Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κινείται κατά της Ουγγαρίας πηγαίνοντάς την στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, κλιμακώνοντας μια μακροχρόνια διαμάχη σχετικά με τους νόμους κατά των ΛΟΑΤΚΙ+ που ισχύουν στη χώρα. Αυτό είναι ένα πρωτοφανές βήμα για την ΕΕ, που μπορεί να σημαίνει πολλά για τα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα στην Ευρώπη.
Η Ουγγαρία (υπό την ηγεσία του Βίκτορ Όρμπαν) και η ΕΕ βρίσκονται σε αντιπαράθεση εδώ και χρόνια για το ευρύτερο ζήτημα του κράτους δικαίου. Αυτό εντάθηκε το 2021 όταν η Ουγγαρία ενέκρινε νέο νόμο που απαγορεύει την απεικόνιση ή την προώθηση υλικού που σχετίζεται με ΛΟΑΤ+ σε ανηλίκους. Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σχολίασε ότι είναι «κρίμα» για την Ουγγαρία που έρχεται σε αντίθεση με όλες τις θεμελιώδεις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τον Ιούλιο του 2021, η Επιτροπή κίνησε επίσημες διαδικασίες κατά της Ουγγαρίας για παράλειψη εφαρμογής και συμμόρφωσης με το δίκαιο της ΕΕ. Αργότερα μέσα στο έτος, πάγωσε επίσης την πρόσβαση της Ουγγαρίας στο ταμείο αποκατάστασης του COVID. Μη ικανοποιημένη με τις απαντήσεις της Ουγγαρίας, η επιτροπή έχει τώρα κλιμακώσει το θέμα και παρέπεμψε το θέμα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Αυτή είναι η πρώτη φορά που η ΕΕ προσέφυγε στα δικαστήρια κατά ενός κράτους μέλους για τα δικαιώματα των ΛOATΚΙ+.
Τις τελευταίες δεκαετίες, η Ευρώπη έχει δει μια αύξηση στις ομοφοβικές πολιτικές. Παραδείγματα περιλαμβάνουν τις πολλαπλές διαδηλώσεις κατά του γάμου ομοφύλων ζευγαριών στη Γαλλία και το δημοψήφισμα της Κροατίας για τον συνταγματικό ορισμό του γάμου ως ένωση ανάμεσα σε μια γυναίκα και έναν άνδρα. Ο νόμος της Ουγγαρίας έχει επίσης “εμπνεύσει” άλλες χώρες, όπως η Ρουμανία, να προσπαθήσουν να απαγορεύσουν τη λεγόμενη “γκέι προπαγάνδα”.
Η έκβαση αυτής της υπόθεσης θα μπορούσε να σημαίνει πολλά για τα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα στην Ευρώπη. Στην πραγματικότητα, η Επιτροπή ζητά από το δικαστήριο να κατοχυρώσει τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+ ως μέρος των θεμελιωδών αξιών της ΕΕ, στο ίδιο επίπεδο με άλλες αρχές όπως η ελεύθερη κυκλοφορία.
Ίσως με τη λήψη νομικών μέτρων, η επιτροπή θεσπίζει τη δική της στρατηγική για την ισότητα ΛΟΑΤΚΙ+, που ξεκίνησε το 2020. Ωστόσο, οι ισχυρισμοί της επιτροπής θεωρούν την υπόθεση ως παραβίαση των κανόνων της εσωτερικής αγοράς της ΕΕ και όχι των ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιωμάτων. Αυτό δεν πρέπει να αποτελεί έκπληξη – η ΕΕ έχει πολύ λίγους άμεσους νόμους για τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+. Διαμορφώνοντας την υπόθεση γύρω από τους βασικούς κανόνες της ΕΕ, η Επιτροπή έχει μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας. Στο παρελθόν, το δικαστήριο έχει αποφανθεί για τα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα επικαλούμενο άλλες θεμελιώδεις αρχές της ΕΕ.
Η ΕΕ ισχυρίζεται ότι με τη θέσπιση αυτού του νόμου (γκέι προπαγάνδα), η Ουγγαρία παραβιάζει τόσο τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ όσο και το άρθρο 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Εδώ είναι που η υπόθεση αποκτά ενδιαφέρον. Αν και ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων περιλαμβάνει ρήτρες που προστατεύουν ρητά από τις διακρίσεις λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού και ταυτότητας φύλου, το άρθρο 2, από την άλλη δεν αναφέρεται καθόλου στα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα. Με την υποβολή αυτής της δικαστικής υπόθεσης στο Δικαστήριο, η Επιτροπή όχι ζητά να καθοριστεί πότε οι κανόνες της ΕΕ υπερισχύουν έναντι των κανόνων των κρατών μελών.
Πώς θα μπορούσε να εξελιχθεί η υπόθεση; Τρία πιθανά σενάρια.
Πρώτον, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο μπορούσε να αποφανθεί (για πρώτη φορά) ότι οι αξίες που περιγράφονται στο άρθρο 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση περιλαμβάνουν επίσης τα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα. Αυτή θα ήταν η πιο ακτιβιστική απόφαση. Στη συνέχεια, η Ουγγαρία θα κληθεί να προσαρμόσει τη νομοθεσία και να αφαιρέσει τη διάκρισή της. Ευρύτερα, αυτή θα ήταν επίσης μια στιγμή ορόσημο στην ευρωπαϊκή πολιτική – όχι μόνο θα παρείχε ισχυρή εντολή στην Επιτροπή να λάβει πιο τολμηρά βήματα για τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+, αλλά θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε περισσότερες προκλήσεις των νόμων που εισάγουν διακρίσεις σε όλη την Ευρώπη.
Δεύτερον, σε ένα (πιο απίθανο) σενάριο, το Δικαστήριο θα μπορούσε να ταχθεί με την Ουγγαρία. Αυτό θα παρείχε σχεδόν ελεύθερα τη δυνατότητα στους αντι-ΛΟΑΤΚΙ+ παράγοντες στην Ουγγαρία, και σε ολόκληρη την ΕΕ, να θεσπίσουν περισσότερους ομοφοβικούς νόμους.
Τέλος, στο πιο πιθανό σενάριο, το δικαστήριο θα εκδώσει μια απόφαση που βρίσκεται κάπου στη μέση. Με βάση την προηγούμενη νομολογία, θα μπορούσαμε να περιμένουμε ότι το δικαστήριο θα κρίνει ότι η ουγγρική νομοθεσία παραβιάζει τους κανόνες της ΕΕ, αλλά μόνο στο βαθμό που ο νόμος έχει διασυνοριακές επιπτώσεις. Σε αυτό το σενάριο, η απόφαση του θα σήμαινε ότι στην Ουγγαρία (και σε άλλες χώρες) είναι αποδεκτό να γίνονται διακρίσεις κατά της ομοφυλοφιλίας, αρκεί να μην επηρεάζει τις σχέσεις της με άλλα κράτη μέλη.
Μια τέτοια απόφαση δεν θα διευκρίνιζε ξεκάθαρα και κατηγορηματικά ότι η ισότητα των ΛOATKI+είναι θεμελιώδης αξία της ΕΕ, αλλά μάλλον θα αναγνωρίσει τα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα ως δευτερεύουσα αρχή. Αυτό θα δημιουργούσε ασάφεια ως προς το πότε οι ομοφοβικοί νόμοι είναι θέμα της πολιτικής των κρατών μελών και πότε η ΕΕ πρέπει (ή μπορεί) να παρέμβει.
πληροφορίες από theconversation.com
