Vasilis Thanopoulos
Περισσότερα από 60 μέλη του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου υπέγραψαν πρόσφατα μια ανοιχτή επιστολή, ζητώντας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ζητήσει την απαγόρευση των εγκληματικών θεραπειών μεταστροφής σε όλα τα κράτη μέλη.
Ως θεραπεία μεταστροφής ορίζεται κάθε είδους προσπάθεια από επαγγελματίες υγείας, ψυχικής υγείας, πνευματικούς και θρησκευτικούς καθοδηγητές, να αλλάξει ο σεξουαλικός προσανατολισμός ή/και η ταυτότητα φύλου ατόμων κάθε ηλικίας (συμπεριλαμβανομένων παιδιών). Οι θεραπείες μεταστροφής μπορεί να συμπεριλαμβάνουν ψυχοθεραπεία-ψυχανάλυση, ψυχιατρική εκτίμηση, ψυχιατρική αγωγή, άλλη φαρμακευτική ή και ορμονική αγωγή, μέχρι συμπεριφορικές τεχνικές και σωματική βία. Οι συνέπειές της περιλαμβάνουν σοβαρά προβλήματα ψυχικής υγείας, αυτοκτονικότητα, αγχώδεις και καταθλιπτικές διαταραχές, αυτοτραυματικές και αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές.
Τα μέλη του ευρωκοινοβουλίου ζητούν από τις επιτρόπους Věra Jourová, Helena Dalli και Stella Kyriakides να λάβουν μέτρα για να τερματίσουν αυτή την πρακτική μια για πάντα στην Ευρώπη. Ανάμεσα στα ονόματα που υπογράφουν την επιστολή κι αυτό της Χρυσούλας Ζαχαροπούλου, της Ελληνίδας ευρωβουλεύτριας εκλεγμένης με το κόμμα του Εμανουέλ Μακρόν.
Η επιστολή ξεκίνησε από τη Διακομματική Ομάδα του Κοινοβουλίου για τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΙ, με τον τίτλο: «Οι θεραπείες μετατροφής συνιστούν βασανιστήριο».
Στο εσωτερικό της, τα μέλη του ευρωκοινοβουλίου εξηγούν ότι δεν υπάρχει τρόπος να χαρακτηριστεί η πρακτική αυτή, εκτός από «σκληρή, απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση που επιδιώκει να παρέμβει σε κάτι που δεν χρειάζεται να διορθωθεί – τον σεξουαλικό προσανατολισμό, την ταυτότητα φύλου ή/και την έκφραση φύλου ενός ατόμου. Αποτελεί μια πρακτική διάκρισης που παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα των ΛΟΑΤ+ ατόμων και η οποία προκαλεί σοβαρά σωματικά και ψυχολογικά βάσανα στα θύματά της».
Όλοι οι σημαντικοί επιστημονικοί φορείς έχουν απορρίψει τις πρακτικές εδώ και δεκαετίες με τον ΟΗΕ να έχει ζητήσει επίσης την απαγόρευση τους. Ωστόσο, μόνο τρεις ευρωπαϊκές χώρες – η Αλβανία, η Μάλτα και η Γερμανία – το έχουν κάνει πράξη.
Σημειώνουν, επίσης, ότι η πρακτική αυτή χρησιμοποιείται σε περισσότερες από 69 χώρες παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένων πολλών κρατών μελών της ΕΕ. Η χρήση φαρμάκων έχει αναφερθεί στη Γαλλία, ενώ η ψυχοθεραπεία έχει χρησιμοποιηθεί στην Αυστρία, την Ιταλία και την Πολωνία. Πρακτικές τόσο ακραίες όσο οι εξορκισμοί και ο “τελετουργικός καθαρισμός” έχουν πραγματοποιηθεί στη Γαλλία και την Ισπανία.
«Συγκεκριμένα, τα νεαρά ΛΟΑΤ+ άτομα διατρέχουν σοβαρό κίνδυνο βασανιστηρίων λόγω αυτών των πρακτικών, δεδομένου του ρόλου που συχνά παίζει η οικογένεια στο εξαναγκασμό των θυμάτων. Συμφωνεί η Επιτροπή με τις πρακτικές αυτές;» αναρωτιέται η επιστολή, καλώντας την Επιτροπή να λάβει δράση αναγνωρίζοντάς το ζήτημα είτε ως θέμα δημόσιας υγείας είτε ως θέμα ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης.
«Το μήνυμα προς την Επιτροπή είναι σαφές: θεραπεία μεταστροφής = βασανιστήρια», πρόσθεσε ο Ιρλανδός ευρωβουλευτής Grace O’Sullivan στο Twitter. «Είμαστε υπερήφανοι που υπογράψαμε αυτήν στην επιστολή σχετικά με την ανάγκη απαγόρευσης αυτής της πρακτικής. Η ώρα για δράση είναι τώρα!».
Τι συμβαίνει στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα δεν έχει ακόμα ανοίξει ο διάλογος για τις θεραπείες μεταστροφής. Όμως οι θεραπείες αυτές γίνονται και στη χώρα μας και από επαγγελματίες ψυχικής υγείας, και συχνά στοχεύουν σε ΛΟΑΤΚΙ+ παιδιά. Πολλές φορές παρουσιάζονται ως θεραπείες άλλων ψυχικών δυσκολιών, ως θεραπείες με την άδεια των θεραπευόμενων ατόμων ή των γονιών τους, και ως επίλυση “μπερδέματος” των ατόμων σε νεαρές ηλικίες.
Πριν λίγους μήνες το Orlando LGBT+, o επιστημονικός φορέας που ασχολείται εξειδικευμένα με την ψυχική υγεία των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων, αποφάσισε να ανοίξει τον διάλογο για τις θεραπείες μεταστροφής στην Ελλάδα, μέσα από μία μακροπρόθεσμη καμπάνια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης με τίτλο: Η Ταυτότητά μου Δεν Θέλει Αλλαγή #ηταυτότητάμουδενθέλειαλλαγή
Οι θεραπείες αυτές γίνονται και στη χώρα μας και από επαγγελματίες ψυχικής υγείας, και συχνά στοχεύουν σε ΛΟΑΤΚΙ+ παιδιά.
Επιπλέον, κάλεσε επαγγελματίες ψυχικής υγείας, φορείς εκπαίδευσης και ψυχοθεραπείας και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών σε έναν ανοιχτό διάλογο για τις θεραπείες μεταστροφής στην Ελλάδα.
Σημείωση: Το θέμα των εγκληματικών θεραπειών μεταστροφής φαίνεται πάντως να μην απασχολεί ιδιαίτερα την ελληνική κυβέρνηση, η οποία στα πλαίσια της ημερίδας με θέμα τα ΛΟΑΤ+ δικαιώματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση που πραγματοποιήθηκε τον Σεπτέμβριο με αφορμή το Athens Pride, δήλωσε πλήρη άγνοια για το θέμα.
