Σε μια εποχή που όλο και περισσότεροι γκρικ σελέμπριτις επιλέγουν να κλείνουν (σ.σ. καιροσκοπικά) το μάτι στην lgbt+ κοινότητα, υπάρχουν κι αυτοί που με ειλικρίνεια, δάκρυ και χαμόγελο επιλέγουν να είναι απλά ο εαυτός τους. Μια τέτοια περίπτωση είναι κι η Κατερίνα Παπουτσάκη, η οποία στη γωνιά ενός καφέ μας απέδειξε τι σημαίνει να είσαι ένας υπέροχα ακομπλεξάριστος άνθρωπος.
Αυτή την περίοδο εμφανίζεσαι στο θέατρο OLVIO και στο έργο Ολεάννα. Πώς προέκυψε αυτή η συνεργασία;
Με είχε προσεγγίσει ο Νικορέστης Χανιωτάκης, ένα παιδί που έχει μια πολύ ωραία άποψη για τα πράγματα, μια καλή οπτική. Μου έκανε εντύπωση απ’ την αρχή η προσωπικότητά του. Μου κίνησε το ενδιαφέρον η προοπτική συνεργασίας μαζί του. Όταν κάναμε διάφορες κουβέντες θυμάμαι ότι του είχα πει, πως ένα από τα αγαπημένα μου έργα- γιατί το είχα κάνει και στο πτυχίο στη σχολή- είναι η Ολεάννα. Αυτός ενθουσιάστηκε. Και κάπως έτσι έγινε. Θέλω να σου πω, πως είχα την ανάγκη να κάνω ένα θέατρο αμιγώς πρόζας. Είμαι πολύ ευχαριστημένη. Γιατί μέχρι στιγμής υπάρχει ανταπόκριση. Ο κόσμος ενδιαφέρεται να συζητήσει μετά την παράσταση. Αυτό είναι το ενδιαφέρον. Δεν τρέχουν, ξέρεις, τελείωσε η παράσταση μην τον είδατε (γέλια). Είναι κριτήριο αυτό.
Μίλα μας λίγο για τον ρόλο της Κάρολ;
Πρόκειται για ένα ένα κορίτσι που ξεκινά ως εξαιρετικά ανασφαλές, με πολύ χαμηλή αυτοπεποίθηση. Αξίζει να πει κανείς ότι, επειδή είναι ένα έργο αμερικάνικο- γραμμένο τη δεκαετία του 90- η πολιτική ορθότητα είναι κάτι πολύ έντονο κι δυνατό. Είναι μια νευρωτική Αμερικάνα που πραγματικά ο καθηγητής της έπεσε στην περίπτωση. Σε μια γυναίκα που δεν κάνει πίσω. Ο καθηγητής της διαλύει το σύστημα αξιών της και τις δίνει λαβές να ισχυροποιηθεί. Να αποκτήσει δύναμη. Να γίνει φερέφωνο όλης αυτής της διαδικασίας και να ξεσπάσει για όλα αυτά που υφίσταται στη ζωή της, γενικότερα. Για εμένα είναι ένα άτομο πολύ ταλαιπωρημένο, που ζει σ ένα περιθώριο και εντάσσεται σ’ έναν εξτρεμισμό για να αντιδράσει. Υπάρχουν θέματα μ΄αυτό το κορίτσι.
Ποιο θα έλεγες ότι είναι το μήνυμα του έργου;
Θα έλεγα όλη αυτή η σχέση με την εξουσία. Το πως κάποιος την χρησιμοποιεί. Η δίψα γι΄αυτή. Βλέπουμε μια εναλλαγή εξουσίας ανάμεσα στους 2 χαρακτήρες. Κι αντί να προσπαθούν να επικοινωνήσουν, ο καθένας είναι στον κόσμο του. Χωρίς να καταφέρνουν να επικοινωνήσουν, παρά μόνο ίσως μέσα απ’ αυτή την ακραία αγριότητα. Αυτό τους κάνει ίδιους. Αυτή η αγριότητα, λοιπόν, είναι που θα πρέπει να μας προβληματίζει.
Μια πάλη εξουσίας ανάμεσα σ΄έναν άνδρα – καθηγητή και μια γυναίκα – φοιτήτρια…
Πρόκειται για ένα συνηθισμένο μοτίβο, στερεότυπο. Αλλά για έμενα δεν έχει να κάνει τόσο με τα φύλα και τον συνδυασμό τους, όσο με τον άνθρωπο. Θα μπορούσε, για παράδειγμα, να γίνει με έναν άνδρα καθηγητή κι έναν φοιτητή. Ή με μία καθηγήτρια και με μια φοιτήτρια.
Αφού βάλαμε τα στερεότυπα στη συζήτηση. Εσύ έχεις υπάρξει “θύμα” κάποιων στερεοτύπων;
Δυστυχώς στερεότυπα υπάρχουν. Μπαίνουν αναπόφευκτα ταμπέλες. Η ταμπέλα, στη δική μου περίπτωση, ήταν ένας ανασταλτικός παράγοντας σε πολλές φάσεις.
Τι είδους ταμπέλα;
Ότι αυτή, τώρα, δε θα τα λέει.
Δηλαδή, της κοπέλας που είναι απλά ωραία;
Ναι, κολλούσαν μόνο στην εικόνα. Άμα διαβάσεις τα σχόλια στο ίντερνετ, εκεί φαίνεται ξεκάθαρα αυτό που σου λέω. Σοκάρεσαι από ένα σημείο και μετά. Αλλά, εντάξει, σίγουρα άλλοι άνθρωποι υποφέρουν σαφώς περισσότερο απ’ εμένα και σε πιο σοβαρούς τομείς.
Έχεις μπει ποτέ στη διαδικασία να αποδείξεις ότι δεν είσαι αυτό το “στερεότυπο”;
Ναι και κάποιες φορές μ’ έχει στεναχωρήσει όλο αυτό. Το έχω ξεπεράσει γενικά και προσπαθώ να μη στεναχωριέμαι, όταν νιώθω ότι αδικούμαι, λόγω προκαταλήψεων. Προκαταλήψεις που δημιουργούν κυρίως οι κομπλεξικοί άνθρωποι. Γι΄αυτό και δε θυμώνω πια πολύ. Θυμώνω μόνο όταν βλέπω να γίνεται στους άλλους. Εκεί πραγματικά δε με κρατάς.
Όπως στην περίπτωση των LGBT ατόμων;
Ναι, δεν το καταλαβαίνω.
Ακόμα και σήμερα στερούμαστε βασικών δικαιωμάτων, όπως αυτό του γάμου, της παιδοθεσίας κλπ. Το σχόλιό σου;
Δεν τίθεται θέμα σχολιασμού. Απλώς, ότι θα έπρεπε να έχουν ήδη διευθετηθεί.
Αν και το ακούμε από πολλούς αυτό, όταν η συζήτηση πηγαίνει στο θέμα των παιδιών (ειδικά στο δικό τους) οι απόψεις φαίνεται να σκληραίνουν…
Όχι, εγώ δεν ανήκω σ΄αυτή την κατηγορία. Σε καμία περίπτωση. Μα πώς μπορείς να έχεις δυο μέτρα και δυο σταθμά; Ίσα ίσα που το παιδί μου εγώ το μεγαλώνω κάτω απ΄αυτό το πρίσμα, ότι όλοι πρέπει να είμαστε ελεύθεροι και ίσοι. Το παράδειγμα του gay ζευγαριού το ζει ο γιος μου (μέσω φιλικού ζευγαριού). Δεν είναι κάτι που το κρατάς κρυμμένο. Υπάρχει πάντα μια αφορμή.
Και τι απάντηση δίνεις στο παιδί σου σ΄ένα ερώτημα τύπου “πώς γίνεται ένα άλλο παιδί να έχει δύο μπαμπάδες;”
Κοίταξε να δεις, έχουμε μιλήσει με το παιδί και για την υιοθεσία. Του έχω μιλήσει, γιατί είναι κάτι που το σκέφτομαι γενικά. Σ΄αυτή την περίπτωση, θα του έλεγα απλά ότι υπάρχουν ζευγάρια, άνθρωποι που αγαπιούνται, που υιοθετούν παιδιά για να έχουν ένα καλύτερο μέλλον. Ή ότι δύο άνθρωποι που αγαπιούνται θέλουν να κάνουν ένα παιδί και να το μεγαλώσουν με αγάπη. Κάτι για τ΄οποίο δεν έχει σημασία αν είσαι άνδρας ή γυναίκα. Γενικά, είμαι υπεραναλυτική και μπορώ να πω τα πάντα στο παιδί μου. Από πέρσι του μιλάω για τους πρόσφυγες. Οπότε, δεν έχω κανένα φρένο. Τα παιδιά είναι πολύ απορροφητικά. Βλέπουν αυτό που υπάρχει. Αν εσύ τώρα αρχίζεις κι έχεις φόβους, τους περνάς. Πρέπει να λες τα πράγματα όπως έχουν. Την αλήθεια. Τι να πεις; άλλο; Έτσι πρέπει να συμβαίνει. Κι επειδή το θίγεις αυτό το θέμα. Πραγματικά είναι κάτι που το έχουμε συζητήσει και με τον Παναγιώτη (ο σύζυγος). Είναι ένας πολύ ελεύθερος άνθρωπος. Δεν τίθεται καν το ζήτημα “ξέρεις το παιδί μας πρέπει να είναι straight”. Ίσα ίσα, οποιαδήποτε κι αν είναι η κατεύθυνση του παιδιού μας θα είναι αυτή και θα τη δεχθούμε. Άμα μου πει πως είμαι gay, θα είμαι πολύ εντάξει μ΄αυτό. Και να σου πω… είναι κάτι που δεν μπορώ να το καταλάβω, πώς γίνεται ένας άνθρωπος να περιθωριοποιείται απ’ την οικογένειά του γι’ αυτό τον λόγο; Μου φαίνεται αδιανόητο. Πώς γίνεται να υπάρχουν απόψεις, τύπου καλύτερα νεκρό παρά gay; Ειλικρινά πόσο μαλάκας πρέπει να είσαι; Πόσο ζώον μπορεί να είσαι να μη θες το παιδί σου να είναι ευτυχισμένο; Στο κάτω κάτω δικό σου είναι. Εσύ το έφτιαξες. Δεν το χωράει ο νους μου. Προτιμάμε έναν καταπιεσμένο άνθρωπο κομπλεξικό και μισάνθρωπο; Αλήθεια, προτιμάμε μια τέτοια κοινωνία από μία με ανθρώπους χαρούμενους;
Πώς διαμόρφωσες αυτό τον τρόπο σκέψης;
Είναι θέμα ενσυναίσθησης. Μπαίνω πολύ εύκολα στη θέση του άλλου για να καταλάβω πως νιώθει. Αυτό σου δίνει τη δυνατότητα να καταλάβεις. Απ’ την άλλη προέρχομαι απ’ ένα περιβάλλον προοδευτικό. Η μαμά μου ήταν πάντα αγωνίστρια υπέρ της ισότητας. Έχουμε μεγαλώσει (εγώ κι ο αδερφός μου) μ΄αυτό τον τρόπο. Ποτέ δεν είδα στραβά βλέμματα από την ίδια για τα gay άτομα. Δεν υπήρχε ποτέ κάποια δαιμονοποίηση.
Ερωτικές εμπειρίες με γυναίκες;
Έχω εισπράξει απλά το φλερτ. Ήταν πολύ ωραίο και κολακευτικό. Δεν ήταν καταπιεστικό. Ενώ, έχω δεχθεί κι από άνδρες που ήταν καταπιεστικό.
Ως προς τα καλλιτεχνικά, ποιες συνεργασίες σου ξεχωρίζεις;
Τα επεισόδια στον Κόκκινο κύκλο. Ήταν η πόρτα μου για όλο αυτό. “Δέκα Εντολή”, “Κόκκινος κύκλος”. Από θέατρο και το “Κεκλεισμένων των Θυρών” κι οι “Δούλες” είναι δύο έργα που αγάπησα πολύ. Από μιούζικαλ το “Nine” κ.α. Και φυσικά η “Εθνική Ελλάδος”. Μια συνεργασία φανταστική, σ’ όλα τα επίπεδα. Ένα αριστουργιματικό πράγμα που δυστυχώς δεν καταφέραμε να το συνεχίσουμε.
Για τον ρόλο της Αλίκης δεν μου είπες;
Μετά την Αλίκη, στην ουσία ξαναέκανα τηλεόραση με τη σειρά του Καπουτζίδη. Πιστεύω, πως αν συνέχιζα τηλεοπτικά να υπάρχω (σ.σ. μετά την Αλίκη) δεν τα έβγαζα πέρα. Γιατί έπρεπε να βγω από την πρώτη γραμμή. Έπρεπε να λουφάξω για να ηρεμήσει αυτό το πράγμα. Πέρασα πολύ άσχημα. Έφτασα να έχω πρόβλημα με την υγεία μου. Δεν είμαι ένας άνθρωπος που εκτιμά την αρνητική δημοσιότητα. Τα παίρνω όλα μέσα μου και στεναχωριέμαι. Οπότε, όλο αυτό εμένα με ισοπέδωσε. Με πλήγωσε πάρα πολύ. Εδώ έλεγαν απίστευτα πράγματα. Πήγαινα να δώσω συνέντευξη κι έλεγαν, ότι είχε μπει μέσα μου το πνεύμα της Αλίκης κι ότι κουνάω τα μάτια μου ή μιλάω με τον ίδιο τρόπο. Ρε, φίλε σόρρυ. Όταν 12 ώρες την ημέρα κάνεις έναν ρόλο και πας μετά σε μια εκπομπή ενδεχομένως και κάποια πράγμα να σου ξεφύγουν. Δεν είχα αποφασίσει να γίνω η Αλίκη Βουγιουκλάκη στη ζωή μου. Άκουσα τα τέρατα. Ότι κι αν έκανα μετά στην τηλεόραση θα έλεγαν “να κάνει τώρα αυτό.” Είχα μπει σε μια παγίδα.
Τότε είναι που άρχισε κι η εμμονή κάποιων μέσων με την προσωπική σου ζωή;
Ναι, αυτό ηρέμησε με τον γάμο μου. Μέχρι να παντρευτώ τον Παναγιώτη με κυνηγούσαν πάρα πολύ για την προσωπική μου ζωή, η οποία ακόμη δεν είχε σταθεροποιηθεί, γιατί ψάχναμε τον Παναγιώτη. Δεν το είχαμε βρει, τι να κάνουμε; Ερχόντουσαν κάτω από το σπίτι μου άνθρωποι, έκαναν φωτομοντάζ. Συνέπεσε όλο αυτό με την Αλίκη. Πριν ήμουν εντάξει. Δε με είχαν ενοχλήσει. Επειδή, όμως, τότε ενδιαφέρθηκαν για την προσωπική μου ζωή, μπήκα και στο στόχαστρο. Εκεί, λοιπόν, μπήκε μια ταμπέλα και με κυνηγούσε. Μέχρι που παντρεύτηκα και τα πράγματα ηρέμησαν. Είδαν “ότι αυτή παντρεύτηκε και δε θα μας πάρει τους άνδρες” (γέλια). Είναι τρέλα. Αν το γνώριζα θα παντρευόμουν νωρίτερα, να ηρεμήσω (πολλά γέλια).
Εδώ δεν υπάρχει ένας ρατσισμός γύρω από το πως αντιμετωπίζεται μια γυναίκα; Ότι πρέπει να παντρευτεί, αλλιώς μπορούν να της προσάψουν τα πάντα;
Φυσικά κι είναι ρατσιστικό. Γιατί αν ήμουν άνδρας δε θα υπήρχε κανένα θέμα. Δείγμα μιας συντηρητικής κοινωνίας. Όπως μπορεί να είναι κι ένας άνδρας, που θεωρείται straight, γιατί είναι παντρεμένος με μια γυναίκα. Να ξέρουν όλοι, όμως, ότι είναι gay και ταυτόχρονα όλοι να παίζουν το παιχνίδι της εικόνας που αυτός θέλει να προβάλλει. Αν όμως ένας άνθρωπος βγει και πει “είμαι gay κι έχω κάνει κι ένα παιδί”, αμέσως αυτό θα επισύρει πανικό. Η αλήθεια κι η ειλικρίνεια δεν επιβραβεύονται, επιβραβεύεται η υποκρισία σ΄αυτή την κοινωνία. Όξω. Υπάρχουν χιλιάδες άνθρωποι, οι οποίοι κρύβονται πολύ καλά. Αυτό είναι το ηθικό δίδαγμα. Όποιος είναι κρυψίνος είναι μια χαρά, όποιος ζει ελεύθερος και δεν έχει να κρύψει κάτι, αυτός πρέπει να κυνηγιέται και να είναι δακτυλοδεικτούμενος.
Οπότε, θα πρότεινες σε κάποιον συνάδερφό σου να μιλήσει ανοιχτά για τη σεξουαλικότητα του;
Πιστεύω ότι την αλήθεια μας πρέπει πάνω απ΄όλα να την υπερασπιζόμαστε. Να στο πω κι έτσι. Εγώ, αν ήμουν λεσβία, δεν υπήρχε περίπτωση να το κρύψω. Είναι η φύση μου τέτοια. Δεν υπήρχε περίπτωση να ήμουν και να έλεγα ότι τα ΄χω με τον τάδε. Θα το υπερασπιζόμουν μέχρι τέλους. Αυτή όμως είμαι εγώ. Στην τελική ανάλυση είμαστε παράδειγμα για τους άλλους ανθρώπους. Δείχνουμε ότι υποστηρίζουμε αυτό που είμαστε. Είναι πολιτική πράξη όλο αυτό. Ο καθένας πρέπει να διεκδικήσει ισότιμα τη θέση του στην κοινωνία.
Άλλα καλλιτεχνικά σου σχέδια;
Στον ALPHA κάνουμε “το Παραμύθι να αρχινήσει”. Θα’ ναι ο Αλέξανδρος Πανταζούδης, ο σκηνοθέτης. Θα προβληθούμε μετά το Πάσχα. Πρόκειται για ένα μεσαιωνικό παραμύθι, μια ρομαντική παρωδία.
Κλείνοντας, τι θέλεις να πεις στα lgbt άτομα που θα διαβάζουν αυτή τη συνέντευξη.
Να έχετε τη δύναμη να υπερασπιστείτε αυτό που είστε. Να έχετε το θάρρος και τη δύναμη να είστε αυτό που θέλετε, να είστε αυτό που ονειρεύεστε. Με αυτοπεποίθηση. Κι είμαστε όλοι εδώ να σας αγκαλιάσουμε. Κι όποιος δε είναι, να πάει να γ@@@@@ί.
