«Δεν καταλαβαίνω τι σημαίνει “‘προκαλώ”. Αν κάποιος θέλει να παρενοχλήσει, θα πιαστεί από οτιδήποτε. Μου φαίνεται παράλογο να φοράει μια γυναίκα το φόρεμα της με το ντεκολτέ της και να φοβάται μην την κοιτάξουν από πάνω μέχρι κάτω ή μην της την πέσουν. Από την άλλη, συμβαίνει τόσα χρόνια που θεωρείται φυσιολογικό πλέον. Οπότε σκέφτεσαι, να μην βγω έτσι έξω γιατί θα δώσω δικαίωμα στον άλλον να με χουφτώσει. Είναι κομμάτι της καθημερινότητάς μας και νιώθουμε άσχημα για αυτό. Αναρωτιόμαστε: να βγω τώρα έτσι έξω; Θα γυρίσω το βράδυ σπίτι μου; Γιατί υπάρχουν γυναίκες που δεν γυρίζουν ποτέ.»
Α., 26 χρόνων, εργαζόμενη σε τουρισμό και εστίαση/πηγή Αctionaid
Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, με απόφασή της στις 17 Δεκεμβρίου 1999, ανακήρυξε την 25η Νοεμβρίου ως Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών για να αναδείξει ένα σημαντικό πρόβλημα με παγκόσμια διάσταση. Η Ημέρα αυτή είχε καθιερωθεί ήδη από το 1981 από γυναικείες οργανώσεις, σε ανάμνηση της φρικτής δολοφονίας των τριών αδελφών Μιραμπάλ, πολιτικών αγωνιστριών από την Δομινικανή Δημοκρατία, με διαταγή του δικτάτορα Τρουχίλο στις 25 Νοεμβρίου 1960.
«Η Διεθνής Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, καλεί σε επαγρύπνηση και δράση» τόνισε με σημερινή της ανάρτηση η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου ζητώντας: «μηδενική αποδοχή και ανοχή της βίας κατά των γυναικών. Τιμωρία των ενόχων. Δημιουργία δομών στήριξης και προστασίας των θυμάτων».
Η σημερινή μέρα είναι αφιερωμένη σε όλες εκείνες τις γυναίκες που βιώνουν τη βία, τα στερεότυπα και τον σεξισμό λόγω της ταυτότητας φύλου τους. Ένας αριθμός που το τελευταίο χρόνο αυξήθηκε και στη χώρα μας, αφού σύμφωνα με τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων, κατά τη διάρκεια της «καραντίνας» και του υποχρεωτικού εγκλεισμού στο σπίτι, λόγω του πρώτου κύματος της πανδημίας, παρατηρήθηκε αύξηση στις τηλεφωνικές κλήσεις στη γραμμή SOS 15900.
Ειδικότερα, οι κλήσεις για περιστατικά βίας τον Απρίλιο έφθασαν τις 1.070, ενώ οι αντίστοιχες κλήσεις τον Μάρτιο ήταν 325. Παράλληλα, υπήρξε αύξηση των κλήσεων για περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας τον Απρίλιο, με 648 κλήσεις. Σημειώνεται, ότι οι κλήσεις για περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας σχεδόν τετραπλασιάστηκαν το μήνα της «καραντίνας» σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα, το Μάρτιο, που καταγράφηκαν 166 κλήσεις για παρόμοια περιστατικά.
Επίσης, περισσότερα από 33.000 περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας καταγγέλθηκαν στην ΕΛΑΣ την τελευταία δεκαετία, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, ενώ το τρίμηνο από τον Μάρτιο έως και τον Μάϊο του 2020 έγιναν 1.103 ανάλογες καταγγελίες. Τα θύματα της ενδοοικογενειακής βίας είναι κυρίως γυναίκες.
Έμφυλη Βία
Ως έμφυλη βία ορίζεται η βία που στρέφεται κατά ατόμου της ταυτότητας φύλου ή της έκφρασης φύλου του εν λόγω ατόμου ή που επηρεάζει δυσανάλογα τα άτομα συγκεκριμένου φύλου. Θύματα της έμφυλης βίας είναι φυσικά και οι τρανς γυναίκες, οι οποίες πέφτουν συχνά θύματα λεκτικών – σωματικών επιθέσεων και σεξουαλικής παρενόχλησης.
1 στις 3 γυναίκες κάποια στιγμή στη ζωή της θα αντιμετωπίσει σωματική, ψυχολογική ή σεξουαλική βία από τον σύντροφό της.
1 στις 5 γυναίκες θα πέσει θύμα βιασμού ή απόπειρας βιασμού
40% με 50% των γυναικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει αναφέρει κάποια μορφή σεξουαλικής παρενόχλησης στον χώρο εργασίας
500.000 με 2.000.000 άνθρωποι στον κόσμο, κυρίως γυναίκες και παιδιά, εκτιμάται ότι διακινούνται παράνομα κάθε χρόνο με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευση και την εξαναγκαστική εργασία.
Η γραμμή SOS 1590
Πρόκειται για µια υπηρεσία εθνικής εµβέλειας που δίνει τη δυνατότητα στις γυναίκες θύµατα βίας ή σε τρίτα πρόσωπα να επικοινωνήσουν άµεσα µε ένα φορέα αντιµετώπισης της έµφυλης βίας. Τη γραμμή στελεχώνουν ψυχολόγοι και κοινωνιολόγοι που παρέχουν άμεση βοήθεια σε έκτακτα και επείγοντα περιστατικά βίας σε 24ωρη βάση, 365 µέρες το χρόνο. Ταυτόχρονα υπάρχει δυνατότητα ηλεκτρονικής επικοινωνίας των γυναικών µέσω της διεύθυνσης e-mail: [email protected]
