Vasilis Thanopoulos
Όλοι μας ξέρουμε ότι η ατομική ελευθερία εκφράζεται σε πολλαπλά επίπεδα, από το πολιτικό, μέχρι το προσωπικό και το ευρύτερα κοινωνικό. Η καθαρότητα και το θάρρος του κάθε ανθρώπου, θεωρώ πως δεν μπορούν να εκδηλώνονται σε έναν και μόνον τομέα της ζωής, και όταν αυτό συμβαίνει- με όλο τον σεβασμό προς τον καθ ΄ένα- σημαίνει ότι μάλλον δεν έχουμε γίνει ακόμη αρκετά ώριμοι και δυνατοί.
Ο εκδότης και διευθυντής του Antivirus μου ζήτησε να γράψω ένα άρθρο για το πώς και αν άλλαξε η ζωή μου, μετά την παρέμβασή μου στην Εφημερίδα των Συντακτών, τον Νοέμβριο του 2013, με την οποία ζητούσα περισσότερο θάρρος κατά της ομοφοβίας.
Συμφωνήσαμε, τελικά, να επικεντρωθώ, με σύντομο και ελπίζω ουσιαστικό τρόπο, στο τι συνέβη στο διάστημα των δεκαεπτά αυτών μηνών και, πιο ειδικά, στο ποιές έμμεσες και άμεσες αντιδράσεις μπορώ να θεωρήσω πιο σημαντικές. Διότι θεωρήσαμε ότι το θέμα παρουσιάζει περισσότερο ενδιαφέρον.
Φυσικά, δεν πρόκειται να αναφερθώ σε προσωπικά δεδομένα και συγκεκριμένες περιπτώσεις, αλλά να παραθέσω λίγες, μόνον, σκέψεις και στοιχεία, με την ελπίδα να μπορέσουν να αποδειχθούν χρήσιμα για προβληματισμό και συζήτηση.
Πέρα, λοιπόν, από την συντριπτική πλειοψηφία των θετικών αντιδράσεων (δεν είναι τόσο συνηθισμένο, να μιλά, κανείς, με φυσικότητα, για την σεξουαλική του ταυτότητα, αλλά ο κόσμος αποδεικνύεται, πολύ συχνά, πιο ανοικτός από ότι νομίζουμε) υπήρξαν και κάποιες «φοβισμένες» και διστακτικές κινήσεις, οι οποίες ομολογώ ότι με εξέπληξαν και με έκαναν να διαπιστώσω ότι μπροστά μας υπάρχει, ακόμη, δρόμος πολύς .
Μίλησα με πολλούς τριαντάρηδες και σαραντάρηδες, κυρίως, γνωστούς και φίλους, που έτυχε να επισκεφθούν την Ρώμη ή που θέλησαν να μου γράψουν, χρησιμοποιώντας τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Πέρα από την γενικότερη επιδοκιμασία για μια παρέμβαση που ως στόχο είχε να διεκδικήσει περισσότερη ελευθερία, όταν έθεσα εγώ την ερώτηση «τι σκοπεύεις να κάνεις για να συμβάλεις στην αναγνώριση αυτών των κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων;» η απάντηση, σε αρκετές περιπτώσεις, ήταν «δεν νομίζω ότι θα κάνω κάτι, διότι, σε τελική ανάλυση δεν θεωρώ ότι το θέμα με αφορά και τόσο άμεσα».
Και όχι μόνον: δεν έλειψαν επιστήμονες ή και άνθρωποι με έντονα πολιτικά ενδιαφέροντα, που στο τέλος της συζήτησης, μου είπαν μια φράση που μοιάζει, τουλάχιστον για το πώς νιώθω εγώ, βγαλμένη από μυθιστόρημα σκοτεινών εποχών: «πάντως, σε παρακαλώ, επειδή στην Ελλάδα δεν ξέρει κανείς για την προσωπική μου ζωή, θα σου ζητούσα να μην αναφέρεις ποτέ τίποτα». Διέκρινα, βέβαια, και ένα ανήσυχο βλέμμα, το βλέμμα εκείνο των ανθρώπων που θεωρούν ότι θα ήθελαν να κάνουν μια σημαντική υπέρβαση, αλλά καταλαβαίνουν, συγχρόνως, ότι το άγνωστο που συνδέεται με την ελευθερία- σε κάθε της έκφραση- συνεπάγεται και μια ευθύνη, μια συνειδητοποιημένη παρουσία, που τους τρομάζει υπερβολικά.
Ξέρω καλά ότι η βούληση του κάθε ανθρώπου πρέπει να τυχαίνει σεβασμού, και αυτό, άλλωστε, εφαρμόζω στην ζωή μου. Γνωρίζω, όμως, άλλο τόσο -και ας μην κοροϊδευόμαστε- ότι αν δεν υπάρξει μια σημαντική πίεση και διεκδίκηση, με τόλμη και αυτοπεποίθηση, τα δικαιώματα όλων των πολιτών, και κυρίως των μειονοτήτων, δεν θα μπορέσουν ποτέ να βρουν πλήρη αναγνώριση.
Παραθέτω τις λίγες αυτές σκέψεις και εμπειρίες , έστω και αν είμαι πεπεισμένος ότι σήμερα στην Ελλάδα έχουν διαμορφωθεί σαφώς ευνοϊκές, κατάλληλες συνθήκες, για να αναγνωρισθούν επίσημα τα γκέι ζευγάρια και τα δικαιώματα όλων των ομοφυλόφιλων, παρενδυτικών, λεσβιών, και αμφιφυλόφιλων πολιτών.
Ο σχετικός νόμος σαφέστατα βοηθάει και θεωρώ ότι θα εγκριθεί. Παράλληλα, όμως, βοηθά καθοριστικά και ο αυτοσεβασμός, το θάρρος που σου επιτρέπει να μην υποκύπτεις στις πιέσεις κανενός. Για να γίνω ακόμη σαφέστερος: νομίζω ότι είναι κάτι που δεν απέχει ιδιαίτερα από την συνολική μας κοινωνική, πολιτική, επαγγελματική παρουσία και δράση. Όσο περισσότερο, ως πολίτες και άνθρωποι, έχουμε το θάρρος της γνώμης μας, τόσο η χώρα μας, η πόλη μας, η Ευρώπη θα προοδεύσει.
Δεν είναι πάντα εύκολο, σεβαστό. Αλλά όσοι στερούν δικαιώματα (σε μια δουλειά, σε ένα κοινωνικό σύνολο, σε ένα κράτος) θα συνεχίσουν ανενόχλητα και ακόμη πιο προκλητικά την κατάπτυστη συμπεριφορά τους, αν όλοι οι άμεσα ενδιαφερόμενοι δεν βρουν την δύναμη να αντιδράσουν και δεν δείξουν ότι εκτιμούν και σέβονται τον εαυτό τους και την υπόστασή τους.
Κανείς δεν είναι εντελώς μόνος. Σε τελευταία ανάλυση, υπάρχει η ελληνική, αλλά και η ευρωπαϊκή δικαιοσύνη, στην οποία μπορεί να προσφύγει κάθε πολίτης για να καταγγείλει διακρίσεις, υποβιβασμούς, άμεσες ή έμμεσες ταπεινώσεις. Χωρίς να ξεχνάμε, βέβαια, ότι το σχετικό ελληνικό νομικό πλαίσιο πρέπει οπωσδήποτε να ενισχυθεί και να διαμορφωθεί κατάλληλα.
Χρειάζεται θάρρος για να πάρεις μέρος στο ετήσιο Gay Pride, χρειάζεται θάρρος για να τοποθετηθείς όχι μόνον πάνω στο Bulling αλλά και στην ομοφοβία, που είναι τραγικά φαινόμενα πολύ συχνά, δυστυχώς, συνδεδεμένα . Χρειάζεται θάρρος για να διεκδικήσεις για τον, ή την σύντροφό σου, τα ίδια δικαιώματα των ετερόφυλων ζευγαριών.
Η ζωή, όμως, χωρίς μια ισχυρή δόση θάρρους, δεν έχει και νόημα. Για τους λόγους αυτούς, κατά την άποψή μου, το «δεν με αφορά», εν έτει 2015, όταν όλοι καλούμαστε να δώσουμε την συμβολή μας για να βγούμε από μια κρίση οικονομική αλλά-κυρίως- και αξιών, δεν μπορεί, πλέον, να έχει θέση.
[author ]Ο Θεόδωρος Ανδρεάδης Συγγελλάκης γεννήθηκε στην Ρώμη το 1973. Σπούδασε νεοελληνική φιλολογία και κοινωνική ανθρωπολογία, ενώ από το 1992 εργάζεται ως ανταποκριτής ελληνικών μέσων ενημέρωσης στην Ιταλία. Στα ιταλικά έχει δημοσιεύσει σειρά άρθρων και αναλύσεων για την ελληνική οικονομική κρίση και την ποιητική συλλογή Giorni allo Specchio (Hμέρες στον καθρέφτη). Τον Νοέμβριο του 2013, με παρέμβασή του στην Εφημερίδα των Συντακτών, ζήτησε «περισσότερο θάρρος κατά της ομοφοβίας» προκαλώντας ευρεία συζήτηση και σημαντικό δημόσιο προβληματισμό.[/author]
