Η τηλεοπτική γενιά της Τατιάνας, του οίκτου και της σάτιρας

05/01/2017

Τη γενιά της Τατιάνας την έφαγα με το κουτάλι. Ήταν τα χρόνια που, ως μαθήτρια, επέστρεφα σπίτι την ώρα που τα “μεσημεριανάδικα” έπαιρναν μπρος, ίδια ώρα, ίδιο μοτίβο, ίδια θεματολογία, σε όλα τα κανάλια με τη σειρά. Αποτελούσαν το θόρυβο που άκουγα από το βάθος του σαλονιού, όχι επειδή κάποιος πράγματι τα παρακολουθούσε, αλλά επειδή το να είναι η τηλεόραση ανοιχτή και να “παίζει μόνη της” αποτελούσε κάποιου είδους παράδοση. (Ίσως αντιπερισπασμό, από όλα αυτά που δεν λέγαμε στη σιωπή μας. Κι έτσι ακούγαμε.)

Ακούγαμε τον ανθρώπινο πόνο να διακωμωδείται, να σέρνεται και να περιφέρεται στις “δημοσιογραφικές” εκπομπές με αντάλλαγμα πενιχρά χαρτζιλίκια, να διατρανώνεται και να αναλύεται από ψευδοεπιστήμονες και ψυχολόγους που έκαναν καριέρα στην ελληνική τηλεόραση προβάλλοντας τίποτα πέρα από τον εαυτό τους. Το πρωί, η τηλεόραση είχε χαμηλού επιπέδου εκπομπές που μοίρα τους ήταν να γίνουν αντικείμενο γέλωτος στις εκπομπές του μεσημεριού. Και αργότερα, το βράδυ, ο Λαζόπουλος θα διακωμωδούσε τις πρωινές και τις μεσημεριανές εκπομπές μαζί. Ο χοντρός είναι γελοίος, ο αμόρφωτος εξευτελισμένος, ο ψυχικά άρρωστος ξεκαρδιστικός. Αμέτρητοι ταλαιπωρημένοι άνθρωποι πέρασαν από παρουσιάσεις που μόνο σκοπό είχαν να αρμέξουν σοκαριστικές λεπτομέρειες και να τις τονίσουν αρκετά ώστε ο στιγματισμένος καλεσμένος να στιγματιστεί άλλο τόσο.

Παρουσιάστριες που με ελαφριά καρδιά έχουν κοιτάξει στα μάτια τρανς γυναίκες και έχουν πει “μη με κοροϊδεύεις εμένα, ξέρω ότι το κάνεις για την πιάτσα και τα λεφτά.” Παρουσιάστριες που είχαν απέναντί τους μανιοκαταθλιπτικούς καλεσμένους και κοιτάζοντας το φακό ειρωνικά μονολογούσαν “την προσοχή μας θέλει, μου φαίνεται.” Η τηλεοπτική γενιά που καλούσε έφηβους για να χλευάσει το ντύσιμο ή τη μουσική τους – πάντα με αποκορύφωμα την εμφάνιση ενός ψυχιάτρου που θα εξηγούσε πως για όλα φταίει κάποια ενδόμυχη σεξουαλική διαστροφή, μοιράζοντας διαγνώσεις στον αέρα και ενισχύοντας την ματαιωτική γκρίνια περί του πόσο η νέα γενιά απέτυχε ενώ όλες οι άλλες ήταν καταπληκτικές.

Μάθαμε να γελάμε με τα προβλήματα των άλλων, μέχρι που μια μέρα αρχίσαμε να γελάμε και με τα δικά μας και το είπαμε αυτοσαρκασμό. Στην άγνοιά μας για το πόσο ακυρώσαμε τον εαυτό μας, το είπαμε χάρισμα, μαγκιά, και εν τέλει πάψαμε να έχουμε προβλήματα – εκτός των ημερών που όλα τα προβλήματα σκάνε μαζεμένα και τρελαινόμαστε.

Την ημέρα που η τηλεόραση χλεύαζε τον ομοφυλόφιλο για τη θηλυπρέπειά του, ένα παιδί σπίτι προσπαθούσε κάτι να πει, και βλέποντας το γέλιο του κοινού, σώπασε. Την ημέρα που το χοντρό παιδί παραλίγο να πει στους γονείς του τι περνάει στο σχολείο, είδε το Λαζόπουλο να αναπαράγει βίντεο με χοντρούς που χορέυουν και να μονολογεί “που πάει έτσι αυτός”, και δεν είπε τίποτα. Οι ίδιες παρουσιάστριες που εξευτέλισαν αμέτρητους ανθρώπους στο βωμό της τηλεθέασης, υπήρξαν θύματα συνεχούς σεξισμού, όταν σε άλλες εκπομπές, αμέσως μετά, γινόντουσαν άψυχα αντικείμενα σε διαγωνισμό αισθητικής: έκανε μπότοξ η τάδε; Έβαλε σιλικόνη; Και ήταν φόρεμα αυτό που έβαλε; Πού πάει έτσι;

Και η ανακύκλωση της ψυχικής βίας συνεχίζεται, και ο κανιβαλισμός δεν τελειώνει ποτέ. Και κάπου το να προβάλλει η τηλεόραση ανθρώπους με σύνδρομο down να τραγουδάνε ντυμένοι με σερπαντίνες για να γελάει ο κόσμος έφτασε στο τέλος του, αλλά η κουλτούρα του σκουπιδότοπου συνεχίζεται. Και κάθε φορά που ο Θέμος έχει απέναντί του μια μορφωμένη γυναίκα και αντί να τη ρωτήσει για τη δουλειά της τη ρωτάει για το στήθος της, κάθε φορά που μία είδηση βιασμού αποτελεί θέμα κουτσομπολιού, κάθε φορά που ζητούν από κάποιον να ανακοινώσει δημόσια την ημερομηνία της επερχόμενης αυτοκτονίας του για να αντλήσουν δράμα, ένα παιδί στο σπίτι μαθαίνει ότι ο κόσμος είναι λίγο πιο άσχημος.

…και μιλά, ζει, δρα, με βάση αυτό.

CHRISTINA MICHALOU

Γεννήθηκα στο Harrogate, ζω στην Ελλάδα. Διηγήματά μου έχουν βραβευτεί από το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου, τις Εκδόσεις Πατάκη, την Ευρωπαϊκή Ένωση Επαιδευτικών και το Υπουργείο Παιδείας. Το 2009 εκδόθηκε το πρώτο μου δοκίμιο από τις Εκδόσεις Πατάκη και εν συνεχεία συμμετείχα σε τρεις ποιητικές συλλογές από τις Εκδόσεις Μαίανδρος. Από το 2011 είμαι επίσημο μέλος της Ένωσης Συγγραφέων και Λογοτεχνών Ευρώπης. Έχω σπουδάσει Αγγλική Φιλολογία και Μετάφραση, και έχω παρακολουθήσει μαθήματα δημοσιογραφίας στο London School of Journalism και μαθήματα Ιστορίας στο πανεπιστήμιο του Cambridge. Έχω συνεργαστεί με διάφορα μέσα ενημέρωσης (Vice, Lifo, Protagon, Huffington) και επίσης ασχολούμαι με την παραγωγή βίντεο. Βρείτε με στο [email protected] .




Δες και αυτό!