Μια άγνωστη έως τώρα μικρογραφία του Χένρι Ράιθσλι, τρίτου κόμη του Σαουθάμπτον – προστάτη και πιθανό ερωτικό σύντροφο του Ουίλιαμ Σαίξπηρ – φέρνει ξανά στο προσκήνιο τη συζήτηση για τη σεξουαλικότητα του κορυφαίου δραματουργού.
Η μικρογραφία, που φιλοτεχνήθηκε από τον Νίκολας Χίλιαρντ, τον αγαπημένο ζωγράφο πορτρέτων της βασίλισσας Ελισάβετ Α΄, χρονολογείται στη δεκαετία του 1590, όταν ο Σαίξπηρ αφιέρωσε στον Ράιθσλι δύο ερωτικά ποιήματα: το Venus and Adonis (1593) και το The Rape of Lucrece (1594).
Σύμφωνα με τη δρα Ελίζαμπεθ Γκόλντρινγκ, ιστορικό τέχνης στο Πανεπιστήμιο του Γουόρικ, το έργο έχει όλα τα χαρακτηριστικά «ερωτικού ενθυμίου» που συνήθως φοριόταν κοντά στην καρδιά. Το ενδιαφέρον βρίσκεται στην πίσω όψη, όπου η κόκκινη καρδιά έχει σβηστεί βίαια με ένα μαύρο βέλος – σύμβολο που παραπέμπει στο οικόσημο του Σαίξπηρ.
«Είναι μια τόσο σπασμωδική, συναισθηματικά φορτισμένη πράξη, που μοιάζει να έγινε από κάποιον στενά συνδεδεμένο με τον απεικονιζόμενο», δήλωσε η Γκόλντρινγκ στην Telegraph. Μια ερμηνεία είναι ότι ο ίδιος ο Σαίξπηρ παρέδωσε πίσω το πορτρέτο στον κόμη γύρω στο 1598, όταν εκείνος παντρεύτηκε, σβήνοντας με δικό του σημάδι το «σύμβολο αγάπης».
Ο Ράιθσλι θεωρείται ευρέως το «Όμορφο Αγόρι» που μνημονεύεται στα σονέτα του Σαίξπηρ. Η αριστοκρατική του εμφάνιση με μακριά μαλλιά, μαργαριταρένιο σκουλαρίκι και περίτεχνα κεντημένα ρούχα τον έκανε αντικείμενο θαυμασμού στην ελισαβετιανή κοινωνία.
Ο καθηγητής σερ Τζόναθαν Μπέιτ, κορυφαίος σαιξπηρικός μελετητής, χαρακτήρισε το εύρημα «συγκλονιστικό»: «Για να φτάσει κάποιος στην πίσω πλευρά του πορτρέτου έπρεπε να αφαιρέσει το πολύτιμο λοκέτο όπου ήταν τοποθετημένο. Πρόκειται για μια πράξη πάθους».
Η μικρογραφία, σήμερα σε ιδιωτική συλλογή, προσφέρει νέο υλικό σε μια μακροχρόνια συζήτηση για τη σεξουαλικότητα του Σαίξπηρ, με πολλούς ερευνητές να θεωρούν πως ήταν αμφιφυλόφιλος, παρά τον 34ετή γάμο του με την Αν Χάθαγουεϊ.
«Δεν έχουμε μια οριστική απάντηση», σημειώνει η Γκόλντρινγκ. «Αλλά είναι σίγουρα μια συναρπαστική ένδειξη που θα αναζωπυρώσει τον διάλογο γύρω από τη φύση της σχέσης τους».
