Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση του ΟΗΕ, ο παγκόσμιος αγώνας για την πρόληψη νέων κρουσμάτων HIV έως το 2030 αντιμετωπίζει τη σημαντικότερη οπισθοδρόμηση των τελευταίων δεκαετιών.
Οι ειδικοί προειδοποίησαν ότι οι ξαφνικές περικοπές χρηματοδότησης των διεθνών προγραμμάτων πρόληψης του HIV κατά το προηγούμενο έτος ενδέχεται να οδηγήσουν σε πάνω από 3,3 εκατομμύρια νέες μολύνσεις τα επόμενα πέντε χρόνια.
Πολλές χώρες, μεταξύ των οποίων οι ΗΠΑ, η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γερμανία, έχουν προτείνει ή θεσπίσει περικοπές δαπανών σε πολυάριθμα προγράμματα πρόληψης που δημιουργήθηκαν με στόχο τον τερματισμό των νέων μεταδόσεων έως το 2030.
Οι απότομες περικοπές περιλαμβάνουν το εκτελεστικό διάταγμα του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ που καταργεί την ομοσπονδιακή χρηματοδότηση για πολυάριθμα προγράμματα έρευνας για τον HIV, καθώς και τα σχέδια της βρετανικής κυβέρνησης να μειώσει τη χρηματοδότηση για διεθνή προγράμματα βοήθειας.
Το παγκόσμιο πρόγραμμα πρόληψης του HIV του ΟΗΕ, UNAIDS, προειδοποίησε ότι η έλλειψη «παγκόσμιας αλληλεγγύης» θα προκαλέσει «σοκ» στις χώρες με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα που έχουν πληγεί σοβαρά από τον HIV.
Η τελευταία έκθεσή του σχετικά με την παγκόσμια αντίδραση στον HIV, που δημοσιεύθηκε την Τρίτη (25 Νοεμβρίου) πριν από την Παγκόσμια Ημέρα για τον HIV/AIDS 2025, ισχυρίστηκε ότι η εξωτερική βοήθεια στον τομέα της υγείας θα μπορούσε να μειωθεί κατά 30-40% πριν από το τέλος του έτους.
Η Γουίνι Μπιανίμα, εκτελεστική διευθύντρια του UNAIDS, δήλωσε ότι οι προβλεπόμενες περικοπές κινδυνεύουν να καταστρέψουν την πρόοδο «για την οποία παλέψαμε τόσο σκληρά».
«Πίσω από κάθε στοιχείο αυτής της έκθεσης βρίσκονται άνθρωποι – μωρά και παιδιά που δεν υποβλήθηκαν σε έλεγχο ή έγκαιρη διάγνωση για τον HIV, νεαρές γυναίκες που στερήθηκαν την υποστήριξη για την πρόληψη και κοινότητες που ξαφνικά έμειναν χωρίς υπηρεσίες και φροντίδα», είπε. «Δεν μπορούμε να τους εγκαταλείψουμε. Πρέπει να ξεπεράσουμε αυτή την αναστάτωση και να μεταμορφώσουμε την αντιμετώπιση του HIV».
Οι σημαντικές μειώσεις στα προληπτικά φάρμακα, όπως η PrEP, ενέχουν τον κίνδυνο δημιουργίας ενός «αυξανόμενου κενού προστασίας», το οποίο θα μπορούσε να προκαλέσει εκατομμύρια νέες μολύνσεις τα επόμενα χρόνια.
Ενώ οι οργανώσεις που διευθύνονται από την κοινότητα, τις οποίες το UNAIDS περιγράφει ως «τη ραχοκοκαλιά της αντιμετώπισης του HIV», έχουν συμβάλει στην άμβλυνση των πιθανών συνεπειών των περικοπών, η διατήρηση της διεθνούς χρηματοδότησης παραμένει «κρίσιμη» για την καταπολέμηση των επιπτώσεων.
Αρκετές χώρες, μεταξύ των οποίων η Νιγηρία, η Ουγκάντα, η Νότια Αφρική και η Τανζανία, έχουν δεσμευτεί να αυξήσουν τις εγχώριες επενδύσεις για υπηρεσίες HIV. Το UNAIDS δηλώνει ότι συνεργάζεται με περισσότερες από 30 χώρες για την επιτάχυνση των εθνικών σχεδίων βιωσιμότητας.
«Γνωρίζουμε τι λειτουργεί – διαθέτουμε την επιστήμη, τα εργαλεία και τις αποδεδειγμένες στρατηγικές», δήλωσε η Μπιανίμα. «Αυτό που χρειαζόμαστε τώρα είναι πολιτικό θάρρος. Να επενδύσουμε στις κοινότητες, στην πρόληψη, στην καινοτομία και στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ως τον δρόμο για την εξάλειψη του AIDS».
Τουλάχιστον 40,8 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν με τον ιό παγκοσμίως, με 1,3 εκατομμύρια νέες περιπτώσεις το 2024. Εκτιμάται ότι 9,2 εκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε θεραπεία.
Το UNAIDS προέτρεψε τις μεγάλες οικονομικές δυνάμεις να «επιβεβαιώσουν» τη δέσμευσή τους για την καταπολέμηση του HIV, προτρέποντάς τις να επενδύσουν σε καινοτόμα ερευνητικά προγράμματα και να διασφαλίσουν ότι οι επιλογές πρόληψης είναι προσβάσιμες και προσιτές.
«Ο κόσμος έχει προχωρήσει πολύ —και έχει επιτύχει πάρα πολλά— για να επιτρέψει την ανατροπή της προόδου σε αυτή τη στιγμή ιστορικής ευκαιρίας», ανέφερε σε δήλωσή της.
