Η απάντηση βρίσκεται στον ακτιβισμό. Στον ΛΟΑΤΚΙ+ ακτιβισμό, στον ΑμεΑ ακτιβισμό.
γράφει ο Γιάννης Βίτσος
Άτομα της αναπηρικής κοινότητας διαπιστώνουν με καμάρι: «Με κάνεις να νιώθω πολύ άνετα με το να αλλάζω μπροστά σου, μπρο μου, παρότι είσαι γκέι». «Είναι τρελό που δεν είσαι φαν του Drag Race και της Beyonce, ενώ είσαι γκέι». «Πάντως, δεν έχεις καμία σχέση με τον Μπέζο στους Απαράδεκτους, παρότι είσαι γκέι.». «Πάντως, δε σου φαίνεται».
Και άτομα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας αναφωνούν εντυπωσιασμένα: «Δεν βλέπω να υπάρχει κάποιο κόλλημα στη σεξουαλική σου ζωή, παρότι είσαι τυφλός».«Είναι τρομερό που γυρνάς μόνος σου όλη την Αθήνα, ενώ είσαι τυφλός».«Πάντως, μπράβο που είσαι τόσο αυτόνομος και δεν έχεις ανάγκη κανέναν, παρότι είσαι τυφλός».«Πάντως, δεν σου φαίνεται».Υποσημείωση: Το δεύτερο μισό των παραπάνω προτάσεων (ενώ είσαι γκέι, παρότι είσαι τυφλός) συνήθως δεν λέγεται δυνατά. Εννοείται.
Και στο τέλος της ημέρας, μένω εγώ με τις σκέψεις μου. Για την αναπηρική κοινότητα, είμαι ο Γιάννης, ο γκέι. Για τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα, είμαι ο Γιάννης, ο τυφλός. Για τα cis, straight, μη ανάπηρα άτομα δε, είμαι ο Γιάννης, ο τυφλός γκέι. Ή ο γκέι τυφλός. Όπως βολεύεται ο καθένας. Πολλές φορές αναρωτιέμαι, άμα θα υπάρξει κάποια στιγμή που θα μπορώ να χάνομαι ολοκληρωτικά μέσα στο πλήθος. Ώστε να μην μου φαίνεται, ό,τι κι αν είναι αυτό που θα περίμενε κανείς να φαίνεται. Αυτό είναι κολακευτικό ή προσβλητικό; Προβληματικό θα το χαρακτηρίσω, μετά από μία σύντομη σύσκεψη με τον εαυτό μου. Γιατί, όμως;
Δεν υπάρχουν άνθρωποι που θυμίζουν τον χαρακτήρα που υποδυόταν ο Μπέζος στους Απαράδεκτους; Υπάρχουν.
Δεν υπάρχουν τυφλά άτομα που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από φίλους και συγγενείς; Φυσικά και υπάρχουν.
Είναι κακό να μοιάζει κανείς με τον «χαρακτήρα» του Μπέζου ή να μην είναι ένα άτομο πλήρως ανεξάρτητο; Καθόλου!
Το κακό ξεκινάει εκεί που θεωρούμε ότι όλα τα άτομα που ανήκουν σε μία συγκεκριμένη κοινωνική ομάδα έχουν βγει από το ίδιο καλούπι.
Προβληματικό, λοιπόν, γιατί τέτοιου είδους αντιλήψεις και διαχωρισμοί γεννούν περαιτέρω διακρίσεις και στίγμα. Ο … καλός, αξιοπρεπής γκέι και ο … προκλητικός γκέι, ο γκέι- καρικατούρα. Ο … δυνατός, αυτάρκης, παλαίμαχος ανάπηρος και ο … αξιολύπητος, αδύναμος, ανάπηρος ανάπηρος. Βέβαια, επειδή κάθε νόμισμα έχει δύο όψεις, υπάρχουν και άτομα, όπως εγώ, που, μία στις τόσες, στο άκουσμα της φράσης «δεν σου φαίνεται», νιώθουμε ένα τσίμπημα χαράς. Λες και αποδείξαμε κάτι. Στους άλλους; Στους εαυτούς μας; Μάλλον και στα δύο.
Θυμάμαι, για μια περίοδο, όταν ήμουν μαθητής Δημοτικού, οι γονείς μου προσπαθούσαν να με πείσουν να παίξω ποδόσφαιρο με τα άλλα παιδιά. Το «δεν μπορώ» δεν συμπεριλαμβανόταν στο multiple choice. Μέχρι που με είδαν να προσπαθώ να παίξω ποδόσφαιρο, και κατάλαβαν ότι όντως δεν μπορώ. Η… « αδυναμία» μου να αποδείξω ότι … «δεν μου φαινόταν» ήταν πρωτοφανής και μου στοίχισε.
Πολλά χρόνια αργότερα, σ’ ένα γήπεδο, παρακολουθώντας την ομάδα Goalball που υποστήριζα να κερδίζει, έβγαλα μια δυνατή, ψιλή φωνή. Τότε, η κοπέλα στα αριστερά μου γύρισε και μου είπε: «Σταματα καλέ! Μην κάνεις σαν ξεφωνημένη!». Κι ας ανταπάντησε η κοπέλα στα δεξιά μου «ό,τι θέλει θα κάνει. Δεν ενοχλεί κανέναν», η φωνή στα αριστερά μου έπαιζε στο repeat μέσα στο μυαλό μου. Έπρεπε να αποδείξω ότι δεν είμαι… «ξεφωνημένη». Και κάπως έτσι, τη θέση της παιδικής επίγνωσης και του παιδικού αυθορμητισμού, πήρε σιγά -σιγά η εσωτερικευμένη ομοφοβία και η εσωτερικευμένη αναπηροφοβία.
Κι αν βάλεις και τις επιθεωρήσεις του Σεφερλή να παίζουν στο background, το “καλή τύχη” είναι μία επιεικής, υπεραισιόδοξη ευχή. Και καθώς τα σκέφτομαι όλα αυτά, αναρωτιέμαι:. Δεν θα ήταν πολύ πιο εύκολο αν όλα μας αφήναμε το μυαλό μας ελεύθερο; Δεν θα ήταν πολύ πιο ενδιαφέρον, να απαλλαγούμε από κάθε είδους παρωπίδες, στερεότυπα, προσδοκίες, κουτάκια, και να αφήσουμε το άτομο που έχουμε απέναντίι μας να μάς συστηθεί; Δεν θα ήταν πολύ πιο απελευθερωτικό να μπορούμε – και να επιλέγουμε να χανόμαστε μέσα στο πλήθος, γνωρίζοντας ότι το έδαφος για κάτι τέτοιο είναι πρόσφορο; Και η ερώτηση του ενός εκατομμυρίου: είναι όλα αυτά ουτοπικά ή όλα τα παραπάνω, πέρα από πολύ όμορφα, είναι και πραγματοποιήσιμα;
Η πρώτη απάντηση που μου έρχεται στο μυαλό, στις 4:17 το πρωί, λίγες ώρες πριν από τη λήξη του deadline παράδοσης του κειμένου (υπό ένα πολύ ψύχραιμο πρίσμα θα ΄λεγε κανείς) είναι “όχι” και “ναι”. “Όχι”, όλα τα παραπάνω δεν είναι ουτοπικά. “Ναι”, όλα τα παραπάνω είναι πραγματοποιήσιμα. Αν λάβουμε υπόψη μας, πώς ήταν η ζωή των ΛΟΑΤΚΙ+ ανάπηρων ατόμων 10 χρόνια πριν και πώς είναι σήμερα, αυτό που φάνταζε τότε ουτοπία, σήμερα πλησιάζει όλο και περισσότερο στην πραγματικότητα. Πώς όμως; Από μόνο του; Όχι, φυσικά. Η απάντηση βρίσκεται στον ακτιβισμό. Στον ΛΟΑΤΚΙ+ ακτιβισμό, στον ΑμεΑ ακτιβισμό. Η απάντηση βρίσκεται στους ανθρώπους που ανοίγουν το μυαλό τους, στους ανθρώπους που επιχειρούν να τους εκπαιδεύσουν. Και ποιος ξέρει … ίσως μια μέρα η Πολιτεία θα αποφασίσει να κάνει σωστά τη δουλειά της, και τότε εμείς θα μπορούμε να καθόμαστε αναπαυτικά, και να παρακολουθούμε τα δυσνόητα να γίνονται αυτονόητα. Πάντως, αν υπάρχει ένα πράγμα που θέλω να σας μείνει από αυτό το άρθρο, είναι ότι … δεν μου φαίνεται (πλάκα κάνω).
