Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Coming Out, ζητήσαμε από έξι ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα να μοιραστούν μαζί μας ένα coming out που τα σημάδεψε και δεν πρόκειται να ξεχάσουν.
Γιατί κάθε coming out είναι διαφορετικό, μοναδικό και πρωτίστως πολιτικό!
Neli Cappa – κοινωνική λειτουργός, ΛΟΑΤΚΙ ακτιβίστρια
Ήταν 2009. Σπούδαζα σε επαρχία, χρώσταγα ένα σκασμό μαθήματα, είχα κατάθλιψη, ο κοινωνικός κύκλος μου ήταν τέσσερις φίλες, δεν είχα πει πουθενά ότι μου αρέσουν οι γυναίκες, και ζούσα το απόλυτο κλισέ της λεσβιακής ενηλικίωσης: γκομένιζα κρυφά με μια κατά τα άλλα στρέιτ τύπισσα η οποία έμελλε να με αφήσει στα κρύα του λουτρού και να με ρίξει στα πατώματα.
Είναι λοιπόν Σεπτέμβρης, πάνε μήνες που ξημεροβραδιαζομαι να τσατάρω με «τη στρέιτ» και λίγες εβδομάδες που έρχεται σπίτι μου τα ΣΚ (γιατί είναι και από απόσταση το γκομένισμα), είναι Κυριακή, εκείνη έχει μόλις φύγει και εγώ ετοιμάζομαι να συναντήσω την Α. Την Α., εκείνη τη φίλη που νιώθω πιο κοντά μου και με την οποία έχω υπάρξει επί χρόνια ερωτευμένη, τον άνθρωπο που πιο πολύ από όλους καίγομαι και εξίσου φοβάμαι να κάνω coming out. Την Α., που ίσως κάτι ψυλλιάζεται τελευταία και μισοαστεία μου κάνει σκηνές ζήλιας, «ποιες είναι αυτές που τσατάρεις». Το ίδιο και εκείνο το βραδυ. «Εμ βέβαια φυσικά αργείς και πάλι θα τρέχουμε να προλάβουμε τη συναυλία, ξεχάστηκες με αυτές που μιλάς, και να σου πω, αυτή που μιλάς είναι σίγουρα στρέιτ;».
Ή τώρα ή ποτέ, σκέφτομαι. «…Ναι κοίτα ήταν…». «Τι εννοείς ήταν, δηλαδή τώρα πηδιέται με καμιά;».«ΝΑΙ». «Με ποια;». «ΜΕ ΜΕΝΑ». «ΤΙ». «Αυτό που άκουσες. Και τώρα τρέχα να προλάβουμε» Και καθώς όντως ψιλοτρέχουμε στην ανηφόρα. συνεχίζει με την ανάσα της να κόβεται «Και πότε;». «Το προ-προηγούμενο ΣΚ». «Μα ήμασταν έξω για ποτό μαζί τότε!». «ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΟ ΠΟΤΟ». Σταματάμε μια στιγμή να συνέλθουμε. Και ξαφνικά ξεσπαθώνει: «Και καλά μωρή γαϊδούρα, δε ντρέπεσαι; Έχεις ένα μήνα εξαφανισμένη, σκέφτηκα εξεταστική έρχεται, είπα και στις άλλες να μη σε ενοχλήσουμε μπας και περάσεις κάνα μάθημα, και εσύ να μου πηδιέσαι;». «…Πάντως, να ξέρεις, πολύ καλή ιδέα σου να μην ενοχλήσετε, χίλια ευχαριστώ!». Και έτσι, στη μέση μιας ανηφόρας, τρέχοντας για μια συναυλία που πλέον δε θυμάμαι καν, αυτό που είχα φανταστεί ως το πρώτο μου και δραματικότερο μου coming out, κατέληξε σε ακατάσχετα νευρικά γέλια.
Στηβ Στιβακτής – Cartoonist/Illustrator
Η γιαγιά μου ήταν queer. Στην κατοχή αυτή κι οι αδερφές της έστελναν γράμματα στο μέτωπο∙ ζούσαν τον ρομαντισμό μέσα στη μαυρίλα. Όταν όμως ένας φαντάρος την αγάπησε, αυτή τον αποπήρε προσβεβλημένη – διότι πώς τολμούσε να αμαυρώσει την αγνότητα του ρομαντισμού με τον σαρκικό έρωτά του; Η γιαγιά μου ήταν αρομαντική και ασέξουαλ και δεν το έμαθε ποτέ.
Δεν ήθελε η έρημη να παντρευτεί και να κάνει οικογένεια, αλλά ο παππούς επέμεινε. Τη μάνα μου την έκανε επειδή ο γιατρός της δεν την άφησε να τη ρίξει. Δεν μπορούσαν με τη γυναίκα του να κάνουν παιδιά, και πώς τολμούσε η αχάριστη να μην το θέλει; Κι όσο μεγάλωνε η μάνα μου, τόσο άκουγε πόσο η δική της μάνα δεν την ήθελε αυτή τη ζωή, πόσο απαίσιο είναι να πας με άντρα, πόσο αηδιαστικό και οδυνηρό είναι το σεξ, και πώς εκείνη θυσιάστηκε επειδή έτσι έπρεπε. Δεν πρόλαβα να κάνω coming out της γιαγιάς, παρότι θετική φαινόταν.
Δεν μετανιώνω τόσο που δεν της μίλησα για μένα- μετανιώνω που δεν ήμασταν ποτέ αρκετά κοντά για μοιραστούμε και χαρές, πέρα από λύπες. Που δεν της εξήγησα τι είναι αρομαντισμός, τι είναι ασεξουαλικότητα. Δεν της είπα ποτέ ότι δεν ήταν μόνη της, ότι δεν ήταν άρρωστη ή παράξενη ή αχάριστη. Ότι – όσο κι αν χαίρομαι που η μάνα μου υπάρχει, και που υπάρχω κι εγώ – δεν της άξιζε να την στριμώξουν σε μια ζωή που δεν της ταίριαζε. Κι αυτά τα coming out που δεν έγιναν ποτέ, αυτά είναι που πονάνε.
Παντελής Καλογεράκης – καλλιτέχνης
Ως πορωμένος εραστής της ποίησης και της γραφής του Άρθουρ Ρεμπώ, quotάρω: «είναι λάθος να λέει κανείς σκέφτομαι, πρέπει να λέει είμαι αντικείμενο σκέψης, εγώ είμαι ένα άλλο». Έτσι λοιπόν, το μακρινό 2007, εκείνο είχε μόλις μπει στην πρώτη λυκείου. Ήταν το καλύτερο μαθητούδι σε όλο το γυμνάσιο (τα γράμματα του ήταν τα πιο όμορφα γράμματα σε ολόκληρη την πόλη) και όλα έδειχναν πως είχε την αγάπη, την φροντίδα, των γονιών του.
Την πρώτη μέρα στο καινούργιο του σχολείο, είχε ντυθεί πολύ demure, είχε παρφουμαριστεί με το αγαπημένο του άρωμα και σε συνδυασμό με το σφρίγος της ηλικίας του, αλλά και την φυσική του ομορφιά, έλαμπε όταν μπήκε στην τάξη. Ήδη από εκείνη τη μέρα σπόταρε ένα συμμαθητούδι του, το οποίο με τη σειρά του, παρά το νεαρό της ηλικίας του, εξέπεμπε μια ποιητική αλητεία κι ένα χαμόγελο όλο υποσχέσεις (guess who that is). Τα πλάσματα αυτά ερωτεύτηκαν κεραυνοβόλα.
Το πρώτο τους φιλί το έδωσαν ένα Σάββατο σε ένα μικρό σινεμά, ενώ αφού σχολούσαν τις καθημερινές από το σχολείο ήταν σε διαρκή επικοινωνία: μόλις άδειαζε το σπίτι του ενός και τύχαινε να λείπουν οι γονείς του άλλου, οι δρόμοι της νησιώτικης επαρχίας γίνονταν αεροδιάδρομος κι εκείνα πετούσαν να βρουν το ένα το άλλο! Mου έγραφε συνέχεια μικρά σημειώματα συμπυκνωμένου έρωτα και στην επέτειο του πρώτου μας μήνα, μου έδωσε ένα μακροσκελές γράμμα αγάπης, το οποίο τυχαία έπεσε στα χέρια του αδελφού μου, ο οποίος έρχεται και με ρωτά, «Παντελή τί είναι αυτό;». «Έχεις κάποιο πρόβλημα;», «Όχι». Και συνεχίστηκε η ζωή.
Έλλη Βουγιούκα – ανθρωπολόγος
Το αγαπημένο μου είναι το δικό μου στην μαμά μου. Φτιάχνεις μια νέα πραγματικότητα με κάθε coming out που κάνεις, εγώ έφτιαξα τότε μια πραγματικότητα που την χαίρομαι και μέχρι τώρα. Γιατί προφανώς δεν είχα φανταστεί να είμαστε στο οικογενειακό τραπέζι, να έχει η αδερφή μου τον σύντροφό της και εγώ ΤΗΝ σύντροφό μου, και να μιλάμε για το καλό λάδι που θα βγάλουμε φέτος.
Δεν την είχα αυτή την εικόνα όχι. Είχα μια τελείως ετεροκανονική πραγματικότητα στο μυαλό μου. Όπου στο τραπέζι θα καθόμασταν οι γονείς μου με τις αδερφές μου, και ΟΙ τρείς σύντροφοί μας, ένας για την καθεμία. Αλλά είναι πολύ πιο εύκολο όταν χάνεις έναν γονιό να μην έχεις καμία εικόνα για το μέλλον, καμία πραγματικότητα δεν ανταποκρίνεται στην actual πραγματικότητα. Οπότε yolo.
Το προπέρσινο Πάσχα το ξεπέταξα, και φέτος την κυνηγούσε να την ταΐσει σύκα. Εντάξει, όχι ότι ήταν κάτι που της φάνηκε φυσιολογικό κατευθείαν. Αλλά φέτος ευχαριστήθηκα να την βλέπω να χώνει την δικιά μου συνέχεια να κάνει τα πιάτα, γιατί έτσι κάνει με τους «του σπιτιού». Οπότε ναι, το πιο ξεχωριστό για μένα είναι το coming out προς τους δικούς μου που πήγε (με ξεχωριστό τρόπο) και με τους δυο, εξαιρετικά. Η άλλη ακόμα στέλνει σύκα απ’ το χωριό, μόνο αυτό σας λέω.
Αριστοτέλης Σάρρος – ΛΟΑΤΚΙ+ ακτιβιστής
Όταν με ρωτούν για τα coming out μου, σκέφτομαι πάντα ένα συγκεκριμένο. Εκείνο που έκανε τη διαφορά και έμεινε μέσα μου σαν φυλαχτό, για να μου θυμίζει τι σημαίνει αποδοχή, αγάπη και ενσυναίσθηση. Ήταν Ιούνιος του 2015. Ο πατέρας μου είχε μόλις ανακαλύψει ότι είμαι γκέι (τονίζω το ανακαλύψει). Ακολούθησαν ώρες με καβγάδες, φωνές και πίεση.
Την επόμενη μέρα, εξαντλημένος, ανέβηκα στο σπίτι της γιαγιάς μου. Εκείνη μας είχε ακούσει να μαλώνουμε, αλλά δεν ήξερε τον λόγο. Κάθισε δίπλα μου στον καναπέ. «Τι πρόβλημα υπάρχει, βρε Αρίστο, και μαλώνετε δυο μέρες τώρα με τον μπαμπά σου;» Ρώτησε. «Τίποτα, όλα καλά», της απάντησα. «Ε, μα πώς; Κάποιο πρόβλημα θα υπάρχει. Έχεις κάτι;» «Όχι βρε γιαγιά, δεν έχω τίποτα». «Ε, τότε ποιος έχει; Ο μπαμπάς σου;» Την κοιτάω με απελπισία. «Η κοινωνία έχει πρόβλημα, γιαγιά». Με κοίταξε με απορία. «Η κοινωνία έχει πρόβλημα; με εσένα; Γιατί βρε πουλάκι μου; Πες το στη γιαγιά, η γιαγιά είναι ο εξομολόγος σου». «Άσ’ το βρε γιαγιά, μη το ψάχνεις».
Με πήρε από το χέρι και με ρώτησε: «Βρε πουλάκι μου, μήπως είσαι γκέι;» Τα μάτια μου γέμισαν δάκρυα. Δεν μπόρεσα να απαντήσω. Εκείνη με αγκάλιασε και είπε: «Εμένα με ενδιαφέρει να είσαι χαρούμενος, γερός και δυνατός». Αυτή η στιγμή ήταν το πρώτο μου αληθινό coming out. Κι εκεί, μέσα στην αγκαλιά της γιαγιάς μου, έμαθα τι θα πει πραγματική αποδοχή.
Η γιαγιά μου τότε ήταν 76 ετών, σήμερα η Νικολέτα είναι 86 και έχει τον σύζυγο μου, τον Νεόφυτο σαν δεύτερο εγγόνι της.
Ηλέκτρα Ρώμη Δόχτση – Πρόεδρος Volt Ελλάδος
Σκέφτηκα πολύ ποια εμπειρία να μοιραστώ, μιας και τα coming out είναι πολλά: σε οικογένεια, φίλους, συνεργάτες, τυχαία. Διάλεξα το πιο πρόσφατο, από τη Θεσσαλονίκη στις ημέρες της ΔΕΘ. Ενώ τρώγαμε σουβλάκια με άλλα δύο τρανς άτομα κοντά στον Λευκό Πύργο, δύο γυναίκες μας πλησίασαν και άρχισαν να κάνουν misgendering στον σύντροφό μου και τη φίλη μας.
Εγώ, έχοντας το προνόμιο του passing (που είναι προνόμιο αλλά όχι κάτι απαραίτητο) αρχικά αντιμετωπιζόμουν ως cis λεσβία. Αφού οι γυναίκες συνέχιζαν με την τρανσφοβία, προσπάθησαν να με πείσουν ότι «τα παιδιά δεν θα άλλαζαν φύλο αν η ομοφυλοφιλία ήταν κοινά αποδεκτή». Κάπως έτσι φτάνουμε στο -αξέχαστο- coming out της ιστορίας μας: «Εγώ είμαι τρανς, και μου αρέσουν τα κορίτσια και τα αγόρια και τα κορίτσια», είπα, χωρίς να μπω σε περισσότερες εξηγήσεις για το ότι είμαι pansexual και τι σημαίνει αυτό. Αμέσως η συμπεριφορά τους άλλαξε και άρχισαν να μου μιλούν κι εμένα στο αρσενικό.
Το πρόβλημα δεν ήταν η άγνοιά τους αλλά η ανάγκη τους να επιβάλουν την παρουσία και τις απόψεις τους ενώ εμείς θέλαμε απλώς να απολαύσουμε την παρέα μας. Καταγγείλαμε το περιστατικό στα social media και εδώ στο antivirus και σύντομα πήρε διαστάσεις που δεν περιμέναμε, με κανάλια να μας ζητούν συνεντεύξεις. Το σημαντικό όμως, αυτό που θα λέγαμε και στα κανάλια αν πηγαίναμε, είναι ότι τέτοια περιστατικά συμβαίνουν καθημερινά σε τρανς άτομα παντού. Αυτό που ζήσαμε εμείς είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου για τα τρανς ζητήματα· που με τη σειρά τους είναι ένα μέρος των πολλών αγωνιών που έχουμε σε αυτή την κοινωνία. Μια κοινωνία στην οποία απλά θέλουμε να υπάρξουμε, όπως όλοι.
