Αρκετές ήταν οι φορές που μέσα από αυτό το περιοδικό ο Ζακ θέλησε να απευθυνθεί στα άτομα που ζουν με τον HIV, δίνοντάς τους συμβουλές για το πως να αντιμετωπίσουν τόσο τον ιό όσο και το έντονο στίγμα που υπάρχει εκεί έξω. Πίστευε μάλιστα πως η 1η Δεκέμβρη (Παγκόσμια Ημέρα ΑΙDS) ήταν μια μέρα που πρέπει να μιλάμε όχι μόνο για τον ΗΙV αλλά κυρίως για τα άτομα που τον βιώνουν.
«Συνήθως την 1η Δεκέμβρη, Παγκόσμια ημέρα του HIV/AIDS, όλα τα μέσα κάνουμε θέματα γι’ αυτό και σχεδόν πάντα απευθύνονται στον γενικό πληθυσμό, για το τι είναι ο HIV και το AIDS, πώς να προφυλαχτούν κλπ. Εγώ λέω να απευθυνθώ σε εμάς, στα οροθετικά άτομα, και όπως έγραψε ο Μωυσής τις 10 εντολές του Θεού και o Φοίβος τις 10 εντολές της Βανδή να γράψω κι εγώ τις 10 εντολές των οροθετικών», είχε γράψει χαρακτηριστικά σε ένα κέιμενό του.
Με αφορμή τη σημερινή ημέρα, θυμόμαστε αυτές τις 10 εντολές/συμβουλές του.
1. Βάλε στην άκρη τύψεις, ενοχές και τα σχετικά. Το ότι έχεις HIV δεν σημαίνει τίποτε άλλο από το ότι είσαι άνθρωπος και ως άνθρωπος μπορεί να έχεις κάνει λάθη, μπορεί να μην ήξερες, μπορεί να άφησες το συναίσθημα ή το πάθος να υπερβεί την λογική, μπορεί απλά να συνέβη ένα ατύχημα. Επικεντρώσου στο τι κάνεις από εδώ και πέρα.
2. Μην κολλάς στο ποιος, πού, πότε, γιατί. Πάντα, όταν λέω ότι – παρ’ ότι ξέρω – δεν με απασχόλησε το από ποιον κόλλησα ή ότι δεν κρατάω καμία κακία, οι άλλοι σοκάρονται. Εφόσον προέκυψε από συναινετικό σεξ, εφόσον ήταν κοινή η απόφαση να μην χρησιμοποιηθεί προφυλακτικό και δεν έγινε δια της βίας, η ευθύνη είναι και δική μου. Επίσης, αν δεν ξέρεις πώς έγινε και με ποιον, δεν έχει κανένα νόημα στο να αναλώνεσαι να ψάχνεις. Εφόσον έγινε, έγινε. Όπως είπα και παραπάνω, προχωράμε παρακάτω.
3. Ξεκίνα θεραπεία το συντομότερο. Ξέρω ότι για πολλούς είναι αγχωτικό, φοβούνται πιθανές παρενέργειες ή το να μπουν στην διαδικασία να πρέπει να παίρνουν φάρμακα κάθε μέρα. Αλλά ξεκινώντας νωρίς θεραπεία και καλύτερα αποτελέσματα θα έχεις και θα φτάσεις γρηγορότερα να έχεις μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο, που σημαίνει ότι δεν θα είσαι μεταδοτικός και δεν θα έχεις το άγχος του να μεταδόσεις τον ιό σε κάποιον άλλο.
4. Μίλα. Είναι πολύ σημαντικό να μην το περνάς μόνος σου. Βρες (έστω) έναν δικό σου άνθρωπο που εμπιστεύεσαι και θεωρείς ότι θα μπορέσει να το δεχτεί καλά και να σε βοηθήσει. Αν σου είναι δύσκολο να μιλήσεις σε ανθρώπους από τον κύκλο σου, μπορείς να απευθυνθείς σε κάποια σχετική ΜΚΟ ή σε έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας, ώστε να έχεις μια υποστήριξη. Το να το περνάς εντελώς μόνος σου είναι πολύ βαρύ.
5. Συμμετείχε στις αποφάσεις που αφορούν στην υγεία, την θεραπεία σου κλπ. Να συζητάς δηλαδή με τον/την γιατρό σου, να ακούς φυσικά τι σου λέει και τι προτείνει αλλά να μην ακολουθείς τυφλά. Κάνε ερωτήσεις, ζήτα πληροφορίες, συζήτησε τους προβληματισμούς σου. Και να θυμάσαι ότι, αν δεν σου ταιριάζει ο γιατρός που σε παρακολουθεί έχεις κάθε δικαίωμα να επιλέξεις κάποιον άλλο γιατρό ή κάποιο άλλο νοσοκομείο για να παρακολουθείσαι. Γενικά, μην αφήνεσαι εντελώς στα χέρια των άλλων, πάρ’ το και λίγο πάνω σου. Οι αποφάσεις που αφορούν στην υγεία σου πρέπει να γίνονται με συνεννόηση, συναινετικά και όχι μονόπλευρα.
6. Όσο αφορά ερωτικούς συντρόφους και αν και πότε θα το πεις, η άποψη μου είναι όσο νωρίτερα, τόσο καλύτερα. Όχι ότι είσαι υποχρεωμένος, είναι δικό σου θέμα το αν θες να το πεις και σε ποιον, εφόσον παρθούν οι απαραίτητες προφυλάξεις. Σε ένα σεξ της μιας βραδιάς π.χ., εφόσον όλα έγιναν με ασφάλεια ίσως και να μην έχεις λόγο να το πεις. Αλλά σε περίπτωση π.χ. που προκύψει κάποια σχέση είναι καλύτερα να το πεις νωρίς, γιατί σε περίπτωση που σε απορρίψει λόγω του HIV και ήδη έχεις επενδύσει ή δεθεί συναισθηματικά θα πληγωθείς περισσότερο κι εσύ. Και ο άλλος/ η θα σου πει «Γιατί δεν μου το είπες τόσο καιρό;». Οπότε καλύτερα από την αρχή και άμα φύγει, τι είχαμε τι χάσαμε και πάμε παρακάτω.
7. Όταν συζητάς για την οροθετικότητα σου, είτε με φίλους, συγγενείς, είτε με ερωτικούς συντρόφους, βάλε τα όρια σου. Πολλές φορές όταν λέμε σε κάποιον ότι έχουμε HIV είτε μας βομβαρδίζουν με πάρα πολλές ερωτήσεις, είτε γίνονται αδιάκριτοι, ακόμα και προσβλητικοί με τις ερωτήσεις που επιλέγουν να κάνουν. Όπως εσύ αποφασίζεις σε ποιον θα το πεις και πότε, έτσι είναι και δική σου απόφαση στο σε πόσες και ποιες ερωτήσεις είσαι διατεθειμένος να απαντήσεις. Στην τελική το θέμα είναι να γίνει διάλογος, όχι ανάκριση.
8. Ενημερώσου. Το πρώτο πράγμα που έκανα όταν μου έδωσαν την διάγνωση ήταν να ανοίξω το λάπτοπ και να αρχίσω να ψάχνω όσες περισσότερες πληροφορίες μπορούσα να βρω, να βρω αν υπάρχουν οργανώσεις, φόρουμ κλπ για ανθρώπους με HIV για να μάθω όσα περισσότερα γίνεται γύρω από αυτό, καθώς μέχρι τότε ήξερα πολύ λίγα. Και αυτό με βοήθησε και στο να κατανοήσω το τι σημαίνει ότι έχω HIV, αλλά και στο να μπορώ όταν το έλεγα σε άλλους να απαντάω σε ερωτήσεις τους ή να τους ενημερώνω κατάλληλα. Επίσης, με βοήθησε πολύ το να γνωρίσω έτσι και άλλα οροθετικά άτομα, να μοιραστώ την εμπειρία μου και να μάθω από τις εμπειρίες των άλλων.
9. Δες το θετικά. Ναι, ξέρω ότι δεν είναι εύκολο, ειδικά στην αρχή, να δεις τα πράγματα θετικά. Δε λέω να είσαι «τι ωραία τι καλά, είμαι οροθετικιά» αλλά ούτε και να «άνοιξε πέτρα». Είναι κάτι που πλέον αντιμετωπίζεται, μπορείς να ζήσεις κανονικά, δεν κινδυνεύει η ζωή ή η υγεία σου εφόσον το ξέρεις, ακολουθείς αγωγή, κάνεις τις εξετάσεις σου κλπ. Επίσης η ψυχολογία επηρεάζει και την σωματική μας υγεία, οπότε το να έχεις καλή ψυχολογία θα σε βοηθήσει και στην καλύτερη αντιμετώπιση του HIV και να έχεις καλή υγεία γενικότερα.
10. Να θυμάσαι πάντα ότι το ότι έχεις HIV δεν σε κάνει κατώτερο, λιγότερο ικανό να ζήσεις την ζωή σου όπως θες, να έχει σχέσεις, φίλους, δουλειά. Ναι, κάποια πράγματα τα δυσκολεύει και δεν είναι όλα ρόδινα αλλά φρόντισε να έχεις κοντά σου ανθρώπους που σε αποδέχονται και σε στηρίζουν και μην αναλώνεσαι σε όσους δεν το κάνουν. Κράτα αυτούς που σε κάνουν να νιώθεις καλά και απομακρύνσου από όσους σε φέρνουν σε δύσκολη θέση ή σε κάνουν να νιώθεις άσχημα. Δεν αξίζει τον κόπο.
