Ο Κυριάκος Μητσοτάκης (Νέα Δημοκρατία) συμμετείχε στο αφιέρωμα του περιοδικού μας, σχετικά με τις θέσεις των πολιτικών αρχηγών για τα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα, απατώντας στις ερωτήσεις μας.
συνέντευξη: Βασίλης Θανόπουλος
Ποιες είναι, κατά τη γνώμη σας, οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει σήμερα ένα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομο στην Ελλάδα; Ποιες πρωτοβουλίες δεσμεύεστε να αναλάβετε προκειμένου να εξαλειφθούν οι δυσκολίες αυτές;
Δεν έχουμε ψευδαισθήσεις. Παρά τα πολύ σημαντικά βήματα που έχουν γίνει, τα διαχρονικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ΛΟΑΤΚΙ+ συμπολίτες μας δεν εξαφανίστηκαν, ούτε και γινόταν, να εξαφανιστούν, σε 4 χρόνια. Αναφέρομαι στην ανισότητα και στις διακρίσεις που υφίστανται, κυρίως λόγω προκαταλήψεων, στερεοτύπων ή ακόμη και άγνοιας.
Θυμίζω ότι για να καταγραφούν αυτά τα προβλήματα και να προωθηθούν συγκεκριμένες λύσεις, ανέθεσα την εκπόνηση ολοκληρωμένης Εθνικής Στρατηγικής για την Ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ+ σε μια επιτροπή εμπειρογνωμόνων με επικεφαλής τον Λίνο-Αλέξανδρο Σισιλιάνο. Καθηγητή στη Νομική Σχολή Αθηνών και πρώην πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Το πόρισμα που μας παρέδωσε η επιτροπή τον Ιούνιο του 2021, αποτελεί και τον οδικό χάρτη της στρατηγικής μας που ήδη εφαρμόζεται. Έτσι, σε περίπου ενάμιση χρόνο, τα αρμόδια υπουργεία έχουν εφαρμόσει περισσότερες από 17 ειδικές πολιτικές με στόχο να εξαλειφθούν οι διακρίσεις και να εμπεδωθεί η ισότητα στην καθημερινότητα των ΛΟΑΤΚΙ+ πολιτών.
Δεν θα απαριθμήσω το σύνολο των πρωτοβουλιών, αλλά θα σημειώσω ενδεικτικά κάποιες: την κατάργηση της αναχρονιστικής απαγόρευσης αιμοδοσίας για τους ομοφυλόφιλους. Την ένταξη των διεμφυλικών στα προγράμματα επιδότησης του ΟΑΕΔ. Την απαγόρευση των «θεραπειών» μεταστροφής και των αναίτιων επεμβάσεων στα intersex βρέφη. Αλλά και τη μεταφορά των τρανς κρατουμένων από τις ανδρικές σε γυναικείες πτέρυγες φύλαξης.
Θα σταθώ όμως και σε μια δέσμη παράλληλων θεσμικών πρωτοβουλιών, που καταπολεμούν την άγνοια και τις προκαταλήψεις. Για παράδειγμα, στο πρόγραμμα κατάρτισης δημοσίων υπαλλήλων σε θέματα που αφορούν ΛΟΑΤΚΙ άτομα. Την αντίστοιχη ειδική εκπαίδευση 17.000 αστυνομικών. Αλλά και τα στοχευμένα μέτρα αντιμετώπισης του ομοφοβικού και τρανσφοβικού μπούλινγκ στα σχολεία. Μέτρα που αποτελούν, πλέον, νόμους του Κράτους.
Ο δρόμος, λοιπόν, έχει ανοίξει. Εφόσον οι πολίτες μας εμπιστευτούν στις εκλογές του Μαΐου, θα συνεχίσουμε σ’ αυτόν τον δρόμο ακόμη πιο δυναμικά, ακόμη πιο τολμηρά. Διευρύνοντας, παράλληλα, τα εκπαιδευτικά προγράμματα σε εκπαιδευτικούς και επαγγελματίες υγείας, και δίνοντας έμφαση στη μάχη κατά της ομοφοβίας και στον χώρο του αθλητισμού.
Όλα αυτά τα βήματα μας φέρνουν πιο κοντά στον στόχο της πλήρους και αδιαπραγμάτευτης ισότητας για όλα τα μέλη της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ+. Σίγουρα, όμως, μένουν πολλά να γίνουν. Δεσμεύομαι προσωπικά ότι δεν θα πάψω να προσπαθώ, μέχρι να αρθούν όλες οι διακρίσεις. Ώστε σύντομα να μπορούμε να ζούμε σε μία κοινωνία πραγματικά ανοιχτή.
Ως κυβέρνηση έχετε προβεί σε κάποιες σημαντικές νομοθετικές ρυθμίσεις, σύμφωνα πάντα και με το πόρισμα της έκθεσης της Επιτροπής Εθνικής Στρατηγικής για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ+. Γιατί, ωστόσο, δεν έχετε ακόμη προχωρήσει στη νομοθετική αναγνώριση της ισότητας στον γάμο, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τις σαφείς προτροπές της Ε.Ε. για αναγνώριση των ΛΟΑΤΚΙ+ οικογενειών όσο και το ότι αποτελεί ένα πάγιο αίτημα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας στη χώρα μας (αναφέρεται και στην έκθεση της επιτροπής); Σε περίπτωση επανεκλογής σας προτίθεστε να υποστηρίξετε την ισότητα στον γάμο;
Έχω πει ότι το ζήτημα αυτό θα διευθετηθεί στον κατάλληλο χρόνο. Προφανώς, λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη την πρόσφατη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως και τις σχετικές προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Θα επιμείνω, όμως, ότι στη διάρκεια αυτής της τετραετίας έχουν ήδη γίνει σημαντικά βήματα στην κατεύθυνση της αυξημένης ορατότητας και της συμπερίληψης των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων στις καθημερινές δραστηριότητες. Όπως και ότι αυτά τα βήματα συνθέτουν μία ενιαία διαδρομή.
Υπάρχει χώρος για αντί-ΛΟΑΤΚΙ+ ρητορική στο κόμμα της Νέας Δημοκρατίας; Αν όχι με ποιους τρόπους σκοπεύετε να την απομονώσετε;
Όχι, δεν υπάρχει ο παραμικρός χώρος για αντι-ΛΟΑΤΚΙ+ ρητορική στους κόλπους της Νέας Δημοκρατίας! Και αν ποτέ εκδηλωθεί, έστω και ψήγμα της, δεν θα μείνει ατιμώρητη και θα καταδικαστεί με τον πιο εμφατικό τρόπο. Η Νέα Δημοκρατία, άλλωστε, είναι το φιλελεύθερο κόμμα που θεμελίωσε την κοινοβουλευτική δημοκρατία. Από την ίδρυσή της μέχρι σήμερα στέκεται σθεναρά απέναντι σε ρατσιστικές και φασιστικές αντιλήψεις.
Υπενθυμίζω, επίσης, ότι η παράταξη μας ούτε συνεργάστηκε, ούτε πρόκειται να συμπράξει με ακροδεξιά κόμματα που έχουν σημαία τους την ομοφοβία, όπως έκανε στη θητεία ο ΣΥΡΙΖΑ. Και, ασφαλώς, δεν έχει υποψήφιους βουλευτές αμφιλεγόμενους celebrities με πλούσιο σεξιστικό και τρανσφοβικό «ρεπερτόριο», όπως επίσης έκανε πριν λίγες ημέρες ο ΣΥΡΙΖΑ.
Εκτός, όμως, από τη ρητορική, μεγάλη αξία έχουν και οι πράξεις. Αναφέρθηκα πριν στις πολυάριθμες δράσεις της Εθνικής Στρατηγικής χωρίς προηγούμενο στη χώρα που μόνο τώρα υλοποιούνται. Θα προσθέσω, επίσης, ότι η σημερινή κυβέρνηση είναι η πρώτη ιστορικά, που έχει στις τάξεις της έναν ανοιχτά ομοφυλόφιλο υπουργό. Ένα έμπρακτο σήμα κατά των ομοφοβικών αντιλήψεων.
Με την ευκαιρία, θα ήθελα να επισημάνω το εκπαιδευτικό ρόλο που και τη σημασία που έχει η ΛΟΑΤΚΙ+ ορατότητα. Στο παρελθόν η έλλειψη ορατότητας έδινε πάτημα σε ομοφοβικές συμπεριφορές. Αντίθετα σήμερα ένας γονιός, για παράδειγμα, που ανησυχεί ότι το παιδί του θα αντιμετωπίσει εμπόδια αν πει ανοιχτά ότι είναι gay ή λεσβία, τώρα διαπιστώνει ότι ο σεξουαλικός προσανατολισμός του δεν πρέπει να στέκεται εμπόδιο σε μια επιτυχημένη καριέρα και στην πολιτική ή σε οποιονδήποτε κλάδο επιλέξει. Ενώ η αυξημένη ορατότητα βοηθάει και τα ίδια τα παιδιά ώστε να μην εσωτερικεύουν την ομοφοβία και να συνειδητοποιούν ότι δεν υπάρχει «σωστός» και «λάθος» σεξουαλικός προσανατολισμός.
Πώς μπορεί ένα κόμμα να υποστηρίζει τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα και να διατηρεί συγχρόνως στενές σχέσεις με την Εκκλησία, έναν θεσμό που αντιτίθεται σθεναρά στην αναγνώριση οποιουδήποτε ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματος;
Η Εκκλησία ασκεί σημαντικό ρόλο στην πνευματική στήριξη των πιστών, επιτελώντας και σημαντικό φιλανθρωπικό έργο. Ο ρόλος της, βεβαίως, είναι διακριτός από αυτόν της Πολιτείας, των κομμάτων ή της κοινωνίας των πολιτών. Η Εκκλησία, άλλωστε, ούτε νομοθετεί ούτε κανοναρχεί την καθημερινότητα των πολιτών. Αυτό ανήκει αποκλειστικά στις αρμοδιότητες της κυβέρνησης.
Στο πλαίσιο αυτό εξελίσσονται οι σχέσεις μας με την Εκκλησία. Έχοντας, κάποιες φορές, και αποκλίσεις στην οπτική μας. Επιχειρώντας, ωστόσο, πάντα να συγκλίνουμε για το καλό της κοινωνίας. Όπως αποδείχθηκε, άλλωστε, και στη διάρκεια της πανδημίας ή άλλων δύσκολων συγκυριών, αυτές οι σχέσεις δεν είναι στατικές. Επηρεάζονται, δηλαδή, και διαμορφώνονται με βάση τις κοινωνικές δυναμικές. Και, σε κάθε περίπτωση, δεν πρέπει να λησμονούμε ότι η χριστιανική πίστη διδάσκει το «αγαπάτε αλλήλους». Η αγάπη ποτέ δεν κάνει λάθος. Και αυτή είναι η καλύτερη απάντηση στο μίσος, στον εκφοβισμό, στον αποκλεισμό και στη βία.
