Πώς μπορεί μια λέξη να φέρει τόση σύγχυση και να προκαλέσει αμηχανία; Η ερώτηση για το αν είσαι λεσβία, συχνά προκαλεί αμηχανία στις ομοφυλόφιλες γυναίκες, με αποτέλεσμα να μη χρησιμοποιείται τόσο συχνά, όσο η λέξη «γκέι» ή «ομοφυλόφιλη».
Έρευνα, στην οποία συμμετείχαν 14.000 ομοφυλόφιλες γυναίκες απέδειξε ότι το 13% αυτών αποφεύγει να χρησιμοποιεί αυτήν τη λέξη, καθώς δεν τους αρέσει. Γιατί να συμβαίνει αυτό;
Η Lisa Luxx, μία Βρετανίδα ποιήτρια και ακτιβίστρια, μιλά γι’ αυτό το θέμα “αμηχανίας” μέσα σε ένα ποίημα τη,ς το οποίο φέρει ως τίτλο τη λέξη “λεσβία”. Το ποίημα που γράφτηκε το 2019 μεταφέρεται τώρα σε ταινία μικρού μήκους από την σκηνοθέτιδα Rosemary Baker.
Στην ταινία βλέπουμε ένα cast από κουήρ και τρανς γυναίκες να μεταφέρουν, σε λέξεις και εικόνες, τα συναισθήματα, που τόσες λεσβίες αισθάνονται. Αυτή η ταινία θα σου μεταφέρει το μήνυμα της προσπάθειας να ανακτήσουν οι λεσβίες τη λέξη, από τα στερεότυπα και τα ταμπού.
Το ποίημα της Lisa προβάλλει την τοξικότητα που βιώνουν οι γυναίκες, όταν χρησιμοποιούν τη λέξη λεσβία. Αυτή η λέξη επιφέρει κύμα εξωτερικών αντιδράσεων και στο ποίημα αναφέρονται και τα εγκλήματα μίσους ενάντια στις λεσβίες. Η Lisa γράφει για την αρνητικότητα που επικρατεί γύρω από αυτήν τη λέξη και έχει κάνει και τις ίδιες τις γυναίκες να την αποφεύγουν και να την έχουν στιγματίσει με τη χρήση της στην πορνογραφία και ως ορόσημο για αστεία. Η χρήση της λέξης στα media, σε σειρές και ταινίες επηρέασε μια ολόκληρη γενιά, σύμφωνα με τη Lisa, να τη θεωρήσουν ταμπού και το κέντρο σχολιασμού.
“Η λέξη «λεσβία» κάνει τους ανθρώπους να ντρέπονται με έναν τρόπο, που με τη λέξη «γκέι» δεν έχει συμβεί”, επισημαίνει η Lisa. Η Lisa μέσα από το ποίημα της θέλει να εξετάσει αυτήν την “αμηχανία” των γυναικών και να τις προτρέψει να σταματήσουν να νιώθουν ενοχή για τη χρήση της λέξης.
“Όταν παρουσιάζω το ποίημα μπροστά σε ζωντανό κοινό, τις καλώ να πουν δυνατά τη λέξη “λεσβία”, λέει η Lisa.
Η ίδια υποστηρίζει ότι πρόκειται για μια αναγέννηση της λέξης και η λεσβιακή κουλτούρα αποκτά την “στιγμή” της.
“Οι νεότερες γενιές “παίζουν” με την έννοια της λέξης. Υπάρχουν άτομα που αυτοπροσδιορίζονται ως “bisexual λεσβίες” ή “pansexual λεσβίες”. Αυτές είναι ερμηνείες που μπορούν να μπερδέψουν, αλλά είναι έγκυρες και χρησιμοποιούνται. Με εντυπωσιάζει η νέα γενιά λεσβιών που είναι περήφανες γι’ αυτό που είναι, και δε φοβούνται να χρησιμοποιήσουν τη λέξη, όπως τους ταιριάζει”, επισημαίνει η Rose.
“Θα ήταν πολύ πιο εύκολο να παρουσιάσουμε ένα οπτικό θέαμα με λέξεις, αλλά δε θέλαμε να κάνουμε αυτό. Πιστεύω, ότι θα στερούσε αυτήν την ωμή δύναμη που θέλει να μεταδώσει” αναφέρει η Rose, για την ταινία και συμπληρώνει:
“Σε αυτό που καταλήξαμε είναι μια νοητική μεταχείριση του θέματος που φέρνει στην επιφάνεια αυτό το καταπιεσμένο συναίσθημα εξαιτίας των συνειρμών που έχουν καλύψει αυτήν τη λέξη με τον καιρό” .
Η δουλειά της Lisa και της Rose γι’ αυτή την οπτική αναπαράσταση παρουσιάστηκε στην πλατφόρμα All4, την περίοδο του ιστορικού μήνα για την ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα. Η Lisa αναφέρει ότι είναι απίστευτα ενθουσιασμένη και επισημαίνει: “Είναι κάτι ριζοσπαστικό.. Για μένα αυτό που λέει, αυτό κάνει. Θυμάστε όταν μιλούσα για τις λεσβίες; Ε, λοιπόν, τώρα ο κόσμος ακούει. Αυτές είμαστε εμείς. Εδώ είμαστε. Αυτό είναι καλό για όλες μας. Για μένα, αυτό το κάνει πολύ συναισθηματικό. Αρχίζουμε να φαινόμαστε. Αυτό είναι ωραίο”.
Η διαδικασία δημιουργίας της ταινίας άλλαξε και τη Rose: “Νιώθω ότι έχω αλλάξει μέσα από την διαδικασία δημιουργίας της ταινίας. Από μια λεσβία που δε χρησιμοποιούσα αυτό τον όρο και δεν είχα αναρωτηθεί γιατί, μετατράπηκα σε μια λεσβία που χρησιμοποιεί τη λέξη «λεσβία», και αυτό ευθύνεται αποκλειστικά σ’ αυτό το ποίημα. Γι’ αυτό το λόγο νιώθω ότι μεταμορφώθηκα.”
Μια ωραία καλλιτεχνική κίνηση που θα βοηθήσει πολλά άτομα να ανακτήσουν τη φωνή τους και να αποβάλλουν την ντροπή και τα στερεότυπα για μια λέξη που τις χαρακτηρίζει.
