως δουλέψαμε πολλά χρόνια ώστε οι drag queens να γίνουν αποδεκτές στην Αμερική. Η Divine έκανε τις drag queens να δείχνουν κουλ και όχι κάτι περίεργο. Tότε μια drag queen ήταν ένα σύμβολο που ήθελε να γίνει μητέρα και αυτό ήταν κάτι που τη στοχοποιούσε και γινόταν περίγελος. Τώρα αυτό δεν υπάρχει. Η Divine πάντως ήταν κάτι πολύ διαφορετικό και πρωτοπόρο για την εποχή της. Είναι αυτή που όρισε το τι σημαίνει drag queen μέχρι και τις μέρες μας.
συνέντευξη: Βίκυ Αναγνωστοπούλου
φωτογραφίες: Greg Gorman
