Τρεις άνδρες κάθονται σε ένα μπαρ στο Χάρλεμ και τρώνε πατάτες τηγανητές, πίνουν ουίσκι και μιλούν για την αγάπη. Ένας απ’ αυτούς, ο Μπράις Ρίτσαρντσον, πρόκειται να κάνει πρόταση γάμου στην κοπέλα του.
«Τα βάζω κάτω στο μυαλό μου και σκέφτομαι ‘Αυτός θα είναι κουμπάρος μου και αυτός θα είναι κουμπάρος μου'”, δείχνει τους φίλους του και χαμογελάει. Οι δυο άνδρες λάμπουν από χαρά, όταν μαθαίνουν τα νέα και αρχίζουν να μιλούν για δαχτυλίδια, πόσο κοστίζουν, εάν η κοπή του διαμαντιού θα είναι princesscut ή αχλάδι. Γκουγκλάρουν φωτογραφίες και τα κινητά αλλάζουν χέρια. «Ήταν ένα από τα όνειρά μου, να παντρευτώ, να είμαι σύζυγος, να είμαι πατέρας», λέει ένας από τους φίλους, ο Ρεντ Μπάρρεττ. «Από όταν ήμουν 12, το σκεφτόμουν όλη την ώρα.»
Ρωτάω το μελλόνυμφο πώς ήξερε ότι η κοπέλα του ήταν “Αυτή”. Συναντήθηκαν στη δουλειά, λέει, και μέχρι την ώρα που της έκανε comingout, ήταν ήδη ερωτευμένοι. «Είπα ‘είμαι τρανς και δεν θα με θες έτσι κι αλλιώς’» θυμάται, ανήμπορος να σταματήσει το χαμόγελό του. Και αυτή απάντησε: “Είμαι ερωτευμένη μαζί σου, δεν με ενδιαφέρει αυτό». Ο φίλος του, Τικ, γνέφει και λέει, «ΑΥΤΗ είναι η γυναίκα σου»,
Και οι τρεις άνδρες είναι τρανς. Αλλά εάν αν δεν το είχαν πει, δε θα το ήξερες.
Μέσα στα τρία τελευταία χρόνια, η ορατότητα των τρανς ατόμων έχει φτάσει στα ύψη. Από το Orange is the New Black στο Transparent, από τη Τζάνετ Μοκ στη Κέητλυν Τζέννερ, η Αμερική δείχνει ενδιαφέρον για τις ζωές των τρανς ανθρώπων, πιο πρόσφατα λόγω των πολύ έντονων συζητήσεων σχετικά με τους αμφιλεγόμενες νομοθεσίες για την χρήση της τουαλέτας. Αλλά τα φώτα πέφτουν περισσότερο πάνω στις τρανς γυναίκες και οι τρανς άνδρες ως επί το πλείστων απουσιάζουν από την ιστορία. Η εμμονή της κουλτούρας μας με την θηλυκή ομορφιά συντρέχει στην ανισορροπία αυτή. «Η εμφάνιση των γυναικών τραβάει περισσότερη προσοχή, οι πράξεις τους σχολιάζονται περισσότερο και κριτικάρονται περισσότερο από των ανδρών, οπότε σε ένα κόσμο σαν και αυτόν βγάζει νόημα το να εστιάζουν οι άνθρωποι περισσότερο στις τρανς γυναίκες παρά στους τρανς άνδρες» λέει η Τζούλια Σεράνο, τρανς ακτιβίστρια και συγγραφέας του Whipping Girl.
Παρολ’αυτά οι εμπειρίες των τρανς ανδρών προσφέρουν μοναδική οπτική στο πώς λειτουργεί το έμφυλο στην αμερικανική κοινωνία. Κατά τους τελευταίους μήνες έχω πάρει συνέντευξη από σχεδόν είκοσι τρανς άνδρες και ακτιβιστές, σχετικά με την δουλειά, τις σχέσεις, την οικογένεια. Ξανά και ξανά, τρανς άνδρες που μεγάλωσαν και κοινωνικοποιήθηκαν ως γυναίκες περιγράφουν όλους τους τρόπους που τους φέρθηκαν διαφορετικά από την στιγμή που ο κόσμος άρχισε να τους αντιλαμβάνεται ως αρσενικά. Από τα δικαστήρια μέχρι τις παιδικές χαρές, από τις φυλακές στους σταθμούς τραίνων, στη δουλειά και το σπίτι, με φίλους ή μόνοι, οι τρανς άνδρες επαναλάμβαναν πόσο στοιχειωδώς διαφορετικό ήταν το να αισθάνεσαι τον κόσμο ως άνδρας.
«Ο πολιτισμικός σεξισμός στον κόσμο είναι πολύ αληθινός όταν έχεις ζήσει και στις δυο όψεις του νομίσματος» λέει ο Τικ Μιλάν, ο φίλος του μελλόνυμφου.
Και αυτός ο πολιτισμικός σεξισμός είναι πολύ πιο συχνά ορατός στους τρανς άνδρες, γιατί πολλοί λένε ότι το βρίσκουν πιο εύκολο να κρατάνε χαμηλούς τόνους από τις τρανς γυναίκες. Πολλές φορές δεν αναγνωρίζονται ως τρανς, πράγμα που σημαίνει ότι είναι λιγότερο ευάλωτοι στην σαφή τρανσφοβία. Μερικοί το λένε «το να περνάς» ή το να είσαι «στελθ», άλλοι λένε ότι αυτοί οι όροι υπονοούν μυστικότητα ή δόλο, προτιμώντας τον όρο «χαμηλής ή μη αποκάλυψης». Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι μια γυναίκα 1,80μ είναι συχνότερα πιο διακριτή από έναν άνδρα 1,63μ. Ο Τζέημς Γουόρντ, δικηγόρος στο Σαν Φρανσίσκο που έκανε φυλομετάβαση σχεδόν πριν από 6 χρόνια, το θέτει έτσι: «Έχουμε την ικανότητα να περπατάμε στον κόσμο και κανείς να μην γυρίσει να μας κοιτάξει δεύτερη φορά».
Άνδρες στη δουλειά
Μια μέρα στο δικαστήριο, ο Γουόρντ και ο αντίδικός του ήθελαν να ζητήσουν κάτι από τη δικαστή. Ο Γουόρντ ήξερε ότι δεν θα πήγαινε και πολύ καλά, οπότε δεν του έκανε εντύπωση όταν επέπληξε και τους δυο τους για αυτό που ζήτησαν. Αυτό που δεν περίμενε ήταν από τον αντίπαλο του να σκύψει και να αποκαλέσει την δικαστή με την c–word. «Δεν είχαμε βγει καν καλά καλά από την αίθουσα όταν έσκυψε και μου ψιθύρισε αυτό», λέει ο Γουόρντ. «Δεν θα το είχε πει ποτέ αυτό όταν περνιόμουν ακόμα για γυναίκα».
Πολλοί τρανς άνδρες με τους οποίους μίλησα είπαν ότι δεν είχαν ιδέα πόσο δύσκολα περνούν οι γυναίκες στη δουλειά, μέχρι που έκαναν φυλομετάβαση. Από την στιγμή που έκαναν comingout ως άνδρες, είδαν τα παραστρατήματά τους να ελαχιστοποιούνται και τις επιτυχίες τους να μεγαλοποιούνται. Συχνά, είπαν, οι λέξεις τους είχαν μεγαλύτερη βαρύτητα: ήταν σαν να έπαιρναν εξουσία και επαγγελματικό σεβασμό εν μια νυκτί. Επίσης είδαν επιβεβαίωση των σεξιστικών συμπεριφορών που υποπτεύονταν: θυμούνται να ακούνε άνδρες αφεντικά να μειώνουν γυναίκες συναδέλφους ή να χρησιμοποιούν προσβλητικές λέξεις για να αποκαλέσουν γυναίκες υποψηφίους για δουλειά.
«Εάν κάνω κάτι αυθόρμητα, κανείς δεν το κάνει θέμα», λέει ο Γουόρντ. Το παίρνουν ως «το λέει, άρα πρέπει να ισχύει». Ενώ όταν δούλευα ως γυναίκα, ήταν «δείξε μου τα στοιχεία σου, δεν ξέρεις για τι πράγμα μιλάς.»
Ο Μιτς Ντέιβις είναι τώρα υπεύθυνος ανάπτυξης στο Planned Parenthood Federation of America στην Νέα Υόρκη, αλλά έχει δουλέψει στο τμήμα ανθρωπίνου δυναμικού διαφορετικών εταιρειών από τότε που έκανε coming out πριν από οχτώ χρόνια. Σε προηγούμενη δουλειά του, άκουσε το αφεντικό του να αποκαλεί γυναίκες συναδέλφους «γριές αγελάδες» και να αναφέρεται σε μια μεσήλικα υποψήφιο ως «Μαντάμ Έντονα», αφού έφυγε από την συνέντευξη. «Προφανώς οι άνδρες λένε τέτοια πράγματα μεταξύ τους όλη την ώρα», λέει.
Άλλοι τρανς άνδρες λένε πως έχουν ακούσει άνδρες συνάδελφους να σεξουαλικοποιούν γυναίκες συναδέλφους όταν δεν υπήρχαν γυναίκες εκεί. «Υπάρχει πολύ κακό χιούμορ, πραγματικά άξεστο χιούμορ», σχολιάζει ο Κάμερον Κομς, σύμβουλος πληροφορικής στην Ολύμπια της Ουάσιγκτον. Λέει ότι έχει ακούσει συνάδελφους να κάνουν συγκρίσεις γυναικών συναδέλφων τους ή να παρατηρούν πώς χρησιμοποιούν τα «θηλυκά τους θέλγητρα» για να ανέβουν στην ιεραρχία, συζητήσεις που λέει ότι δεν θα είχε ακούσει ποτέ όταν ήταν γυναίκα. «Όταν με έβλεπαν ως γυναίκα, ήταν σαν να σταματούσαν αυτομάτως», λέει. «Είναι λιγότερο λογοκριμένα, τα αστεία που ακούω, τα σχόλια».
Μερικοί τρανς άνδρες έχουν αντιληφθεί τα πλεονεκτήματα του να είσαι άνδρας. Ο Τζέημς Γκάρντνερ είναι εκφωνητής ειδήσεων στη Βικτώρια του Καναδά, που έλεγε τις ειδήσεις ως Σέηλα Γκάρντνερ μέχρι που έκανε φυλομετάβαση στα 54. Όταν άρχισε να παρουσιάζει ως άνδρας, σταμάτησε να λαμβάνει τηλεφωνήματα που διόρθωναν ακόμα και τα μικρότερά του λάθη. «Ήταν πάντα άντρες που τηλεφωνούσαν στη Σέηλα, λέγοντας ότι η γραμματική μου ήταν λάθος και με διόρθωναν», λέει. «Δεν λαμβάνω τόσα τηλεφωνήματα που να με διορθώνουν ως Τζέημς. Είμαι το ίδιο άτομο αλλά οι άνδρες δεν είναι τόσο επικριτικοί με τον Τζέημς.»
Ο Ντέινα Ντελγκάρντο είναι νοσοκόμος και σμηναγός στην Αεροπορία, ο οποίος έκανε μετάβαση πριν 3 χρόνια. Από τη μετάβαση του πρόσεξε ότι οι γυναίκες ασθενείς του δεν είναι τόσο ανοιχτές μαζί του όσον αφορά την σεξουαλική τους συμπεριφορά, αλλά τα αφεντικά του του δίνουν τώρα πιο πολλές αρμοδιότητες. «Ξαφνικά είναι σαν να είμαι το χρυσό παιδί. Είμαι με αυτή την εταιρία εδώ και έξι χρόνια, κανένας ποτέ δεν με πρότεινε για διοίκηση. Τώρα με βάζουν σε θέση επόπτη από όπου θα μπορούσα να γίνω περιφερειακός διευθυντής.»
Οι τρανς γυναίκες βλέπουν την αντίθετη όψη αυτής της πραγματικότητας. Η Τζόαν Ραφγκάρντεν, επίτιμος καθηγητής βιολογίας στο Στάνφορντ και τρανς γυναίκα, λέει ότι έγινε πολύ πιο δύσκολο να εκδώσει την δουλειά της όταν άρχισε να γραφεί με γυναικείο όνομα. «Όταν έγραφα μια εργασία και την υπέβαλα σε κάποιο έντυπο, σχεδόν πάντα γινόταν δεκτή αυτομάτως», λέει σχετικά με όταν έγραφε με ανδρικό όνομα. «Αλλά αφού έκανα μετάβαση, ξαφνικά οι εργασίες παρουσίαζαν προβλήματα, αιτήσεις για χρηματοδότηση είχαν προβλήματα, όλα άρχισαν να γίνονται πιο δύσκολα.»
«Ως άνδρας φέρεσαι ως ικανός μέχρι να αποδειχθεί το αντίθετο», λέει. «Ως γυναίκα φέρεσαι ανίκανη μέχρι να αποδειχθεί το αντίθετο».
Πώς σκέφτονται οι άνδρες
Όλοι οι τρανς άνδρες που μου έδωσαν συνέντευξη είπαν ότι όχι μόνο τους φέρονταν διαφορετικά, αλλά ένιωθαν διαφορετικά επίσης. Αυτοί που έπαιρναν τεστοστερόνη είπαν ότι πρόσεξαν ψυχολογικές αλλαγές που ήρθαν με την ιατρική μετάβαση. Οι πιο πολλοί είπαν ότι αφού άρχισαν αγωγή με ορμόνες ένιωσαν πιο πολύ ο εαυτός τους και ελαφρώς πιο επιθετικοί από όσο ήταν πριν την αγωγή.
«Μετα την φυλομετάβαση μπορούσα να σκεφτώ πιο καθαρά, ήμουν πιο αποφασιστικός», λέει ο εκφωνητής Γκάρντνερ. Λέει πως αυτή η αλλαγή επηρέασε την καθημερινότητα του, ακόμα και για κάτι απλό όσο το να ψωνίζεις στο μανάβικο. Πριν κάνει μετάβαση, λέει, συνήθιζε να περνάει κάπου 45 λεπτά για να αποφασίσει τι μακαρόνια να πάρει, ποια λαχανικά ήταν τα πιο φρέσκα. «Καθόμουν εκεί και κοιτούσα τα διάφορα είδη γιαουρτιού, τώρα απλώς πιάνω ένα. Ψάχνω για πρακτικότητα, δεν αμφισβητώ τον εαυτό μου.»
«Ως γυναίκα υπήρχε το μαύρο, το άσπρο και όλα τα ενδιάμεσα. Όταν άρχισα να παίρνω τις ορμόνες ήταν πιο πολύ μαύρο και άσπρο.», εξηγεί προσθέτοντας: «Εάν υπάρξει κάποια διαφωνία με κάποιον στη δουλειά, δεν έχω αυτή την αίσθηση μετά του ‘Ελπίζω να μην τους πλήγωσα’. Δεν ανησυχώ όσο ανησυχούσα όταν ήμουν στο θηλυκό σώμα.»
Φυσικά η ιστορία του Γκάρντνερ είναι μοναδική γιατί έχει να κάνει με την δική του εμπειρία, και όχι όλοι οι τρανς άνδρες που παίρνουν τεστοστερόνη έχουν τόσο μεγάλες αλλαγές. Αλλά τα επίπεδα τεστοστερόνης των ανδρών έχουν σημαντική επίδραση σε μερικά γνωρίσματα και συμπεριφορές που συνδέονται με την αρρενωπότητα. Μια μικρή και σχετικά πρόσφατη έρευνα σε τρανς άνδρες έδειξε αλλαγές στην δομή του εγκεφάλου αυτών που παίρνουν αγωγή τεστοστερόνης, αν και το εάν αυτές οι αλλαγές οδηγούν στα αποτελέσματα τα οποία μου περιέγραψαν οι τρανς άνδρες δεν έχει αποδειχθεί ακόμη.
Οι αλλαγές σε άτομα που παίρνουν τεστοστερόνη είναι εντυπωσιακά σταθερά, λέει ο Δρ. Τζόσουα Σάφερ, διευθυντής του Endocrinology Fellowship Training Program στο πανεπιστήμιο της Βοστόνης. Ο Δρ. Σάφερ κάνει θεραπείες με τεστοστερόνη για πάνω από μια δεκαετία και λέει πως παρατηρεί τους ασθενείς του να γίνονται πιο αποφασιστικοί και περισσότερο επιθετικοί, αν και λυπάται που δεν υπάρχουν στοιχεία από έρευνες για να υποστηρίξουν τις παρατηρήσεις του.
«Νιώθω ένα αίσθημα αναγκαιότητας, σαν κάπως να θέλω να το κάνω και να τελειώσει», λέει ο Τικ Μιλάν, προσθέτοντας ότι έμεινε έκπληκτος με την αλλαγή στη προσωπικότητά του όταν έκανε μετάβαση στα 25. «Δεν περίμενα η τεστοστερόνη να έχει τέτοια επίδραση στον τρόπο που σκέφτομαι».
Περπάτα σαν άνδρας
Οι πιο πολλοί άνδρες με τους οποίους μίλησα αναγνωρίσαν άλλη μια ομοιότητα: από όταν έκαναν μετάβαση, το περπάτημα έγινε ευκολότερο, αλλά η ομιλία έγινε πιο δύσκολη. Πιο συγκεκριμένα: το περπάτημα σπίτι αργά το αισθάνονταν πιο εύκολο, αλλά το να μιλάς σε μωρά, ξένους και φίλους έγινε πιο δύσκολο.
«Πρέπει να προσέχω πολύ να μην κοιτάζω παιδιά», λέει ο Γκάρντνερ. «Μπορώ να κοιτάζω μια μητέρα και το παιδί της, αλλά όχι για πολλή ώρα. Μου λείπει το να μην με βλέπουν ως απειλή». Το ίδιο ισχύει και για παιδιά στην παιδική χαρά και κουταβάκια, είπαν πολλά άτομα.
Επίσης όλοι είπαν ότι είχαν βιώσει το να περπατούν το βράδυ πίσω από μια γυναίκα και να αντιληφθούν ότι άρχισε να περπατάει πιο γρήγορα ή να σφίγγει την τσάντα της γιατί φοβόταν.
«Εάν πλησιάζω πολύ, μπορώ να νιώσω τον φόβο της, να νιώσω ότι είναι αναστατωμένη», λέει ο Μιλάν. «Και αυτό είναι μόνο μια ένδειξη του πόσο επικίνδυνος είναι ο κόσμος για τις γυναίκες».
Ως τρανς άνδρας χρώματος*, ο Μιλάν λέει ότι αισθάνεται πως ο κόσμος τον αντιλαμβάνεται ως απειλή και ότι η επικοινωνία του με την αστυνομία έγινε πιο δύσκολη. «Μου έχει τύχει άλλοι να υποθέτουν ότι είμαι επικίνδυνος ή εγκληματίας. Με έχουν ακολουθήσει μέσα σε κατάστημα. Έχω δει λευκές γυναίκες να είναι εμφανέστατα φοβισμένες, εμφανέστατα ταραγμένες εάν είμαστε μόνοι μας σε ασανσέρ», λέει. «Δεν μπορείς καν να ρωτήσεις αστυνομικούς, εάν ψάχνεις για κάποια διεύθυνση».
Λέει ότι πριν κάνει μετάβαση του την έπεφταν στο δρόμο, αλλά έτσι δεν ένιωθε ότι ο κόσμος τον θεωρούσε εγκληματία. «Όταν περπατάω στο δρόμο κανείς δεν ξέρει ότι είμαι μαύρος τρανς άνδρας, με βλέπουν μόνο ως μαύρο άνδρα. Οπότε όταν βλέπω όλη αυτή την απαίσια αστυνομική βία, είναι τρομακτικό.»
O Ντέινα Ντελγκάρντο επίσης λέει ότι το να είσαι άνδρας χρώματος παρουσιάζει καινούρια προβλήματα. «Αγόρασα μια Πόρσε καμπριολέ και φοβάμαι να είμαι έξω αργά το βράδυ και να οδηγώ εάν έχω πιει ένα κοκτέιλ», λέει. «Με αποτρέπει από το να κάνω πράγματα τα οποία πιστεύω ότι ένας λευκός άνδρας θα έκανε χωρίς να φοβάται ότι θα τον σταματήσει η αστυνομία».
Πολλοί λευκοί τρανς άνδρες λένε ότι ήταν πιο εύκολο να λειτουργήσεις στον κόσμο, απελευθερωμένος από της προσδοκίες που επιβάλλονται στις γυναίκες.
«Ως γυναίκα αισθανόμουν ότι έπρεπε να χαμογελάω συνεχώς, απλώς για να είμαι αποδεκτός», είπε ο Τζέημς Γκάρντνερ. «Ως άνδρας δεν νιώθω ότι πρέπει να είμαι ευχάριστος στην όψη».
Επίσης πολλοί παρατήρησαν αλλαγή στις φιλίες τους μετα την μετάβαση, με μερικούς να βρίσκουν δύσκολο το να κάνουν φιλίες με σις άνδρες, αβέβαιοι ως προς τα κοινωνικά σήματα στις ανδρικές φιλίες.
«Προσπαθώ ακόμα να καταλάβω όλους αυτούς του μυστικούς κώδικες που χρησιμοποιούν οι άνδρες για να μιλήσουν και να κάνουν φιλίες» λέει ο Μίτσελ Ντέιβις. «Αλλά ακόμα δεν ξέρω την γλώσσα. Δεν ξέρω τι σημαίνει αυτό το μπατσάκι στο μπράτσο.» Λέει ότι δεν ξέρει πώς είναι μια στενή ανδρική φιλία, μόνο το ότι μάλλον είναι διαφορετική από μια στενή γυναικεία φιλία.
Για τον Μιλάν, η ανδρική φιλία ήταν περισσότερο θετική, αλλά μερικές φορές ανησυχητική. Ενώ λέει ότι οι περισσότεροι σις άνδρες σέβονται τις γυναίκες ακόμα και κεκλισμένων των θυρών, έχει προσέξει αυτό που ονομάζει κουλτούρα τοξικής αρρενωπότητας. «Έχω ακούσει πολλούς άνδρες να λένε πράγματα όπως το να χαστουκίζεις ή να απατάς γυναίκες με τους χειροτέρους τρόπους και να σκέφτονται ότι είναι οκ», λέει ο Μιλάν.
«Το να είσαι γνώστης των συζητήσεων που κάνουν άνδρες μεταξύ τους πραγματικά μου δίνει μια ένδειξη σχετικά με το τι σκέφτονται για τις γυναίκες,» λέει» «Και μερικές φορές είναι πραγματικά τρομακτικό.»
*κατά προσέγγιση η απόδοση του personofcolour/POC
Πηγή: Σάρλοτ Άλτερ, ΤΙΜΕ.com
