Ανοίγω την πόρτα. Κάνω ένα βήμα. Μπαίνω μέσα. Ποτά, μουσική, βλέμματα, χορός. Τι σημαίνει όμως η παρουσία μου σε ένα queer χώρο; Ισοδυναμεί με συναίνεση το γεγονός ότι βρίσκομαι σε ένα γκέι μπαρ; Σε ένα dark room, σε ένα χώρο cruising; Η γενική παραδοχή είναι πως αν βρίσκεσαι σε ένα LGBT μπαρ ή κλαμπ, ψάχνεις για κάτι – για σεξ, για ρομάντζο, για φλερτ. Και ίσως είναι αλήθεια σε κάποιο βαθμό. Σε τι ακριβώς λοιπόν συναινούμε όταν μπαίνουμε σε έναν queer χώρο; Ακούω συχνά: χαλάρωσε λίγο, go with flow, είναι κομμάτι του παιχνιδιού, έτσι τα βρήκαμε, boys will be boys, άσε τις σεμνοτυφίες.
Αυτό που βλέπω όμως είναι πως στην εποχή του #MeToo η έννοια της συναίνεσης χάνει έδαφος στους LGBT χώρους. Φυσικά δεν βοηθάει το ότι οι περισσότεροι συνδέονται με την κατανάλωση αλκοόλ και πολλές φορές τη χρήση ναρκωτικών. Η συναίνεση, λεκτική ή μη, είναι η πρακτική του να γνωρίζω και να επιβεβαιώνω ότι κάποιος άλλος είναι δεκτικός σε αυτό που έχω στο μυαλό μου – που μπορεί να είναι άγγιγμα, φιλί, σεξ, και όλα τα ενδιάμεσα. Δεν είναι μία υπόθεση πως όλα είναι εντάξει, αλλά η ξεκάθαρη, χωρίς αμφιβολίες επιβεβαίωση. Σύμφωνα με έρευνες, περίπου το 62% των Βρετανών γκέι ανδρών έχουν αγγιχτεί χωρίς συναίνεση ενώ βρισκόταν σε κάποιο LGBT χώρο. Στις ΗΠΑ, το 40% των γκέι και μπάι ανδρών έχουν υπάρξει θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης και σεξουαλική βίας.
Παρόλα αυτά, υπάρχει μια κουλτούρα σιωπής και αποδοχής. Η αναγνώριση της σεξουαλικής βίας δεν είναι εύκολη, ειδικά όταν πρόκειται για τις πρώτες σεξουαλικές εμπειρίες ενός ατόμου και όταν τα πράγματα θολώνονται από το αλκοόλ ή τα ναρκωτικά. Οι LGBT χώροι, εκτός από την πρώτη επαφή με την ιδέα της κοινότητας, αποτέλεσαν για πολλούς από εμάς και την πρώτη μας επαφή με το σεξ και τις σχέσεις, ειδικά για όσους δεν είχαν ποτέ την ευκαιρία σωστής σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης στο σχολείο ή στο σπίτι. Οι περισσότεροι από εμάς δεν διδαχτήκαμε ποτέ τη γλώσσα με την οποία θα μπορούσαμε να κατανοήσουμε και να εκφράσουμε τη σεξουαλικότητα ή τη σεξουαλική μας επιθυμία. Μάθαμε το σεξ στα τυφλά. Μέσα από ταινίες και πορνό. Πολλοί από εμάς δε, ποτέ δεν συζητήσαμε ανοιχτά για τα όρια και τη συναίνεση, ούτε καν με τους γονείς μας. Αντίθετα από τους στρέιτ φίλους μας, μάθαμε τις πρακτικές και τις τελετουργίες του φλερτ, του σεξ και των σχέσεων στα μπαρ και τα κλαμπ. Έχοντας περάσει τα νεανικά μας χρόνια κρύβοντας τη σεξουαλικότητα μας και νιώθοντας ντροπή, οι queer χώροι (στους οποίους βάζω και τους δικτυακούς) ήταν οι πρώτες μας ευκαιρίες για πειραματισμό και ανακάλυψη.
Φυσικά, οι LGBT χώροι δεν είναι πάντα ρόδινοι για όλους. Πολλοί νιώθουν ότι μπορούν να εκφράσουν τη σεξουαλικότητα τους χωρίς φραγμούς και να γευτούν την ελευθερία. Αλλά ταυτόχρονα πολλά LGBTQ+ άτομα νιώθουν ανεπιθύμητα, ειδικά όσοι δεν χωρούν στις διάφορες κατηγορίες και καλούπια που είναι κάθε τόσο στη μόδα: twink, jock, otter, bear, cub και άλλα ζωντανά. Ο ρατσισμός και η μάτσο κουλτούρα δυσχεραίνουν τα πράγματα ακόμα πιο πολύ. Όταν λοιπόν οι queer χώροι είναι ήδη μέρη φορτισμένα, γεμάτα φόβο και έξαψη και νευρικότητα και ανάγκη για ελευθερία και έκφραση, η ιδέα της συναίνεσης μπερδεύεται με τη διαδικασία αποδοχής και εξερεύνησης. Ακόμα περισσότερο όταν μιλάμε για χώρους cruising ή dark rooms όπου η μη λεκτική συγκατάθεση και τα συνθήματα είναι οι μόνες επιλογές.
Για πολλά queer άτομα, η ενηλικίωση είναι μια διαδικασία τραυματική, μεγαλώνοντας σε ένα περιβάλλον ομοφοβικό, τρανσφοβικό και εν γένει εχθρικό, αν όχι επικίνδυνο. Όταν μπλέκουμε τη ντροπή που κουβαλάμε μέσα μας με την καταπιεσμένη επιθυμία, όλα γίνονται περίπλοκα. Τι θέλω, τι μου αρέσει, σε τι λέω ναι και σε τι όχι, και πόσο σίγουρος είμαι γι’ αυτές μου τις επιλογές. Ειδικά όταν αυτό που θέλω το νιώθω από την αρχή ως κίνδυνο.
Πολύ συχνά που πέρασε από το μυαλό μήπως το κάθε όχι μου προέρχεται από μια εσωτερικευμένη ομοφοβία και τη ντροπή των εφηβικών μου χρόνων. Όμως είμαι σίγουρος πως σε καμία περίπτωση τα τραύματα που κουβαλάμε μέσα μας δεν πρέπει να γίνουν δικαιολογίες για τη διαιώνιση της βίας. Έχουμε υποφέρει από καταπίεση και διακρίσεις. Είναι σημαντικό να μιλάμε για απελευθέρωση και να αγκαλιάζουμε τη σεξουαλικότητα σε κάθε της έκφραση. Το σεξ είναι κάτι που πρέπει να γιορτάζουμε.
Η λύση δεν είναι η αποστείρωση των queer χώρων αλλά η αλλαγή της ιδέας που έχουμε περί συναίνεσης. Και η απαίτησή μας για περιεκτική εκπαίδευση που καλύπτει τις LGBTQ+ σχέσεις. Κι αν το εκάστοτε κράτος δεν μπορεί να μας την παρέχει, είναι δική μας η ευθύνη να υποστηρίξουμε και να προστατεύσουμε ο ένας τον άλλο. Πρέπει να σταματήσουμε ως κοινότητα ανθρώπων που κουβαλάμε τις πληγές της καταπίεσης και της βίας, να αναπαράγουμε τα τραύματα μας μέσα στους κόλπους της ίδιας μας της κοινότητας, στους χώρους μας, στα μίντια, στους ανθρώπους μας.
του Κυριάκου Βογιατζή
