Vasilis Thanopoulos
Σε μια περίοδο όπου οι ομοφοβικές και τρανσφοβικές επιθέσεις στη χώρα μας τείνουν να γινουν καθημερινότητα, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να προβάλλουμε άτομα, ομάδες και εκδληλώσεις που στέκονται απέναντι σε αυτή την καθημερινότητα και προσπαθούν να μιλήσουν για ισότητα και αποδοχή. Ναι, στη χώρα μας τα LGBTQI+ άτομα δέχονται διακρίσεις και για αυτό έχουμε ανάγκη από εκδηλώσεις υπερηφάνειας όπως αυτή που θα πραγματοποιηθεί στις 26 και 27 Ιουνίου στο Ηράκλειο της Κρήτης.
Εμείς μιλήσαμε με τα άτομα που ανέλαβαν τη διοργάνωση του 1ου Φεστιβάλ Ορατότητας και Διεκδικήσεων για την Απελευθέρωση Φύλου, Σώματος και Σεξουαλικότητας – LGBTQI+ Pride Κρήτη και τα ρωτήσαμε πόσο εύκολο είναι να μιλάς για διαφορετικότητα στη -στερεοτυπικά- λεβεντογέννα Κρήτη.
Πως ξεκίνησε η ιδέα της διεξαγωγής του πρώτου LGBTQI+ Pride Φεστιβάλ στην Κρήτη;
Το συντονιστικό του LGBTQI+ Pride Κρήτης αποτελείται από δύο ομάδες, την ConQueer (ομάδα φύλου και σεξουαλικότητας Ηρακλείου) και το Φύλο και Φτερό (αντισεξιστική-αντιομοφοβική ομάδα Ρεθύμνου) αλλά και ατομικότητες που δραστηριοποιούνται στις LGBTQI διεκδικήσεις. Η ιδέα της κλιμάκωσης των δράσεών μας σε ένα μεγάλο Φεστιβάλ Φύλου, Σώματος και Σεξουαλικότητας εμφανίστηκε στις απαρχές της επαφής μας. Επιλέξαμε να περιέχεται η λέξη Pride στην ονομασία του με σκοπό την σύνδεση των διεκδικήσεών μας με τον αρχικό, κινηματικό χαρακτήρα των ιστορικών τους απαρχών, στην εξέγερση του Stonewall.
Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίσατε μέχρι να φτάσατε στην απόφαση της διοργάνωσης; Ποιες πιστεύετε ότι έχετε να αντιμετωπίσετε από εδώ και πέρα;
Κατ’αρχάς η απόφασή μας το Φεστιβάλ να είναι παγκρήτιο δημιούργησε την απαίτηση για ανάλογο συντονισμό. Παρόλο που βρισκόμαστε σε 2 διαφορετικές πόλεις (Ηράκλειο και Ρέθυμνο), έχουμε πετύχει μια υποδειγματική συνεργασία, ενώ βρισκόμαστε σε συνεχή επαφή και με αλληλέγγυα άτομα από τα Χανιά αλλά και από την υπόλοιπη Κρήτη. Επίσης, όπως τονίζουμε και στα Δελτία τύπου μας, είναι συνειδητή πολιτική επιλογή η διοργάνωση ενός Φεστιβάλ χωρίς αιγίδες, χορηγούς και διαφημίσεις. Η αποφασή αυτή, ειδικότερα σε συνδυασμό με την έλλειψη εμπειρίας από ανάλογες διοργανώσεις, δημιουργεί πρακτικές και οργανωτικές δυσκολίες, ωστόσο διαφυλάσσει τον κινηματικό και γνήσιο χαρακτήρα ενός Φεστιβάλ που στηρίζεται στην αλληλεγγύη και την αυτοοργάνωση. Από εδώ και πέρα, το μόνο που μας πιέζει είναι το πώς θα μπορέσουμε, στον λίγο χρόνο που μένει, να δώσουμε στο Φεστιβάλ την τελική του μορφή, λύνοντας τα πρακτικά ζητήματα χωρίς να ξεφεύγουμε από τους αρχικούς μας στόχους.
[tabs type=”horizontal”][tabs_head][tab_title][/tab_title][/tabs_head][tab]Η επικέντρωση των ΜΜΕ στις αρνητικές αντιδράσεις είναι προβοκατόρικη και παραπλανητική![/tab][/tabs]
Γιατί μέχρι τώρα δεν έχει υπάρξει Pride στην Κρήτη;
Θα είναι το πρώτο Pride στην Eλλάδα εκτός των 2 μεγάλων πόλεων. Ενέχει μεγάλο ρίσκο. Ωστόσο, για εμάς δεν είναι παρά μια φυσική κατάληξη όλων αυτών για τα οποία αγωνιζόμαστε και δραστηριοποιούμαστε την τελευταία περίοδο στο νησί. To ερώτημα δεν είναι γιατί δεν συνέβη στο παρελθόν αλλά γιατί συμβαίνει τώρα. Και η απάντηση δεν είναι παρά η άμεση ανάγκη μας για ορατότητα στον δημόσιο χώρο, για απελευθέρωση των σωμάτων και των επιθυμιών μας, για τις θεσμικές και μη διεκδικήσεις της LGBTQI+ κοινότητας. Παρατηρούμε τις καταγγελίες σεξιστικών, ομοφοβικών και τρανσφοβικών επιθέσεων να αυξάνονται. Αυτό από τη μία μπορεί να σημαίνει περισσότερα κρούσματα βίας εναντίον μας, από την άλλη μπορεί να σημαίνει και περισσότερο θάρρος των θυμάτων να καταγγείλουν και να δημοσιοποιήσουν τέτοια περιστατικά. Επίσης, τα τελευταία 2 χρόνια δραστηριοποιούνται οι 2 ομάδες σε Ηράκλειο και Ρέθυμνο με αποτέλεσμα φέτος οι συνθήκες να είναι ώριμες για ένα τέτοιο εγχέιρημα. Τέλος, να διεκρινίσουμε πως δεν έχουμε καμία σχέση με τη φημολογούμενη προσπάθεια για διοργάνωση Pride στα Χανιά το 2013.
Ποιο μήνυμα θα μεταφέρει;
Όπως τονίζουμε και στον τίτλο του Φεστιβάλ, σκοπός του είναι 1ον η ορατότητα της LGBTQI+ κοινότητας στην Κρήτη και στην Ελλάδα γενικότερα, η συνειδητοποίηση ότι υπάρχουμε και 2ον η προώθηση των διεκδικήσεων μας τόσο σε θεσμικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο κοινωνικών αντιλήψεων με απώτερο σκοπό την απελεύθερωση φύλου, σώματος και σεξουαλικότητας. Επιπλέον, με την χρήση του ακρωνυμίου LGBTQI+ δίνουμε την πρέπουσα θέση σε όλο το φάσμα των ταυτοτήτων της κοινότητας που συνήθως περιθωριοποιείται, εκπροσωπείται ελλιπώς ή διαστρεβλωμένα. Η διοργάνωση ενός τέτοιου Φεστιβάλ στην επαρχία μετάφερει επίσης για πρώτη φορά το μήνυμα ότι ! Εκφράζομαστε ανοιχτά ενάντια στην ομοφοβία, τον σεξισμό, την τρανσφοβία, την πολυφοβία, τον κοινωνικό στιγματισμό των οροθετικών ατόμων και σε οποιαδήποτε μορφή καταπίεσης πάνω στα σώματα και τις επιθυμίες μας. Τέλος, είναι σημαντικό για εμάς να φανούν τα χαρακτηριστικά που διαφοροποιούν την διοργάνωση από άλλα pride, μεταξύ αυτών η μη εμπορευματοποίηση και η σύνδεση με άλλες μορφές καταπίεσης και κοινωνικούς αγώνες.
Πως πιστεύετε ότι θα αντιδράσει ο κόσμος του Ηρακλείου και του νησιού γενικότερα;
Κάτι που είναι σίγουρο και έχουμε δει ήδη, είναι η ενεργοποίηση των συντηρητικών αντακλαστικών της τοπικής κοινωνίας. Βέβαια, υπήρξε και υπάρχει αρκετή δυσπιστία από τον κόσμο και κυρίως τα ΜΜΕ: η επικέντρωση των τελευταίων στις αρνητικές αντιδράσεις είναι προβοκατόρικη και παραπλανητική και δυστυχώς και αυτά της κοινότητας συχνά πέφτουν σε αυτή την παγίδα. Σαφώς υπάρχει εναντίωση στο εγχείρημά μας από συντηρητικούς παράγοντες αλλά δε θέλουμε να σταθούμε σε αυτό αλλά στην στήριξη που λαμβάνουμε με πολλούς τρόπους καθημερινά. Παίρνουμε δύναμη από την αλληλεγγύη που εκφράζουν χώροι, ομάδες, συλλογικότητες στο εγχείρημά μας αλλά και από την στήριξη ατόμων που μας προσεγγίζουν με καλοπροαίρετη περιέργεια και διάθεση για διάδραση.
Η είδηση της διοργάνωσης έρχεται σε μια εποχή που η ελληνική κοινωνία συζητά για ομοφοβία, και bullying, με αφορμή το περιστατικό ενός παιδιού από την Κρήτη. Ποια είναι η θέση του pride στη συζήτηση αυτή;
Οι δύο συνδιοργανώτριες ομάδες αλλά και το Φεστιβάλ έχουν τοποθετηθεί εκτενώς στην υπόθεση του Βαγγέλη Γιακουμάκη. Θεωρούμε προβληματικό το να εξαντλείται η ανάλυση της υπόθεσης σε έναν όρο όπως το bullying, καθώς δεν αποσαφηνίζει τα κοινωνικά αίτια των περιστατικών, αντίθετα συσκοτίζει και αποκρύπτει την πολιτική διάσταση αυτών των μορφών σύγκρουσης. Τα στερεότυπα που τροφοδοτούν τέτοιου είδους συμπεριφορές, η “ματσίλα, η “κρητική λεβεντιά” και η “αρρενωπότητα”, είναι αυτά ακριβώς τα οποία μαχόμαστε, καθώς είθισται να καταπιέζουν, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, ένα “θηλυπρεπές” αγόρι, μια τρανς γυναίκα ή άνδρα, ακόμα και μια στρέητ γυναίκα και γενικότερα όλο το φάσμα των διαφορετικών εκφράσεων φύλου και σεξουαλικότητας που εμπίπτουν ή όχι στην ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα. Η άσκηση, με άκριτο μίσος, ομοφοβικής βίας δεν περιορίζεται προς άτομα ομόφυλου σεξουαλικού προσανατολισμού, αλλά στοχεύει σε οποιαδήποτε συμπεριφορά παραπέμπει είτε σε “ομοφυλοφιλική ταυτότητα” βάσει στερεοτύπων, είτε σε οποιαδήποτε συμπεριφορά δεν εμπίπτει στην πατριαρχική, σεξιστική, ετεροκανονική διανομή έμφυλων ρόλων.
[tabs type=”horizontal”][tabs_head][tab_title][/tab_title][/tabs_head][tab]Στην Κρήτη τα πρότυπα της ηγεμονικής αρρενωπότητας, η ματσίλα και η ομοφοβία πλεονάζουν…[/tab][/tabs]
Είναι δύσκολο να είναι κάποιος ανοιχτά gay στην Κρήτη; Πόσο συχνά παρατηρείτε ομοφοβικά/τρανσφοβικά περιστατικά στο νησί;
Η κοινωνία της Κρήτης όπως και όλη η Ελλάδα είναι σεξιστική και ομοφοβική με αρκετές , ωστόσο, ιδιαιτερότητες. Είναι μια κοινωνία βαθιά συντηρητική και πατριαρχική. Το πρότυπο της ηγεμονικής αρρενωπότητας, η ματσίλα και η ομοφοβία πλεονάζουν. Τα σωστά αγόρια οφείλουν (πολλές φορές) να είναι επιθετικά, επιβλητικά και σκληρά και τα καλά κορίτσια, δούλες και κυρές. Αυτές οι κανονιστικές νόρμες επιβάλλονται από πολύ νωρίς, κατασκευάζοντας έτσι τα έμφυλα υποκείμενα. Όπως λοιπόν γίνεται αντιληπτό, οι νοοτροπίες αυτές δυσκολεύουν τη ζωή των ανθρώπων που εκπίπτουν αυτής της εξιδανικευμένης κανονικότητας. Πολλές και πολλοί που ανήκουν στην ευρύτερη λοατκι κοινότητα δεν εκφράζουν την επιθυμία και τη σεξουαλικότητά τους στο δημόσιο χώρο, φοβούμενες/οι τη λεκτική ή τη σωματική βία που είναι πολύ πιθανόν να υποστούν. Ταυτόχρονα το άγχος της «κλειστής» κοινότητας οδηγεί σε ακόμη μεγαλύτερη φοβία να αποκαλυφθεί.Το γεγονός ότι οι άνθρωποι δεν εκφράζουν τη σεξουαλικότητά τους δημόσια, έχει σαν συνέπεια και το να μην υπάρχουν επίσημα καταγεγραμμένα περιστατικά ομοφοβικής και τρανσφοβικής βίας. Ωστόσο, ως ατομικότητες και συλλογικότητες που ζουν και δραστηριοποιούνται σ’ αυτήν την πόλη, έχουμε εμπειρίες ψυχοσωματικής βίας, που μπορεί να μην έχουν γραφτεί στα τοπικά νέα, έχουν όμως σίγουρα εγγραφτεί στα σώματα και τις ζωές μας.
Τι θέλετε να πείτε στα άτομα που θα διαβάσουν τη συνέντευξη αυτή;
Θεωρούμε ότι η σεξουαλικότητα της καθεμιάς και του καθένα δεν πρέπει να μένει κρυμμένη πίσω απ’ τις κλειστές πόρτες ενός σπιτιού. Οφείλει να είναι διακύβευμα των πολιτικών μας συζητήσεων και αγώνων και μάλιστα εν καιρώ θεσμικής εκπροσώπησης του φασισμού στη βουλή. Με το Φεστιβαλ, την ευρύτερη δράση μας ως συλλογικότητες, αλλά και σ’ αυτή τη συνέντευξη θέλουμε να καταδείξουμε την επικαιρότητα τέτοιου είδους διεκδικήσεων αφού συχνά και λανθασμένα θεωρείται ότι ανήκουν στη σφαίρα του πολιτισμικού. Θέλουμε ακόμη, να συνεισφέρουμε στην ενδυνάμωση της κοινότητας της πόλης και να συμβάλλουμε στην ορατότητά της στο δημόσιο χώρο. Δεν αφήνουμε καμία και κανέναν μόνη της και μόνο του. Να είστε @ εαυτ@ σας! Μαζί σιγά σιγά αλλάζουμε τον κόσμο!
