Ο Χοσέ, ένας λοχαγός του στρατού, παραιτήθηκε μετά από χρόνια πίεσης. Ο Ραφαέλ, ένας υπολοχαγός εκδιώχθηκε.
Και οι δύο συμμετείχαν στις ένοπλες δυνάμεις της Βενεζουέλας. Η σεξουαλική τους, ωστόσο, ταυτότητα δεν έγινε ποτέ αποδεκτή.
Ο κώδικας στρατού της Βενεζουέλας δηλώνει ότι οι «αφύσικες πράξεις» μπορεί να τιμωρηθούν με τρία χρόνια φυλάκιση και παραπομπή, γεγονός που καθιστά αδύνατη τη θητεία στο στρατό στα ανοιχτά γκέι άτομα.
Ακόμη και παρά τις πρόσφατες μεταρρυθμίσεις και τις κοινοβουλευτικές αναφορές από ακτιβιστές, η αμφιλεγόμενη ρήτρα παραμένει.
«Είναι χειρότερο να είσαι ομοφυλόφιλος παρά διεφθαρμένος», λέει στο ΑFP o 36χρονος Xοσέ, πρώην αρχηγός της Εθνικής Φρουράς που δεν χρησιμοποιεί το πραγματικό του όνομα.
«Υπάρχουν μέλη του στρατού που είναι διεφθαρμένα, κλέφτες, έμποροι ναρκωτικών, υπό έρευνα που τιμωρούνται και μετά συνεχίζουν να εργάζονται σαν να μην συνέβη τίποτα».
Λέει ότι δεχόταν τόση πίεση που του έπεσαν τα μαλλιά.
Οι ένοπλες δυνάμεις της Βενεζουέλας έχουν κατηγορηθεί πολλές φορές τα τελευταία χρόνια για παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά την καταστολή των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων, κάτι που η ανώτατη διοίκηση αρνείται.
«Η πρώτη ερώτηση που κάνουν στη συνέντευξη είναι: ποιος είναι ο σεξουαλικός σου προσανατολισμός, ομοφυλόφιλος, αμφιφυλόφιλος ή ετεροφυλόφιλος; Αν δεν απαντήσεις ότι είσαι ετεροφυλόφιλος, απορρίπτεσαι. Αυτό είναι το πρώτο φίλτρο», είπε ο Ραφαέλ, πρώην υπολοχαγός.
Ο εφιάλτης του Χοσέ ξεκίνησε το 2017 όταν ο στρατός αποφάσισε να ερευνήσει «μια μεγάλη ομάδα» για να προσδιορίσει ποιος είναι γκέι.
Ο Χοσέ ήταν άγαμος και χωρίς παιδιά, δύο προϋποθέσεις που χρειάζονται για την προαγωγή. Πολλά γκέι μέλη του στρατού παντρεύονται για να σώσουν την καριέρα τους, αλλά ο Χοσέ αρνήθηκε και έκανε κρυφή σχέση με έναν άντρα.
Πέρασε «τις χειρότερες τέσσερις μέρες της ζωής μου» κατά την κράτηση του. «Έχεις κοπέλα;» τον ρωτούσαν επιθετικά ξανά και ξανά.
«Την τελευταία μέρα της έρευνας, με έβαλαν να κάνω ένα τεστ. Με έκλεισαν σε ένα δωμάτιο, με συνέδεσαν με μηχανές, σχεδόν γυμνό… και μου έκαναν τις πιο προσωπικές ερωτήσεις.»
«Πώς θα κρατήσουμε μία αδερφή εδώ;», του έλεγαν συνεχώς, ενώ προσπαθούσαν να τον αναγκάσουν να υπογράψει μια ομολογία ότι είναι ομοφυλόφιλος.
«Δεδομένου ότι δεν είχαν καμία απόδειξη… αφιερώθηκαν στο να με ταπεινώσουν».
Δεν του επέτρεψαν ποτέ ξανά να συνεχίσει τη δουλειά του. «Ο διοικητής της μονάδας μου είπε ότι οι αδερφές τον αηδιάζουν, ότι δεν με ήθελε πουθενά κοντά του».
«Ήμουν τόσο απογοητευμένος που αποφάσισα να φύγω», είπε ο Χοσέ, ο οποίος τώρα ζει εξόριστος στην Ισπανία.
Για τον Ραφαέλ, μια περιστασιακή συνάντηση ήταν αρκετή για να του κοστίσει την καριέρα του. Του ζήτησαν να παραιτηθεί για να αποφύγει την «ταπείνωση».
«Σε ερευνούν επειδή είσαι γκέι. Δεν μπορεί να υπάρχουν ομοφυλόφιλοι στις ένοπλες δυνάμεις», είπαν στον Ραφαέλ.
«Εξαρτάται από εσένα αν θα γίνει με τον εύκολο ή τον δύσκολο τρόπο», προειδοποιήθηκε.
Ο δύσκολος τρόπος περιελάμβανε εξετάσεις σώματος χωρίς τη συγκατάθεσή του.
Ο στρατιωτικός εισαγγελέας του έδωσε δύο επιλογές: να παραιτηθεί ή «θα πρέπει να συνεχίσουμε την υπόθεση και θα φυλακιστείς για δύο με τρία χρόνια».
Ο Ραφαέλ επέλεξε να πάει σε δίκη.
Ωστόσο, απολύθηκε για πειθαρχικό ζήτημα και η δίκη δεν έγινε ποτέ αφού δεν ήταν πλέον μέλος των ενόπλων δυνάμεων.
Πρώην στρατιωτικός αξιωματούχος είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι οι διοικητικές απολύσεις είναι μια κοινή τακτική για να αποφευχθεί η δίκη.
«Προσπαθούν να καλύψουν τις έρευνες για να μην πουν ότι εκδιώχθηκαν επειδή είναι ομοφυλόφιλοι», είπε ο πρώην αξιωματούχος.
Ο Ραφαέλ ήταν τόσο συντετριμμένος που σκέφτηκε να αυτοκτονήσει, αλλά τώρα ελπίζει να παραπέμψει την υπόθεσή του στο Ανώτατο Δικαστήριο, αν και δεν έχει αυταπάτες ότι μπορεί να κερδίσει.
Ο Κέλβι Ζαμπράνο, δικηγόρος μίας ΜΚΟ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και τη Δημοκρατία, λέει ότι η αλλαγή θα έρθει μόνο εάν το άρθρο των «αφύσικων πράξεων» στον στρατιωτικό κώδικα κηρυχθεί αντισυνταγματικό.
Αυτό θα απαιτούσε νομική μεταρρύθμιση ή απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, όπως συνέβη στην Κολομβία και το Περού.
Ωστόσο, ακόμη και σε χώρες της Λατινικής Αμερικής όπου δεν είναι παράνομο να είσαι ομοφυλόφιλος στις ένοπλες δυνάμεις, η ομοφυλοφιλία σπάνια γίνεται ανεκτή.
Για τον Ραφαέλ, όμως, δεν ήταν μόνο η άρνηση του στρατού.
«Η μητέρα μου δεν με δέχεται, θα πεθάνει χωρίς να δεχτεί ότι είμαι γκέι», είπε.
«Είναι από εκείνους τους ανθρώπους που λένε: “θα προτιμούσα έναν εγκληματία γιο παρά μια αδερφή”».
πληροφορίες από AFP
