Η Διεθνής Ημέρα Τρανς* Μνήμης, είναι μία ημέρα που αφιερώνουμε για να τιμήσουμε τα θύματα εγκλημάτων μίσους που δολοφονήθηκαν για έναν και μόνο λόγο, για την ταυτότητά τους. Γιατί ήταν τρανς. Παράλληλα, είναι και μία ημέρα για την ενδυνάμωση της ευαισθητοποίησης της ευρύτερης κοινωνίας αλλά και της Πολιτείας, καθώς κάθε χρόνο τα θύματα αυτά αυξάνονται με δραματικούς ρυθμούς.
Γράφει η Άννα Απέργη
Η πρώτη Πορεία Μνήμης, πραγματοποιήθηκε στις 20 Νοεμβρίου του 1999, με αφορμή την δολοφονία της RitaHester στη Βοστώνη των ΗΠΑ, ενώ οι πρώτες συστηματικές καταγραφές που αφορούσαν δολοφονίες τρανς προσώπων, άρχισαν το 2008, αν και ακόμη και αυτές δεν μπορούν να θεωρούνται απόλυτα αξιόπιστες, καθώς σε πολλές χώρες τα τρανς πρόσωπα δεν καταγράφονται σύμφωνα με την ταυτότητα φύλου τους, ενώ σε άλλες δεν υπάρχουν καν καταγραφές των εγκλημάτων μίσους. Έτσι το μόνο που μπορούμε να πούμε με σιγουριά είναι ότι οι πραγματικοί αριθμοί είναι υπερ-πολλαπλάσιοι.
Το πιο ανησυχητικό όμως απ’ όλα πέραν του αριθμού, αν και οι ανθρώπινες ζωές δεν χωράνε σε στατιστικές, είναι ότι τα εγκλήματα γίνονται κάθε χρόνο όλο και πιο άγρια, όλο και πιο βίαια, καθώς οι καταγραφές μας δεικνύουν πως η ένταση της αγριότητας, αυξάνεται χρόνο με το χρόνο.
Το να βγαίνουμε και να καταδικάζουμε την τρανσφοβία, την μισαλλοδοξία, τον ρατσισμό, σίγουρα αποτελεί μία αναγκαία συνθήκη. Κατά πόσο όμως είναι αυτή ικανή από μόνη της ώστε να αντιμετωπιστούν τα εγκλήματα μίσους;
Η εμπειρία όλα αυτά τα χρόνια που είχα την τιμή να είμαι στο πλευρό της τεράστιας Μαρίνας Γαλανού, μου έχει διδάξει πως θα χρειαστεί να δοθούν πιο σύνθετες απαντήσεις με αναλυτικές πολιτικές, που δεν θα στέκονται μόνον σε μονοδιάστατες θεάσεις, αλλά αντιθέτως η βεντάλια της αντιμετώπισης θα πρέπει να ανοίξει ακόμη περισσότερο, έτσι ώστε να συμπεριλάβει όλους τους τομείς της αντιμετώπισης του ρατσιστικού εγκλήματος.
Από τις 1 Οκτωβρίου του 2020 μέχρι και τις 30 Σεπτεμβρίου του 2021, στον μαύρο κατάλογο έχουν προστεθεί ακόμη 375 τρανς συνάνθρωποί μας, ενώ από τον Ιανουάριο του 2008 έως και τον Σεπτέμβριο που μας πέρασε δολοφονήθηκαν 4.042 τρανς και φυλο-διαφορετικοί άνθρωποι.
Αν κοιτάξουμε πιο αναλυτικά τις φετινές καταγραφές θα δούμε ότι, η συντριπτική πλειοψηφία των τρανς θυμάτων μίσους, είναι τρανς γυναίκες ή διεμφυλικά πρόσωπα με θηλυκή έκφραση φύλου με ποσοστό 96%, εξ αυτών το 58% των τρανς που γνωρίζουμε το επάγγελμά τους, ήταν εργαζόμενες στο σεξ και εξ αυτών οι περισσότερες βιώνουν πολλαπλές διακρίσεις, ενώ το 43% ήταν τρανςπροσφύγισσες ή μετανάστριες που δολοφονήθηκαν σε ευρωπαϊκές χώρες.
Το συμπέρασμα είναι ότι τα εγκλήματα σε μεγάλο βαθμό έχουν τομές με τον μισογυνισμό, και την πατριαρχία, έχουν δηλαδή μία θα λέγαμε εξουσιαστική υφή.
Ως προς την ηλικία, ο μέσος όρος των θυμάτων ήταν τα 30 έτη, δηλαδή πολύ νεαρής ηλικίας, με το μικρότερης ηλικίας καταγεγραμμένο θύμα μόλις 13 ετών.
Επίσης δεν θα πρέπει να ξεχνάμε να συνυπολογίζουμε όλα τα τρανς πρόσωπα και ιδιαίτερα τους τρανς εφήβους, που μην αντέχοντας τις φρικτές διακρίσεις, το μπούλινγκ και το μίσος, έδωσαν τέλος στη ζωή τους. Το ποσοστό αυτό δεν είναι καθόλου μικρό εάν σκεφτούμε ότι οι διεθνείς στατιστικές αποκαλύπτουν ότι από το σύνολο των τρανς ανθρώπων, πάνω από το 41% έχει σκεφτεί κάποια στιγμή να δώσει τέλος στη ζωή του.Φέτος στο Παρατηρητήριο καταγράφηκαν 34 αυτοκτονίες.
Η κατάσταση στη χώρα μας βλέποντας τα στοιχεία που μας δίνει το Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας, παραμένει ανησυχητική. Από το σύνολο των ρατσιστικών περιστατικών, εδώ και τρία χρόνια περίπου, τα περιστατικά που αφορούσαν τρανςπρόσωπα, παραμένουν σταθερά στο 20% επί του συνόλου. Καταλαβαίνουμε λοιπόν, ότι το ποσοστό είναι δυσανάλογα υψηλό σε σχέση με τον πληθυσμό των τρανς προσώπων που είναι μικρός.
Όλα τα παραπάνω δεικνύουν ότι είναι επιτακτική ανάγκη η Πολιτεία να προχωρήσει σε νομοθετικά μέτρα όπως την τροποποίηση του Άρθρου 82Α του Ποινικού Κώδικα, προσθέτοντας στις κατηγορίες των προστατευόμενων προσώπων, τα πρόσωπα με νομιζόμενα χαρακτηριστικά καθώς και τους υπερασπιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την επαναφορά του Άρθρου 361Β του Ποινικού Κώδικα, την τροποποίηση του αντιρατσιστικού νόμου (ν. 4285/2014), ώστε να διευρυνθεί το πεδίο καταπολέμησης του ρατσιστικού λόγου, να προστεθούν σε όλα τα πεδία του ν. 4443/2016 ο σεξουαλικός προσανατολισμό, η ταυτότητα και τα χαρακτηριστικά φύλου, και φυσικά να προχωρήσει σε τροποποίηση του ν.4491/2017 της νομικής αναγνώρισης της ταυτότητας φύλου, έτσι ώστε η διαδικασία να γίνει εξωδικαστική, να συντομευθούν οι διαδικασίες ώστε να πληρούνται τα ευρωπαϊκά πρότυπα, να αρθούν οι περιοριστικές προϋποθέσεις στα έγγαμα τρανς πρόσωπα, στα ηλικιακά όρια καθώς επίσης να αρθεί η ιατρικοποιημένη διαδικασία για τα πρόσωπα 15-17, ενώ να δίνεται η δυνατότητα μεταβολής των εγγράφων τυχόν τέκνων ώστε να απεικονίζεται και σε αυτά η μεταβολή των εγγράφων των γονέων τους, και τέλος να προβλέπονται ρητά διαδικασίες για τους τρανςπρόσφυγες και μετανάστες και για τα μη δυαδικά και ίντερσεξ προσωπα.
375 τρανς συνάνθρωποί μας δολοφονήθηκαν, γιατί ήταν τρανς και αυτό δεν μας επιτρέπει να σιωπούμε. Πρέπει να ενώσουμε τις δυνάμεις μας έτσι ώστε η μισαλλοδοξία, το ρατσιστικό έγκλημα και η τρανσφοβία να μην βρίσκουν χώρο πουθενά, σε κανένα μέρος του πλανήτη, σε καμία γωνιά της χώρας μας.
Η Άννα Απέργη είναι διευθύντρια του Σωματείου Υποστήριξης Διεμφυλικών (ΣΥΔ)
