Οδυνηρή μαρτυρία στο φεστιβάλ της Βενετίας, όπου δύο Αφγανές κινηματογραφίστριες περιέγραψαν τη δραματική κατάσταση, στην οποία έχει βυθίσει τον καλλιτεχνικό κόσμο της χώρας τους, η κατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν, απευθύνοντας έκκληση στην διεθνή κοινότητα να κινητοποιηθεί.
«Μέσα σε δύο μόνο εβδομάδες, τα λαμπρότερα πνεύματα εγκατέλειψαν τη χώρα, τουλάχιστον όσοι είχαν την δυνατότητα», είπε η Σάχραα Καρίμι, 38χρονη σκηνοθέτιδα, βραβευμένη σε πολλά φεστιβάλ, κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου, που οργανώθηκε στο περιθώριο του φεστιβάλ, με θέμα την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει ο κόσμος του κινηματογράφου και της τέχνης στο Αφγανιστάν.
«Φανταστείτε μια χώρα χωρίς καλλιτέχνες»
Περιγράφοντας τον κατακλυσμό που προκλήθηκε από την κατάληψη της Καμπούλ από τους Ταλιμπάν στις 15 Αυγούστου:
«Όλα σταμάτησαν μέσα σε λίγες ώρες. Τα αρχεία βρίσκονται πλέον υπό τον έλεγχο των Ταλιμπάν. Το έργο των σκηνοθετών εξαφανίστηκε μέσα σε λίγες ώρες. Ορισμένοι κατάφεραν να φύγουν με τους υπολογιστές τους, άλλοι με τίποτε απολύτως».
«Αυτή η αιφνιδιαστική κατάρρευση μας έκανε να χάσουμε τα πάντα», είπε η συνάδελφός της Σάχρα Μάνι, δημιουργός του ντοκιμαντέρ “A thousand girls like me”, με θέμα την αιμομιξία. Έφερε ως παράδειγμα την κατάσταση στη μοναδική μικτή μουσική σχολή της Καμπούλ: «Οι ταλιμπάν έχουν καταλάβει το κτίριο, έχουν καταστρέψει τα μουσικά όργανα και οι μαθητές κρύβονται», είπε. «Όλη η δουλειά που έγινε τα τελευταία χρόνια εξαφανίστηκε».
«Βοηθήστε μας»
Η Σάχρα Μάνι, που έγινε το 2019 η πρώτη γυναίκα πρόεδρος του Αφγανικού Οργανισμού Κινηματογράφου, μίλησε και για τη δική της φυγή:
«Την Κυριακή, 15 Αυγούστου, άρχισα την ημέρα μου ως συνήθως, και λίγες ώρες αργότερα, χρειάστηκε να πάρω την πιο δύσκολη απόφαση της ζωής μου: να μείνω ή να φύγω από την χώρα μου».
«Όλα χάθηκαν, όλα καταστράφηκαν», είπε με πικρία. «Είμαστε ηθοποιοί, σκηνοθέτες και παραγωγοί, δεν είμαστε πολιτικοί. Το μόνο που θέλαμε ήταν να πραγματοποιήσουμε τα όνειρά μας».
Εκείνη που παρουσιάζει τους εξόριστους καλλιτέχνες ως «πρεσβευτές της αφγανικής ταυτότητας», προειδοποιεί ότι δεν πρέπει να υπάρξει εμπιστοσύνη προς τους Ταλιμπάν. «Όχι μόνο είναι πιο βάναυσοι, αλλά έχουν γίνει και περισσότερο πονηροί, λόγω της χρήσης της τεχνολογίας της επικοινωνίας».
«Η διεθνής κοινότητα μπορεί να μας σώσει. Βοηθήστε μας: Έχουμε ανάγκη από ελπίδα».
«Σας παρακαλώ, γίνετε η φωνή μας και μιλήστε για την κατάστασή μας», είπε η Σάχρα Μάνι.
Στη Βενετία, οι δύο Αφγανές ήταν περιστοιχισμένες από μέλη του Διεθνούς Συνασπισμού για του Κινηματογραφιστές σε Κίνδυνο (ICFA), μία κίνηση που ιδρύθηκε πριν από έναν χρόνο στη Βενετία για την αρωγή των καλλιτεχνών σε χώρες, όπως η Βιρμανία.
«Πρέπει να σηκωθούμε και να βοηθήσουμε τους Αφγανούς καλλιτέχνες. Πρέπει να σωθούν και να μπορέσουν να συνεχίσουν το έργο τους», δήλωσε ο Σύρος κινηματογραφιστής Όρβα Νιράμπια, διευθυντής του Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ του Αμστερνταμ.
