Vasilis Thanopoulos
Τον περασμένο Απρίλιο και με αφορμή τις εθνικές εκλογές αποφασίσαμε να απευθυνθούμε στους πολιτικούς αρχηγούς των κοινοβουλευτικών κομμάτων, ώστε να κάνουμε μια συζήτηση για τα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα. Σήμερα και με αφορμή τη συζήτηση για το νομοσχέδιο της κυβέρνησης για την «ισότητα στον γάμο», έχει μεγάλο ενδιαφέρον να ξανασταθούμε σε αυτές τις συνεντεύξεις και να θυμηθούμε τα όσα δήλωναν οι Κυριάκος Μητσοτάκης, Νίκος Ανδρουλάκης και Δημήτρης Κουτσούμπας. Είναι γνωστό, άλλωστε, πως «τα λόγια πετούν, τα γραπτά μένουν» (Verba volant, scripta manent).
(σημείωση: ακολουθούν αποσπάσματα των συνεντεύξεων, μπορείτε να τις βρείτε ολόκληρες στα σχετικά links)
→ Για τις διακρίσεις που υφίστανται τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα και τις πρωτοβουλίες της Νέας Δημοκρατίας για να τα αντιμετωπίσει: «Παρά τα πολύ σημαντικά βήματα που έχουν γίνει, τα διαχρονικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ΛΟΑΤΚΙ+ συμπολίτες μας δεν εξαφανίστηκαν, ούτε και γινόταν, να εξαφανιστούν, σε 4 χρόνια. Αναφέρομαι στην ανισότητα και στις διακρίσεις που υφίστανται, κυρίως λόγω προκαταλήψεων, στερεοτύπων ή ακόμη και άγνοιας». {…) «Ο δρόμος, λοιπόν, έχει ανοίξει. Εφόσον οι πολίτες μας εμπιστευτούν στις εκλογές του Μαΐου, θα συνεχίσουμε σ’ αυτόν τον δρόμο ακόμη πιο δυναμικά, ακόμη πιο τολμηρά. Διευρύνοντας, παράλληλα, τα εκπαιδευτικά προγράμματα σε εκπαιδευτικούς και επαγγελματίες υγείας, και δίνοντας έμφαση στη μάχη κατά της ομοφοβίας και στον χώρο του αθλητισμού. Όλα αυτά τα βήματα μας φέρνουν πιο κοντά στον στόχο της πλήρους και αδιαπραγμάτευτης ισότητας για όλα τα μέλη της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ+. Σίγουρα, όμως, μένουν πολλά να γίνουν. Δεσμεύομαι προσωπικά ότι δεν θα πάψω να προσπαθώ, μέχρι να αρθούν όλες οι διακρίσεις. Ώστε σύντομα να μπορούμε να ζούμε σε μία κοινωνία πραγματικά ανοιχτή».
→ Για την ισότητα στον γάμο: «Έχω πει ότι το ζήτημα αυτό θα διευθετηθεί στον κατάλληλο χρόνο. Προφανώς, λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη την πρόσφατη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως και τις σχετικές προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής…»
→ Για τον ομοφοβικό και κακοποιητικό λόγο από μέλη της ΝΔ: «Όχι, δεν υπάρχει ο παραμικρός χώρος για αντι-ΛΟΑΤΚΙ+ ρητορική στους κόλπους της Νέας Δημοκρατίας! Και αν ποτέ εκδηλωθεί, έστω και ψήγμα της, δεν θα μείνει ατιμώρητη και θα καταδικαστεί με τον πιο εμφατικό τρόπο. Η Νέα Δημοκρατία, άλλωστε, είναι το φιλελεύθερο κόμμα που θεμελίωσε την κοινοβουλευτική δημοκρατία. Από την ίδρυσή της μέχρι σήμερα στέκεται σθεναρά απέναντι σε ρατσιστικές και φασιστικές αντιλήψεις».
→ Για την εκκλησία: «Η Εκκλησία ασκεί σημαντικό ρόλο στην πνευματική στήριξη των πιστών, επιτελώντας και σημαντικό φιλανθρωπικό έργο. Ο ρόλος της, βεβαίως, είναι διακριτός από αυτόν της Πολιτείας, των κομμάτων ή της κοινωνίας των πολιτών. Η Εκκλησία, άλλωστε, ούτε νομοθετεί ούτε κανοναρχεί την καθημερινότητα των πολιτών. Αυτό ανήκει αποκλειστικά στις αρμοδιότητες της κυβέρνησης…»
Νίκος Ανδρουλάκης
→ Για την ισότητα στον γάμο: «Το ΠΑΣΟΚ διαχρονικά στηρίζει το δικαίωμα ίσης πρόσβασης στον πολιτικό γάμο. Η υπογραφή μου στην καμπάνια «Πες το ναι!», είναι μία ακόμα έκφραση τόσο της προσωπικής μου θέλησης όσο και της παράταξής να συνεχίσουμε να τη στηρίζουμε».
→ Για τον ομοφοβικό και κακοποιητικό λόγο από μέλη του κόμματος: «Το ΠΑΣΟΚ σέβεται τα δικαιώματα όλων. Προασπίζει απαρέγκλιτα το δικαίωμα όλων στον ελεύθερο αυτοπροσδιορισμό τους και έχει στηρίξει διαχρονικά όλες τις πολιτικές που προωθούν την πολυσυλλεκτικότητα, την ελευθερία έκφρασης και την αυστηρή αντιμετώπιση των διακρίσεων κάθε είδους. Προτεραιότητά μου είναι η σύνθεση και εν τέλει η λύση ανοιχτών κοινωνικών ζητημάτων και όχι οι εντάσεις».
→ Για τη στάση που θα κρατήσει το ΠΑΣΟΚ απέναντι στα ΛΟΑΤΚΙ+ νομοσχέδια που έρθουν στη Βουλή: «Οι νομοθετικές ρυθμίσεις που αφορούν τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ισότητα, δεν προσφέρονται για πολιτικούς διαξιφισμούς και επικοινωνιακά πυροτεχνήματα. Εμείς τα αντιμετωπίζουμε με σοβαρότητα και θεωρούμε πως είναι υποχρέωση όλων των δημοκρατικών δυνάμεων να έχουν αυτήν την προσέγγιση, διότι στην αντίθετη περίπτωση η μάχη δεν κερδίζεται. Το έχουμε αποδείξει άλλωστε, πως στηρίζουμε οποιαδήποτε ρύθμιση έχει θετικό πρόσημο, ανεξάρτητα από το ποια παράταξη το εισηγείται, προτείνοντας διορθώσεις και βελτιώσεις όποτε θεωρούμε ότι είναι απαραίτητο».
→ Για την ισότητα στον γάμο: «Επαναλαμβάνω ότι το ΚΚΕ υποστηρίζει οποιαδήποτε πρόταση εξασφαλίζει την ισότιμη ελεύθερη συμβίωση και όχι μία ή άλλη μορφή γάμου ως “οικονομική σχέση”. Είναι δικαίωμα κάθε ανθρώπου να είναι ελεύθερος να επιλέγει σύντροφο, απαλλαγμένος από κάθε οικονομικό και κοινωνικό καταναγκασμό, για όσο διαρκεί αυτή η επιλογή. Η θέση του ΚΚΕ είναι στην αντίπερα όχθη από τη λογική των αστικών κομμάτων και άλλων πολιτικών δυνάμεων που επιδιώκουν να ενισχύσουν την οικονομική, κοινωνική εξάρτηση ενός ανθρώπου από έναν άλλον στο πλαίσιο ενός θεσμού, όπως του γάμου. Το ΚΚΕ δεν συμβιβάζεται με το να υποκαθιστά ένα νομικό συμβόλαιο την έλλειψη καθολικών κοινωνικών δικαιωμάτων, όπως στην κοινωνική ασφάλιση, στην προστασία και φροντίδα ηλικιωμένων, ΑμεΑ κλπ. Αυτό δεν αναιρεί ότι υπάρχουν συναισθήματα μεταξύ δύο ανθρώπων που επιθυμούν να παντρευτούν. Όμως, αντικειμενικά αυτή η επιλογή δεν γίνεται ελεύθερα, με μοναδικό κριτήριο τον αμοιβαίο έρωτα, την αγάπη, το σεβασμό και αυτό ανεξάρτητα από το σεξουαλικό προσανατολισμό. Ο αστικός γάμος είναι ένας ξεπερασμένος θεσμός, όπως επιβεβαιώνει η τάση μείωσης των θεσμοθετημένων μορφών συμβίωσης (πολιτικοί, θρησκευτικοί γάμοι, Σύμφωνα Συμβίωσης), που μειώθηκαν στην Ελλάδα κατά 31,85% την περίοδο 2009-2020, όπως και η τάση αύξησης των διαζυγίων. Για αυτό υποστηρίζουμε την πλήρη απελευθέρωση της συμβίωσης από κάθε οικονομικό και κοινωνικό καταναγκασμό και όχι την επέκτασή της και σε ομόφυλα ζευγάρια. Υποστηρίζουμε τη νομική κατοχύρωση των υποχρεώσεων των γονιών προς τα παιδιά, βέβαια σε συνδυασμό με διευρυμένες δωρεάν κι αναβαθμισμένες κρατικές κοινωνικές υπηρεσίες για την προστασία των παιδιών, επομένως και για την κοινωνική στήριξη της μητρότητας/ πατρότητας. Ως Κόμμα παρακολουθούμε τις εξελίξεις στις σχέσεις συμβίωσης, που δεν στηρίζονται στα παλιά πρότυπα του οικογενειακού θεσμού. Μια πλευρά τους είναι και το γεγονός ότι διαμορφώνονται σχέσεις του παιδιού με ανθρώπους που δεν ασκούν την γονική μέριμνα. Για παράδειγμα υπάρχουν οι μονογονεϊκές οικογένειες, τα διαζευγμένα ζευγάρια με παιδιά που στη συνέχεια κάνουν δεύτερο γάμο, τα μεμονωμένα άτομα με θετά ή ανάδοχα τέκνα, τα ομόφυλα ζευγάρια, που ένα από τα δύο μέρη μπορεί να είναι φυσικός ή θετός γονέας».
→ Για τις διακρίσεις που υφίστανται τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα και τις πρωτοβουλίες του ΚΚΕ για να τα αντιμετωπίσει: «Είναι αλήθεια ότι άτομα με ομοφυλόφιλο σεξουαλικό προσανατολισμό, τρανς, intersex έχουν βιώσει στο οικογενειακό, σχολικό, εργασιακό, γενικότερο κοινωνικό περιβάλλον τους απαράδεκτη συμπεριφορά ταπείνωσης, απομόνωσης, βίας, που φθάνουν ακόμα και σε εγκληματικές πράξεις ή ωθούν ένα νέο άνθρωπο σε αδιέξοδα, στον αυτοτραυματισμό, στην αυτοκτονία. Όχι μόνο έχουμε καταδικάσει τέτοιες συμπεριφορές και πράξεις, αλλά πήραμε και συγκεκριμένες πρωτοβουλίες. Έχουμε καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις στη Βουλή, όπως η αυστηροποίηση των ποινών για τους δράστες σεξιστικών, ομοφοβικών επιθέσεων. Επίσης, αντίστοιχες προτάσεις για την προστασία κάθε ανθρώπου από απαράδεκτες διακρίσεις, με κριτήριο τον σεξουαλικό προσανατολισμό ή την ταυτότητα φύλου, καταθέσαμε και στο πλαίσιο της Συνταγματικής Αναθεώρησης. Συνεχίζουμε να διεκδικούμε την υλοποίησή τους. Όμως δεν μένουμε μόνο εκεί. Η πραγματική ασπίδα προστασίας για κάθε άνθρωπο, που υφίσταται την πολύμορφη βία και τις διακρίσεις, χτίζεται καθημερινά και σε όλες τις εκδηλώσεις της κοινωνικής ζωής. Γι’ αυτό το ΚΚΕ και η ΚΝΕ παίρνουν πρωτοβουλίες σε κάθε χώρο δουλειάς, σχολή, σχολείο, γειτονιά, στους φοιτητικούς συλλόγους, στα εργατικά σωματεία, καταγγέλλοντας συνεχώς τέτοια απαράδεκτα περιστατικά. Συμμετέχουν σε δράσεις καταδίκης τους, όπως στις κινητοποιήσεις στη δίκη των δραστών της δολοφονικής επίθεσης κατά του Ζακ Κωστόπουλου. Αναγνωρίζουμε την ανάγκη να καλλιεργηθεί ο σεβασμός, η αλληλεγγύη, η συλλογικότητα, ανεξάρτητα από φύλο, θρησκεία, εθνική ή εθνοτική καταγωγή, σεξουαλικό προσανατολισμό, άλλα προσωπικά γνωρίσματα. Για αυτό προτείνουμε να υπάρξουν αντίστοιχα προγράμματα σε σχολεία, σε σχολές, άλλους χώρους νεολαίας, κρατικές κοινωνικές υπηρεσίες, στελεχωμένες με το αναγκαίο μόνιμο επιστημονικό προσωπικό. Ταυτόχρονα, το ΚΚΕ δίνει όλες του τις δυνάμεις, ώστε κανένας να μην αποκλείεται από τα σύγχρονα κοινωνικά δικαιώματα στη μόρφωση, στην υγεία, με σταθερή δουλειά, προστατευμένη από συλλογικές συμβάσεις εργασίας, με πλήρη εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα, με γενική μείωση του εργάσιμου χρόνου για να υπάρχει δημιουργικός ελεύθερος χρόνος. Αυτή είναι η βάση για να ανθίσουν και τα ατομικά δικαιώματα».
