Με εννιά συνολικά βραβεία και συμμετοχές σε αρκετά queer Φεστιβάλ, η ταινία του Χιλιανού σκηνοθέτη, Omar Zúñiga Hidalgo, με τίτλο «Οι Δυνατοί» (Los Fuertes) θέλει να μας διηγηθεί μια έντονη σε queer ερωτική ιστορία. Η ταινία, μάλιστα, προβλήθηκε και πρόσφατα στη χώρα μας, στο πλαίσιο του του 7ου Φεστιβάλ Ισπανόφωνου Κινηματογράφου Αθήνας – FeCHA.
Εμείς συζητήσαμε με τον σκηνοθέτη για την ταινία, αλλά και για τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα στη Χιλή. Μια κοινότητα, που όπως θα διαπιστώσετε και εσείς, διαχειρίζεται μια πραγματικότητα ίδια με τη δική μας.
Πώς ξεκίνησε η σχέση σου με τον κινηματογράφο;
Ήμουν σινεφίλ από πολύ μικρός. Πήγαινα συχνά στο «arthouse theater» ακριβώς δίπλα στο γυμνάσιό μου στο κέντρο του Σαντιάγο. Τότε, δεν σε άφηναν να μπεις αν φορούσες στολή, οπότε έπαιρνα μια αλλαξιά μαζί μου.
Ενώ έβλεπα πολλές ταινίες, δεν ήμουν σίγουρος ότι θα πήγαινα προς αυτή την κατεύθυνση. Ήθελα να ασχοληθώ με τη βιολογία. Όμως τα πράγματα άρχισαν σιγά σιγά να μπαίνουν στη θέση τους. Η δημιουργία ταινιών είναι απίστευτα δύσκολη και δαπανηρή, και τα έργα χρειάζονται χρόνια. Αλλά με κάποιο τρόπο, συνεχίζω να τα φτιάχνω. Νομίζω ότι συνδυάζουν πολλά πράγματα που με ενδιαφέρουν, γραφή, μυθοπλασία, αρχιτεκτονική, εικαστική γλώσσα.
Πες μας λίγα λόγια για το πώς προέκυψε αυτή η ταινία;
Όταν πρωτοξεκίνησα να γράφω την ταινία, ζούσα στις ΗΠΑ, στη Νέα Υόρκη. Είχα πάει για το μεταπτυχιακό και είχα την ευκαιρία να φτιάξω διάφορα βίντεο μικρού μήκους. Μου έλειπε, ωστόσο, να δημιουργήσω κάτι που θα ήταν πιο κοντά στην εμπειρία μου, στα πράγματα που ήξερα και έζησα, στη γλώσσα μου, στη χώρα μου, κάτι που θα ήταν συνδεδεμένο με τον εαυτό μου με έναν βαθύτερο τρόπο.
Ήθελα να δημιουργήσω μια queer ιστορία αγάπης σε αντίθεση με αυτές που είχα δει, απομακρύνοντας κάθε αίσθηση ντροπής ή πόνου που θα κουβαλούσαν οι χαρακτήρες για να είναι αυτοί που είναι. Ήθελα να γιορτάσω την αγάπη τους, τη γενναιότητά τους και την ανεξαρτησία τους. Ήθελα, επίσης, να απεικονίσω την αξιοπρέπεια του εμπορίου αλιείας και να εξερευνήσω πώς οι άνθρωποι αποφασίζουν να ζήσουν τη ζωή τους, όποια κι αν είναι.
Τι σημαίνει να γυρίζεις μια ταινία για τον queer έρωτα στη Χιλή;
Για μένα στόχο της ταινίας ήταν να γιορτάζουμε τη γενναιότητά μας, δίνοντάς μια αίσθηση αναπαράστασης στη μυθοπλασία μας. Όπως και το να να προκαλέσει σκέψη και συζήτηση σε όλη τη χώρα.
Μια ιστορία που λέω συχνά είναι ότι όταν κάναμε την πρεμιέρα της ταινίας στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Valdivia, στη νότια Χιλή, πολύ κοντά στο σημείο όπου γυρίσαμε την ταινία, μια ομάδα ηλικιωμένων κυριών περίμενε στην ουρά για να πάρει μερικές αφίσες, που υπογράφαμε μαζί με τον Samuel González, έναν από τους βασικούς ηθοποιούς. Όταν μιλήσαμε μαζί τους, μας εξήγησαν ότι είχαν πάει να δουν την ταινία μόνο και μόνο επειδή γυρίστηκε εν μέρει στη μικρή τους πόλη, δεν είχαν ιδέα για το τι ήταν. Ήταν πολύ συγκινημένες και ευγνώμονες, κάτι που βρήκα πολύ συγκινητικό. Προφανώς, γνωρίζουμε για την ισότητα στην αγάπης, αλλά ξέρω ότι δεν είναι έτσι με τους περισσότερους ανθρώπους στη Χιλή. Το ότι αυτή η ταινία βοηθά στο να το συνειδητοποιήσουν περισσότεροι, είναι κάτι για το οποίο είμαι περήφανος. Όπως και για το ότι η ταινία μπορεί να είναι πολιτική στην κοινωνική μας πραγματικότητα. Οι ταινίες που με ελκύουν περισσότερο ως θεατής είναι αυτές που έχουν αυτή τη συνείδηση, αυτή την αίσθηση ότι είναι μαρτυρία ενός χρόνου, ενός τόπου και ενός τρόπου ζωής.
Πώς είναι η ζωή για τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα στη Χιλή;
Πιστεύω ότι η ταινία είναι αντιπροσωπευτική της πραγματικότητας στη Χιλή, όπου βρισκόμαστε στα μισά του δρόμου μεταξύ του νεωτερισμού και του συντηρητισμού. Αν και έχουμε σίγουρα προχωρήσει τα τελευταία χρόνια στην αναγνώριση των βασικών νομικών δικαιωμάτων, υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος για την κοινωνική αποδοχή και την ισότητα. Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε υπό συνεχή απειλή από την ακροδεξιά, η οποία έχει αυξηθεί τον τελευταίο καιρό στις εκλογές. Πρέπει πάντα να υπερασπιζόμαστε τις προόδους που έχουμε και να παραμένουμε σε εγρήγορση.
Πώς νιώθεις που η ταινία προβλήθηκε στην Ελλάδα;
Πολύ ενθουσιασμένος! Έχω επισκεφθεί μόνο μια φορά στην Ελλάδα, επισκέφθηκα την Κέρκυρα. Μακάρι να μπορέσω να επιστρέψω σύντομα και να γνωρίσω άλλα μέρη. Ελπίζω ότι μπορεί να δείξει στο κοινό ένα πολύ διαφορετικό μέρος του κόσμου μας.