Χριστίνα Μαργιώτη
Βρισκόμαστε σε ένα μικρό νέοϋορκέζικο loft. Η σκηνή έχει μέγεθος λίγο μεγαλύτερο από ένα τραπέζι καθιστικού. Το ημερολόγιο δείχνει 1974 και εμείς παρακολουθούμε την γέννηση των Trocks.
Οι LesBallets Trockadero de Monte Carlo (aka Trocks) αποτελούν τον μοναδικό θίασο ανδρών που παρουσιάζει κλασικά μπαλέτα in drag. Με μια άκρως ιδιαίτερη προσέγγιση, η παράδοξη αυτή ομάδα καταφέρνει να συνδυάσει την κλασική τέχνη του μπαλέτου με το χιούμορ και τη σάτιρα, ανατρέποντας τα κοινωνικά στερεότυπα για το φύλο και αποδομώντας τις έννοιες της θηλυκότητας και της αρρενωπότητας. Εικοσιπέντε χρόνια μετά την μικρή σκηνή του νεοϋορκέζικου loft, οι Trocks βρέθηκαν στη σκηνή του Θεάτρου Μπολσόι, της Μόσχας. Φέτος θα βρεθούν στη χώρα μας για τρίτη φορά και με αφορμή αυτή τους την επίσκεψη, μιλάμε με τον Tory Dobrin, τον καλλιτεχνικό διευθυντή της ομάδας.
Τι είναι οι Trocks;
Οι Trocks χρησιμοποιούν την κωμωδία για να υπονομεύσουν τις αυστηρές δομές του μπαλέτου, αλλά και του ίδιου του δυτικού πολιτισμού με μόνο όπλο τους το drag. «Η ιδέα προέκυψε πριν από 50 χρόνια. Τότε στην Αμερική υπήρχε έκρηξη χορευτών, την οποία ονομάζαμε “dance boom”, βρισκόμαστε λίγα χρόνια μετά την εξέγερση του Stonewall, οπότε και η τέχνη του drag, και το καλλιτεχνικό του όραμα, γνώριζε επίσης μεγάλη άνθιση. Αυτό που μπορώ να σου πω είναι ότι ήταν ένας συνδυασμός παραγόντων που οδήγησε στη σύλληψη της ιδέας. Μπορώ επίσης με σιγουριά να σου πω πως μιλάμε πλέον για μια ομάδα ανθρώπων ενεργή εδώ και μισό αιώνα. Ξέρουμε πλέον τι κάνουμε και πως να πετύχουμε ένα ποιοτικό αποτέλεσμα τόσο σε επίπεδο κωμωδίας, όσο και σε επίπεδο μπαλέτου. Το σημαντικότερο ωστόσο για μένα είναι η ψυχαγωγική αξία του σόου. Πρόκειται για ένα πραγματικά αστείο σόου» αναφέρει στο ANTIVIRUS, o Tory Dobrin, καλλιτεχνικός διευθυντής του εγχειρήματος.
Ο ίδιος είναι μέλος της ομάδας των Τrocks από το 1980. «Εκείνη την περίοδο, η Νότια Αμερική βρισκόταν στο μάτι του κυκλώνα της στρατιωτικής δικτατορίας. Είμαι απόλυτα βέβαιος πως η κυβέρνηση χρειαζόταν να πάρει ειδική άδεια ώστε μπορέσουμε να παίξουμε στις διάφορες όπερες της χώρας, στο Ρίο, στο Σάο Πάολο, στο Σαντιάγο, στο Μπουένος Άιρες. Το κοινό γνώριζε πολύ καλά τι είμαστε και ήμασταν πολύ ενθουσιασμένοι που μπορούσαν να εκφραστούν μπροστά μας με έναν τρόπο που η συντηρητική κοινωνία τους τους απαγόρευε να εκφράζονται. Έτσι με έναν τρόπο μας χρησιμοποίησαν προκειμένου να εκφράσουν την αγωνία τους σχετικά με το τι συνέβαινε στη χώρα τους. Η παράσταση ήταν απολύτως φανταστική, το κοινό ούρλιαζε, επευφημούσε και μας πετούσε λουλούδια. Ήταν μια πραγματικά συγκλονιστική εμπειρία κι αυτό με κράτησε στην ομάδα. Με έκανε να θέλω να είμαι μέρος αυτού που συνέβαινε», θυμάται.
Ποιο είναι το κοινό τους;
Για πολλά χρόνια, οι Trocks αποτέλεσαν μια αναρχική κομπανία στον κόσμο του μπαλέτου, διαλύοντας τους αυστηρούς κώδικες της χορευτικής του παράδοσης. Η συνειδητή επιλογή να ενσωματώσουν την drag κουλτούρα και τη σάτιρα στην αυστηρότητα του κλασικού χορού δημιούργησε μια εντελώς νέα κατηγορία καλλιτεχνικής έκφρασης. «Το σημαντικότερο από τα επιτεύγματα της ομάδας είναι η ψυχαγωγική αξία του σόου. Η κωμωδία είναι το κλειδί. Είναι μια παγκόσμια γλώσσα που συνδέει θεατές από διαφορετικά υπόβαθρα», εξηγεί ο καλλιτεχνικός διευθυντής τους. «Είναι το μέσο με το οποίο φέρνουμε κοντά ανθρώπους από όλες τις κοινωνικές τάξεις. Το σόου μας αποτελεί μη – λεκτικό θέαμα. Τα λέει όλα ο χορός. Μπορείς να συναντήσεις πολλών λογιών ανθρώπων στο κοινό, μια πληθώρα θραυσμάτων του κοινωνικού ψηφιδοτού. Υπάρχουν γυναίκες που λατρεύουν το μπαλέτο, άντρες που το απεχθάνονται, αλλά λατρεύουν την κωμωδία, υπάρχουν άνθρωποι απ’ τον χώρο του θεάματος, του χορού, θεατρόφιλοι, και άτομα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας. Είναι πολύ ευχάριστο να βλέπεις αυτό το κοκτέιλ ανθρώπων σε ένα θέατρο. Δεν είναι κάτι που βλέπεις συχνά, τουλάχιστον στην Αμερική τα κοινά είναι διαχωρισμένα. Αλλού θα πάει το κοινό τις όπερας, αλλού του θεάτρου και αλλού το κοινό που παρακολουθεί drag. Εμείς καταφέρνουμε να τα ενώσουμε. Ως γκέι άντρας αισθάνομαι όμορφα όταν το βλέπω αυτό. Είναι πολύ ευχάριστο συναίσθημα», συμπληρώνει.
Το drag ως μορφή πολιτικού ακτιβισμού
Η κοινωνική και πολιτισμική μεταβολή από την ίδρυση της ομάδας μέχρι είναι εμφανής. Οι Τrocks ξεκίνησαν διεκδικώντας την θέση τους στην αμερικάνικη κοινωνία της αναταραγμένης δεκαετίας του 70. «Βασικό αντικείμενο καλλιτεχνικής διαπραγμάτευσης αποτέλεσε εξαρχής το έμφυλο ζήτημα, το ζήτημα του σωματότυπου και της κουήρ έκφραστικότητας. Νιώθω ότι πλέον μπορούμε να πούμε πως η κοινωνία έχει καταφέρει να συμβαδίσει με εμάς και όχι το αντίστροφο. Στον θίασό μας πάντα υπήρχε πληθώρα σωματοτύπων. Επίσης πάντα είχαμε πληθώρα διαβαθμίσεων του κουήρ τρόπου έκφρασης. Ανέκαθεν αποτελούσαμε συλλογικότητα, η οποία δίνει χώρο σε μη λευκούς ανθρώποτς, αφροαμερικάνους, μεξικανούς, άτομα απ’ την Λατινική Αμερική και την Κίνα. Δεν έχει καλλιεργηθεί παντού γκέι και λεσβιακή κουλτούρα. Βοηθήσαμε σ’ αυτό. Το κοινό έρχεται και βλέπει ένα είδος γκέι κουλτούρας. Μ’ έναν τρόπο βάλαμε το λιθαράκι μας για την ΛΟΑΤΚΙ+ συμπερίληψη».
Η συμβολή τους στην ανατροπή των έμφυλωνστερεοτύπων εντοπίζεται στην χρήση του drag. «Το κοινό έρχεται να ψυχαγωγηθεί, να δει μια κωμωδία που χρησιμοποιεί το drag. Δεν έχει καμία σχέση με τις μιμήσεις που μπορεί να δεις στα drag show club. Είναι περισσότερο ένα είδος θεατρικού drag που βασίζεται περισσότερο στην ανάπτυξη χαρακτήρων. Στην περίπτωσή μας χαρακτήρας μπορεί να είναι μια μπαλαρίνα. Αλλάζουμε εντελώς την οπτική του χαρακτήρα. Ας πούμε, αντί για μια λεπτεπίλεπτη και ντελικάτη μπαλαρίνα, μπορεί να δούμε μια υπερφυσικά δυνατή. Αντιστρέφουμε δηλαδή τον στερεοτυπικό τρόπο με τον οποίο η κοινωνία έχει την τάση να βλέπει τον χαρακτήρα. Με αυτόν τον τρόπο, αν θέλεις, σχολιάζουμε τα όσα συμβαίνουν στον πολιτισμό και τον κόσμο μας. Όταν βλέπεις κάτι πολύ οικείο, αλλά το κοιτάς από άλλη οπτική, αυτόματα έχεις προχωρήσει σε κοινωνικό σχολιασμό. Το ζήτημα του πως ορίζεται η θηλυκότητα και πως η αρρενωπότητα, είναι ζήτημα που μας απασχολεί στην performance, παρόλα αυτά ο κοινωνικός σχολιασμός απλά προκύπτει με έναν τρόπο εντελώς φυσικό».
Το επερχόμενο σόου στην Ελλάδα
Η κληρονομιά των Les Ballets Trockadero de Monte Carlo είναι αυτή ενός ανατρεπτικού θιάσου που δεν δίστασε ποτέ να προκαλέσει. Η αποστολή τους συνεχίζεται, διαρκώς εξελισσόμενη, παραμένοντας τόσο τολμηρή όσο και η πρώτη νύχτα σε εκείνο το μικρό loft της Νέας Υόρκης, όπου το γέλιο και το ταλέντο συνάντησαν την αμφισβήτηση του κατεστημένου. Η ομάδα έρχεται να ταράξει τα ελληνικά νερά απ’ τις 2 ως τις 5 Οκτωβρίου στο Θέατρο Παλλάς. Ενώ σύμφωνα με τον καλλιτεχνικό διευθυντή της ομάδας ο θίασος μας επιφυλάσσει ένα «ιδιαίτερο ανκόρ για τοκλείσιμο».
Πληροφορίες:
Les Ballets Trockadero De Monte Carlo
Τοποθεσία: ΘΕΑTΡΟ ΠΑΛΛΑΣ
Ημερομηνίες: Τετάρτη 2 Οκτωβρίου στις 20:00
Πέμπτη 3 Οκτωβρίου στις 21:00
Παρασκευή 4 Οκτωβρίου στις 21:00
Σάββατο 5 Οκτωβρίου στις 21:00
Εισιτήρια: pallastheater.com
