Ποτέ δεν κατάλαβα γιατί οι άνδρες έπρεπε πάντα να επικυρώνουν το εισιτήριο της διαμονής τους στο Mansworld και τους έπιανε πανικός, όταν έληγαν τα έγγραφά που αποδείκνυαν ότι είναι άνδρες. Μαθαίνοντας για τον φεμινισμό, συνειδητοποίησα ότι οι γυναίκες είχαν πάντα έναν ρόλο συγκεκριμένο στην ανδροκρατούμενη κοινωνία κάθε εποχής, και έβλεπαν τους ανδρο-κράτες, εκείνους τους «σοφούς» που αποφάσιζαν τα trends και τις νόρμες, να φτιάχνουν κανόνες και εγχειρίδια για τη σωστή και κατάλληλη συμπεριφορά των γυναικών. Να είναι λιγομίλητες, να ξέρουν το φενγκ σούι απ’ έξω και ανακατωτά, να μην κοιτάνε τον άνδρα στα μάτια, και να ακούν πρώτα τον βιολογικό τους πατέρα, κι έπειτα τον πατέρα-σύζυγό τους, ο οποίος είχε πλήρη επιμέλεια της ανατροφής τους, των οικονομικών, και γενικότερα της ζωής τους. Παζάρι κανονικό με «προϊόντα» που άλλαζαν αγοραστή. Το σύμπαν να ευλογεί τον φεμινισμό και τις γυναίκες που έχουν καταφέρει όσα έχουν καταφέρει και συνεχίζουν!
Αναλύοντας, όμως, τις δομές της κοινωνίας, μπορεί να παρατηρήσει κανείς πως το πατριαρχικό σύστημα, που αναθέτει ρόλους και κανόνες στις γυναίκες, κάνει το ίδιο, όχι σε τόσο καταπιεστικό επίπεδο και στους άνδρες. Λέω «όχι και τόσο καταπιεστικό» γιατί ας πούμε, να, και οι στρέιτ άνδρες καταπιέζονται για τους λόγους που θα αναφέρουμε παρακάτω, αλλά κοίτα να δεις που είχαν πάντα τον ρόλο του αγοραστή. Κι όπως σε κάθε εργασία, σε μια σωστή και δημοκρατική κοινωνία, το πιο ιδεολογικό και ανθρώπινο είναι να κοιτάξεις πρώτα τα δικαιώματα του εργαζόμενου, και όχι του αφεντικού (οι παρομοιώσεις που χρησιμοποιώ σε καμία περίπτωση να μην παίρνονται κυριολεκτικά. Οι άνθρωποι και τα φύλα δε χωρίζονται ποτέ σε αφεντικά και εργαζόμενους. Οι κοινωνίας όμως, μας κάνει να βλέπουμε καμιά φορά τα πράγματα έτσι, αφού για τα δικαιώματά τους τα «αφεντικά» δεν έχουν να κάνουν τίποτα, ενώ οι «εργαζόμενοι» παλεύουν μια ζωή για να ‘μαστε όλοι ίσοι. Αυτή η κοινωνία μας τα έχει κάνει όλα σαλάτα, ταξικά, φυλετικά, σεξιστικά κτλ.).
Κοιτάω πολλούς άνδρες και βλέπω μια ανάγκη για επίδειξη, μια ανάγκη για επιβεβαίωση. Από όταν θυμάμαι τον εαυτό μου, μπορώ να φέρω εικόνες, όπου το να είμαι άνδρας ήταν καθημερινή δοκιμασία για μένα, που έπρεπε να την κερδίζω. Θυμάμαι, όταν ήμουν στο δημοτικό, που έπρεπε να αποδείξω ότι είμαι αγόρι, παίζοντας ποδόσφαιρο. Γενικά, το ποδόσφαιρο μας τα έχει κάνει λίγο κουλουβάχατα. Ένα άθλημα που δεν έφταιξε σε κανέναν, το οποίο όμως έχει καταφέρει να το μισούν πολλοί. Εγώ για παράδειγμα δε θέλω να κάτσω να δω ένα πρωτάθλημα ποδοσφαίρου. Κι ενώ είμαι σίγουρος πως αυτό οφείλεται στο ότι δεν είναι του γούστο μου, έχω την υποψία πως έχει επιδράσει και κάτι άλλο στη στάση μου απέναντί του. Κι αυτό είναι πως ήταν ο τρόπος που κάποτε επικύρωνα και επιβεβαίωνα πως ήμουν αγόρι.
Από τον γυμναστή, που έβλεπε ολοκάθαρα πως έπαιζα με κορίτσια και εκστασιαζόμουν να πηδάω πάνω από το σκοινάκι, και να κουνάω ξέφρενα τη μέση μου μέσα στο χούλα χουπ, αλλά παρόλα αυτά με πίεζε να παίζω ποδόσφαιρο, γιατί δεν ήμουν κορίτσι, μέχρι τους συμμαθητές μου που ένιωθα κάθε φορά που έπαιζα ποδόσφαιρο να με κοιτούν με άλλο μάτι… να με σέβονται. Και για εμένα αυτό ήταν πανέμορφο. Την επόμενη μέρα βέβαια το είχαν κιόλας ξεχάσει, δεν τους άφηνα και περιθώριο η αλήθεια είναι, ξεβιδωνόμουν απευθείας αν έβλεπα ξεχασμένο χούλα χουπ στον διάδρομο, αλλά ένας Θεός ξέρει, το τι θα έκανα σε εκείνη την ηλικία για αυτά τα πέντε λεπτά, όσο διαρκούσε το διάλειμμα μετά από έναν αγώνα ποδοσφαίρου, που τα αγόρια, επιτέλους, μου χαμογελούσαν και δεν υπονοείτο πίσω από το χαμόγελό τους κάποιος χλευασμός. Ειδικά, όταν ήμουνα η αιτία που δεν είχε μπει κάποιο γκολ, γιατί με έβαζαν πάντα άμυνα ή τέρμα (φοβόμουν να μπερδεύω τα πόδια μου και να συναγωνίζομαι με γρήγορα ποδάρια που σε έριχναν χάμω μέχρι να πεις κιχ), εκεί να δεις πανηγύρι. Και τα κομπλιμέντα έδιναν και έπαιρναν. Απόλυτη ευφορία στην παιδική μου ψυχούλα.
Από την άλλη πλευρά του νομίσματος, και όχι αυτήν που έπαιζε τρελοπατιτό και μακριά γαϊδούρα με τα κορίτσια, τα αγόρια πάντα έπρεπε να δείχνουν πως κυριαρχούν. Στο γυμνάσιο θυμάμαι πως όταν υπήρχε ένα πρόβλημα ανάμεσα σε δυο αγόρια, το έλυναν με μπουνιές. Αυτός που κατάφερνε να σαπίσει στο ξύλο τον άλλον, έχαιρε θαυμασμού και κυριαρχίας. Ήταν ο μάγκας, ο κουλ, το παιδί που σέβονταν όλοι, και στο facebook έπαιρνε τα περισσότερα likes, ακόμα και με θολή φωτογραφία. Κάτι έκανε στην ψυχολογία του αγοριού αυτού το να γρονθοκοπεί κάποιον άλλον, αδύναμο, και έτσι να μένει στην κορυφή της τροφικής αλυσίδας. Το είδα πρόσφατα σε μια ταινία και το θυμήθηκα, στο Victor/Victoria (1982) με την Julie Andrews, μια ταινία που παίζει αρκετά με τον ρόλο των φύλων με έναν τρόπο που μου αρέσει, όπου ο άντρας ετεροφυλόφιλος πρωταγωνιστής (γιατί έχει και έναν αξιολάτρευτο γκέι) ερωτεύεται την πρωταγωνίστρια, η οποία για λόγους που δεν μπορώ να αποκαλύψω, άλλες φορές παρουσιάζεται ως γυναίκα και άλλες ως άντρας που παριστάνει τη γυναίκα. Τότε, ο στρέιτ που ανέφερα, σε κάποια φάση δεν αντέχει να βγαίνει με την «ανδρική» αμφίεση της πρωταγωνίστριας και έτσι να «θίγεται ο ανδρισμός του», που ένα βράδυ καταλήγει σε ένα μπαρ και ξεκινάει καβγά, με σκοπό να πέσει ξυλίκι, χωρίς λόγο. Αυτό όμως που βλέπει ο θεατής στο τέλος είναι μια συντροφιά ανδρών, αλληλοχτυπημένων και στραπατσαρισμένων κάτω από συντρίμμια καρεκλών και ξυσμένων σοβάδων, να τραγουδούν και να αισθάνονται ευτυχία, με κυρίαρχο τον στρέιτ φίλο μας, που επιτέλους νιώθει σωστό αρσενικό.
Και τότε μου ‘ρθε στο μυαλό και η συμβουλή των ίδιων μου των γονιών τότε, δηλαδή, να παίζω μπουνιά σε οποιονδήποτε μου κάνει bullying, μπας και σταματήσουν. Δεν το έκανα ποτέ, αλλά είμαι σίγουρος ότι αν το έκανα, και θα με έβλεπαν τα παιδιά επιτέλους σαν αγόρι και εγώ θα ένιωθα να είμαι.
Οι άνδρες μαθαίνουν να είναι άνδρες και διατηρούν την αρρενωπότητά τους, μην τυχόν και τους φύγει. Μαθαίνουν να παίζουν ποδόσφαιρο για να ανήκουν, πρέπει να κάνουν βάρη, να φτιάξουν «αρσενικό» κορμί. Μαθαίνουν να κρατάνε τα συναισθήματά τους και να μην κλαίνε «σαν κορίτσι». Γενικά, αποφεύγουν να κάνουν οτιδήποτε ,όπως το κάνουν τα κορίτσια, και ρωτάω: πού είναι οι διαφορές γιατί εγώ μια φορά δεν τις βλέπω. Δεν ξέρω καν ποιος το σκαρφίστηκε αυτό το «σαν κορίτσι», βλέποντας δυο παιδιά διαφορετικού φύλου, να κάνουν την ίδια διεργασία. Οι άνδρες, αν νιώσουν πως θίγεται ο ανδρισμός τους, θέλουν να βάλουν τα πράγματα στη θέση τους, να χτυπήσουν το χέρι στο τραπέζι αν χρειαστεί. Ακόμα και οι άνδρες που δε μιλούν τόσο, οι ήσυχοι, αν νευριάσουν και βγάλουν τη λιονταρίσια κραυγή τους, όλοι κάνουν λες και έχουν να κάνουν με θεό. Οι άνδρες διστάζουν πολλές φορές να περιποιηθούν τους εαυτούς τους για να μην τους αποκαλέσουν μετροσέξουαλ, ή ακόμα χειρότερα χομοσέξουαλ. Και μια που το ‘φερε η κουβέντα, τι είναι αυτή η μανία αν κάποιος σε περάσει για γκέι, να πρέπει οπωσδήποτε να του αποδείξεις ότι δεν είσαι; Δε λέω για όταν ενημερώνουμε κάποιον που έχει κάνεις λάθος υποθέσεις για τη σεξουαλικότητά μας. Λέω για τους άνδρες που άπαξ και τους περάσεις για γκέι, και τους το πεις, κλονίζεται το είναι τους. Χειρότερο κι από το να τους βρίσεις τη μάνα. Δε χρειάζεται να κάνω λόγο καν για το αν δεις έναν άνδρα με φούστα ή μακιγιάζ. Σου λέει αυτός δεν είναι άνδρας. Κατάρα να μην «τιμάς τα παντελόνια που φοράς». Άλλο πάλι και τούτο.
Πολλοί άνδρες, λοιπόν, μπαίνουν σε μια διαδικασία να αποδείξουν ότι είναι άνδρες, σε έναν βαθμό, όμως, που επιφορτίζουν τον όρο «άρρεν» με μια διαφορετική έννοια από αυτήν που συνεπάγεται πραγματικά με τον όρο: αυτή του φύλου τους και μόνο. Εγώ αυτό που λέω είναι ότι η πατριαρχία μας έχει κάνει σε όλα μας κακό, άντρες, γυναίκες, μη δυαδικά άτομα.
Κλείστε τα μάτια και φανταστείτε έναν κόσμο χωρίς κανόνες και όρια γύρω από την έκφραση του φύλου μας… πανέμορφο…
Γράφει ο Οφήλιος
